กวางรูซ่า ตัดเขาขาย เพิ่มรายได้ ที่ แม่เมาะ
กวางรูซ่า ตัดเขาขาย
เทคโนฯ สัตว์เลี้ยง
สุจิต เมืองสุข
พื้นที่ขนาด 50 ไร่ ถูกแบ่งออกเป็นสัดส่วน จัดเป็นล็อคขนาด 3 ไร่ หรือ 5 ไร่ หรือ 7 ไร่ ตามแต่ขนาดของสัตว์เลี้ยงที่ คุณดิเรก ลูกประคำ ชาวอำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง เป็นผู้ดูแล
ขนาดพื้นที่ที่แบ่งเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่ นั่นหมายถึง สัตว์เลี้ยงของคุณดิเรกเป็นสัตว์ที่ต้องการพื้นที่มากในการใช้ชีวิตประจำวัน ไม่สามารถอยู่อย่างแออัดได้ มิฉะนั้น จะส่งผลกระทบต่อวิถีความเป็นอยู่ ซึ่งอาจนำโรคที่ไม่ต้องการมาสู่สัตว์เลี้ยงได้
คุณดิเรก เป็นพนักงานเงินเดือนของโรงไฟฟ้าแม่เมาะ แต่มีงานอดิเรกที่ยอมเปิดเผยและให้ข้อมูล หากมีผู้สนใจเลี้ยงสัตว์ประเภทเดียวกับเขา ซึ่งตัวเขาเองสนใจและรักใน สัตว์ป่า
เมื่อเห็นคนเลี้ยงเก้งและต้องการขาย จำนวน 5 ตัว จึงตัดสินใจซื้อมาเลี้ยงบริเวณบ้าน โดยไม่มุ่งหวังผลกำไร เพราะเก้งเป็นสัตว์ป่าสงวนชนิดหนึ่ง เมื่อมีการเปลี่ยนมือ จึงไม่เรียกว่า ซื้อ แต่ใช้ คำว่า ให้ แทน
เก้งจำนวนแรกได้รับการดูแลอย่างดีจากคุณดิเรก ไม่กี่ปีถัดมาคุณดิเรกแบ่งเวลาศึกษาการเลี้ยงสัตว์วงศ์กวาง จึงเลือกศึกษาการเลี้ยงสัตว์วงศ์กวาง ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน เพื่อเต็มที่กับสัตว์เลี้ยงที่รัก
ปี 2546 เมื่อมีการเปิดประมูลของสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ป.ป.ง.) ได้กวางรูซ่ามาจำนวน 42 ตัว ในราคาตัวละ 16,000 บาท ขณะที่ราคาซื้อขายกวางรูซ่าขณะนั้นอยู่ที่ราคาตัวละ 28,000 บาท
จึงเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี เป็นการลงทุนสำหรับสัตว์เลี้ยงที่มีแนวโน้มเป็นสัตว์เศรษฐกิจตัดเขาขายอีกประเภทของไทยที่ไม่มากจนเกินไป
คุณดิเรก บอกว่า เมื่อมีเก้ง และ กวางรูซ่า สัตว์ป่าชนิดอื่นในวงศ์เดียวกันก็ควรมีให้ครบ คุณดิเรกจึงพยายามหาแหล่งเลี้ยง ทำให้ปัจจุบันมีสัตว์วงศ์กวางที่ดูแลอยู่ 5 ชนิด คือ เก้ง กวางรูซ่า กวางม้า กวางดาว และเนื้อทราย
คุณดิเรก ให้คำอธิบายว่า วงศ์กวาง คือ สัตว์ที่มีเขา เขาหลุดแล้วงอกใหม่ได้ จำนวนสัตว์ที่เลี้ยงขณะนี้มี กวางม้า 10 ตัว กวางดาว 15 ตัว เนื้อทราย 50 ตัว กวางรูซ่า 70 ตัว และเก้ง 100 ตัว ซึ่งเขาจัดเป็นผู้เลี้ยงเก้งที่มีเก้งในครอบครองมากที่สุดของประเทศไทย
แต่ที่ให้ความสำคัญกับกวางรูซ่ามากกว่าชนิดอื่น เพราะในจำนวนสัตว์ที่ตัดเขาขายได้ มีกวางรูซ่าที่สามารถให้เขาได้มากที่สุด เนื่องจากเขาเก้งไม่เป็นที่นิยม อีกทั้งขนาดของเขาเก้งมีขนาดเล็ก ราคาซื้อขายได้ไม่มากเท่าที่ควร
การให้อาหาร ในทุกเช้าคุณดิเรกจะนำหญ้า ซึ่งเป็นอาหารหลักไปวางไว้ เป็นการให้อาหารในทุกวัน วันละครั้ง ซึ่งนอกเหนือจากหญ้าทั่วไปแล้ว ยังมีใบไม้แห้ง หญ้ารูซี่ ไว้ให้เพิ่มเติม
ยกเว้นในฤดูแล้งที่สัตว์วงศ์กวางต้องการโปรตีนจากอาหารมาก คุณดิเรกจะให้หญ้าแพงโกล่า ฟาง หรืออาหารเม็ดสำหรับโคนม เพื่อบำรุงร่างกายที่สูญเสียไปในฤดูแล้งมากกว่าฤดูอื่น
เก้ง 1 ตัว กินอาหาร 4-5 ขีด ต่อวัน กวาง 1 ตัว กินอาหาร 4-5 กิโลกรัม ต่อวัน เนื้อทราย 1 ตัว กินอาหาร 2-3 กิโลกรัม ต่อวัน จึงสูญเสียค่าอาหารน้อยมาก
ผลต่อเนื่องที่ได้หลังจากเลี้ยงสัตว์วงศ์กวาง คือการที่เขากวางได้รับความนิยมและเป็นที่ต้องการในตลาดอย่างแพร่หลาย เพื่อนำไปเป็นส่วนประกอบหนึ่งในยาบำรุงร่างกาย
คุณดิเรก เล่าว่า ภาพรวมของเขากวาง เก้ง และเนื้อทราย สามารถตัดได้เมื่ออายุของสัตว์เข้าปีที่ 3 และตัดไปเรื่อยๆ จนหมดอายุขัย เช่น กวางม้า อายุขัย 25 ปี เก้งและเนื้อทราย 18 ปี แต่ถ้าไม่ตัดเขาเลย เขาจะยาวต่อไปเรื่อยๆ และหยุดยาวเมื่ออายุสัตว์ 9-10 ปี
น้ำหนักของเขากวางเป็นตัวบ่งชี้ถึงรายได้ โดยราคาเขากวางซื้อขายเป็นกิโลกรัม โดยดูจากขนาดเป็นอันดับแรก หากขนาดใหญ่ ราคาเริ่มต้นที่กิโลกรัมละ 5,000 บาท ขนาดกลาง ราคาเริ่มต้นที่กิโลกรัมละ 3,500 บาท และยังมีขนาดเล็กที่ราคาต่ำกว่านี้อีก
การตัดเขาคุณดิเรกมีอุปกรณ์และเครื่องมือที่ไม่ทรมานสัตว์ เพราะเขาที่งอกขึ้นมาเปรียบเสมือนเล็บ เมื่อยาวก็ต้องตัดออก เพื่อให้งอกขึ้นมาใหม่ ซึ่งการตัดเขามีอุปกรณ์ล็อคคอกวางให้นิ่ง และใช้ใบมีดเลื่อยเขา จากนั้นนำไปแช่ตู้แช่แข็ง เพื่อรอส่งยังลูกค้าต่อไป
น้ำหนักเขาเก้ง 2-3 กรัม ต่อตัว น้ำหนักเขากวางม้า 3.5-4 กิโลกรัม ต่อตัว น้ำหนักเขากวางรูซ่า 1-1.2 กิโลกรัม ต่อตัว น้ำหนักเขากวางซีก้าหรือกวางดาว 8 กรัม-1 กิโลกรัม ต่อตัว และน้ำหนักเขาเนื้อทราย 7-8 กรัม ต่อตัว
เฉลี่ยต่อปี คุณดิเรก ตัดเขาขายได้ในปริมาณ 15-20 กิโลกรัม จำนวนนี้เป็นจำนวนที่คุณดิเรกมีเวลาตัดขาย แต่ยังมีเขากวางอีกจำนวนหนึ่งที่คุณดิเรกไม่มีเวลาตัดขาย ซึ่งหากใช้เวลาเต็มที่กับการเลี้ยงและตัดเขากวางขาย จะสร้างรายได้มหาศาล เมื่อประมาณจากรายได้ที่ผ่านมากว่า 3 ล้านบาท
หากมีเวลามากพอ จะนำเขากวางที่ตัดแล้วมาสไลซ์เป็นแผ่นบางๆ จากนั้นอบแห้ง ราคาเขากวางจะเพิ่มขึ้นเป็นกิโลกรัมละ 18,000-20,000 บาท ทีเดียว
คุณดิเรก ทิ้งท้ายว่า เหตุที่เลือกเลี้ยงสัตว์วงศ์กวาง เพราะเป็นสัตว์ที่มีความอดทนสูง มีโรคน้อย และอยู่ในสภาพแวดล้อมของประเทศไทยได้ดี ซึ่งตั้งแต่เลี้ยงมาตลอด 12 ปี กวางรูซ่าเป็นโรคโลหิตจาง
ใช้แพทย์จากสถาบันคชบาลแห่งชาติ จังหวัดลำปาง ฉีดวัคซีนให้ โรคดังกล่าวก็หายและไม่มีโรคระบาดอื่นอีกเลย
ฟาร์มกวางของคุณดิเรก ตั้งอยู่ที่ เลขที่ 29 หมู่ที่ 2 ตำบลแม่เมาะ อำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง หากคิดว่าไม่ไกลนัก คุณดิเรกยินดีต้อนรับที่ฟาร์ม หรือสนใจเขากวางตัดขาย ติดต่อสอบถามได้ที่ คุณดิเรก ลูกประคำ โทร. (081) 960-4993
ชื่อไทย กวางรูซ่า ชื่อสามัญ Rusa ชื่อวิทยาศาสตร์ Cervus timorensis
ประวัติความเป็นมา
ในปี 2538 ได้มีการนำกวางพันธุ์รูซ่า จากนิวแคลีโดเนีย ซึ่งเป็นกวางที่ไม่ได้อยู่ในบัญชีอนุสัญญาไซเตส (The Convention on International Trade in Endangered Species; CITES) หรือในพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535
โดยสหกรณ์กวางแห่งประเทศไทย จำนวนกว่า 1,500 ตัว ให้กับเกษตรกรสมาชิก 240 ราย กองแผนงาน กรมปศุสัตว์ คาดว่า ในปี 2538-2544 มีกวางรูซ่าเลี้ยงขยายพันธุ์อยู่ทั่วประเทศ ประมาณ 5,000 ตัว
ลักษณะทั่วไป
กวางรูซ่า มีถิ่นกำเนิดในอินโดนีเซียและมาเลเซีย ขนาดกลาง ความยาวลำตัว 142-185 เซนติเมตร ความสูง 83-110 เซนติเมตร หางยาว 20 เซนติเมตร น้ำหนัก 50-115 กิโลกรัม สีขนมีสีเทาจนถึงน้ำตาลเหลือง หูกว้างและกลมเล็กน้อย ขาค่อนข้างสั้น จึงทำให้รูปร่างดูค่อนข้างอ้วนเตี้ย มีช่วงเจริญพันธุ์ได้ทั้งปี
พฤติกรรม
กวางรูซ่า มีอุปนิสัยหากินในตอนกลางวัน หรืออาจจะหากินตลอดทั้งวัน เมื่อเวลาต้องการหนีหรือหลบภัยจากศัตรู หางของกวางรูซ่าจะไม่ชี้ขึ้น กวางรูซ่าดื่มน้ำไม่บ่อยครั้ง แต่อาศัยความชื้นจากการกินพืช ชอบอยู่เป็นฝูง ค่อนข้างตื่นตกใจง่าย สามารถผสมพันธุ์ได้ตลอดทั้งปี
ปัจจุบัน กวางรูซ่า พบพระจายทั่วประเทศ และมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น จึงมีโอกาสสูงที่กวางรูซ่าจะหลุดรอดสู่ธรรมชาติอย่างมาก ผลกระทบที่เกิดขึ้น คือกวางรูซ่าสามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมประเทศไทยได้ สามารถกินหญ้าและใบไม้ต่างๆ
รวมทั้งยังสามารถแทะเปลือกต้นไม้เป็นอาหารได้เหมือนกวางในท้องถิ่น และสามารถผสมพันธุ์กับกวางในท้องถิ่นของไทยได้ เนื่องจากกวางรูซ่ามีช่วงผสมพันธุ์ได้ตลอดทั้งปีเช่นเดียวกับกวางท้องถิ่นของประเทศไทย และอาจนำโรคใหม่ๆ มาสู่กวางป่าของไทยได้อีกด้วย
ข้อมูล : สำนักความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ขอขอบคุณ
มติชนออนไลน์ คอลัมน์เทคโนฯ สัตว์เลี้ยง คุณสุจิต เมืองสุข
สวัสดิ์สิริชีววารค่ะ
Create Date : 14 กรกฎาคม 2554 |
Last Update : 14 กรกฎาคม 2554 13:48:40 น. |
|
0 comments
|
Counter : 5823 Pageviews. |
|
|
|
|
|