แผนและการวางแผน


แผน ( Plan ) และบทบาทของ นักวางแผน







  • การวางแผน การกำหนดโครงสร้าง การบริหารจัดการ องค์กร ทั้งระดับ จุลภาค และ มหภาค เป็นหัวใจหลักของนักรัฐศาสตร์ และผู้ที่สนใจจะศึกษาทางด้านรัฐศาสตร์ต้องเข้าใจและเรียนรู้



  • แผน (  Plan )  หมายถึง วิธีการกระทำที่กำหนดไว้ล่วงหน้า
  • แผนงาน ( Program)  หมายถึงกลุ่มของโครงการ หลายๆโครงการที่เกี่ยวข้องกัน
  • โครงการ ( Project)   หมายถึงกลุ่มของกิจกรรมที่สัมพันธ์กัน โดยมีกำหนดเวลาเริ่มต้น  และ สิ้นสุด



กระบวนการวางแผนต้องประกอบด้วย



  1. เก็บวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อกำหนดปัญหา
  2. กำหนดนิยามและรายละเอียดเกี่ยวกับปัญหา
  3. กำหนดทางเลือกในการแก้ปัญหา
  4. ประเมินทางเลือกในการแก้ปัญหา
  5.  การเขียนแผนงาน
  6. การขออนุมัติแผนงาน
  7. การเขียนโครงการ
  8. การขออนุมัติโครงการ



การเขียนโครงการ ( Project ) มีขั้นตอนและหัวข้อดังต่อไปนี้


               1.             ต้องมีหลัการและเหตุผล

               2.             ต้องมีวัตถุประสงค์

               3.             ต้องมีเป้าหมาย

               4.             ต้องมีวิธีการดำเนินงาน

               5.             ต้องมีระยะเวลาในการดำเนินงาน

               6.             ต้องมีหรือแสดงตัวเลขงบประมาณที่จะใช้อย่างชัดเจน

               7.             ต้องมีผู้รับผิดชอบโครงการ



ประเภทของการวางแผน จำแนกได้ 3 หัวข้อหลัก




  1. จำแนกตามระบบเศรษฐกิจการเมือง แบ่งย่อยได้ดังนี้


  •  การวางแผนแบบสั่งการ ( Directive Planning ) เป็นการวางแผนที่รัฐบาลเป็นผู้กำหนด และควบคุมการผลิต การบริโภค และการใช้ทรัพยากร  ( วิธีการนี้ต้นแบบมาจากรัสเซีย )
  • การวางแผนแบบชี้นำ (Indicative planning) เป็นการวางแผนที่รัฐบาลวางกรอบทิศทางการพัฒนา เพื่อชักนำให้เอกชนหรือกลุ่มผลประโยชน์ต่างๆดำเนินการ แบบนี้มาจากฝรั่งเศส


2. จำแนกตามหน้าที่


  • วางแผนส่วนรวม หรือมหภาค Macro planning  เป็นการวางแผนโดยรวมทั้งประเทศเพื่อกำหนดจุดมุ่งหมายของการพัฒนา เช่น แผนพัฒนาเศรษฐกิจเป็นต้น
  • วางแผนรายสาขา Sectorial planning  เป็นการวางแผนเพื่อกำหนดจุดประสงค์เป้าหมาย นโยบาย แนวทาง เช่น แผนพัฒนาการศึกษา การวางแผนประชากร สิ่งแวดล้อมเป็นต้น
  • การวางแผนโครงการ Project planning เป็นการวางแผนในระดับจุลภาค Micro planning เป็นการวางแผนโครงการแต่ละสาขาของการพัฒนาในแต่ละพื้นที่ เช่น จังหวัด อำเภอ ตำบล หมู่บ้าน

3.  จำแนกตามระยะเวลา



  • วางแผนระยะยาว Long Term planning เป็นการประเมินแนวโน้มการพัฒนาระยะยาวของประเทศ
  • แผนระยะกลาง Intermidiate rang planning , มีระยะเวลาประมาณ 3-7 ปีโดยระบุจุดมุ่งหมายนโยบาย ทรัพยากร แนวทางพัฒนาต่างๆ
  • การวางแผนหมุนเวียน Rolling planning เป็นการวางแผนระยะปานกลางอีกรูปแบบหนึ่งที่จัดขึ้นทุกสิ้นปี หรือ มักจะเรียกแผนนี้ว่าแผนทบทวน  คือเป็นการทบทวนแผนต่างๆที่ได้ปฏิบัติมาแล้ว


  •  แผนประจำปี เป็นการวางแผนเชิงปฏิบัติการ หรือเชิงควบคุม


  • ทั้งหมดนี้คือ กระบวนการของแผน และบทบาทของนักวางแผนจัดการ ทั้งภาครัฐและเอกชน ที่นำมาอธิบายพอสังเขปเพื่อให้ได้เห็นถึงแนวทางและเข้าใจในการบริหารจัดการของนักบริหารจัดการ ประเทศและองค์กร ซึ่งจะมีแบบแผนวางไว้อยู่ ผู้ที่ไม่ได้เรียนรู้กระบวนการเหล่านี้ เมื่อเข้าสู่อำนาจ ทั้งระดับองค์กรและระดับประเทศจะทำให้เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาโดยรวม


  กังวาล ทองเนตร รัฐศาสตร์    (ศศบ. ร.บ. ) การปกครอง มหาวิทยาลัยรามคำแหง




Create Date : 08 มิถุนายน 2555
Last Update : 5 พฤศจิกายน 2555 10:54:27 น.
Counter : 7606 Pageviews.

0 comments
ชื่อ :
Comment :
 *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

Thongnetra
Location :
กรุงเทพฯ  Thailand

[ดู Profile ทั้งหมด]
 ฝากข้อความหลังไมค์
 Rss Feed
 Smember
 ผู้ติดตามบล็อก : 14 คน [?]



New Comments
มิถุนายน 2555

 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
7
9
10
12
13
16
17
18
19
20
21
23
24
25
26
28
29
 
All Blog