BlogGang.com : : sirivinit : ค่าของความว่างเปล่า สฤณี อาชวานันทกุล แปล

ค่าของความว่างเปล่า สฤณี อาชวานันทกุล แปล

ค่าของความว่างเปล่า
สฤณี อาชวานันทกุล แปล

บทที่ 1

ข้อบกพร่อง (The Flaw)

ตอนนี้ในวิสัยทัศน์กำลังสี่
ที่ข้ามีข้าจะใช้ให้หรรษา
กำลังสามในความมืดของบิวลาห์
กำลังสองตลอดมา-ตลอดไป
ขอพระเจ้าประทานพรในดวงจิต
อย่าสถิตโลกทัศน์หนึ่งวิสัย
มองโลกจากหลายมุมหลากความนัย
นิวตันไซร้อย่าให้ท่านได้นิทรา!

- วิลเลี่ยม เบลค, “บทกวีจากอักษร”

ถ้าหากสงครามเป็นวิธีที่พระผู้เป็นเจ้าสอนภูมิศาสตร์ให้กับชาวอเมริกัน ภาวะเศรษฐกิจถดถอยก็เป็นวิธีที่ท่านสอนวิชาเศรษฐศาสตร์

การล่มสลายของภาคการเงินแสดงให้เห็นว่ามันสมองของพ่อมดคณิตศาสตร์ที่ฉลาดปราดเปรื่องที่สุดในโลก ผู้มีทุนหนุนหลังมหาศาลที่สุด หาได้สร้างเครื่องยนต์แห่งความเจริญถาวรอันโฉบเฉี่ยวที่สุดไม่หากได้สร้างรถขนตัวตลกแห่งการค้า การแลกเปลี่ยน และคำท้าแบบนักพนันซึ่งวันหนึ่งก็พังทลายลงเป็นชิ้นๆ

ภาวะเศรษฐกิจถดถอยไม่ได้เกิดจากภาวะขาดแคลน องค์ความรู้ทางเศรษฐศาสตร์ แต่เกิดจากภาวะขาดแคลนความรู้ชนิดหนึ่งโดยเฉพาะ นั่นคือสปิริต หรือจิตวิญญาณแห่งทุนนิยมที่ล้นเกิน ประกายแห่งตลาดเสรีทำให้เราตาบอดจนไม่เห็นวิธีมองโลกแบบอื่น

ดังที่ออสการ์ ไวลด์ (Oscar Wilde) กล่าวไว้เมื่อหนึ่งศตวรรษก่อนว่า “คนทุกวันนี้รู้ราคาของทุกสิ่งทุกอย่าง แต่ไม่รู้มูลค่าของอะไรเลย” ราคาแสดงตัวเป็นมัคคุเทศก์ที่เอาแต่ใจ

การล่มสลายของภาคการเงินปี 2008 เกิดในปีเดียวกันกับวิกฤตอาหารและวิกฤตน้ำมัน แต่แล้วเราก็ดูเหมือนจะไม่สามารถมองเห็น หรือตีค่าโลกของเราผ่านเลนส์อื่น ที่ไม่ใช่เลนส์ตลาดที่บกพร่อง

ประเด็นหนึ่งซึ่งชัดเจนคือ แนวคิดที่นำเรามาสู่ความยุ่งเหยิงครั้งนี้ไม่น่าจะกอบกู้ชีวิตเราได้ สิ่งที่อาจปลอบใจเราได้เล็กน้อยคือ แม้แต่มันสมองที่ได้รับการยกย่องที่สุด ก็ถูกบังคับให้ทบทวนสมมุติฐาน ที่บกพร่องการยอมรับความไม่รู้อันเจ็บปวดที่สุด อาจเกิดในห้องที่อัดแน่นไปด้วยผู้คน

วันที่ 23 ตุลาคม 2008 ต่อหน้าคณะกรรมาธิการการกำกับดูแลและปฏิรูปรัฐ เมื่ออลัน กรีนสแปน (Alan Greenspan) อธิบายความล้มเหลวของมโนทัศน์ของเขา

กรีนสแปนเป็นผู้ควบคุมเศรษฐกิจโลกที่ได้รับการยอมรับสูงสุดคนหนึ่งตลอดระยะเวลา 19 ปีที่ผ่านมาในฐานะประธานธนาคารกลางสหรัฐอเมริกา เขาเป็นสมาชิกผู้ทรงภูมิของกองพลตลาดเสรี เคยนั่งอยู่แทบเท้าของไอน์ แรนด์ (Ayn Rand) ผู้ยังทรงอิทธิพลเนิ่นนานหลังจากที่เธอล่วงลับในปี 1982

แม้ว่าเธอจะแทบไม่เป็นที่รู้จักนอกอเมริกาเลยก็ตาม หนังสือเรื่อง แอตลาส ชรัก (Atlas Shrugged, “ยักษ์ยักไหล่”) ซึ่งตีพิมพ์ปี 1957 ของแรนด์ ถ่ายทอดการต่อสู้อย่างห้าวหาญของนักธุรกิจใหญ่ กับเจ้าหน้าที่รัฐและผู้นำสหภาพแรงงาน ที่ถูกวาดภาพเป็นมารร้ายได้กลับมาไต่อันดับหนังสือขายดีอีกครั้งหนึ่ง

แรนด์มองว่าความไม่เห็นแก่ตัวคือ “การกินคนทางศีลธรรม” (moral cannibalism) เธอเป็นผู้สนับสนุนคนสำคัญของสำนักคิดนิยมตลาดเสรีสุดขั้ว ซึ่งเธอขนานนามว่า “วัตถุนิยม” (Objectivism) กรีนสแปนถูกปรัชญาน่าเคลิบเคลิ้มของแรนด์ดูดให้เข้าไปอยู่ในวงในของเธอ

บุคลิกที่เคร่งขรึมและรสนิยมการแต่งตัวทำให้เขาได้รับสมญานามว่า “สัปเหร่อ” ตอนที่กรีนสแปนเลือกทำงานในภาครัฐนั้นเหมือนกับฮิปปี้ไปสมัครเป็นนาวิกโยธิน เป็นความพลาดพลั้งที่อดีตมิตรของเขาจะไม่มีวันให้อภัย

แต่อย่างไรก็ตาม กรีน-สแปนยังซื่อตรงต่อปรัชญาของแรนด์เสมอมา เชื่อมั่นว่าการเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนจะนำเราไปสู่โลกที่ดีที่สุด และการบังคับทุกรูปแบบจะลงเอยด้วยหายนะ

ปลายปี 2008 กรีนสแปนถูกเรียกไปให้ปากคำ เกี่ยวกับวิกฤตการเงินต่อหน้าสภาคองเกรส ประวัติการทำงานของเขาที่ธนาคารกลางนั้นยืนยาวและมีแต่เสียงชื่นชม แต่สภาคองเกรสอยากรู้ว่า เกิดอะไรขึ้นขณะที่กรีนสแปนเริ่มอ่านคำให้การ

เขาดูอ่อนล้า ผิวหนังเหี่ยวยานราวกับใช้พลังที่ทำให้เต่งตึงไปจนหมดแล้ว แต่กรีนสแปนก็วาดลวดลายอยู่ดี ในรอบแรกเขาตั้งเป้าไปที่ข้อมูลที่ใช้ในการทำงาน ถ้าเพียงแต่ปัจจัยต่างๆ ถูกต้อง โมเดลเศรษฐกิจก็จะใช้การได้ และการคาดการณ์ต่างๆก็จะดีกว่านี้มาก กรีนสแปนกล่าวว่า

มีการมอบรางวัลโนเบลสำหรับการค้นพบโมเดลตั้งราคา
อันเป็นฐานรากของความก้าวหน้าส่วนใหญ่ในตลาดตรา
สารอนุพันธ์ กระบวนทัศน์การบริหารความเสี่ยงสมัยใหม่
ครอบงำโลกนานหลายทศวรรษ แต่กระนั้นก็ตาม สถา-
ปัตยกรรมทางปัญญาทั้งหมดก็ล้มครืนลงในฤดูร้อนปีก่อน
(ปี 2007-ผู้แปล)

เนื่องจากข้อมูลที่ป้อนเข้าไปในโมเดล
บริหารความเสี่ยงนั้น ปกติจะมาจากทศวรรษก่อนหน้า
2 ทศวรรษ ซึ่งเป็นช่วงเวลาแห่งความลิงโลดฟุ้งเฟ้อ

ถ้าเพียงแต่โมเดลจะนำข้อมูลจากภาวะตึงเครียด
ในประวัติศาสตร์มาใช้
สถาบันการเงินก็จะต้องกันทุนสำรองมากขึ้น และ
โลกการเงินก็จะดีกว่านี้มากในความเห็นของผม 1

มุมมองนี้บอกว่า ถ้าเราใส่ขยะเข้าไป เราย่อมได้ขยะออกมา กล่าวคือโมเดลใช้การได้ดีแล้ว เพียงแต่สมมุติฐานเกี่ยวกับความเสี่ยงและข้อมูลที่ป้อนเข้าไปนั้นบกพร่อง

เพราะมาจากช่วงที่เศรษฐกิจรุ่งเรือง ดังนั้นผลลัพธ์จึงผิดพลาดตามไปด้วย เฮนรี่ แว็กซ์แมน (Henry Waxman) คู่ต่อกรของกรีนสแปนในคณะกรรมาธิการกดดันให้เขาไปสู่ข้อสรุปที่ลึกซึ้งกว่าเดิมในการโต้ตอบอันน่าทึ่งต่อไปนี้

แว็กซ์แมน : คำถามที่ผมอยากจะถามคุณคือ
คุณมีอุดมการณ์ มีความเชื่อในเสรีภาพและการแข่งขัน
คุณให้การว่า “ผมมีอุดมการณ์ ผมเชื่อว่าตลาดเสรี
ที่มีการแข่งขันนั้นเป็นวิธีที่ดีที่สุด
ในการจัดระเบียบเศรษฐกิจ

เราลองกำกับ ดูแลแล้ว แต่ไม่มีการกำกับดูแลใด
ที่ใช้การได้ในสาระสำคัญ” นี่คือคำพูดของคุณเอง
คุณมีอำนาจที่จะป้องกัน
พฤติกรรมการปล่อยสินเชื่ออย่างไร้ความรับผิดชอบที่นำ
ไปสู่วิกฤตสินเชื่อซับไพรม์ หลายต่อหลายคนแนะนำให้
คุณทำ

แล้วตอนนี้เศรษฐกิจของเราทั้งระบบกำลังจ่ายต้น
ทุน คุณรู้สึกหรือเปล่าว่าอุดมการณ์ของคุณผลักดันให้
ตัดสินใจบางอย่างที่ทำให้เสียใจในภายหลัง?

กรีนสแปน : อย่าลืมนะครับว่าอุดมการณ์คืออะไร มันคือ
กรอบความคิดที่เราใช้รับมือกับความจริง ทุกคนมีด้วยกัน
ทั้งนั้น คุณต้องมีอุดมการณ์อะไรสักอย่างเพื่อมีชีวิต ผม
หมายความว่า ใช่ครับ ผมพบข้อบกพร่อง ผมไม่รู้ว่ามัน
สำคัญหรือถาวรขนาดไหน แต่มันก็ทำให้ผมรู้สึกไม่สบาย
ใจมาก

แว็กซ์แมน : คุณพบข้อบกพร่อง?

กรีนสแปน : ผมพบข้อบกพร่องในโมเดลที่ผมมองว่าเป็น
โครงสร้างสำคัญที่นิยามการทำงานของโลก จะว่าอย่าง
นั้นก็ได้

แว็กซ์แมน : พูดอีกอย่างคือ คุณพบว่าโลกทัศน์ของคุณ
และอุดมการณ์ของคุณไม่ถูกต้อง มันใช้การไม่ได้

กรีนสแปน : ถูกเผงครับ นี่คือเหตุผลที่ผมรู้สึกช็อก เพราะ
ผมทำงานมาไม่น้อยกว่า 40 ปีด้วยข้อมูลหลักฐานที่หนัก
แน่นมากว่ามันใช้การได้ค่อนข้างดีทีเดียว .....

ขอบคุณ
มติชนออนไลน์
คุณสฤณี อาชวานันทกุล

สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ

Create Date : 03 มีนาคม 2555

Last Update : 3 มีนาคม 2555 14:28:16 น.

0 comments

Counter : 3116 Pageviews.