ทุกวันนี้ เรามักพบเห็นข่าวเกี่ยวกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า โรคเครียดเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งปฏิเสธไม่ได้เลยว่า สังคมไทยในปัจจุบันกลายเป็นสังคมที่มีความกดดัน ผู้คนต้องการการยอมรับ และมีการแข่งขันกันค่อนข้างสูง สิ่งเหล่านี้ ส่งผลทำให้เกิดความเครียดและความกดดันภายในจิตใจได้มากทีเดียว

นอกจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลด้านอารมณ์ จิตใจ ให้ห่างไกลจากโรคซึมเศร้า หรือโรคเครียดแล้ว การปรับเปลี่ยน ดูแลพฤติกรรมด้านการกินเพื่อทำให้ร่างกาย อารมณ์และจิตใจสมดุล ผ่อนคลาย ก็มีส่วนสำคัญไม่น้อยทีเดียว

อาจารย์ชินริณี วีระวุฒิวงศ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ให้คำแนะนำว่า คนแต่ละช่วงวัยก็มีความเครียดแตกต่างกันไป การเลือกกินอาหาร ให้เหมาะสมกับช่วงวัยจึงสำคัญมากเช่นกัน ตนจึงอยากแนะนำ อาหาร ที่กินแล้วอารมณ์ดี และช่วยคลายเครียด ซึ่งเป็นเมนูง่ายๆ

เริ่มจากวัยเด็ก ในเมนูอาหารควรมี ‘มะเขือเทศ’ เป็นส่วนประกอบ เพราะมะเขือเทศมีกาบาสูง ช่วยให้สมองรู้สึกผ่อนคลาย ช่วยคลายเครียด เมนูก็จะทำง่ายกินง่าย อย่างเช่น ไข่เจียวมะเขือเทศ ซุปไก่ใส่มะเขือเทศ เป็นต้น

ส่วนคนวัยทำงานมักมีความเครียดบ่อย ทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล หากมีระดับฮอร์โมนนี้สูงขึ้นเรื่อยๆ ก็เป็นปัญหาต่อสุขภาพได้ อาหาร ที่กินแล้วอารมณ์ดี อาจจะเป็นพวก สลัดผักน้ำใส หรือน้ำมันงา ใส่มะเขือเทศ ข้าวโพดต้ม หรือจะกินข้าวโพดต้มอย่างเดียวก็ได้ อีกหนึ่งเมนูแนะนำก็จะเป็นข้าวโพดต้ม ข้าวเหนียวเปียกข้าวโพด แต่ต้องกินในปริมาณที่พอเหมาะด้วย

สำหรับ ‘ข้าวโพด’ เป็นธัญพืชที่มีสารเซโรโทนิน ที่ช่วยให้อารมณ์ดี รู้สึกผ่อนคลาย สงบ และสามารถรับมือต่อความเครียดได้ดี แต่ถ้าเครียดฮอร์โมนเซโรโทนินจะลดลง จะส่งผลให้รู้สึกหงุดหงิด ขาดสมาธิ และนอนไม่หลับ หรือจะกินกล้วยหอม 1 ลูก ในตอนเช้าก่อนทำงานจะช่วยให้อารมณ์ดีเพราะในกล้วยหอม ก็มีเซโรโทนินอยู่ด้วยเหมือนกัน

ผู้สูงอายุ ให้ดื่มโสม จะช่วยลดความเครียด เพราะโสมมีวิตามินบี 12 ทำให้ระบบประสาททำงานได้ดี และช่วยลดความเครียดได้ หรือจะเป็นสมุนไพรไทยก็ได้อย่าง ‘โสมกระชายดำ’ ซึ่งช่วยปรับสมดุลร่างกายด้วย หรือจะเป็นผลไม้รสเปรี้ยว อย่างการดื่มน้ำมะนาวก็ช่วยได้ เพราะทำให้ร่างกายตื่นตัว และเลือดไหลเวียนได้ดี อีกหนึ่งอย่างที่เหมาะกับผู้สูงอายุคือ ‘น้ำผึ้ง’ เพราะการกินน้ำผึ้งครึ่งช้อนชาก่อนนอน จะช่วยให้หลับง่ายและสนิท ตื่นเช้ามาจะรู้สึกสดชื่น

ส่วนผักสมุนไพรจำพวก โหระพา กะเพรา พริก ตะไคร้ เครื่องต้มยำต่างๆ จะช่วยต้านการอักเสบระดับเซลล์ เนื่องจากความเครียดจะทำให้เซลล์อักเสบ การกินสมุนไพรเหล่านี้ ก็จะช่วยคลายเครียดได้ นอกจากนี้เครื่องดื่มสมุนไพรต่างๆ อย่าง ‘น้ำอัญชัน น้ำกระเจี๊ยบที่มีรสเปรี้ยว’ จะมีสรรพคุณช่วยบำรุงเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้ดี หรือจะเป็น ‘น้ำมะตูม’ ก็ได้ ซึ่งช่วยปรับฮอร์โมนและรักษาสมดุลในร่างกายด้วย

ส่วนการดูแลสุขภาพการกินของผู้ที่มีภาวะซึมเศร้า คือ ภาวะซึมเศร้าส่วนใหญ่เป็นอาการที่ฮอร์โมนในร่างกายไม่เท่ากัน มีเซโรโทนินน้อยเกินไป นั่นก็หมายถึง ร่างกายไม่มีความสมดุลนั่นเอง หากต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน จึงควรกินเนื้อสัตว์ เพราะในเนื้อสัตว์มีสารโดพามีน ไม่ว่าจะเป็น ไก่ หมู เนื้อ ปลา รวมทั้ง ไข่ และนมด้วย

อีกหนึ่งสิ่งสำคัญคือ ผู้ที่มีภาวะซึมเศร้า หรือผู้ที่มีความเครียด ควรหมั่นออกกำลังกายบ่อยๆ และออกมาทำกิจกรรมกลางแจ้งบ้าง ให้ร่างกายและจิตใจได้สัมผัสกับแสงแดด สายลม ก็จะช่วยให้ผ่อนคลายร่างกายและจิตใจได้มากขึ้นด้วย

เรื่องโดย พิมพ์ชนก ศรเพชร Team Content //www.thaihealth.or.th