BlogGang.com : : sirivinit : โสรวารสิริสวัสดิ์-มนัสมานปรีดิ์เขษม...เรื่องเล่า อาจารย์ชา ว่าด้วย ศีล สมาธิ ปัญญา ฯ

โสรวารสิริสวัสดิ์-มนัสมานปรีดิ์เขษม...เรื่องเล่า อาจารย์ชา ว่าด้วย ศีล สมาธิ ปัญญา ฯ

โสรวารศุภสวัสดิ์ที่ ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๕๒ ค่ะ

เรื่องเล่า อาจารย์ชา ว่าด้วย ศีล สมาธิ ปัญญา
สะอาด สว่าง สงบ

มีความสัมพันธ์อย่างแน่นอน หากกล่าว ระหว่าง ศีล ระหว่าง สมาธิ
ระหว่าง ปัญญา เป็นความสัมพันธ์อันสรุปได้อย่างรวบรัดว่า
เกี่ยวเนื่อง ยึดโยง

เป็นความสัมพันธ์อันดำเนินไปในลักษณะเป็นเหตุเป็นปัจจัย
เมื่อมีสิ่งนี้ จึงมีสิ่งนี้ และเมื่อมีสิ่งนี้ สิ่งนี้จึงเกิด

บางคนแปรความของศีล สมาธิ ปัญญา ออกมาเป็น สะอาด สงบ สว่าง
นั่นก็คือ หากไม่มีความสะอาดในเรื่องกาย ในเรื่องวาจา
ก็ยากเป็นอย่างยิ่งที่จะเกิดความสงบ
และหากไม่มีความสงบ
ไฉนความสว่างแห่งปัญญาจะลุกโพลงขึ้นมาได้เล่า

เมื่อชมรมพุทธศาสน์ กฟผ. ตีพิมพ์หนังสือชื่อ พระโพธิญาณเถร
ขึ้นเมื่อปี 2540

ได้นำเอาบทสนทนาธรรมของพระอาจารย์ชา สุภัทโท ชิ้นหนึ่ง
นอกเหนือจากที่สนทนากับองคมนตรี และชาวคณะพ้นโลก
เป็นบทสนทนาว่าด้วยหัวข้อเรื่อง มันไม่แน่อันเท่าเงาสะท้อน
แห่งความเป็นอนิจจัง
ขณะเดียวกัน ก็ได้กล่าวถึงศีล สมาธิ ปัญญาด้วย ดังนี้

ถ้าพูดถึงด้านปฏิบัติจริงๆแล้ว ปัญญา มันมาก่อน แต่ตามแบบ
ต้อง ศีล ต้องสมาธิ ต้องปัญญา

ถ้านักปฏิบัติธรรมะจริงๆแล้ว ปัญญา มาก่อน ถ้าปัญญามาก่อน
รู้จักผิด รู้จักถูก รู้จักความสงบ รู้จักความวุ่นวาย

แต่พูดตามหลักปริยัติแล้ว ก็ต้องเรียกว่าการสังวรสำรวมนี้ให้เกิด
ความละอาย ให้เกิดความกลัว ความผิด
ไม่ทำความผิดแลความผิดก็ไม่มี
เมื่อความผิดไม่มี ก็เกิดอาการความสงบขึ้นมาในที่นั้น
ความสงบอันนั้นเป็นสมาธิไปพลางๆเป็นฐาน

เมื่อจิตสงบขึ้นมาแล้ว ความรู้ทั้งหลายที่มันเกิดมาจากความสงบ
นั่นแหละ ท่านเรียกว่า วิปัสสนา
ความรู้เท่าตามความเป็นจริง มันมีอาการอยู่ในนี้
ถ้าหากพูดให้มันลงอันเดียวกัน มันจะเป็นศีล เป็นสมาธิ เป็นปัญญา

ถ้าพูดให้มันรวมก็ว่าธรรม 3 อย่างนี้เป็นก้อนเดียวกัน ไม่แยกกัน
แต่ถ้าจะพูดถึงลักษณะของมัน มันเป็นศีล เป็นสมาธิ เป็นปัญญา
อย่างนี้ถูกแล้ว

แต่ว่าคนเราถ้ามีการกระทำผิดอยู่ จิตใจก็สงบไม่ได้
ถ้าหากว่าดูไปแน่นอนแล้ว
มันจะไปพร้อมๆกัน ก็ว่าจิตสงบ อย่างนี้มันก็ถูก
การทำสมาธิ ถ้าพูดตามเรื่องมันก็การรักษาศีล รักษากาย วาจา
ไม่ให้มีความเดือดร้อน ไม่ให้มีความผิดเกิดขึ้นมาในวงนี้
อันนี้เป็นฐานของความสงบ

แต่มันเกิดขึ้นตรงนั้น เมื่อฐานความสงบมีอยู่ก็จะเป็นฐานรองรับ
ให้ปัญญา คือ ความรู้ให้เกิดในที่นั้น
ใครที่ศึกษามรรค 8 ก็จะประจักษ์ในองค์ประกอบ
แห่งความสัมพันธ์ระหว่าง
ศีล สมาธิ ปัญญา ได้อย่างเป็นรูปธรรม

น่าสนใจก็ตรงที่มรรค 8 เริ่มด้วย สัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปโป
ตามมาด้วย สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ
สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ

รูปธรรมนี้เท่ากับยืนยันว่า มรรค 8 มิได้เริ่มจาก ศีล
หากแต่เริ่มจากปัญญา ตามมาด้วยศีล แล้วจึงสมาธิ
นั่นก็คือ หากไม่มีสัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปโป
ก็ยากยิ่งที่จะเกิด สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ
และก็ยากยิ่งที่จำนำไปสู่ สัมมาวายามะ สัมมาสติ
และในที่สุดก็คือ สัมมาสมาธิ อันก่อให้เกิดปัญญา

ตรงนี้เองที่เท่ากับรองรับและยืนยันคำกล่าวของพระอาจารย์ชา สุภัทโท

จาก คอลัมน์ ดังได้สดับมา
โดย วิเวกา นาคร
มติชนสุดสัปดาห์ หน้า 62
ฉบับที่ 1508 วันที่ 10-16 กรกฎาคม 2552
ขอขอบคุณ

Create Date : 11 กรกฎาคม 2552

Last Update : 11 กรกฎาคม 2552 16:10:44 น.

0 comments

Counter : 730 Pageviews.