การดูแลต้นไม้สวนเหล่านี้เป็นไปเรื่อย ๆ รดน้ำให้เช้าและเย็น ปุ๋ยหมักเองจากเศษใบไม้ร่วง ๆ ภายในบ้านสวนน้อยบ้าง ปุ๋ยคอกบ้าง น้ำหมักบ้าง และปุ๋ยจากหมาน้อยที่เลี้ยงไว้เป็นเพื่อนเล่นกับลูก ๆ นิดหน่อย ก็ทำให้ต้นไม้ทุกต้นเติบโตจนออกดอกผล

และเป็นครั้งแรกที่ลิ้นจี่ออกผลมาให้ตื่นเต้นเป็นครั้งแรก แม้จะปลูกลิ้นจี่ไว้เพียงต้นเดียวแต่ก็ให้ได้เรียนรู้ธรรมชาติมากยิ่งขึ้น ได้เรียนรู้ว่าต้นลิ้นจี่พันธุ์จักรพรรดิ ที่ต้องปลูกในภาคเหนือ แต่ก็สามารถออกผลให้ได้รับประทานในภาคอีสาน อย่างในเมืองขอนแก่น พาให้คนขับรถผ่านไปผ่านมาได้ตื่นเต้นกับผลไม้สีแดงสุกเต็มต้นไปด้วย

 ผลพวงแห่งความหนาวเย็นที่เกิดขึ้น สภาพโลกร้อนทำให้อากาศและฤดูกาลเปลี่ยนแปลงไป ปีนี้หนาวจัดมากที่ภาคอีสานอุณหภูมิต่ำสุดอยู่ที่ 8-16 องศา ซึ่งติดต่อกันนานมาก พาให้ต้นลิ้นจี่ที่ปลูกมาประมาณ 7 ปี ได้ติดดอก เพราะการที่มีต้นไม้ไว้รอบ ๆ บ้านเหตุผลเพื่อให้ร่มเงาและบังแดด ไม่ให้ตัวบ้านร้อน บังตาเพิ่มความเป็นส่วนตัวให้บ้าน โดยเฉพาะลิ้นจี่ต้องการร่มเงาเพราะใบดกและหนาทึบมาก  ส่วนผลพลอยได้ คือ อาจจะได้รับประทานผลไม้ไปด้วย แต่ลิ้นจี่นั้นปีนี้พาให้รู้สึกประทับใจทั้งคนปลูก ทั้งคนกิน (เอาไปฝากเพื่อน ๆ ญาติ ๆ คนรู้จักได้ชิม และยังเหลือผลที่ไม่สวยไม่สามารถแจกได้ก็ใช้วิธีตัดแต่งและเก็บเข้าช่องแข็งไว้ในตู้เย็นไว้ทำน้ำลิ้นจี่ปั่น ทำลิ้นจี่ลอยแก้วได้อีกหลายเดือน) แม้แต่คนผ่านไปผ่านมาได้ตื่นเต้นมากที่ได้เห็นผลสีแดง ๆ ริมรั้วสุกเป็นพวงเต็มต้น เป็นลิ้นจี่ปีแรกที่ออกผลในเมืองขอนแก่น ก็ว่าได้เพราะคนผ่านไปผ่านมาจะมาคุยให้ฟังว่า "ไม่่เห็นมีบ้านไหนปลูกเพราะว่าปลูกก็ไม่ได้กิน เค้าก็ไม่เอามาปลูก" เลยบอกเหตุผลการปลูกว่า "ปลูกไว้เอาร่มเงากับไว้ผูกเปลยวนให้ลูกนั่งเล่นเองค่ะ"

ได้เรียนรู้ว่าลิ้นจี่ภาคเหนือต้องได้รับการดูแลอย่างที่สุด เมื่อมาอยู่ที่อีสาน
ปัจจัยหลักหลังจากพ้นฤดูหนาวไปแล้ว อากาศภาคอีสาน ร้อนโฮก ต้องบอกว่าโฮก เพราะร้อนถึง 40-45 องศากันเลยทีเดียว ช่วงนั้นอากาศร้อนจัด ทำให้ลิ้นจี่ที่กำลังติดผลและกำลังขยายขนาดเปลือกแห้งเมื่อขยายขนาดเนื้อภายใน ทำให้เปลือกภายนอกแตก และร่วงหล่น ที่ไม่หล่นก็ติดอยู่ในพวงทำให้เกิดเชื้อราดำ และเนื้อลิ้นจี่เริ่มมีรสหวานเพียงเล็กน้อย ก็เรียกแมลงหลายชนิดมาทำลายโดยเฉพาะแมลงวันทอง ลงอย่างหนัก แต่ก็ไม่ใช้สารเคมีฉีดพ่น ใช้วิธีดักโดยใช้ใบกระเพราใส่ขวด PVC แขวนไว้ตามต้น ก็ได้ผลบ้างเพราะแมลงวันทองชอบกลิ่นน้ำมันหอมจากใบกระเพรามาก แต่ต้องคอยเปลี่ยนใบกระเพราบ่อย ๆ ซึ่งบางทีก็ไม่ค่อยว่าง ก็เลยทำให้ลิ้นจี่โดยแมลงวันทองเจาะ เลยต้องรีบเก็บก่อนที่จะไม่ได้ชิม ไม่ได้รอให้สุกจัดจนแดงทั้งผล สาเหตุนี้เองค่ะ เห็นจากภาพคือลิ้นจี่เขียวเสวยหรือเปล่า อิ อิ แต่รสชาติหวานหอมดีเลยค่ะ เห็นสีแบบนี้รับรองทุกผลว่าหวานค่ะ

ผลลิ้นจี่ที่มีน้ำหนักมากจากต้นที่เคยมีทรงสวยงามตั้งตรงใบ กิ่งก้านที่ได้รูป เมื่อลิ้นจี่มีผลก็เห็นชัดเจนว่าทั้งกิ่งทั้งใบเริ่มแยกออกด้านข้างแผ่ออกกิ่งละทิศละทาง เพราะน้ำหนักของผลพวงลิ้นจี่ทำให้กิ่งโน้มลงมา บางช่อโน้มลงมาเกือบถึงพื้นดิน บางช่อโน้มออกไปนอกกำแพง

พาให้เห็นธรรมะ จากธรรมชาติของต้นลิ้นจี่ (คิดเอง แบบขำ ๆ เทียบกับคนเป็นแม่ ของสาวๆที่พอไม่สาวแล้วก็เปลี่ยนแปลงไป คิดแล้วเขียนมาลงแล้ว คอมเม้นได้นะคะ)

เป็นธรรมะ จากธรรมชาติ แม้แต่ต้นไม้อย่างลิ้นจี่ต้นนี้ รูปทรงสวยงามใบมันเงาวาว รัศมีการต้้งทรงของต้นเป็นทรงตรงสวย แต่พอมีลูกมีผลก็ทำให้รูปทรงของต้นเปลี่ยนแปลงไป ไม่ต่างอะไรกับมนุษย์ที่มีลูกแล้ว ทรวดทรงองเอวก็เปลี่ยนแปลงไป สังขารนั้นไม่เที่ยง อันนี้ ณ จุดนี้แค่นั้นค่ะ
พ้นจากนี้ ก็ตัดแต่งกิ่งให้เป็นทรง และพุ่มลิ้นจี่ก็แตกใบอ่อนมีทรงสวยงามได้อีกครั้ง ก็ไม่ต่างอะไรกับมนุษย์หากยังคงดูแลใส่ใจสุขภาพ ออกกำลังกาย ดูแลตัวเองให้ดี ก็สามารถกลับมาสวยงามและมีสุขภาพที่ดีได้อีก เช่นกันกับลิ้นจี่ต้นนี้

ต้นลิ้นจี่เมื่อตอนอายุได้ 4 ปี ให้ร่มเงา ให้ความร่มรื่นในสวนน้อยหลังบ้าน

บรรยากาศร่มเงาของไม้ในสวนน้อย ที่มีขนุนทองประเสริฐ และลิ้นจี่จักรพรรดิ อยู่คู่กัน

ผ่านมา 3 ปี ลิ้นจี่ ณ บ้านสวนน้อยก็มีอายุ 7 ปีพอดี มาเจอกับสภาพอากาศหนาวเย็น อุณหภูมิวัดเกือบทุกวันที่ขอนแก่นหนาวประมาณ 10-16 องศา แต่ทั่วภาคอีสานจะมีบางจังหวัดที่หนาวจัดมาก ๆ จนเกิดแม่คะนิ้ง อย่างที่ อ.หนองเรือ จ.เลย แต่ที่ขอนแก่นอากาศแค่นี้ถือว่าหนาวมาก ๆ แล้ว เพราะปีนี้ได้ใช้เสื้อกันหนาวได้ห่มผ้านวมนอน ขณะที่เราหลับ
ลิ้นจี่ก็แอบมีน้อง อิ อิ อ๊ะ ไม่ใช่ติดตาดอก เห็นทีแรกนึกว่าดอกสะเดา เหมือนกันมาก ๆ

เริ่มจากดอกเล็ก ๆ มากจริง ๆ แต่ติดเกือบทุกส่วนของต้น

ดอกเริ่มบาน เรียกแมลงมาผสมเกสร

จากนี้เริ่มเห็นติดผลเล็ก ๆ บ้างแล้ว มุมอื่นกล้องปีนไปไม่ถึง ได้ภาพแถวล่าง ๆ นี่ละค่ะ

เริ่มเห็นเป็นรูปเป็นร่างแล้ว ผลลิ้นจี่น้อย ๆ มีบางผลก็หล่นด้วย ลองแอบชิม มีเนื้อแล้ว ผลปรากฎว่าหวานมาก "ตาปิด"

ผลค่อย ๆ โตขึ้นมาอีกนิด คราวนี้เจอร้อนและมาเจอฝนตกหนักเข้าอีก จะไหวไหมหนอเจ้าลิ้นจี่

ผลเริ่มแตก เพราะช่วงนี้อากาศร้อนมาก ๆ อุณหภูมิที่ 38-40 เกือบทุกวัน

จากอากาศร้อน ก็มามีฝนตกน้ำมาก ๆ พาให้ผลขยายตัว ส่วนผิวเปลือกเจอร้อนผิวยังไม่ปรับสภาพก็เลยขยายตัวไปพร้อมกับเนื้อไม่ทัน แตก เกือบทุกพวง

ผลแตกและร่วงหล่นตามพื้น

ไม่เกินสัปดาห์สีผลก็เริ่มสุกเป็นสีชมพูระเรื่อ ๆ

แต่สภาพการแตกยังคงดำเนินไปตลอดทุกวัน คอยเก็บออกจากช่อ เพื่อกันการเกิดเชื้อราดำและบางช่อที่แตกเก็บไม่ถึงมากมาย กลายเป็นเรียกแมลงวันทองมาอีก ต้องหาวิธีจัดการกับแมลงวันทองด้วย

ผลที่เริ่มโตขึ้น ก็ทำให้กิ่งก้านใบ เริ่มโน้มรับน้ำหนักมาก ทำให้ทรงของต้นลิ้นจี่ที่เจอทั้งพายุฝน เจอทั้งแดดร้อนจัด ๆ แยกแผ่รัศมีออกกิ่งละทิศละทาง

ผลสีชมพูเข้มขึ้นและโตขึ้น อย่างน้อยก็ได้เห็นพัฒนาการของการเติบโต ให้เด็ก ๆ ได้เรียนรู้จากสภาพจริง โดยไม่ใช้สารเคมีมาช่วย แต่เราก็แบ่งปันบ้าง คงพอจะเหลือให้ได้ชิม บ้างนะ หวังแค่นี้ก่อน

เก็บลงมาชิมบ้างแล้ว รสหวานมีเปรี้ยวบ้างบางผล กลิ่นลิ้นจี่ก็เริ่มมีความหอมอ่อน ๆ สภาพที่แตก เลยต้องเอาลงมาบางส่วน และผลแตกจากสภาพที่เห็น เอามาทำปุ๋ยหมักต่อ

ทำปุ๋ยหมักได้อย่างดีเลย

ขอนายแบบมาอยู่ใต้ผลลิ้นจี่ ที่ห้อยย้อยลงมาเป็นซุ้มลิ้นจี่ ผลสีชมพู ยังไม่สุกแดงดี

อาทิตย์นี้แมลงวันทองระบาดมาก ผลด้านบนมีรอยเจาะมากมาย ใส่ใบกระเพราในขวดแขวนเพิ่มแล้ว กะไว้ว่าทยอยเก็บพวงที่เริ่มแดงนิด ๆ เพราะความหวานเพิ่มขึ้นจากเดิมมาก แทบไม่มีรสเปรี้ยวเลย
จะเก็บมาชิมสักพวง และอีกพวงจะเก็บไปฝากเพื่อน ๆ ทีทำงานก่อน

พวงนี้เอาไปฝากเพื่อน ๆ ที่ทำงานก่อนเลย

ส่วนพวงนี้ชิมเองและแบ่งญาติ ๆ ด้วย

ส่วนนี่แกะแล้วเรียกว่าผลไม้ตัดแต่งที่โดนแมลงเจาะแล้ว แต่ยังสามารถทานได้เก็บเข้าช่องแข็งไว้ทำน้ำลิ้นจี่ต่อไป

อาทิตย์นี้ผลเริ่มสุกแดงมากขึ้นแล้ว ติดตามชมความงามของผลสวย ๆ ไปก่อนเป็นภาพเบื้องหน้า
ส่วนเบื้องหลังนั้นส่วนใหญ่ถูกตัดผลเสียออกบางส่วน เพื่อให้ได้ภาพงาม ๆ ไว้เป็นที่ระลึกให้ตัวเอง

ผ่านมาอีกอาทิตย์หนึ่ง เริ่มสุกแดงมากขึ้น ช่วงนี้คงได้ทยอยเก็บทั้งหมดแล้ว เนื่องจากสภาพผลโดนแมลงโจมตีอย่างหนัก และฝนลงติดต่อกันจะทำให้ลิ้นจี่สุกและเน่าคาต้น อีกเยอะเลย

ผลไม้ตัดแต่ง เก็บเข้าช่องแข็งตอนนี้มาเพิ่มอีกแล้ว แจกใครไม่ได้สภาพนี้เก็บไว้รับประทานเองอย่างเดียวค่ะ

ส่วนที่ตัดทิ้งจะไปทำปุ๋ยหมักต่อไป

ยังเหลือบนต้นอีก รอเก็บต่อไป

กับพวงลิ้นจี่ห้อยระย้าลงมาเกือบถึงพื้นให้ได้สัมผัสใกล้ ๆ เลยค่ะ

จัดพวงสวย ๆ ไปฝากนะคะ

ประมวลภาพต้นลิ้นจี่ในบ้านสวนน้อย ไว้เป็นภาพความทรงจำที่แสนประทับใจ
ไม่รู้ว่าเราจะได้เห็นภาพแบบนี้อีกหรือเปล่า แต่อย่างน้อยลิ้นจี่นี้อยู่มาด้วยกัน 7 ปี ก็ให้ให้มีความรู้สึกดี ๆ และให้ร่มเงา เป็นที่อยู่ที่ทำรังของนกน้อย ๆ เป็นที่ให้ผูกแปลยวนนั่งเล่นด้วยกันกับลูก ๆ แค่นี้ต้นไม้เพียงต้นเดียวก็ได้แบ่งปันอย่างไม่มีวันหมดสิ้น ธรรมชาติสีเขียว ๆ จากต้นไม้ ใบไม้ใบหญ้ามีแต่นำคุณค่าให้มนุษย์แล้วใยเห็นข่าวมีแต่ตัดไม้ไปแสวงหาผลประโยชน์แต่ตนเอง เพียงเพราะไม่เห็นใจใคร ไม่เห็นในคุณค่าของความสุขของมนุษย์ที่จะเกิดในอนาคต หวังว่าลิ้นจี่บ้านสวนน้อยแห่งนี้จะให้ข้อคิด ให้ความรู้สึกประทับใจบ้างแม้เพียงเล็กน้อยก็รู้สึกดี  ขอให้ผู้เข้าชมทุกท่านมีความสุขตลอดไปนะคะ
ชมภาพกันต่อค่ะ