Bloggang.com : โสดในซอย : ที่มาของ "เสื้อราชปะแตน"

ที่มาของ "เสื้อราชปะแตน"

ที่มาของ "เสื้อราชปะแตน"

เสื้อ 'ราชปะแตน'
เป็นแบบเสื้อ
ที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง
ทรงมีพระราชดำริออกแบบขึ้น
เมื่อครั้งเสด็จพระราชดำเนินประพาส
อินเดียและพม่า
พ.ศ. ๒๔๑๔ เป็นเวลา ๔ เดือน

เดิมเมื่อเสด็จประพาส
สิงคโปร์ และชวา
พ.ศ. ๒๔๑๓
โปรดเกล้าฯ ปรับปรุงเครื่องแต่งกาย
ของข้าราชสำนักที่ตามเสด็จฯ
โดยโปรดฯ ให้นุ่งผ้าดังเดิม
ทว่าสวมถุงน่องรองเท้าอย่างฝรั่ง
และให้สวมเสื้อชั้นนอกคอ
แบะผูกผ้าผูกคอแบบฝรั่ง

ต่อมา
เมื่อเสด็จฯ ประพาส
อินเดีย และพม่า
จึงได้โปรดฯ
ให้ช่างในเมืองกัลกัตตา
ตัดฉลองพระองค์
ตามพระราชดำริ
คือเป็นเสื้อคอปิด
มีกระดุมตลอดอกตั้งแต่คอ
เพื่อที่จะไม่ต้องสวมเสื้อข้างใน
เมื่อสวมในเมืองไทย
เพราะอากาศเมืองไทยร้อนมาก

เจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค)
ขณะนั้น
ยังเป็นนายราชานัตยานุหาร
เรียกสั้น ๆ ว่านายราชานัต
ว่าที่เจ้าหมื่นศรีสรรักษ์
เป็นผู้ติดตามเสด็จฯ
ในฐานะราชเลขานุการ
ได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต
คิดชื่อถวายว่า
'ราชแพทเทิร์น'
โดยนำภาษามคธ
บวกกับภาษาอังกฤษ (Pattern)
แปลว่า เสื้อแบบหลวง
แต่สำเนียงไทย
นานเข้าก็เพี้ยน
กลายเป็น 'ราชปะแตน' ไป

เสื้อราชปะแตนนี้
ต่อมาเป็นเสมือนเครื่องแบบ
ของข้าราชการพลเรือนไป
โดยส่วนมาก
สวมกับผ้านุ่งโจงสีกรมท่า
ผ้านุ่งโจงนั้นเรียกกันสั้นๆว่า 'ผ้าม่วง'
หากมิใช่นุ่งไปทำงาน
ก็นุ่ง 'ผ้าม่วง' สีต่าง ๆ
กับเสื้อราชปะแตน
ซึ่งบางทีตัดด้วยแพรบ้าง
ผ้าลายบ้าง
ต่อมาไม่สวมแต่เฉพาะกับผ้าม่วง
หากแต่สวมกับกางเกงแพรด้วย

เสื้อราชปะแตนเป็นที่นิยมอยู่นาน
จนยุคต้นเปลี่ยนแปลงการปกครอง
พ.ศ. ๒๔๗๕
มีประกาศกฎหมายวัฒนธรรม
ห้ามนุ่งผ้าม่วง และกางเกงแพร
ตั้งแต่นั้น
เสื้อราชปะแตน
ก็เลยพลอยหมดไปด้วย

ขอขอบคุณที่มา
//www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=2359&stissueid=2549&stcolcatid=2&stauthorid=13

คมคิดคมคาย...

ระหว่างเส้นทางชีวิตของการ "ปล่อยปละ"
กับเสี้ยวชีวิตแห่งการ "ปรับเปลี่ยน"
มันนำเข้าสู่กระบวนการแห่งการ "เปลี่ยนแปลง"
ในตัวเรา
...ต่างกัน...

ดร.จิตรา ดุษฎีเมธา

Create Date : 18 มิถุนายน 2551

Last Update : 18 มิถุนายน 2551 14:15:26 น.

11 comments

Counter : 3694 Pageviews.

เคยใส่แค่ ตอนรับปริญญา เท่านั้นเอง รู้สึกว่าตัวเอง หล๊อหล่อ

อิอิ

โดย: nO my name IP: 118.173.237.188 วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:14:33:29 น.

ได้ความรู้ดีมากๆเลยค่ะ ขอบคุณที่หามาให้อ่านนะคะ

โดย: pataramin

วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:14:35:06 น.

โดย: คนทุ่งบางเขน

วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:14:43:09 น.

มาทำความรู้จัก

ทักทาย

และรับข้อมูลดีๆค่ะ

ขอบคุณที่นำมาแบ่งปัน

มีความสุขมากๆค่ะ

โดย: ยายกุ๊กไก่

วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:15:04:48 น.

มาเยี่ยมชม มาทักทายครับ

ได้ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องเสื้อราชประแตนมาก ๆ เลยครับ

เพิ่งรู้ว่าคุณวีก็เป็นผู้เชี่ยวชาญทางประวัติศาสตร์เหมือนกันครับ

อิอิ

โดย: อาคุงกล่อง (อาคุงกล่อง

) วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:15:28:19 น.

อืมมม....เคยได้ยินมาว่ามาจาก....ราชา แพทเทิรน์ ( raja pattern ) น่ะค่ะ

ไม่แน่ใจว่า...ราช..กับ...ราชา....เป็นคำเดียวกันรึปล่าว

มาอานเอาความรู้ค่ะ (^_^)

โดย: My_Sanctuary IP: 203.107.240.19 วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:15:30:23 น.

น่าเสียดายจังน่าจะสานต่อการแต่งกาด้วยการนุ่งผ้าม่วง กางเกงแพร และเสื้อราชปะแตน นะคะ ฝนว่าแต่งอย่างนี้ดูดีออกค่ะ

ขอบคุณที่เอาประวัติมาให้อ่านไว้ประดับความรู้นะคะคุณวี

โดย: Malee30

วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:17:30:59 น.

ขอบคุณสำหรับข้อมูลดี ๆ ค่า
เสียดายนะ ที่เดี๋ยวนี้เริ่มหายไปแระ

มีความสุขมาก ๆ นะคะ

โดย: บัวริมบึง

วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:19:15:23 น.

ขอบคุณที่เอาเกร็ดความรู้ที่ควรค่ามากฝากกันนะคะ

โดย: นางฟ้าของชาลี

วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:22:15:24 น.

วันนี้..วันพระขึ้น15 ค่ำ เดือน
พระจันทร์งามยิ่ง..แม้เมฆบัง
สายฝนฉ่ำอุราอย่าหม่นหมอง
ละกิเลสได้หนึ่งวันใจสุขขี
ถึงจะเพียงน้อยนิดจิตสดใส

ทุกคืนก่อนหลับนอน จงตั้งใจนึกถึง ความดีงาม
หรือบุญกุศล ที่ตัวเราได้สร้างกุศลไว้
แล้วแผ่ส่วนกุศลให้แด่ เจ้ากรรมนายเวร
ผีสางเทวดา มวลหมู่ศัตรูคู่แข่ง คนที่เราเกลียด
และผู้ที่มีพระคุณ..เสมอ

ขอให้มีความสุขและสมหวังในสิ่งคิดทุกคนนะค่ะ
สำหรับมิตรที่ดีเสมอจากมิตรภาพด้วยหัวใจค่ะ

อนุโมทนากัลยณมิตรมีสุขอิ่มบุญทุกคนนะค่ะ

แวะมาราตรีสวัสดิ์ค่ะคุณวี

โดย: catt.&.cattleya.. วันที่: 18 มิถุนายน 2551 เวลา:22:17:53 น.

สวัสดีตอนดึกของ เนเธอร์แลนด์ นะจ้า

** ขอให้มีความสุขและสุขภาพแข็งแรงนะจ้า **

โดย: จอมแก่นแสนซน

วันที่: 19 มิถุนายน 2551 เวลา:4:11:20 น.