วันนี้ตั้งใจมาเขียนเรื่องสิว โดยเฉพาะ  ปล รูปประกอบจากเนต และ mims เพราะน่าจะเป็นสิ่งที่สาวๆ ทั่วไปประสบพบเจอกับมัน มากบ้าง น้อยบ้าง บางคนอาจเป็นน้อย ขึ้นบ้าง ตอนใกล้ ประจำเดือนมา หลายคนอาจสงสัยว่าเพราะอ่ะไร สาเหตุมันคือ ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนนั่นเอง เพราะช่วงนั้น ฮอร์โมนตัวนี้จะเพิ่มขึ้น ทำให้เกิดการดึงน้ำกลับในร่างกาย เกิดการบวม แต่มันไม่ได้เห็นเด่นชัดทางตาไรขนาดนั้น แต่มันจะไปทำให้รูขุมขนนั้นอุดตันได้ง่าย ส่งผลให้เราเกิดสิวขึ้นง่ายนั่นเอง (อันนี้เพิ่งสอบเสร็จ เรยจำได้อ่ะนะ)  แต่บางคนเป็นมาก เป็นเรื้อรัง เป็นมาหลายปีแล้วก็ยังไม่หาย บางคนไปคลินิก ก้มักจะได้รับยากินที่เป็นอนุพันธ์ของวิตามินเอซึ่งคือ roaccutane หรือ acnotin (มันอันเดียวกันแหละ แค่คนละยี่ห้อ) แทบทุกรายไป ซึ่งเราจะบอกว่าผลข้างเคียงในการใช้มันเยอะมากกกกกก มันทำให้ผิวแห้ง ปากแห้งแตก ซึ่งพบได้เกินกว่า 80% ของผู้ที่ใช้ยาเรยทีเดียว นอกจากนั้นยังมีผลรุนแรงอื่นๆ อีกคือ ทำให้ระดับไขมัน คลอเลสเตอรอลและ ไตรกลีเซอร์ไรด์เพิ่มขึ้น เอนไซน์ตับผิดปกติ มีการแพ้แสงง่าย และอาจพบปวดกล้ามเนื้อและปวดหัวได้บ้าง บางรายอาจพบอาการซึมเศร้าได้ด้วย  และอย่างยิ่ง ห้ามใช้ในหญิงมีครรภ์เด็ดขาด เพราะจะทำให้ทารกพิการ หรือใครที่จะตั้งครรภ์ ต้องหยุดยานี้นานเป็นเดือน และต้องใช้นานติดต่อกันอย่างน้อย 3 เดือนจึงจะเห็นผล เพราะฉะนั้นการใช้ยานี้ควรอยู่ใต้การดูแลของแพทย์ และตรวจร่างกายสม่ำเสมอ ไม่ควรไปซื้อใช้เอง หรือใช้ตามเพื่อน เพราะการใช้ยารับประทานที่ว่ามานี้ ถือว่าเป็นการรักษาขั้นสุดท้าย ท้ายสุด ขั้นรุนแรง ที่ไม่สามารถใช้ยาอื่นๆๆได้แล้ว แบบว่า severe มากอ่ะ แต่ side effect มันก้แรงตามมากเหมือนกัน 

วันนี้เราเรยมีแนวทางการใช้ยารักษาสิว ตามแนวทางการรักษาเป๊ะๆๆ มาให้ ซึ่งผู้ที่เป็นแรกๆ ให้เลือกใช้ยาทาก่อน ลืมๆ ก่อนอื่นเข้าใจก่อนนะว่า สาเหตุการเกิดสิว มีได้หลายแบบ มีทั้ง กรรมพันธุ์ แบบว่าถ้าคัยมีพ่อแม่ เป็นสิวเยอะๆ ก็ทำใจไว้เรย ว่า เราต้องเสี่ยงแน่ๆๆ ต่อไปเกิดจากการผลิตต่อมไขมันผิดปกติไป การมีสิ่งสกปรกมาอุดตันรูขุมขน การมีแบคทีเรียไปเจริญอยู่ตรงนั้น ส่งผลให้เกิดการอักเสบตามมา แบคทีเรียนั้นคือ P. acne นั่นเอง หรือเกิดจากการมีฮอร์โมนเพศชายสูง คือแอนโดรเจน นั่นเองซึ่งไปกระตุ้นให้ผลิตต่อมไขมันออกมาก ก้เป้นได้

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนกว่า การรักษาสิวนั้น ไม่สามารถรักษาให้หายทันใจได้ภายใน 1 อาทิตย์ การรักษา อาจจะพอเห็นผลดีขึ้นบ้าง อย่างน้อยภายใน 2-4 สัปดาห์ ซึ่งถ้าได้รับการรักษาเหมาะสมจะดีขึ้นประมาณ 40% และจะดีขึ้นประมาณ 80% ต้องใช้นานเกิน 6 เดือน ดังนั้นอย่าเพิ่งใจร้อน คิดว่า เราใช้ยาแร้วไม่หายซะที ต้องใช้ยากินเท่านั้น ความคิดนี้ผิดนะจ้ะ

เข้าสู่เรื่องยาเลยละกัน ยาตัวแรกที่เลือกใช้ ขอย้ำ ว่าเป็นตัวแรกที่ควรเลือกในการรักษาสิว ทั้งสิวอักเสบและไม่อักเสบก็คือ topical retinoid หรือ retin A นั่นแหละ ตัวนี้มีความสำคัญอย่างไร ทำไมต้องเลือกใช้เป็นตัวแรก มันสามารถกำจัดหัวสิวที่ดีที่สุด (comedolytic agent) ยับยั้งการเกิด comedones ขึ้นใหม่ และยังไปลดจำนวนชั้นไขมันที่ผิดปกติ ทำให้ยาทาตัวอื่นๆ สามารถซึมผ่านผิวหนังได้ดีขึ้น การใช้ ให้ทายานี้หลังล้างหน้าที่แห้งดีแล้ว โดยควรทาแค่เวลาเดียวคือ ก่อนนอน ให้ทาบางๆ ทั่วใบหน้ายกเว้นบริเวณเยื่ออ่อน เนื่องจากยานี้ทำให้เกิดการแพ้แสง หน้าแดง ได้ง่าย เราจะรู้สึกว่า ผิวหนังแดง และลอกบ้างใน 1 อาทิตย์ ไม่ต้องกังวลไป  และช่วงใน 2-4 สัปดาห์แรกจะรู้สึกว่าสิวเห่อ เนื่องจากว่า ยามันไปขับสิวที่อยู่ใต้ชั้นผิวหนัง ที่ยังไม่โผล่ออกมา จึงไม่ต้องกังวลไป (เพราะถ้าเอาอออกหมด ต่อไปเราก้จะหน้าใส ใช่มะละ) การเริ่มใช้ก็ให้เริ่มในขนาดต่ำๆก่อนเช่น 0.025% ควรทาครีมกันแดด และหลีกเลี่ยงเครื่องสำอางค์ที่เป็นมันๆ ควรใช้เป็นแบบ water-base นะและเมื่อรอยสิวหายแล้วก็ควรจะใช้ต่อไปอีก อย่างที่บอกแหละ 6 เดือนขึ้นไปโน่น แต่อาจลดความเข้มข้นยาลง หรือ ลดความบ่อยลงได้ ยาตัวนี้เหมาะกับสิวหัวดำและหัวขาว (สิวที่ไม่อักเสบ) ดังนั้นผู้ที่เป็นสิวอักเสบต้องใช้ยาตัวอื่นร่วมด้วย

ยาตัวนั้นคือ benzoyl peroxide หรือ benzac นั่นเอง ตัวนี้มันมีฤทธ์ในการฆ่าเชื้อ p. acne ได้และช่วยลดขนาดและจำนวนของ comedones จึงมีฤทธ์ลดอักเสบ ใช้ได้ทั้งสิวอักเสบและไม่อักเสบ แต่ก็ทำให้ผิวหนังระคายเคือง แดง แสบ เป็นขุยได้เหมือนกัน จึงแนะนำให้ผู้ที่เริ่มใช้แรกๆ หรือหน้าบางมากๆ ให้ทาก่อนล้างหน้า 5-10 นาที วันละสองครั้ง ถ้าใครทนยาได้ ก็ทิ้งไว้นานกว่านั้นได้ หรือ ทาทิ้งไว้เลยก็ได้ แต่ *****สำคัญที่สุด ห้ามทาพร้อมกับ retin A เด็ดๆๆ เพราะมันจะไปยับยั้งฤทธิ์กัน ทำให้ใช้ไม่ได้ผลทั้งคู่***** ห้ามลืมนะจ้ะ เพราะงั้น ให้ทา retin A ตอนกลางคืน และทา benzac ตอนเช้านะ (กรณีที่ทาทิ้งไว้นะ) 

ยาต่อไปที่ควรเลือกคือ ยาทา antibiotic อันนี้สำหรับผู้รุนแรงระดับ mide to moderate เช่น ยาทา clinda M, clinda gel, erythromycin solution, tetracyclin solution อะไรหลายแหล่นั่นแหละ มันสามารถฆ่าเชื้อ p.acne ได้ลดการอักเสบลงได้ การทาก็วันละสองครั้ง อันนี้ก้สามารถทาเฉพาะบริเวณที่เป็นสิวได้

ยาต่อไปคือ adapalene ตัวนี้เป็นอนุพันธุ์ของ napthoic acid มีฤทธิ์คล้ายากลุ่ม retinoid  ตัวนี้ลดการอักเสบของสิวได้ เนื่องจากยาละลายน้ำน้อยมาก จึงเตรียมยาให้แขวนผลึกเล็กๆในเจล aqueous gel ซึ่งมีน้ำเป็นองค์ประกอบหลัก ทำให้เนื้อครีมเป็นเจล ข้อดีคือ ไม่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ และไขมัน ที่จะทำให้เกิดสิวอุดตัน และการที่ยาเป็นผลึกเล็กๆ จึงทำให้ซึมเข้าสู่ผิวหนังได้ดี ต่างจาก retin A ตรงที่มีแอลกอฮอล์ด้วย (แต่แอลก้มีข้อดีเหมาะสำหรับคนผิวมันนะ เพราะทำให้หน้าแห้ง) แต่ถ้าอาการข้างเคียงละก็คล้ายๆกัน คือยังหน้าแดง แสบ ได้เหมือนกัน ข้อเสียคือ แพงฮ่ะ หลอดนึง สี่ห้าร้อยได้ เหมาะสำหรับใช้ทดแทน retin A กรณีที่ทนอาการข้างเคียงไม่ได้จิงๆๆ

จบแว้ว สำหรับยาทา  ถ้าคนที่เป็นระดับ moderate to severe แนะนำให้เพิ่มยารับประทาน antibiotic เพิ่มอีก เช่น doxycycline, erythromycin, clindamycin แต่เด๋วนี้เหมือน doxy จะนิยมสุดแล้ว เพราะ erythro มันต้องกินก่อนอาหาร และพบว่า ปัจจุบันเกิดเชื้อสิวดื้อยาได้บ่อย แร้วก็ clinda กินเหมือนเห็นแต่ใน รพ ร้านยาก็ไม่ค่อยมีแร้วนะ เพราะมันเกิดอาการข้างเคียงได้รุนแรง แต่ doxy ก็ควรระวังเพราะทำให้เกิดคลื่นไส้ได้มาก และห้ามกินกับพวกที่มีประจุ เช่น ยาลดกรด นม ธาตุเหล็ก เป็นต้น เพราะมันจะไปจับกัน ไม่ดูดซึมเข้ากระแสเลือด ก็คือ ยาไม่ออกฤทธ์นั่นเอง แล้วถ้ากินแร้วก็ควรกินให้ครบ course นะ ไม่งั้นจะเกิดเชื้อดื้อยาได้นะจ้ะ ขอบอกๆๆ

ต่อไป ยาทางเลือก เช่น ฮอร์โมนคุมกำเนิด รักษาสิว อันนี้ก็ไม่ค่อยอยากแนะนำเท่าไร เหมาะกับผู้ที่ต้องการคุมกำเนิดและรักษาสิวไปด้วยน่าจะโอกว่า เพราะ มันรักษาสิวแค่สาเหตุเดียว คือฮอร์โมน แต่ไม่ได้ผลเรื่องของการลดการอักเสบสิวนิ และอาการข้างเคียงค่อนข้างอันตราย  ที่พบบ่อยคือ คลื่นไส้ อาเจียน ปจด ผิดปกติได้ น้ำหนักขึ้น เจ็บคัดเต้านม ที่อันตรายคือ เกิดลิ่มเลือดอุดตัน thromboembolism และความดันโลหิตสูงได้ และแนะนำ *** ผู้ที่ทานยาคุมต้องงดสูบบุหรี่ เด็ดขาดดด*** เพราะเสี่ยงต่อลิ่มเลือดอุดตันได้มาก ขอบอกๆๆ เออ ถ้าจะใช้จิงๆ ก็ดูส่วนประกอบของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนอ่ะ ที่มีฤทธ์ antiandrogen เช่น cyperterone acetate, dospirenone ไรประมาณนั้น

อ้างอิง

1.Wells BG, Dipiro JT, Schwinghammer TL, Dipiro CV. Pharmacotherapy handbook.7th ed.New York.The McGraw-Hill companies:2009.

2.Lacy CF, Armstrong LL, Ingrim NB, Lance LL. Drug information handbook, 17 th edition. Ohio.American pharmaceutical association: 2008-2009.