BlogGang.com : : sirivinit : หนังสือวิจิตร จากยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาคาโรแล็งเชียง

หนังสือวิจิตร จากยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาคาโรแล็งเชียง

“หนังสือประกอบคริสต์ศาสนพิธีโดรโก” ราว ค.ศ.850
ภายในอักษรตัวต้นประดิษฐ์ 'C'
มีภาพการอัสสัมชัญของพระเยซู คำบรรยายเขียนด้วยหมึกทอง

งานที่หลงเหลืออยู่มากจากยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาคาโรแล็งเชียง ก็ได้แก่หนังสือวิจิตร หนังสือวิจิตรอันหรูหราหลายเล่มที่ส่วนใหญ่เป็นพระวรสาร มีอยู่ไม่กี่หน้าที่ตกแต่งอย่างวิจิตรทั้งหน้า ด้วยจุลจิตรกรรม

เนื้อหาก็มักจะมีภาพของประกาศกและ ตารางยูเซเบียส ตามแบบฉบับของศิลปะเกาะของบริเตนและไอร์แลนด์ ภาพเรื่องราวและโดยเฉพาะภาพชุดชีวประวัติยังคงเป็นสิ่งที่หายาก แต่ก็ทำกัน ส่วนใหญ่เป็นเรื่องราวจากพันธสัญญาเดิมโดยเฉพาะที่เกี่ยวกับปฐมกาล

ภาพที่เป็นเรื่องราวของพันธสัญญาใหม่ มักจะพบบนงานสลักนูนบนงาช้างบนปกหนังสือ การตกแต่งอักษรตัวแรกให้มีขนาดใหญ่กว่าปกติของศิลปะเกาะก็นำมาใช้

อักษรตัวต้นประดิษฐ์วิวัฒนาการต่อมา โดยเพิ่มฉากชีวิตขนาดเล็กที่เริ่มพบเป็นครั้งแรกในปลายสมัยศิลปะคาโรแล็งเชียง โดยเฉพาะใน
“หนังสือประกอบคริสต์ศาสนพิธีโดรโก” (Drogo Sacramentary)

หนังสือวิจิตรที่หรูหราก็จะมีหน้าปกที่ตกแต่งอย่างงดงาม ทำด้วยทองฝังอัญมณี และ แผ่นงาช้างแกะสลัก และเช่นเดียวกับศิลปะเกาะ ถือกันว่าเป็นสิ่งที่มีคุณค่าสูง ที่จะเก็บกันไว้ในคริสต์ศาสนสถานหรือในพระคลัง

งานหนังสือวิจิตรของหลวงที่หรูหราที่สุดเขียนบนหนังย้อมสีม่วง

“หนังสือเบิร์นฟิซิโอโลกัส” (Bern Physiologus) เป็นตัวอย่างที่หายากของหนังสือโลกวิสัย ที่มีภาพประกอบและตกแต่งด้วยจุลจิตรกรรมอย่างเต็มที่

อาจจะเป็นหนังสือที่สร้างขึ้นสำหรับห้องสมุดส่วนตัวของบุคคลสำคัญ หนังสือเพลงสวดสดุดีอูเทร็คท์ ก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่ง ที่เกือบจะเป็นที่ทราบได้อย่างแน่นอนว่า เป็นงานที่ก็อปปีมาจากงานที่เขียนขึ้นก่อนหน้านั้น

งานทางศาสนาบางครั้งก็เขียนเป็นหนังสือ ที่ตกแต่งอย่างหรูหรางดงาม เช่น หนังสือประกอบคริสต์ศาสนพิธี แต่พระคัมภีร์จากสมัยนี้ไม่มีการตกแต่งอย่างหนักเช่นที่ทำกันในสมัยปลายยุคโบราณ

ตัวอย่างที่พบก็เป็นเพียงชิ้นส่วน หนังสือตำราเช่นตำราทางคริสต์ศาสนวิทยา ประวัติศาสตร์ วรรณกรรม หรือ งานวิทยาศาสตร์จากนักประพันธ์ยุคโบราณเป็นงานก็อปปี และภาพประกอบก็จะเขียนด้วยหมึกเท่านั้น

ศูนย์กลางสร้างหนังสือวิจิตร

หนังสือวิจิตรของสมัยคาโรแล็งเชียง สันนิษฐานกันว่าส่วนใหญ่สร้างขึ้นโดยนักบวช ในห้องเขียนทั่วไปในจักรวรรดิ แต่ละห้องเขียนก็จะมีลักษณะการเขียนที่เป็นของตนเอง ที่พัฒนาขึ้นมาโดยศิลปินและอิทธิพลของบริเวณท้องถิ่น และสมัยของการเขียน

หนังสือวิจิตรที่เขียนมักจะมีคำจารึกที่ไม่จำเป็นที่จะต้อ งเป็นคำจารึกที่เขียนขึ้นในสมัยเดียวกับที่สร้างงาน ที่จะระบุว่าใครเป็นผู้จ้างและอุทิศให้แก่สำนักสงฆ์หรือคริสต์ศาสนสถานใด แต่มีเพียงไม่กี่ฉบับที่ระบุชื่อศิลปินและเวลาและสถานที่ที่สร้างงาน

หนังสือวิจิตรที่พบ ได้สั่งให้ห้องเขียนทำ หรืออาจจะได้รับการสั่งให้ทำอีกหลายครั้งต่อมาโดยผู้คงแก่เรียน ห้องเขียนแรกที่สุดก็คือห้องเขียนของสำนักศึกษาของราชสำนักของจักรพรรดิชาร์เลอมาญ

ต่อมาก็เป็นสกุลช่างเมืองแรงส์ ที่กลายมาเป็นลักษณะงานเขียนที่มีอิทธิพลมากที่สุดของสมัยคาโรแล็งเชียง ตามด้วยสกุลตูโรเนียน, โดรโก และสิ้นสุดลงด้วยสกุลช่างของราชสำนักของชาร์ลส์เดอะบอลด์

สถานที่เหล่านี้เป็นศูนย์กลางสำคัญ ของการสร้างหนังสือวิจิตรนอกไปจากแหล่งสร้างงานอื่นๆ

สำนักศึกษาของราชสำนักของจักรพรรดิชาร์เลอมาญ (หรือที่เรียกว่าสกุลช่างอดา) เป็นศูนย์กลางแห่งแรกที่สร้างหนังสือวิจิตรที่รวมทั้ง “Godescalc Evangelistary” (ค.ศ. 781–ค.ศ. 783) “พระวรสารลอร์สช” (ค.ศ. 778–ค.ศ. 820) “พระวรสารอดา” (ภาพ:นักบุญแม็ทธิว) “พระวรสารซัวซองส์” และพระวรสารบรมราชาภิเษก (ภาพ:นักบุญแม็ทธิว)

หนังสือวิจิตรที่สร้างโดยสำนักศึกษาของราชสำนัก จะมีลักษณะหรูหราแพรวพราว ที่คล้ายคลึงกับงานโมเสกและงาช้างของคริสต์ศตวรรษที่ 6 ของราเวนนาในอิตาลี

งานหนังสือวิจิตรที่สร้างโดยสำนักเป็นงานเขียนที่ดั้งเดิมที่สุด ของสมัยคาโรแล็งเชียง ที่แสดงให้เห็นการเริ่มการฟื้นฟูศิลปคลาสสิกของโรมัน แต่ก็ยังรักษาธรรมเนียมนิยมของศิลปะ สมัยการโยกย้ายถิ่นฐานในยุโรปเอาไว้บ้าง (เมโรแวงเชียงและศิลปะเกาะ) ในการที่ยังเป็นการวาดเชิงเส้นโดยไม่คำนึงถึงขนาดหรือความสัมพันธ์ของพื้นที่ในภาพ

การแบ่งเป็นช่องใน “พระวรสารลอร์สช” เมื่อต้นคริสต์ศตวรรษที่ 9 อัครสังฆราชอีโบแห่งแรงส์ เรียกชุมนุมศิลปินมาทำงานร่วมกันที่ Hautvillers ที่ผลที่ออกมาเป็นการวิวัฒนาการศิลปะคาโรแล็งเชียงขึ้นไปอีกระดับหนึ่ง

“พระวรสารอีโบ” (ค.ศ. 816–ค.ศ. 835) เขียนด้วยฝีแปรงที่เขียนอย่างรวดเร็ว และเต็มไปด้วยพลังที่กระตุ้นแรงบันดาลใจ และพลังที่ไม่ปรากฏมาก่อนในลักษณะงานเขียนของเมดิเตอร์เรเนียน ภาพ:นักบุญแม็ทธิว

หนังสือวิจิตรฉบับอื่นที่มีอิทธิพบของสกุลช่างแห่งเมืองแรงส์ก็ได้แก่ “หนังสือเพลงสวดสดุดีอูเทร็คท์” (ภาพ:ระเบียงภาพ) ที่อาจจะถือว่าเป็นหนังสือวิจิตรฉบับที่สำคัญที่สุดของสมัยศิลปะคาโรแล็งเชียง

และ “หนังสือเบิร์นฟิซิโอโลกัส” ซึ่งเป็นหนังสือฉบับภาษาละตินทางศาสนาที่เก่าที่สุด ที่เกี่ยวกับอุปมานิทัศน์ของยุคกลางที่เกี่ยวกับสัตว์ ภาพวาดที่เต็มไปด้วยชีวิตจิตใจของสกุลช่างแห่งเมืองแรงส์

โดยเฉพาะใน “หนังสือเพลงสวดสดุดีอูเทร็คท์” ที่เป็นภาพวาดลายเส้นที่เป็นภาพที่มีคุณลักษณะของการแสดงออกอย่างธรรมชาติ เป็นงานที่มีอิทธิพลต่อศิลปะของยุคกลางของทางตอนเหนือของยุโรป เป็นเวลาอีกหลายร้อยปีต่อมา จนกระทั่งมาถึงสมัยศิลปะโรมาเนสก์

ลักษณะอีกลักษณะหนึ่งที่พัฒนาขึ้นมาในสำนักสงฆ์ ของนักบุญมาร์ตินแห่งทัวร์ เป็นงานพระคัมภีร์ไบเบิลขนาดใหญ่ที่มีภาพประกอบที่มีอิทธิพลมาจาก งานเขียนภาพประกอบของปลายยุคโบราณ

พระคัมภีร์ไบเบิลขนาดใหญ่สามฉบับ โดยเฉพาะฉบับสุดท้ายที่เป็นฉบับที่ดีที่สุดสร้างขึ้นสำหรับชาร์ลส์เดอะบอลด์เรียกว่า “พระคัมภีร์วิเวียน”

สกุลช่างแห่งเมืองตูร์มาสิ้นสุดลงอย่างกระทันหัน เมื่อถูกรุกรานโดยนอร์มันในปี ค.ศ. 853 แต่ลักษณะการเขียนก็จารึกอย่างถาวร ตามศูนย์กลางการสร้างงานหนังสือวิจิตรในจักรวรรดิ

สังฆมณฑลเมท์ซก็เป็นศูนย์กลางอีกศูนย์กลางหนึ่ง ของศิลปะคาโรแล็งเชียง ระหว่าง ค.ศ. 850 จนถึง ค.ศ. 855 ก็ได้มีการสร้างหนังสือประกอบคริสต์ศาสนพิธีให้แก่สังฆราชโดรโกแห่งเมท์ซ ที่เรียกว่า “หนังสือประกอบคริสต์ศาสนพิธีโดรโก”

หนังสือโดรโกที่ตกแต่งด้วยอักษรตัวต้นประดิษฐ์ กลายมามีอิทธิพลมาจนถึงสมัยศิลปะโรมาเนสก์ต่อมา และเป็นการผสานระหว่างอักษรคลาสสิกเข้ากับฉากภาพที่ประกอบด้วยรูปลักษณ์

ในครึ่งหลังของคริสต์ศตวรรษที่ 9 ธรรมเนียมนิยมของครึ่งศตวรรษแรกก็ยังคงดำเนินต่อมา พระคัมภีร์ไบเบิลหลายฉบับได้รับการสร้างขึ้นสำหรับชาร์ลส์เดอะบอลด์ โดยการผสานระหว่างลักษณะศิลปะของยุคโบราณตอนปลายเข้ากับลักษณะที่พัฒนาขึ้นมาที่แรงส์และตูร์

ในช่วงเดียวกันนี้ลักษณะฟรังโค-แซ็กซอนก็เริ่มปรากฏขึ้นทางตอนเหนือของฝรั่งเศส ที่รวมการใช้ลายสอดประสานของศิลปะไฮเบอร์โน-แซ็กซอน ที่กลายมาเป็นลักษณะเด่นที่ใช้กันต่อมาอีกร้อยปี หลังจากสมัยคาโรแล็งเชียง

ชาร์ลส์เดอะบอลด์ก็เช่นเดียวกับพระอัยกา พระองค์ทรงก่อตั้งสำนักศึกษาขึ้นในราชสำนัก ที่ตั้งนั้นไม่ทราบแน่นอนแต่งานต้นฉบับระบุว่าสร้างโดยสำนักศึกษาของราชสำนักดังกล่าว ที่รวมทั้ง “พระวรสารลอร์สช” (ค.ศ. 870) (ภาพ:พระเจ้าชาร์ลส์บนบัลลังก์) ที่เป็นงานเขียนชิ้นสุดท้ายอันงดงาม

งานเขียนมีทั้งอิทธิพลของแรงส์และของตูร์ และผสานเข้ากับลักษณะการเขียนที่มาจากการเขียน แบบทางการของสำนักศึกษาของราชสำนักของจักรพรรดิชาร์เลอมาญ

เมื่อชาร์ลส์เดอะบอลด์เสด็จสวรรคต การอุปถัมภ์การสร้างหนังสือวิจิตรก็เสื่อมโทรมลงตามไปด้วย และเป็นสัญญาณของการเริ่มต้นการเสื่อมโทรม แต่ก็ยังมีการสร้างงานกันต่อมาอยู่บ้าง เช่น “หนังสือเพลงสวดสดุดีโฟลชาร์ด” (ค.ศ. 883) ที่สร้างโดยแอบบีเซนต์กอลล์

และ “หนังสือเพลงสวดสดุดีฉบับทอง” ในปีเดียวกัน ลักษณะการเขียนแบบแอบบีเซนต์กอลล์ เป็นลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ แต่ขาดระดับความสามารถทางเทคนิคเช่นที่เห็นในบริเวณอื่น

ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

โสรวารสิริสวัสดิ์ มนัสโชติโชนช่วงดั่งดวงวิเชียรฉายค่ะ

Create Date : 30 มิถุนายน 2553

Last Update : 31 กรกฎาคม 2553 15:21:19 น.

0 comments

Counter : 999 Pageviews.