.
แบ่งออกเป็นสามประเภท คือ
.
1. เส้นมวยตามจารีต หมายถึง
เส้นมวยที่เป็นแก่นสาระของมวยสิ่งอี้
ได้แก่ มวยห้าธาตุ และท่าสิบสองสัตว์
รวมไปถึงเส้นมวยที่ร้อยเรียงดีแล้ว
เช่น อู่สิงฉวน ปาซื่อฉวน สือเออร์หงฉุย
.
เส้นมวยประเภทนี้
แต่ละสายจะมีความแตกต่างกัน
ในรูปลักษณ์ แต่หลักการเหมือนกัน
ทำให้ผู้ฝึกโดยทั่วไป
สามารถจำแนกได้ว่าเป็นมวยสิ่งอี้สายไหน
หรือตระกูลไหน เส้นนี้เป็นเส้น
ที่สำแดงให้กับบุคคลภายนอกทราบได้
และเป็นที่เผยแพร่อยู่ทั่วไปอยู่แล้ว
.
2. เส้นมวยเฉพาะ หมายถึง
เส้นเฉพาะของสายนั้น
อันเป็นเส้นมวยที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์
หรือการพัฒนาหลักการบางอย่าง
ให้มีลักษณะเฉพาะมากขึ้น
เช่น หมัดรวมท่า หรือจ๋าจื่อฉุย
ซึ่งเป็นมวยเส้นตามจารีต
บางสายพัฒนาเป็น "สือท่างจ๋าซื่อ"
หรือหมัดรวมสิบท่า
.
เส้นมวยในกลุ่มนี้ อาจมีชื่อเรียกคล้ายกัน
ในสายอื่น แต่เมื่อรำออกย่อมแตกต่างกัน
ในรายละเอียด ทำให้สามารถจำแนกได้ว่า
เรียนมากจากใคร สายตระกูลไหน เป็นต้น
.
ท่ามวยเฉพาะนี้ อาจจะไม่ใช่ท่าใหม่
แต่เป็นท่ามวยที่ปรับปรุงแล้ว
เช่น ท่า"จี่ซีปา" อันเป็นท่ามวยสิ่งอี้
เฉพาะตระกูลซ่งของซานซี
มีความคล้ายคลึงท่า "จี่สิง"
หรือท่าไก่ในมวยสิ่งอี้ตระกูลซ่าง
ของอาจารย์ไต้กอหยงเป็นอย่างมาก
แต่กลับแตกต่างในโครงสร้างเป็นอย่างมาก
ในขณะที่ท่าจีสิงของมวยตระกูลซ่ง
กลายเป็นอีกท่าหนึ่งเลยทีเดียว
.
อย่างไรก็ดี เส้นมวยเฉพาะนี้
มักนำไปตรวจสอบว่าผู้ฝึก
ได้รับการถ่ายทอด หรือเป็นศิษย์ใน
ของมวยสายนั้นหรือไม่
.
3. เส้นมวยประยุกต์
หมายถึง เส้นมวยที่ไม่ได้เป็นไปตามจารีต
หรือเป็นเส้นมวยเฉพาะ
อาจเป็นเส้นมวยที่เกิดขึ้นจากการพัฒนา
เพราะเหตุบางประการ เช่น
สงครามโลกครั้งที่สอง ที่มีครูมวยบางท่าน
ได้รับหน้าที่เป็นครูฝึกสอนทหารฝึกใหม่
จึงมีการปรับปรุง และตัดทอนมวยบางท่า
ออก เพื่อให้ฝึกทหารได้ในเวลาอันสั้น
และสร้างท่าฝึกอาวุธใหม่ที่ไม่ได้เป็นอาวุธโบราณ
เช่น ดาบปลายปืน มีดทหาร ดาบใหญ่ อีกด้วย
.
ท่ามวยกลุ่มนี้มักเป็นท่ามวยสั้นๆ
เน้นเทคนิคการใช้งาน
นอกจากนี้ ครูมวยบางท่านยังได้นำมวยสายอื่น
ที่ไม่ได้อยู่ในเส้นมวยจารีต หรือเส้นมวยเฉพาะ
เช่น เลียนปูฉวน หรือหมัดต่อเนื่อง
มาใส่โครงสร้างของมวยสิ่งอี้ลงไป
กลายเป็นเส้นมวยประยุกต์ขึ้นมา
และนำมาใช้ในการสอนทหารได้อย่างได้ผล
.
หรืออาจเป็นท่ามวยที่มีการปรับปรุง
ที่ผิดแปลกไปจากเดิม โดยอาจนำท่าของมวยอื่น
มาใส่ เช่น ถานถุ่ย จนกลายเป็นมวยเส้นใหม่
บางสายตระกูล แตกมวยสิ่งอี้ที่รวมกับถานถุ่ย
ออกเป็นมวยได้ราวสิบเส้นก็มี
.
(จบ)
