BlogGang.com : : sirivinit : พระเจ้าอโนรธามังช่อ หรือ พระเจ้าอโนรธา (Anawrahta)

พระเจ้าอโนรธามังช่อ หรือ พระเจ้าอโนรธา (Anawrahta)

พระบรมราชานุสาวรีย์พระเจ้าอโนรธามังช่อ ในเมืองพุกามปัจจุบัน

เจดีย์ชเวสิกอง ในปัจจุบัน

พระเจ้าอโนรธามังช่อ หรือ พระเจ้าอโนรธา (Anawrahta) (พ.ศ. 1587-พ.ศ. 1620) ปฐมกษัตริย์พม่าแห่งราชวงศ์พุกาม ผู้ก่อตั้งอาณาจักรพุกาม เรื่องราวของพระเจ้าอโนรธานั้นมีกล่าวอยู่มากมายในประวัติศาสตร์พม่า ทั้งตำนานพื้นบ้าน ศิลาจารึก และปรัมปราต่าง ๆ

จนดูคล้ายเป็นกษัตริย์ในตำนานมากกว่าจะมีพระองค์จริง เช่น การขึ้นครองบัลลังก์ของพระองค์ด้วยการปราบดาภิเษกได้ เพราะมีพระอินทร์อุปถัมภ์ เป็นต้น

กษัตริย์ในตำนาน

ในตำนานเล่าว่า พระเจ้าอโนรธาเป็นราชโอรสแห่งกษัตริย์พุกาม ที่มีพระนามว่า กวมส่องจ่องผยู (Kunhsaw Kyaunghpyu) หลังจากที่พระองค์มีชัยต่อเจ้าสุกกะเต (Sokkate) พระเชษฐาต่างมารดา ผู้แย่งบัลลังก์จากพระราชบิดาได้แล้ว พระองค์จึงมอบบัลลังก์นั้นคืนพระบิดาซึ่งทรงผนวชอยู่ เมื่อพระบิดามิทรงรับ พระเจ้าอโนรธาจึงเสวยราชบัลลังก์แทน

ในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ทางวิชาการแท้จริง ยอมรับว่า พระองค์คือกษัตริย์พม่าพระองค์แรก ที่สร้างความปึกแผ่นแก่พม่า ทรงรวบรวมแว่นแคว้นต่าง ๆ ขึ้นเป็นหนึ่งเดียว อีกทั้งยังทรงสถาปนาพระพุทธศาสนาให้สถิตย์อยู่ในพม่าตราบจนทุกวันนี้ด้วย

ครองราชย์และพระราชกรณียกิจในทางพุทธศาสนา

พระเจ้าอโนรธาขึ้นครองราชย์ในปี พ.ศ. 1587 (ค.ศ. 1044) ช่วงเวลาที่พระองค์ขึ้นครองราชย์นั้น อาณาบริเวณของพุกามกินพื้นที่เพียงแถบเมืองพุกามและประเทศพม่า (ในปัจจุบัน) ตอนกลางเท่านั้น

ต่อมา พระเจ้าองค์ได้สถาปนาราชอาณาจักรที่แข็งแกร่งมั่นคง โดยรวมเอาเมืองประเทศราชเล็ก ๆ ที่แยกกันเป็นส่วน ๆ ณ เวลานั้น และเพื่อให้อาณาจักรพุกามรวมตัวกันได้อย่างมั่นคงในเบื้องแรก

พระองค์จึงเริ่มดำเนินการให้มีเศรษฐกิจแบบพึ่งตนเอง มีการกั้นเหมืองฝายตามคูคลองในพื้นที่เจ้าก์แซอย่างเป็นระบบ ในพื้นที่นั้นได้มีการขุดอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ขึ้น 7 แห่ง โดยอาศัยน้ำจากแม่น้ำปางลองและแม่น้ำซอจี

แล้วตั้งหมู่บ้านขึ้น 11 แห่ง ในหนังสือแบบเรียนทางประวัติศาสตร์ของพม่าทุกวันนี้ ระบุว่า พระเกียรติยศของพระองค์ระบือไกลไปจนถึงอาณาจักรล้านนาและอยุธยา

ในทางสงคราม ทรงชนะศึกกับยะไข่และสะเทิม จึงสามารถดำเนินการปกครองอย่างเป็นระบบ และสร้างเอกภาพโดยรวมให้กับพม่า

พระเจ้าอโนรธาเมื่อทรงครองราชย์แล้ว ไม่ทรงโปรดที่ชาวพม่าขณะนั้น นับถือความเชื่อพื้นเมืองอย่างงมงาย เช่น ผี หรือ นัต และนักบวชนอกศาสนา (อะเยจี) เป็นต้น จึงทรงสถาปนาพระพุทธศาสนาให้สถิตย์อยู่ในอาณาจักรพม่า

ซึ่งในขณะนั้น มีพระรูปหนึ่ง ชื่อ พระชินอรหันต์ กำลังจารึกแสวงบุญจากเมืองสะเทิมมายังพุกาม พระเจ้าอโนรธาได้แสดงความนอบนบต่อพระชินอรหันต์ พระองค์ก็ทรงมีศรัทธาเป็นอย่างยิ่ง จึงทรงขอร้องให้พระชินอรหันต์เผยแผ่พระศาสนาในพุกาม

และด้วยความช่วยเหลือของพระชินอรหันต์ พระเจ้าอโนรธาจึงสามารถกำจัดความเชื่อดั้งเดิมลงได้ และพวกอะเยจีถูกจับสึก แล้วให้คนเหล่านั้นรับใช้ในงานอันควรแก่อาณาจักรต่อไป

ด้วยเหตุนี้ ความเชื่อถือแบบอะเยจีจึงค่อย ๆ หมดไปจากพุกาม ซึ่งต่อมาพระชินอรหันต์ เป็นผู้ที่พระเจ้าอโนรธาให้ความเคารพอย่างมาก และเป็นผู้ที่กล้าแสดงความคิดคัดค้านการบริหารปกครองบ้านเมืองของพระองค์ด้วย

นอกจากนี้ เมื่อครั้ง พระองค์ยกทัพไปตีเมืองสะเทิม ได้ทรงอันเชิญพระไตรปิฎกและพระเถระผู้เชี่ยวชาญในพระคำภีร์มายังพุกาม พระเถระชาวมอญซึ่งชำนาญในคำภีร์ ได้ช่วยพระชินอรหันต์เป็นอย่างมากเพื่อให้พุทธศาสนาซึ่งเป็นศาสนาอันชอบเป็นที่แพร่หลาย

และทรงสร้างก่อเจดีย์มากมายหลายองค์ ในทุกที่ที่พระองค์เสด็จไปถึง ไม่จำเพาะเฉพาะพุกาม ซึ่งเจดีย์องค์ที่มีชื่อที่สุดที่พระองค์ทรงสร้างคือ เจดีย์ชเวสิกอง (Shwezigon Pagoda)

และพระองค์ยังส่งเสริมให้มีการเล่าเรียนพระไตรปิฏกในวัดต่าง ๆ และเชื่อว่า พระองค์เป็นผู้ทำการลบจุลศักราชเมื่อพุทธศักราชล่วงแล้วได้ 1172 ปี เมื่อพระองค์ขึ้นครองราชย์

ในการรับรู้ของคนยุคปัจจุบัน

ชาวไทยจะรู้จัก พระเจ้าอโนรธาในแง่ของการเป็นกษัตริย์ ที่ทรงนำพระพุทธศาสนาเข้ามาในพม่าเป็นพระองค์แรก ซึ่งคนไทยจะรู้จักพระองค์ในพระนามว่า พระเจ้าอนุรุทธ

พระเจ้าอโนรธามังช่อสวรรคตในปี พ.ศ. 1620 ตามพงศาวดารพม่าระบุว่า พระองค์สวรรคตด้วยอุบัติเหตุระหว่างออกล่าสัตว์ เนื่องจากถูกกระบือเผือกขวิด

ปัจจุบัน ทางพม่ายกย่องพระเจ้าอโนรธามังช่อ เป็น 1 ใน 3 กษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งพม่า ซึ่งประกอบด้วย พระองค์, พระเจ้าบุเรงนอง แห่งราชวงศ์ตองอู และ พระเจ้าอลองพญา แห่งราชวงศ์อลองพญา

และกำลังจะมีการสร้างพระราชประวัติของพระองค์ เป็นละครโทรทัศน์ในประเทศด้วย

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

สิริสวัสดิ์ภุมวาร ปรีดิ์มานกมลโชติค่ะ

Create Date : 19 กรกฎาคม 2553

Last Update : 29 กรกฎาคม 2553 23:55:47 น.

0 comments

Counter : 6466 Pageviews.