Bloggang.com : sathit 1 : พระเจ้าแผ่นดิน

พระเจ้าแผ่นดิน

>

ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช ศิลปินแห่งชาติ ได้เขียนไว้หนังสือสถาบันพระมหากษัตริย์ว่า “พระเจ้าแผ่นดิน” หมายถึง ผู้ทรงดูแลแผ่นดิน และทรงมีพระราชภาระในการทำให้เกิดความอุดมสมบูรณ์แก่แผ่นดิน ประชาชน และประเทศชาติ” พระมหากษัตริย์ไทย ทุกพระองค์ได้ทรงปฏิบัติภารกิจอันยิ่งใหญ่นี้ ต่างๆกันไป ส่งผลให้ชาติไทยของเรา มีความรุ่งเรืองมาถึงปัจจุบัน บางพระองค์มีความโดดเด่นเป็นพิเศษในด้านต่างๆเป็นที่จารึกจดจำอยู่ในหัวใจของคนไทย และควรที่จะถ่ายทอดไปยังเยาวชนรุ่นหลังให้ได้รับทราบ ได้ซาบซึ้งอย่างไม่ขาดตอน จะทำให้คนรุ่นหลังได้เข้าใจถึงที่มาของชาติไทย ได้ภาคภูมิใจในความเป็นไทย ทำให้มีความจงรัก ภักดีต่อประเทศชาติ ประเทศไทยเราจะได้มั่นคง ยั่งยืนตลอดไปอย่างไม่มีวันล่มสลาย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็เป็นพระมหากษัตริย์อีกพระองค์หนึ่ง ที่ทรงพระปรีชาสามารถ มีสายพระเนตรที่ยาวไกล ได้ทรง ปรับปรุง เปลี่ยนแปลง และทรงริเริ่ม วางพื้นฐานโครงสร้างของชาติไทยให้สามารถพัฒนาต่อไปได้ทัดเทียมอารยะประเทศจนประเทศไทยรุ่งเรืองมาจนถึงในปัจจุบัน พระราชกรณียกิจของพระองค์นั้นพอจะสรุปย่อได้ดังนี้
๑. ด้านการเมือง การปกครอง
- ทรงจัดตั้งสภาที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน แต่ก่อนนั้นการบริหารราชการแผ่นดิน อำนาจสิทธิขาดอยู่ที่พระเจ้าแผ่นดิน หรือผู้สำเร็จราชการ หรือเจ้าผู้ครองเมืองเท่านั้น เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๑๖ พระองค์ได้โปรดให้จัดตั้งสภาที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน ซึ่งประกอบด้วยข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ ที่ทรงวางพระราชหฤทัยจำนวน ๑๑ คน และสภาองค์มนตรีอีกจำนวน ๔๙ คน รวมเป็น ๖๐ คน ซึ่งเป็นการเปลี่ยนอำนาจ จากอำนาจการบริหารราชการแผ่นดินจากคนๆ เดียว ไปเป็นการบริหารโดยกลุ่มบุคคล
- ทรงปฏิรูประบบการบริหารราชการส่วนกลาง ปี พ.ศ. ๒๔๓๑ มีการยกเลิกระบบจตุสดมภ์ใน ที่มีการปกครองแบบ เวียง วัง คลัง นา โดยให้เสนาบดี ดูแล ๓ เขตพื้นที่ใหญ่ๆ คือสมุหกลาโหม (เหนือ-อิสาน), สมุหนายก (กลาง-ใต้) และกรมท่า (ตะวันออก) ทำให้เกิดความเป็นธรรมและมีการทำงานที่ไม่ซ้ำซ้อนมีมาตรฐานเดียวกัน ให้ตั้งกรมทำหน้าที่ ตามแบบอย่างประเทศตะวันตกรวม ๑๒ กรม และทดลองทำงานให้เป็นเวลาเช่นเดียวกับประเทศตะวันตกคือ ใช้เวลาทำงาน ๐๘๓๐ -๑๖๐๐ น. ให้มีการรับส่งหนังสือ และมีการบริหารงานบุคคลเป็นต้น และในปี พ.ศ. ๒๔๓๕ จึงให้มีการขยายกรมเป็นกระทรวง ๑๒ กระทรวงตามแบบตะวันตก ซึ่งถือเป็นการปฏิรูประบบการบริหารราชการส่วนกลางขึ้น
- ทรงจัดตั้งระบบมณฑลเทศาภิบาล เป็นการปฏิรูปอย่างแท้จริง ที่ถือว่าเป็นการปฏิรูปที่ยิ่งใหญ่มาก สาเหตุเนื่องมาจากระบบการปกครองของประเทศไทยในสมัยนั้น มีเมืองขึ้น เป็นจำนวนมากมีลักษณะเป็นประเทศที่มีประเทศราช และใช้ระบบการปกครองแบบศักดินาสวามิภักดิ์ มีการส่งส่วยและเครื่องราชบรรณาการมาถวายเป็นรายปี การเปลี่ยนการปกครองใหม่นี้เป็นกุศโลบายของพระองค์ คือนำเอาข้าหลวงจากส่วนกลางไปปกครองประเทศราชเหล่านั้นอย่างถาวร และให้ขึ้นตรงกับส่วนกลาง ที่เดียว โดยทดลองทำที่มณฑลราชบุรีก่อน เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๓๗ เนื่องจากเป็นเมืองเล็ก และมีประชากรน้อย ครั้งแรกก็ทรงให้ข้าราชการจากส่วนกลางช่วยราชการไปก่อน และเมื่อได้ปกครองเต็มตัวแล้วก็จะไม่มีการต่อต้าน เมื่อทรงดำเนินการที่มณฑลราชบุรีสำเร็จ ก็ทรงขยายออกไปจนทั่วประเทศ ทรงทำให้ประเทศราช เปลี่ยนแปลง เป็นจังหวัดของประเทศไทย และทำให้ประเทศไทยกลายเป็น “ราชอาณาจักรไทย” จนถึงปัจจุบัน
๒.ด้านการทหาร
- การยกเลิกระบบไพร่ แต่เดิมการทหารของไทยนั้นอยู่ในระบบไพร่ กล่าวคือ ตามธรรมเนียม แล้วถือว่า "กษัตริย์เป็นเจ้าของไพร่พลทั่วราชอาณาจักร" แต่ในทางปฏิบัติแล้วกษัตริย์จะเป็นผู้แจกจ่ายไพร่พลของพระองค์ให้อยู่ภายใต้การปกครองของข้าราชการอันได้แก่เจ้านายและขุนนาง จำนวนไพร่พลที่จะได้รับนั้นขึ้นอยู่กับ "จำนวนศักดินา" ของตัวขุนนางแต่ละคน หากเป็นเจ้านายหรือข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ก็ย่อมจะมีไพร่หรือเลขอยู่ในสังกัดเป็นจำนวนมาก การคุกคามจากมหาอำนาจตะวันตกโดยเฉพาะอังกฤษและฝรั่งเศส นับเป็นเหตุผลสำคัญที่จะต้องสร้างเอกภาพของชาติให้เกิดขึ้นโดยเร็วเพื่อให้มีศักยภาพมากพอที่จะเผชิญกับภัยคุกคามตามนี้ ทรงทำลายระบบไพร่ลงแล้วสถาปนาระบบ ทหาร โดยยึดถือแนวทางแบบกองทัพตะวันตก เริ่มจากการจัดตั้ง "หน่วยทหารมหาดเล็ก" แล้วในที่สุดก็นำไปสู่การจัดตั้งกระทรวงกลาโหมขึ้น เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๕โดยออกพระราชบัญญัติลักษณะการเกณฑ์ทหารขึ้น และนำไปทดลองที่มณฑลปราจีนบุรี ซึ่งมีขุนนางอยู่น้อย การต่อต้านของขุนนางจากการที่สูญเสียไพร่ จึงมีน้อยเมื่อเป็นทหารแล้ว ก็จะมีการฝึกและมีสวัสดิการ ,เสื้อผ้า , เบี้ยเลี้ยง ฯลฯ และเมื่อทำการฝึกจบแล้วก็จะได้รับเงินทองกลับไป เพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์ว่าเป็นทหารนั้นเป็นสิ่งที่ดี เมื่อสำเร็จและได้รับการยอมรับแล้วก็ทรงขยายไปเรื่อยๆ จนกระทั่งปี พ.ศ.๒๔๔๘ พระราชบัญญัติลักษณะการเกณฑ์ทหารก็บังคับใช้เกือบทั่วประเทศ จนกลายเป็นรากฐานสำคัญของไทยมาจนตราบเท่าทุกวันนี้ เป็นการกล่าวได้ว่าประเทศไทยสามารถทำลายระบบไพร่ ให้หมดไปจากประเทศ และสถาปนา ระบบการทหารของกองทัพ แบบตะวันตกขึ้นมาได้
๓. ด้านเศรษฐกิจ
- ทรงการปฏิรูประเบียบการเงินการคลัง โดยมีการจัดตั้ง หอรัษฎากรพิพัฒน์ ขึ้น มีการวางกฎระเบียบเกี่ยวกับการส่งเงินของกรมและจัดเก็บภาษีเสียใหม่ ซึ่งจากแต่ก่อนการจัดเก็บภาษีทำกันโดยกรม (๑๒ กรม ) และยังไม่มีกติกาว่ากรมทั้ง ๑๒ กรมจัดเก็บภาษีได้เท่าไร ส่งให้กรมพระคลังข้างที่เท่าใด เมื่อจัดเก็บภาษีมาแล้ว ก็จัดส่งให้กรมพระคลังข้างที่ของในหลวงเพียงเล็กน้อย เนื่องจากไม่มีระเบียบแน่นอนตายตัว สาเหตุที่พระองค์ท่านมีการปฏิรูป ระเบียบว่าด้วยการส่งเงินก่อนเพราะพระองค์เห็นว่า “ เงินที่ส่งให้กรมพระคลังข้างที่นั้นส่งมาเป็นจำนวนน้อย ขอให้ส่งมาเป็นการแน่นอน เพื่อให้ท้องพระคลังมีเงินได้และสามารถนำไปใช้ในการบริหารราชการได้ ” และพระองค์ทรงเห็นว่าเงินเป็นปัจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญที่จะปฏิรูประบบต่างๆ ได้
๔.ด้านสังคมจิตวิทยา
- ทรงประกาศเลิกทาส การเลิกทาสนี้เกิดจากอิทธิพลของลัทธิการล่าอาณานิคม ซึ่งลัทธินี้มีปรัชญาที่โฆษณาชวนเชื่อว่าเขาอยากเข้ามาช่วยเหลือประชาชนของประเทศ ที่มีการปกครองที่ป่าเถื่อน ดังนั้นตราบใดที่ประชาชนยังเป็นทาสอยู่มาก ประเทศไทยก็จะถูกกล่าวหาว่าเป็นประเทศที่ป่าเถื่อนอยู่ ซึ่งเคยมีชาวฝรั่งเศสชื่อ “ ดาปาดัว ” มาทำการสำรวจพบว่าจำนวนทาสของไทยมีเป็นสัดส่วนถึง ๑ ใน ๓ ของประชากรทั้งหมดซึ่งในขณะนั้นประชากรของไทยมีเพียงประมาณ ๕ ล้าน ๖แสนคน ทรงประกาศให้มีการเลิกทาสในปี พ.ศ. ๒๔๑๖ โดยพระบรมราชโองการว่า “ ลูกทาสคนใดที่เกิดในปี พ.ศ. ๒๔๑๑ เมื่ออายุครบ ๒๐ ปีบริบูรณ์ก็ให้เป็นไทยได้ ” พระองค์ทรงใช้กลวิธี โดยเอาเวลามาเป็นเงื่อนไขในการปฎิบัติ และทรงวางหลักเกณฑ์ไว้ในการไถ่ถอนทาส ทำให้ทาสเป็นไท เป็นระยะไป เพื่อลดการต่อต้านในการเปลี่ยนแปลง ทำให้การเลิกทาสไม่เกิดการเสียเลือด เนื้อและชีวิตเหมือนกับประเทศอื่นๆ ในยุโรป และสหรัฐอเมริกาที่การเลิกทาส ทำให้เกิดสงครามกลางเมืองขึ้น
- ทรงปฏิรูปด้านการศึกษา ผลของการประกาศ เลิกทาสทำให้ในปี พ.ศ.๒๔๓๒ ทาสเป็นไททั้งหมด แต่เมื่อเป็นไทยแล้ว ปรกฎว่า คนไทยส่วนมาก ขาดความรู้ ความสามารถ จึงทรงเปิดโอกาสให้ประชาชนชาวบ้านธรรมดาเรียนหนังสือได้ ซึ่งแต่ก่อนจะมีเฉพาะลูกของขุนนางในวังเท่านั้นที่เรียนหนังสือ ในปี พ.ศ. ๒๔๒๔ พระองค์ทรงริเริ่มให้มีโรงเรียนแห่งแรกของประเทศไทยซึ่งเป็นโรงเรียนสามัญชนชื่อว่า “ โรงเรียนวัดมหรรณพาราม” เป็นโรงเรียนเอกชนแห่งแรกและนอกจากนั้นยังทรงสนับสนุนให้บาทหลวงสอนศาสนาคริสต์ เปิดโรงเรียนสอนหนังสือได้ ทรงแต่งตั้งให้สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ซึ่งทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ได้เป็นเสนาบดีกระทรวงธรรมาการ ควบอีกหนึ่งตำแหน่งหนึ่ง เพื่อให้มาปฏิรูปการศึกษาโดยออกพระราชบัญญัติการศึกษาภาคบังคับ ให้คนไทยในสมัยนั้น ทุกคนต้องเรียนหนังสือเป็นอย่างน้อย ๓ ปี และให้วัดเป็นแหล่งสอนหนังสือทั่วประเทศ
- ทรงปฏิรูประบบกฎหมาย จากการที่สมัยรัชการที่ ๔ประเทศไทยได้เสียสิทธิสภาพนอกอาณาเขต ให้กับประเทศอื่นๆ ทั้งหมดนั้นเป็นเพราะกฎหมายของประเทศไทยมีลักษณะป่าเถื่อน จึงต้องมีการปฏิรูปกฎหมายของประเทศไทยให้เป็นที่ยอมรับ ของนานาอารยประเทศเหล่านั้น รัชกาลที่ ๕ ทรงปฏิรูป กฎหมายของไทยอีก ๕ ฉบับด้วยกันคือ ประมวลกฎหมายอาญา ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ประมวลกฎหมายแพ่ง
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ภาคธรรมนูญศาลยุติธรรม โดยทรงได้เชิญชวนชาวต่างประเทศทั้งทางเอเซียและชาวตะวันตกมาเป็นที่ปรึกษา และร่วมร่างกฎหมายกับข้าราชการไทย เมื่อสำเร็จแล้วก็ประกาศใช้ แต่กว่าจะได้สิทธิ์สภาพนอกอาณาเขตคืนมาทั้งหมดก็ล่วงไปกว่าปี พ.ศ. ๒๔๗๐ หลังจากประเทศไทยชนะสงครามโลกครั้งที่ ๑ ในสมัยรัชการที่ ๖
- ทรงปฎิรูประบบสาธารณูปโภค การสื่อสาร และการคมนาคม ได้เริ่มมีการนำความทันสมัยมาสู่สังคมไทยในเรื่องไฟฟ้า ประปา ไปรษณีย์ และรถไฟ เข้ามาใช้ในประเทศไทย เป็นพื้นฐานให้มีการพัฒนามาจนถึงในปัจจุบัน
จากคุณูประการเหล่านี้พระองค์ท่านทรงได้รับสมญานามว่า “ สมเด็จพระปิยะมหาราช ” ที่ยิ่งใหญ่ของชาวไทย นับได้ว่าสถาบันพระมหากษัตริย์ของไทยนั้น ได้นำสังคมไทยไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง ความทันสมัย และความสงบสุข ของ บรรดาพสกนิกรโดยแท้ คนไทยทุกคนจึงเข้าใจในความหมายหนึ่งของพระมหากษัตริย์ว่าทรงเป็น “ พระเจ้าแผ่นดิน ”ผู้ทรงดูแลแผ่นดิน และทรงมีพระราชภาระในการทำให้เกิดความอุดมสมบูรณ์แก่แผ่นดิน ประชาชน และประเทศชาติ

- - - - - -พ.อ.สาธิต ศรีสุวรรณ / ๒๑ ต.ค.๕๑ - - - - - - - -

Create Date : 15 เมษายน 2553

Last Update : 15 เมษายน 2553 10:17:24 น. 1 comments

Counter : 2904 Pageviews.

Share
Tweet

ขอพระองค์ทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน ข้าพระพุทธเจ้า นางพลอยปภัส ธันย์ธารีย์ และครอบครัว

โดย: พลอยปภัส ธันย์ธารีย์ IP: 125.27.73.43 วันที่: 5 ธันวาคม 2555 เวลา:10:16:21 น.