ผมเคยคิดว่า“ความสำเร็จ”นั้นมีตัวแปรหรือปัจจัยภายนอกมากมาย

แต่โค้ชวู๊ดเด้นสะกิดให้ผมลองคิดดูใหม่

ย้ำสถิติอีกครั้งว่าเขาเป็นผู้ฝึกสอนที่ทำให้ทีมยูซีแอลเอคว้าแชมป์สิบครั้งในเวลาสิบสองปีและเป็นนแชมป์ติดต่อกันเจ็ดสมัยอย่าที่ไม่เคยมีใครทำมาก่อนและยังไม่เคยมีใครทำได้เลยหลังจากที่เค้าสร้างสถิตินั้นไว้ตั้งแต่ปีค.ศ.1975
สถิติที่ว่านั้นคงเป็นเครื่องยืนยันที่ดีว่าเค้าประสบความสำเร็จมากเพียงใด

แต่โค้ชกลับบอกว่า“ความสำเร็จ”สำหรับเขาไม่ใช่จำนวนปีที่ทีมคว้าแชมป์

บางปีที่ทีมแพ้ เขาก็ยังคิดว่าทีมของเขา ทำสำเร็จ

4

นิยามความสำเร็จของโค้ชวู๊ดเด้นอาจเริ่มมาจากคุณพ่อ
พ่อสอนเขาว่า ความสำเร็จไม่ใช่เรื่องของโชคหรือการมีชื่อเสียง

เราไม่ควรพยายามทำตัวเทียบกับใคร

“ลูกต้องไม่หยุดที่จะพยายามทำให้สุดความสามารถนั่นคือสิ่งที่ลูกควบคุมได้ นอกนั้นมันอยู่เหนือการควบคุม”

เพราะเราไปห้ามให้คนอื่นตัวใหญ่กว่าเราสูงกว่าเรา เร็วกว่าเรา ฉลาดกว่าเราไม่ได้ สิ่งที่ทำได้คือการควบคุมตัวเอง พยายามดึงความสามารถที่ดีที่สุดของตัวเองออกมา

ถ้าเราสามารถดึงเอาศักยภาพที่ดีที่สุดของตัวเองออกมานั่นก็ถือว่าเราทำสำเร็จแล้ว
“พยายามจนสุดกำลังแล้วตัวคุณเองนั่นแหละคือ ความสำเร็จ ” โค้ชบอก

สิ่งที่ดีของความสำเร็จในนิยามของโค้ชวู้ดเด้นคือไม่ต้องรอให้ใครมาตัดสินว่าเราประสบความสำเร็จหรือไม่ และมีแต่เราคนเดียวทั้ที่รู้และตัดสินได้ว่าเรา“สำเร็จ” หรือยัง โดยวัดจากการถามตัวเองว่าเราได้ทุ่มเทและพยายามอย่างถึงที่สุดในการทำสิ่งนั้นแล้วหรือเปล่า

5
เวลาที่โค้ชวู้ดเด้นพาลูกทีมของเขาไปเจอทีมคู่ปรับเก่งๆเขามักจะบอกลูกทีมเสมอว่า “เราไม่สามารถไปทำอะไรกับวิธีการเตรียมตัวของพวกนั้นเราควบคุมได้เพียงสิ่งที่เราทำในการเตรียมตัวของพวกเรา ดังนั้นจงทำให้ดีที่สุดในสิ่งที่เราเตรียมตัวมา”

ด้วยความที่เป็นทีมบาสฯ ของมหาวิทยาลัยลูกทีมจึงเปลี่ยนหน้ากันอยู่ทุกปี ส่วนผสมในทีมย่อมมีบางปีที่เก่งมากบางปีที่เก่งน้อย แต่นั่นไม่ใช่เรื่องที่โค้ชจะมั่งบ่น
เขาเปรียบว่าบางปีเขาอาจมีวัตถุดิบในนการสร้างรถฟอร์ด(Ford) ไม่ใช่คาดิแลค (Cadillac)หรือ เมอร์เซเดส-เบนซ์(Mercedes-Benz)
แต่เค้าก็จะมุ่งมั่นให้มันเป็นรถฟอร์ดที่ดีที่สุดส่วนมันจะดีกว่าคาดิลแลคหรือเมอร์เซเดสหรือไม่นั้นมันเป็นคนละเรื่องกัน

“การมัวกังวลว่าสิ่งที่ผมสร้างจะดีกว่าสิ่งที่คนอื่นสร้างหรือเปล่าเป็นการกังวลที่ไร้ประโยชน์”
ขึ้นอยู่กับวัตถุดิบบางปีเค้าสร้างรถฟอร์ด บางปีเค้าสร้างคาดิลแลค
แต่ไม่ว่าจะเป็นรถยี่ห้อไหนก็ตามเขามั่นใจว่าเขาได้ทุ่มเทสร้างมันอย่างสุดฝีมือ และดึงศักยภาพที่ดีที่สุดของทีมและทุกคนออกมาแล้ว
ถ้าเป็นรถฟอร์ด มันก็จะเป็นรถฟอร์ดที่ดีที่สุด
แพ้หรือชนะนั้นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง
6
คนทั่วไปมักมอง“ความสำเร็จ” ตามจำนวน“ชัยชนะ”
จริงอยู่ที่โค้ชวู้ดเด้นพาทีมคว้าแชมป์ติดต่อกันหลายปีแต่จะมีใครสนใจไหมว่าสิบสี่ปีก่อนหน้านั้นที่เค้าเป็นโค้ชอยู่ที่ยูซีแอลเอ ทีมของเขาไม่เคยชนะการแข่งระดับชาติเลยทั้งที่เขาและลูกทีมก็ทุ่มเททำงาหนักไม่ต่างจากสิบปีที่ทีมชะเลยแท้แต่น้อย
โค้ชถามว่า “นั่นหมายความว่าเราล้มเหลวอย่างนั้นหรือ”
แล้วโค้ชก็ตอบเองว่า“ผมถือว่าผมประสบความสำเร็จเพราะผมทำให้ทีมของเราทำได้ดีสุดความสามารถแล้ว ผมพยายามเต็มที่มาตลอด”
ไม่เพียงเท่านั้นโค้ชวู้ดเด้นยังบอกซ้ำว่าบางเกมที่ลูกทีมของเค้าเล่นไม่เต็มที่นั่นต่างหากที่ล้มเหลวมากกว่าเกมส์ที่เต็มที่แต่แพ้เสียอีก
“ถ้าเตรียมตัวมาอย่างดีและเล่นเต็มที่แล้วต่อให้แพ้ แน่นอนคุณต้องเสียใจ แต่ไม่มีเหตุผลอะไรที่ต้องสลดหดหู่จนมากเกินไป”
คำถามสำคัญสำหรับโค้ช“เราพยายามทำทุกอย่างที่ทำได้แล้วหรือยัง”
ไม่ใช่ “เราชนะหรือเปล่า”

ปล.งานครั้งนี้ตัดตอนมาจากงานเขียนของคุณ “นิ้วกลม” อาจเพราะไม่ได้ได้เขียนอะไรมานาน จนฝีไม้ลายมือในการเขียนวาดมัน ไม่ออก ไม่ใช่ภาพวาดนะ มันงานเขียน เลย หยิบยกเอา ส่งหนึ่งของหนังสือ “แอ่งน้ำกลางทะเลทราย” ที่ผมได้อ่าน เอามาเขียนลงไปในนี้ ไม่ใช่เขียนเองนะครับ ย้ำ ตัดตอนของเค้ามาเลย ทั้งดุ้น เพราะอารมณ์ ขอผมตอนนี้ มันมีแต่ถามตัวเองว่า “เราทำดีที่สุดหรือยัง” ถ้ายังเราจะทำยังไง ถ้า ทำดีที่สุดแล้วเราต้องไม่เสียใจ แต่ตอนนี้ เรายังเสียใจอยู่ ดังนั้นเราต้องพยายามกว่าเดิม กับ “สิ่งที่ค้นพบในความเงียบ”