Bloggang.com : jenifaae : เสียงสะท้อนจากป่า เมื่อมรดกโลกกำลังถูกยึด

เสียงสะท้อนจากป่า เมื่อมรดกโลกกำลังถูกยึด

โดย วรลักษณ์ ศรีใย มูลนิธิสืบนาคะเสถียร

"พม่ายึดมรดกโลก ได้แล้ว จะเอายังไง"

คำบอกเล่าจากปากลุงสมหมาย ทรัพย์รังสิกุล ชาวปกากะญอจากบ้านหม่องกั๊วะ หนึ่งในหมู่บ้านที่อยู่ในพื้นที่ป่าอุ้มผาง เมื่อมีการล้อมวงกินกาแฟ พูดคุยถึงปัญหาและสถานการณ์ทั่วไปในพื้นที่

     คำว่า "พม่า" ที่ชาวบ้านพูดถึงในที่นี้ไม่ได้หมายถึงประเทศพม่าแต่อย่างใด แต่เป็นคำเรียกติดปากของชาวบ้านที่นี่ที่ใช้เรียกชนกลุ่มน้อยที่หนีภัยจากการสู้รบในประเทศ เข้ามาอาศัยพักพิง ณ ศูนย์อพยพบ้านนุโพ อ.อุ้มผาง จ.ตาก

ในการพูดคุยกันในวันนั้น นอกจากลุงสมหมายแล้ว ชาวบ้านที่ร่วมวง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นคณะกรรมการหมู่บ้านที่จะผลัดเปลี่ยนเวรกันเดินลาดตระเวนป่าร่วมกับเจ้าหน้าที่ป่าไม้ในเขตรอบพื้นที่หมู่บ้านของตนเอง ที่มีชื่ออย่างเป็นทางการว่า คณะกรรมการร่วมรักษาป่าผืนป่าตะวันตก เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง ต่างก็ให้ข้อมูลถึงความเดือดร้อนของชาวบ้านในหมู่บ้าน ว่าทุกวันนี้อาหารของชาวบ้านที่เก็บจากในป่าข้างบ้านแทบจะไม่มีเหลือแล้ว เพราะทุกวันจะมีผู้อพยพจากศูนย์อพยพออกมาเก็บหาของป่า หาอาหารเข้าไปกิน

"ผักหญ้าข้างทาง นก กระรอก สัตว์เล็กสัตว์น้อยแทบจะไม่มีเหลือ เขาเดินเข้ามามีปืนแก๊ปมากระบอกนึง เห็นอะไรก็เก็บหมด ยิงเอาไปกินหมด" ชาวบ้านคนหนึ่งให้ข้อมูล และที่ร้ายไปกว่านั้น แม้แต่วัว ควาย สัตว์เลี้ยงของชาวบ้าน พวกนี้จะใช้กับดักจับไป

     การออกมาล่าสัตว์ของผู้คนจากศูนย์อพยพนุโพนั้นในช่วงแรก อาจจะแค่ต้องการอาหารเพิ่มเติมจากที่มีในศูนย์ เพราะผู้อพยพจะได้รับเพียงแค่ข้าวสาร อาหารแห้ง แต่บางครั้งพวกเขาอาจจะต้องการอะไรมากไปกว่านั้น อย่างเช่น เนื้อสัตว์ หมาก บุหรี่ หรือของอื่นๆ ซึ่งการเข้าป่าเพื่อหาของป่า สัตว์ป่ามาเป็นอาหารหรือแลกเปลี่ยนเป็นเงิน เพื่อใช้ซื้อสิ่งของเหล่านี้ ความเดือดร้อนเหล่านี้เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องกับชาวบ้านในหมู่บ้านที่อยู่ใกล้กับศูนย์อพยพ อย่างบ้าน ทิโพจิ ทีชอแม นุโพ และกุยเลอตอ แต่ผลกระทบนั้นไกลไปถึงหมู่บ้านที่ลึกเข้าไปในผืนป่าอย่างบ้าน หม่องกั๊วะ

"ให้พวกเราเดินลาดตระเวนยังไงก็ไม่ชนะ เดินลาดตระเวนเช้าพวกนี้เข้ากลางคืน พอเดินกลางคืนก็มากลางวัน ทั้งชาวบ้านทั้งป่าไม้รวมกัน ยังไม่ไหวเลย" ประวัติ หนึ่งในคณะกรรมการฯ ของบ้านกุยเลอตอ เอ่ยออกมาด้วยความเหน็ดเหนื่อย เพราะเขาเป็นหนึ่งในคณะกรรมการหมู่บ้านฯ ที่ตั้งใจทำหน้าที่เดินลาดตระเวนดูแลพื้นที่ป่าหลังจากที่ชาวบ้านสามารถเจรจากับเจ้าหน้าที่ป่าไม้ และแก้ปัญหาความขัดแย้งกันได้แล้ว แต่ปัญหาใหม่ที่ชาวบ้านกำลังเผชิญอยู่ขณะนี้ เขายังไม่รู้ว่าจะหันหน้าไปพึ่งใคร

     ประวัติเล่าเพิ่มเติมว่า หลายครั้งที่จับคนล่าสัตว์ที่มาจากศูนย์อพยพได้พร้อมอาวุธและของกลางในมือ แต่เมื่อนำไปส่งให้กับศูนย์ ทางศูนย์หรือทหารที่เฝ้าอยู่ ไม่สามารถทำอะไรได้ บางครั้งเขายึดอาวุธได้ก็แค่เก็บไว้ ไม่นานพวกนี้กลับเข้ามาล่าอีกพร้อมอาวุธใหม่

สถานการณ์เป็นเช่นนี้มานานแล้ว ตลอดเวลา 4-5 ปีที่ผ่านมา ชาวบ้านเล่าว่า ในแต่ละวันจะมีผู้คนจากศูนย์อพยพนุโพ เข้ามาล่าสัตว์ หาของป่าในพื้นที่ไม่ต่ำกว่า 50-60 คน

     ข้อมูลจากวงคุยของชาวบ้าน เล่าถึงการเข้ามาล่าสัตว์และหาของป่า จากผู้อพยพว่า จะมี 2 แบบคือ พวกที่เข้ามาหาของป่า ผัก ปลา ล่าสัตว์เล็กสัตว์น้อย เป็นอาหารกับอีกพวกหนึ่งคือ พวกที่เข้ามาล่าเพื่อขาย พวกนี้จะเป็นขบวนการ มีทีมฝังตัวอยู่ในป่า มีอาวุธอย่างดีอย่างปืนอาก้า เอ็ม 16 เชี่ยวชาญในการใช้ชีวิตในป่า ล่าสัตว์ใหญ่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันออก ซึ่งเป็นพื้นที่มรดกโลก ซึ่งจะมีทีมคอยส่งเสบียงและนำเนื้อสัตว์ที่ล่าได้ออกไป มีทั้งที่ขายในศูนย์และส่งไปขายยังข้างนอก

ชาวบ้านเล่าว่า เมื่อต้นปีที่ผ่านมา เขาพบทหารกะเหรี่ยง 5 คนถือปืนเอ็ม 16 เดินออกมาจากป่า ชาวบ้านต้องแอบ เพราะกลัวถูกทำร้าย

แม้วงสนทนาจะเลิกราไปแล้ว ชาวบ้านต่างแยกย้าย แต่ปัญหาคงยังไม่จางหายไปจากใจของพวกเขา เพราะเขายังต้องเผชิญอยู่โดยยังไม่รู้ว่าจะแก้ไขได้อย่างไร ในจิตใจของชาวบ้านไม่ได้คิดร้าย ออกจะเห็นใจด้วย แต่สถานการณ์ที่เกิดขึ้นและเป็นอยู่มันเกินกว่าที่พวกเขาจะรับไหว

     ในขณะที่ความเป็นชาวกะเหรี่ยงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ป่า ทำให้เขาต้องพยายามพิสูจน์ตัวเองว่า "คนสามารถอยู่กับป่าได้" และเขาสามารถแก้ไขความขัดแย้งระหว่างชาวบ้านกับเจ้าหน้าที่ป่าไม้ลงได้ แต่พวกเขาคงไม่สามารถแก้ปัญหาที่มาจากศูนย์อพยพโดยสองมือเปล่าของพวกเขาได้

เสียงสะท้อนจากชาวบ้านป่าอุ้มผางในวันนี้ เขาไม่ได้เรียกร้องว่าศูนย์อพยพต้องออกไปจากพื้นที่เพียงแต่ขอให้หน่วยงานที่รับผิดชอบดูแลศูนย์อพยพได้รับรู้ถึงปัญหา และมีมาตรการควบคุมดูแลผู้อพยพมากกว่าที่เป็นอยู่นี้

เพราะพื้นที่นี้เป็นผืนป่ามรดกโลก ผืนป่าสำคัญจะปล่อยให้ชาวบ้านอย่างพวกเขาต้องรับมือกับผู้รุกรานแต่เพียงลำพังหรือ ถ้าหากยังเป็นเช่นนี้ คำพูดที่ว่า พม่ายึดมรดกโลกได้แล้ว คงจะเป็นจริงในไม่ช้า

     ศูนย์อพยพบ้านนุโพ เป็นหนึ่งในศูนย์อพยพสำหรับผู้หนีภัยทางสงครามที่ตั้งอยู่ตามแนวตะเข็บชายแดนไทย ณ วันนี้จำนวนผู้อพยพในศูนย์มีอยู่ 28,600 คน มีข้อมูลระบุว่า ภายในศูนย์มีทั้งผู้ลี้ภัยและหลบหนีเข้าเมือง หลายชนชาติ ทั้ง กะเหรี่ยง มอญ เคเอ็นยู ดีเคบีเอ โรฮิงญา มอญ คะฉิ่น ไทยใหญ่ ชอว์ ซึ่งศูนย์อยู่ภายใต้การดูแลของ UNHCR : สำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อผู้ลี้ภัยสหประชาชาติ ส่วนหน่วยงานของประเทศไทย ที่เข้าไปดูแลความเรียบร้อยคือ กระทรวงมหาดไทย

สุวิมล เชื้อชาญวงศ์: รายงาน

ขอขอบคุณ
ที่มา : มติชนออนไลน์ 29 มีนาคม พ.ศ. 2552 หน้า 9

H O M E

Create Date : 06 เมษายน 2552

Last Update : 6 เมษายน 2552 23:37:13 น.

0 comments

Counter : 1033 Pageviews.