Bloggang.com : วัสส์ : [รีวิวหนังสือ] ปลาที่ว่ายในสนามฟุตบอล : วินทร์ เลียววาริณ

[รีวิวหนังสือ] ปลาที่ว่ายในสนามฟุตบอล : วินทร์ เลียววาริณ

ถ้ามีใครถามเราว่า หนังสือ “ปลาที่ว่ายในสนามฟุตบอล” นั้นเกี่ยวกับอะไร เราคงบอกว่ามันเกี่ยวกับคน และโลก

ถ้าคำตอบนั่นกว้างเกินไป มันเกี่ยวกับทุกอย่าง...รอบๆ ตัวเรา ความเชื่อ วิทยาศาสตร์ ปรัชญา สังคม และชีวิต เกี่ยวกับการที่คนเราอยู่ในโลกและมองโลกใบนี้ หนังสือเล่มนี้พูดถึงเรื่องต่างๆ ครอบจักรวาล ตั้งแต่โลกและจักรวาล มนุษย์ต่างดาว ความรัก พรหมลิขิต ชาติ ศาสนา ปรัชญา ไสยศาสตร์ โหราศาสตร์ พลังจิต ฮวงจุ้ย ศิลปะ ไปจนถึง conspiracy theory

แต่คอนเซปต์ของเรื่องนี้คือการมองโลกโดยใช้ปัญญา

หนังสือชื่อแปลกเล่มนี้เขียนในสไตล์แปลก เราไม่รู้ว่าควรจัดเข้าหมวดไหน มันเป็นหนังสือกึ่งเรื่องแต่ง กึ่งคุย กึ่งบทความ กราฟฟิครูปเล่มสวยมากๆ (ถ้าหนังสือทุกเล่มในไทยจัดหน้าได้ประมาณนี้ เราคงอภิมหาแฮปปี้) การจัดหน้า ภาพประกอบจำนวนมากที่เอามาเล่นเป็นชาร์ตบ้าง อะไรบ้าง ทำให้การเข้าใจเรื่องราวเป็นไปโดยง่าย ทั้งที่เนื้อหาควรจะเข้าใจยาก

“ปลาที่ว่ายในสนามฟุตบอล” เป็นหนังสือที่ให้ข้อมูลในประเด็นมากมาย และไม่ใช่ว่าไม่มี “ระหว่างบรรทัด” ที่บอกว่าคนเขียนคิดอย่างไรกับประเด็นที่ถูกพูดถึง (รวมถึงชี้นำคนอ่านให้คิดตาม) ในบางประเด็น ระหว่างบรรทัดชัดเสียจนจะกระเด็นขึ้นมาบนบรรทัดด้วยซ้ำ ผู้เขียนมองว่าคนจำนวนมากติดกับอยู่กับ “ความเชื่อ” แต่บางเรื่อง...เราว่าคนเขียนก็ติดกับกับ “ความไม่เชื่อ” ของตัวเองเหมือนกัน ไม่เชื่อจนลืมมองมุมกลับ หรือมองบางสิ่งบางอย่างเป็นองค์รวมเกินไป (เช่นพูดถึงโหราศาสตร์เกือบทุกแขนงในลักษณะเหมา ซึ่งความจริงแต่ละแขนงต่างกันมากๆ) และทำให้เหตุผลที่ยกขึ้นมาโต้อ่อนลง และมีรอยโหว่ที่แย้งได้ว่ามันไม่พอที่จะนำมาตั้งข้อสรุป (ผู้เขียนตั้งแต่ “ข้อสังเกต” ไม่ใช่ข้อสรุป แต่เหมือนที่บอก เราจะเห็นข้อสรุปอยู่ระหว่างบรรทัด)

แต่ (อีกที) ถามว่าหนังสือเรื่องนี้อ่อนด้อยลงไปเพราะเหตุนี้ไหม

เราคิดว่า มีบ้าง แต่ไม่มาก

เพราะคุณค่าของหนังสือไม่ใช่การทำให้คนเชื่อ หรือไม่เชื่อ แต่เป็นการสะกิดให้ทบทวนความเชื่อหรือไม่เชื่อนั้นๆ

เพราะเป็นหนังสือสไตล์กึ่งคุย มันจึงมีมุมมองของผู้เขียนปะปนอย่างเลี่ยงไม่ได้ เราอาจเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วย เชื่อหรือไม่เชื่อสิ่งที่หนังสือบอกมาก็ได้ ตัวเราเองก็ไม่ได้เห็นด้วยกับสิ่งที่ผู้เขียนคิดไปทุกอย่าง แต่เชื่อว่านี่เป็นหนึ่งในหนังสือที่จะเตือนให้เราหันกลับมาถามตัวเองว่า เราเชื่อสารที่ออกมาตามสื่อต่างๆ ง่ายเกินไปหรือเปล่า หรือสำหรับคนที่เชื่อยากจนมองเห็น conspiracy theory ในแทบทุกเรื่อง เราคิดมากเกินไปไหม?

เราได้ใช้ ‘ปัญญา’ ในการคิดพิจารณาอะไรสักอย่าง หรือเราแค่ฟัง และตัดสินใจจะเชื่อในสิ่งที่อยากจะเชื่อ? สิ่งที่เราฝังหัวมา? สิ่งที่เราคิดว่า ‘ต้องเป็น’?

เราดึงหลักฐานต่างๆ ที่จริงๆ แล้วไม่ใช่หลักฐาน มาหนุนความเชื่อตัวเองหรือไม่?

โดยส่วนตัวแล้ว เราคิดว่าโลกนี้มีอะไรบางอย่างที่ยังอยู่เหนือความเข้าใจของเรา เราคิดว่าทุกอย่างไม่ได้อธิบายได้ด้วยวิทยาศาสตร์(ในปัจจุบัน และอาจตลอดไป) เพราะที่สุดแล้ว วิทยาศาสตร์ก็ยังคงพัฒนาไปเรื่อยๆ และมีอีกมากมายที่โลกแห่งวิทยาการยังค้นไม่พบ และวิทยาศาสตร์ในสายตาเราก็ยังไม่ใช่ “อาวุธทางปัญญาที่ดีที่สุด” อย่างคนเขียนบอก แต่เราก็เชื่อว่าหลายสิ่งหลายอย่างอธิบายได้ด้วยวิทยาศาสตร์ และคุ้มค่าที่เราจะลองมองมันในมุมนั้น มุมกลับของคำว่า “ไม่เชื่อแต่อย่าลบหลู่”

เราคิดว่าสิ่งต่างๆ ในหนังสือเล่มนี้ เราต้องแยกแยะและเลือกที่จะเชื่อหรือไม่เชื่อด้วยตัวเราเอง เหมือนที่กาลามสูตรว่าไว้นั่นแหละ อย่าเชื่อ จนกว่าจะพิจารณาเห็นด้วยปัญญาแล้วว่าอะไรมีประโยชน์และโทษอย่างไร และถ้าเลือกที่จะไม่เลือกทั้งเชื่อและไม่เชื่อ ก็คงไม่ผิด

แต่ไม่สำคัญว่าเราเชื่ออะไรหลังอ่านหนังสือเล่มนี้จบลง สำคัญที่ว่า เมื่อปิดหนังสือเล่มนี้ลง เราเข้าใจในการเลือกที่จะเชื่อ หรือเข้าใจในสิ่งต่างๆ อย่างมีเหตุผล และมีราก เรามองโลกด้วยสายตาที่สว่างและกระจ่างขึ้น...ไม่มากก็น้อย

นี่เป็นหนังสือเล่มหนึ่งที่เราคิดว่าดี และถึงใครไม่อยากซื้อหนังสือเล่มนี้ไปอ่านดู เราก็อยากให้ไปที่ร้าน และหยิบหนังสือเล่มนี้พลิกขึ้นมาอ่านสองหน้าสุดท้ายของเนื้อหา สิ่งที่เรากินใจที่สุดในหนังสือเล่มนี้อยู่ในสองหน้านั้น เป็นบทสรุปที่ดี และอาจจะทำให้เราเห็นอะไรหลายอย่าง

และนึกอยากทำอะไรหลายอย่าง...ละมังนะ

Create Date : 26 กรกฎาคม 2548

Last Update : 26 กรกฎาคม 2548 16:19:50 น.

1 comments

Counter : 4889 Pageviews.

อืม...อามดภาคสาระ ^_^

โดย: น้องเล็ก (Unfair

) วันที่: 28 กรกฎาคม 2548 เวลา:22:57:19 น.