|
คำและความอันงดงามไพเราะจากมหาเวสสันดรชาดก (๑๘)
ทินะภุมวารวัฒนสวัสดิ์-มัยมนัสรมเยศที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๒ ค่ะ
มหาเวสสันดรชาดก วนปเวสน์ กัณฑ์ที่ ๔
พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ต้นฉบับ ฉบับพิมพ์ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์
ด้วยเหตุนี้จึ่งมีพระพุทธฎีกาประกาศเนื้อความไว้ในพระคัมภีร์จริยาปิฎกเป็นพระคาถาว่า
สํขิปึสุ ปถํ ยกฺขา........อนุกมฺปาย ทารเก นิกฺขนฺตทิวเสเนว........เจตรฎฺฐมุปาคมุนฺติ
ความในพระคาถาว่า ยกฺขา อันว่าหมู่ทวยเทพดา ซึ่งมนุษย์ย่อมเซ่นสรวงบูชาจึ่งเรียกว่ายักษ์ อนุกมฺปาย ทารเก ย่อมอนุเคราะห์ด้วยความรักทารกราชกุมารก็ย่นย่อทุรสถานไกลนั้นให้สั้น จนสี่กษัตริย์เสด็จไปในมิช้าพลัน ก็บรรลุถึงยังเจตราษฎร์ไม่คลาดคลา ด้วยฤทธิ์เทพดาเจ้า นั้นแล
อุปคจฺฉนฺตา เมื่อสมเด็จพระเวสสันดรบรมโพธิสัตว์และสมเด็จพระมัทรีนารีรัตนราชกัลยาณีและดรุณบุตรบุตรี คือพระชาลีและพระกัญหาชินา เสด็จมาถึงมาตุลนครนั้นในเวลาสายัณหสมัย
ก็มิได้เสด็จเข้าไปภายในกำแพงเมือง ด้วยทรงคิดจะไม่ให้เป็นที่ขัดเคืองแก่ท่านผู้ใด จึ่งเสด็จเข้าประทับอยู่ ณ ศาลาที่อาศัย ใกล้ทวารนครนั้นจนล่วงราตรี
ครั้นเวลาเช้าสมเด็จพระมัทรี เสด็จออกนั่งแสดงพระองค์อยู่ตรงหน้าศาลา จึ่งชนชาวเจตราษฎร์ที่เดินไปมาได้เห็นแล้วก็รู้จักชัดว่า พระนางนั้นเป็นพระมเหสีสมเด็จพระเจ้าสีพีบรมกษัตริย์ก็อัศจรรย์ใจ จึ่งเข้าไปแวดล้อมไต่ถาม
ก็ได้ความว่าพระนางนั้นตามเสด็จสมเด็จพระสวามีมาแต่สีวีราษฎร์ ชาวพระนครเห็นเป็นการแปลกประหลาดก็เล่าลือระบือไป จนความทราบถึงกษัตริย์ผู้ใหญ่ๆ ซึ่งเป็นประธานในการครอบครองมาตุลนครนั้น
กษัตริย์เจตราษฎร์ซึ่งเป็นประธานได้ยินการเป็นอัศจรรย์ ก็พากันออกไปปราศรัยไต่ถามความดีร้าย โดยอาการชนที่เป็นสหายมีความจงรักภักดี แด่สมเด็จพระเจ้าสีพีเพสสันดรบรมโพธิสัตว์
พระองค์ก็ตรัสโดยสัจบรรยายเหตุผลต้นปลายให้กษัตริย์เจตยาธิบดีทราบถ้วนถี่ทุกประการ พวกนั้นก็คิดอ่านจะแก้ไขให้เป็นคุณ อุดหนุนแด่พระองค์ให้คืนคงและดำรงในอิสริยยศ
พระองค์ก็ไม่ยอมรับตาม แล้วทรงไต่ถามหาหนทางจะไปเขาวงกตบรรพตคีรีพวกเจตยาธิบดีก็แสดงแนะนำมรรคา ด้วยทางกถาเป็นอันมาก
ตมตฺถํ ปกาเสนฺโต สตฺถา อาห สมเด็จพระผู้มีพระภาคผู้เป็นปุริโสดมบรมศาสดา เมื่อทรงแสดงความตามที่ว่ามาโดยสังเขปนี้
อรรถาธิบายความตามพระคาถาพระพุทธฎีกานั้นว่า ภิกฺขเว ดูรานะพระภิกษุในสาวกสงฆ์ ผู้มีโสตดำรงตรับสดับชาดกเทศนา
เต จตุตาโร ขตฺติยา อันว่ากษัตริย์ทั้งสี่พระองค์ ซึ่งเสด็จมาโดยประสงค์จะไปเขาวงกตบรรพต กำหนดตามถ้อยคำบัพพาชนียกรรม จึ่งต้องแต่สมเด็จพระเจ้ากรุงสญชัย ตรัสบังคับให้นิรเทศพระเวสสันดรเจ้า จำพระหฤทัยไปอยู่ตามความผิดนั้น
เสด็จจรจรัลด้วยพระบาทลีลาศในทางไกล จนได้ถึงเจตราษฎร์ ซึ่งเป็นมนัสสาวาสอันมั่งคั่ง อิทฺธํ ผิตํ เป็นชนบทใหญ่ได้ตั้งมั่นคงควรเห็นเป็นที่สมประสงค์สิ่งต่างๆทุกอย่างทุกประการ เบิกบานบริบูรณ์ด้วยสรรพสมบัติมีมัจฉมังสาหารสุราบานมากมาย
สิริคุรุวารวรสวัสดิ์-โสมนัสสวัสดิ์สิริที่มาอ่านค่ะ
Create Date : 23 กรกฎาคม 2552 |
Last Update : 23 กรกฎาคม 2552 13:45:56 น. |
|
0 comments
|
Counter : 729 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
/
2558
2556
2555
น้ำใจจากคุณ krittut 2554
2553
สิริสวัสดิ์วรวาร
เปรมปรีดิ์มานรื่นรมณีย์นะคะ
ยินดีต้อนรับ
สู่บล็อกของคนใฝ่รู้ สำหรับผู้ใส่ใจใฝ่รู้ค่ะ
เชิญอ่านตามสบายนะคะ
มีดีๆให้คุณได้ทราบหลากหลายค่ะ
๑ - ๑/๑ ฉันรักในหลวง
๒.๓.๑๐.๑๕.๓๐.๒๔.๕๙.๖๓.๙๐.ธรรมะ
๔ - ๔/๑ รวมพลคนดัง
๕. ศาสนาพุทธสุดประเสริฐ
๖. ความรู้ทั่วไปในศาสนาพุทธ
๗. ๑๖. ประวัติศาสตร์
๘ - ๙/๑ ไม้ดอก ไม้ใบ
๑๑ - ๑๑/๑ เกม
๑๒.๓๗.๔๐-๔๓.๕๓.๗๕.๘๖.ศิลปะเทศ
๑๔ - ๑๔/๑. ๒๐๘. ข่าวคนดังเทศ
๑๘. ๑๙. ๒๒. ราชวงศ์ไทย
๒๐.๑๑๖-๑๑๖/๒ ๑๙๐-๑๙๐/๘ ละคร ทีวี
๒๑. ๓๑. ๒๐๘. ราชวงศ์เทศ
๒๔. นักเขียนไทย
๒๔/๑. กลอนชั้นบรมครู
๒๙/๑-๒๙/๔โปสการ์ดจากเพื่อนบล็อก
๓๓. สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
๓๙.๑๘๑-๑๘๑/๗ สุธาโภชน์รสเลิศล้ำ
๔๑.๔๒.๕๐.๕๘.๖๐.๖๑.๘๖.มหาวิหาร
๕๗. ปราสาท พระราชวัง คฤหาสน์เทศ
๖๒. วัด
๖๕ - ๖๕/๑ การ์ตูน
๖๕/๒. นิทานเซน
๖๗. ความตายมาพรากให้จากไป
๖๙ - ๖๙/๒ สารพัดสัตว์
๗๔. สุนัข
๗๖. อุทยานสวรรค์
๗๗. ซูเปอร์แมน - แบทแมน
๗๘ - ๘๓. แสตมป์สะสม
๘๕-๘๕/๑ หนังสือสะสม
๘๗ - ๘๗/๒ ๒๑๕ ข่าวกีฬา
๘๙. ๘๙/๑ จีนแผ่นดินใหญ่
๙๐/๑ .ทิเบต
๙๑. จันทร์สูริย์ดารา
๙๒. สมเด็จพระปิยมหาราชเจ้า
๙๓ - ๙๓/๒ ภาพยนตร์
๙๔ - ๙๔/๓ ยานยนต์
๙๕ - ๙๕/๑ ดูดวง
๙๖ - ๙๖/๑ . ๒๑๑ วิทยาศาสตร์
๙๗ - ๙๗/๑.๒๐๙ แวดวงวรรณกรรม
๙๘. ภาพพุทธประวัติ
๙๙. ๑๒๗ - ๑๒๗/๑ ดนตรี
๑๐๑. ป้าย R สะสม
๑๐๒. บัตรภาพตราไปรฯสะสม
๑๐๓. DIY
๑๐๗/๑ เล่าเรื่องเมืองญี่ปุ่น
๑๐๘ - ๑๐๘/๑ หนังสือ
๑๑๓ - ๑๑๓/๑ บ้านสวย
๑๑๕. พระเครื่อง
๑๒๐. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
๑๒๓. เจ้าฟ้าเพชรรัตน์ฯ
๑๒๕. เหรียญที่ระลึก
๑๒๕/๑ เหรียญสะสมต่างประเทศ
๑๒๕/๒ เหรียญที่ระลึกจังหวัด
๑๒๕/๓ ธนบัตรที่ระลึก
๑๒๕/๔ บัตรโทรศัพท์
๑๒๕/๕ กล่องไม้ขีด และอื่นๆ
๑๓๑.เรื่องสั้นชั้นครู"เจียวต้าย"
๑๖๔.บล็อกพิเศษ วันเดียวอั๊พ 100
เอนทรี่ ให้คุณป้า"ร่มไม้เย็น"ชม
๑๙๐/๓ เรื่องย่อละคร
๑๙๓. คดีเขาพระวิหาร
๒๑๒. ศิลปะ
๒๑๗. วิถีแห่งอำนาจ บูเช็กเทียน
๒๑๗/๑.วิถีแห่งอำนาจ เจงกิสข่าน
๒๑๗/๒.วิถีแห่งอำนาจ จูหยวนจาง
๒๑๗/๓.วิถีแห่งอำนาจ ซูสีไทเฮา
๒๑๗/๔.วิถีแห่งอำนาจ หงซิ่วฉวน
๒๑๗/๕.วิถีแห่งอำนาจ แฮรี่ พอตเตอร์
ข่าวทั่วไปล่าสุด บล็อกล่างสุดค่ะ
เปิดบล็อก 1 มกราคม 2552
08.27 - 250811
207 flags collected 300316
|
|
|
|
|
|
|
|