นี่ไม่ใช่สิ่งที่อยากจะสื่อในที่นี้ แต่มาดูกันว่าสาเหตุที่จะทำให้เห็นดวงอาทิตย์โตขึ้นหรือเล็กลงได้นั้น มีปัจจัยอะไรบ้าง

เนื่องจากโลกนี้โคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นรูปวงรี ทำให้ระยะห่างจากดวงอาทิตย์แปรปรวนไม่คงที่ โดยโลกใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดทุกๆวันที่ 3 มกราคมของทุกปี และไกลจากดวงอาทิตย์ที่สุด คือวันที่ 4 กรกฎาคม ของทุกปี

จากผลดังกล่าวนี้ ทำให้ในรอบปีเราวัดขนาดปรากฏดวงอาทิตย์ได้ไม่เท่ากัน โดยวันที่ใกล้ที่สุดวัดขนาดปรากฎดวงอาทิตย์ได้ 0.542644 องศา และวันที่ไกลที่สุดวัดขนาดปรากฎดวงอาทิตย์ได้ 0.52521 องศา ซึ่งผิดกันเพียง 0.017434 องศาเท่านั้น

เรื่องนี้ชี้ว่า ดวงอาทิตย์จะใกล้โลกหรือไกลโลกนั้น ต้องว่ากันเป็นครึ่งปี นี่จึงไม่ใช่สาเหตุที่เราเห็นดวงอาทิตย์ตอนเย็นมีขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ตอนเที่ยงแต่อย่างใด

ด้ายยยย แต่น้อยมากกก เมื่อโลกหมุนรอบตัวเองทำให้ระยะห่างผู้สังเกตุแปรปรวนเมื่อเทียบกับดวงอาทิตย์อยู่เสมอ โดยมีรัศมีโลก 6,378 กิโลเมตรเป็นตัวแปรของการเปลี่ยนแปลง แต่ค่านี้มันเล็กน้อยมากเมื่อเทียบกับระยะห่างเฉลี่ยจากดวงอาทิตย์ ที่ 149,597,900 กิโลเมตร แต่ก่อนที่เราจะปวดหัวคำนวณว่านี่เป็นสาเหตุให้ดวงอาทิตย์โตขึ้นตอนเย็นได้หรือไม่ เราก็มาพิจารณากันก่อนว่า ถ้าเรื่องนี้เป็นจริง ตอนเที่ยงเราจะอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุด ส่วนตอนเย็นจะอยู่ไกลจากดวงอาทิตย์มากกว่า ถ้าเป็นอย่างงี้หละก็ดวงอาทิตย์จะต้องเล็กลงในตอนเย็น ซึ่งขัดกับหัวข้อเรื่องนี้อย่างรุนแรง ข้อนี้จึงเป็นอันตกไปโดยไม่ต้องคำนวณครับ

จะว่ามีผลก็มีผล แต่ก็ไม่มาก แต่ต่อให้มีผลมาก ด้วยการคิดให้ชั้นบรรยากาศเป็นน้ำท่วมโลกให้หมด การหักเหแสงที่เกิดขึ้น จะส่งผลต่อตำแหน่งของดวงอาทิตย์โดยรวม กล่าวคือ จะทำให้ดวงอาทิตย์ทั้งดวงขยับตำแหน่งสูงขึ้นกว่าตำแหน่งจริง

เพียงแต่เรื่องนี้จะแสดงให้เห็นเพียงว่า ชั้นบรรยากาศโลกตอนเย็นซึ่งแสงอาทิตย์ส่องมากระทบแบบเฉียงๆนั้น ไม่ได้ทำให้ดวงอาทิตย์มีขนาดใหญ่ขึ้นได้เลย

แล้วอะไรหละ ส่งผลให้ดวงอาทิตย์มีขนาดโตขึ้นได้

มีผู้อธิบายไว้ในเว็ปของสมาคมดาราศาสตร์ //thaiastro.nectec.or.th/library/error/error.html สรุปๆได้ว่า

แต่บทความนี้เกิดขึ้นเพราะผมไม่เห็นด้วยตามนั้น

ผมเชื่อว่า สาเหตุที่เราเห็นดวงอาทิตย์ตอนเย็นมีขนาดใหญ่กว่าตอนเที่ยง เพราะความเข้าใจเรื่องท้องฟ้าของเรา โดยเข้าใจว่าท้องฟ้าตำแหน่งเหนือศีรษะอยู่ใกล้เรามากกว่าตำแหน่งระดับสายตา ทั้งที่จริงแล้วท้องฟ้าเป็นรูปครึ่งทรงกลมครอบเราอยู่ เรียกในทางดาราศาสตร์ว่า “ทรงกลมฟ้า” ทุกๆจุดของท้องฟ้าจึงควรที่จะห่างไปเท่ากันหมด ดวงอาทิตย์ดวงจันทร์และดวงดาวทั้งหลายก็โคจรไปตามส่วนโค้งของทรงกลมฟ้านี้ทั้งนั้น แต่เนื่องจากก้อนเมฆทำให้เราเข้าใจว่าท้องฟ้าเป็นทรงแป้น คือเห็นว่าท้องฟ้าตรงจุดเหนือศีรษะอยู่ใกล้เรามากกว่าตรงส่วนขอบฟ้า แต่ดวงอาทิตย์ยังคงมีขนาดปรากฎเท่ากันตลอดทั้งวันอยู่ เราจึงเทียบดวงอาทิตย์ตอนเย็นกับขอบฟ้าส่วนที่เราเข้าใจว่าไกล จึงเห็นว่าดวงอาทิตย์มีขนาดโตขึ้นได้

วงกลมแดงสองรูปนั้น ถ้ามองพร้อมๆกันคงมีขนาดเท่ากัน แต่คุณลองเอามือปิดทีละดวงดูสิ ผมว่าเหมือนดวงตรงขอบฟ้าจะใหญ่กว่าน่ะ เพราะมันเทียบกับก้อนเมฆส่วนขอบฟ้าซึ่งดูชิดๆกันมากกว่า ต้องดูผ่อนคลายแบบเป็นศิลปะอ่ะ ฮ่าๆๆๆๆ

ผมได้ถ่ายรูปดวงอาทิตย์ ด้วยการซูมเข้าไปถ่ายใกล้สุดๆ ทั้งตอนเที่ยง

และตอนเย็น

อันนี้เอามาให้ดูแบบเต็มความละเอียดของรูป โดยไม่มีการย่อ

แล้วตัดรูปมาใส่กัน สิ่งที่เห็นคือ ดวงอาทิตย์ตอนเที่ยงใหญ่กว่า - -!

แต่เพื่อความแน่ใจ ไม่ได้เป็นเรื่องความผิดพลาดของกล้อง ผมได้ตัดมาเทียบกันในแนวนอน

พบว่าขนาดในแนวนอนเท่ากัน

จึงชี้ว่า ไม่มีอะไรผิดพลาด ไม่ว่าเรื่องการซูมของกล้อง หรือเรื่องภายนอก แต่ชี้ว่า ดวงอาทิตย์ตอนใกล้ตกดินเป็นรูปวงรีจริงๆ ไม่ใช่ภาพลวงตา

สรุปเรื่องนี้ว่า ดวงอาทิตย์ตอนเย็นนอกจากจะไม่ใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ตอนเที่ยงแล้ว ยังอาจจะเล็กกว่าด้วยซ้ำครับ

Create Date : 05 มกราคม 2551
Last Update : 15 ธันวาคม 2551 17:48:16 น.		6 comments
Counter : 4225 Pageviews.
Share Tweet