บารมี 10 ประการ
เป็นสิ่งที่เราสามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน อยู่บ้านก็ทำได้
- เนกขัมมะบารมี : ลดการเสพกาม 5
- ศีลบารมี : คือการรักษาศีล 5 ศีล 8
- วิริยะบารมี :
- สังวรปธาน คือ ป้องกันอกุศลที่ยังไม่เกิด ไม่ให้เกิด ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
- ปหานปธาน คือ แก้อกุศลที่มีอยู่ให้หมดไป (แก้ไขที่ไม่ดีที่ทำอยู่)
- ภาวนาปธาน คือ หากุศลที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้น (แสวงหา เช่นการไปปฏิบัติธรรม การไปทำวัตร)
- อนุรักขนาปธาน คือ การรักษาและพัฒนากุศลที่มีอยู่ (เช่น ไปเรียนมาแล้ว ก็นำมาปฏิบัติต่อ)
- ปัญญาบารมี :
- รู้เรื่องอริยะสัจ 4
- รู้เรื่องปฏิจจสมุทบาท
- เข้าใจ ธาตุ 4 (ดิน น้ำ ลม ไฟ) และ ขันธ์ 5 (รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ)
- อายตนะ 6 (ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ)
- เข้าใจกฏไตรลักษณ์ (อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา)
- ขันติบารมี : อดทนอดกลั้น ต่อความทุกข์ทางกาย ความทุกข์ทางใจ และการเอาชนะกิเลส ตัณหา อุปาทาน
- สัจจะบารมี :
- ซื่อสัตย์ต่อตนเอง ตั้งใจจะทำอะไร เช่น ตั้งใจจะนั่งสมาธิทุกวันวันละ 10 นาที ก็ต้องทำให้ได้ตลอด
- ซื่อสัตย์จริงใจต่อผู้อื่น
- อธิษฐานบารมี : ตั้งเป้าหมายจุดมุ่งหมายที่มุ่งหวัง และลงมือปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
- เมตตาบารมี : รักและปรารถนาดีต่อตัวเอง และผู้อื่น ไม่เบียดเบียนกัน ให้อภัย ทั้งตัวเอง และผู้อื่น (ไม่จมอยู่กับอดีตที่ผิดพลาด)
- อุเบกขาบารมี : เมื่อมีความรักความปรารถนาดี และได้ช่วยเหลืออย่างเต็มที่แล้ว ไม่ว่าจะช่วยได้หรือไม่ได้ ก็ต้องวางอุเบกขา ต้องเข้าใจในกฏไตรลักษณ์ ที่ทุกอย่าง เกิดขึ้น ต้องมีการเปลี่ยนแปลงตลอด และสุดท้าย ก็ดับไป (ให้วางใจเป็นกลาง ไม่ยินดียินร้ายกับสิ่งต่างๆ)
- ทานบารมี :
- วัตถุทาน คือการให้ทานโดยการให้วัตถุ
- อภัยทาน คือการให้ทานโดยการให้อภัย
- ธรรมทาน คือการให้ทานโดยการให้ธรรมะ
นอกจากนี้ บารมี 10 เอง ก็ยังสามารถแบ่งเป็น 3 ระดับด้วยกัน
- บารมีขั้นพื้นฐาน เช่น ทานบารมี ก็คือการสละทรัพย์สิน
- อุปบารมี (ขั้นกลาง) เช่น ทานบารมี คือการสละอวัยวะ
- ปรมัตถ์บารมี (ชั้นสูง) เช่น ทานบารมี คือการสละชีวิต