(  แก้ไขเพิ่มเติมใหม่ ๒๕๕๑ )

 มาตรา  ๑   พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า “พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑”

 มาตรา  ๒   พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนดหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป

Ø มีผลบังคับใช้ในวันที่  ๑๙  สิงหาคม ๒๕๔๑

มาตรา  ๓   ให้ยกเลิก 

 (๑)  ประกาศของคณะปฏิวัติ  ฉบับที่  ๑๐๓  ลงวันที่  ๑๖  มีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕ 

(๒)  พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่  ๑๐๓  ลงวันที่  ๑๖  มีนาคม พ.ศ.๒๕๑๕  ( ฉบับที่  ๑ )  พ.ศ.๒๕๓๓ บรรดากฎหมาย  กฎ และข้อบังคับอื่นในส่วนที่มีบัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัตินี้  หรือซึ่งขัดหรือแย้งกับบทแห่งพระราชบัญญัตินี้  ให้ใช้พระราชบัญญัตินี้แทน

หลักเกณฑ์โดยย่อ

Ø พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงานเป็นกฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน หากกฎหมาย กฎ ข้อบังคับ หรือข้อตกลงใดขัดกับกฎหมายนี้  ย่อมตกเป็นโมฆะ  ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์  มาตรา ๑๕๐

Ø  มาตรา ๑๕๐   แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์  กำหนดไว้ว่า  การใดมีวัตถุประสงค์เป็นการต้องห้ามชัดแจ้งโดยกฎหมาย  เป็นการพ้นวิสัยหรือเป็นการขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน  การนั้นเป็นโมฆะ

Ø กฎหมาย  กฎ  หรือข้อบังคับที่มีบัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัตินี้  ให้ใช้พระราชบัญญัตินี้แทน  เช่น  พระราชบัญญัตินี้นำหลักเกณฑ์การบอกเลิกสัญญาจ้างตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๕๘๒  มาบัญญัติไว้ในมาตรา ๑๗  จึงต้องใช้หลักเกณฑ์ ตามมาตรา ๑๗  แทน

ฎีกาสำคัญ

ฎีกาที่  ๑๓๙๔/๒๕๔๗ 

 พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑  มีวัตถุประสงค์เพื่อให้การใช้แรงงานเป็นไปอย่างเป็นธรรมและคุ้มครองลูกจ้างไม่ให้ถูกเอาเปรียบ  เป็นกฎหมายอันเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน  ข้อตกลงระหว่างโจทก์และ ส  ตามสัญญาจ้างพนักงานต้อนรับบนเครื่อง  เอกสารหมายเลข จล.๑  หมายเลข ๖  ข้อ ๖.๑  ที่กำหนดว่า  ภายในระยะเวลา  ๒ ปี  นับแต่วันเริ่มสัญญา  หาก ส  ตั้งครรภ์  ให้ถือว่า ส  ได้บอกเลิกสัญญานั้น  มีข้อความต่อไปอีกด้วยว่า  โดยให้สัญญาสิ้นสุดลงตั้งแต่วันที่แพทย์แผนปัจจุบันชั้นหนึ่งวินิจฉัยหรือเมื่อเห็นได้ชัดว่า  ส  ตั้งครรภ์  จึงเห็นได้ว่าข้อตกลงข้อ ๖.๑  เป็นข้อตกลงที่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้มีผลเป็นการเลิกจ้างเพราะ ส มีครรภ์  อันขัดต่อพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน  พ.ศ.๒๕๔๑  มาตรา  ๔๓  ซึ่งเป็นกฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน  จึงเป็นโมฆะ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา  ๑๕๐

Ø มาตรา ๑๗   แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑  ระบุไว้ว่า สัญญาจ้างย่อมสิ้นสุดลงเมื่อครบกำหนดระยะเวลาในสัญญาจ้างโดยมิต้องบอกกล่าวล่วงหน้าในกรณีที่สัญญาจ้างไม่มีกำหนดระยะเวลา นายจ้างหรือลูกจ้างอาจบอกเลิกสัญญาจ้างโดยบอกกล่าวล่วงหน้าเป็นหนังสือให้อีกฝ่ายหนึ่งทราบในเมื่อถึงหรือก่อนจะถึงกำหนดจ่ายค่าจ้างคราวหนึ่งคราวใดเพื่อให้เป็นผลเลิกสัญญากันเมื่อถึงกำหนดจ่ายค่าจ้างคราวถัดไปข้างหน้าก็ได้  แต่ไม่จำต้องบอกกล่าวล่วงหน้าเกินสามเดือน  ทั้งนี้  ให้ถือว่าสัญญาจ้างทดลองงานเป็นสัญญาจ้างที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาด้วยการบอกเลิกสัญญาจ้างตามวรรคสอง  นายจ้างอาจจ่ายค่าจ้างให้ตามจำนวนที่จะต้องจ่ายจนถึงเวลาเลิกสัญญาตามกำหนดที่บอกกล่าวและให้ลูกจ้างออกจากงานทันทีได้การบอกกล่าวล่วงหน้าตามมาตรานี้ไม่ใช้บังคับแก่การเลิกจ้างตามมาตรา ๑๑๙   แห่งพระราชบัญญัตินี้  และมาตรา  ๕๘๓ แห่งประมวลกฎหมาย แพ่งและพาณิชย์

Ø มาตรา  ๔๓  แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑  ระบุไว้ว่าห้ามมิให้นายจ้างเลิกจ้างลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงเพราะเหตุมีครรภ์

Ø มาตรา  ๑๑๙  แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑  ระบุไว้ว่า นายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยให้แก่ลูกจ้างซึ่งเลิกจ้างในกรณีหนึ่งกรณีใด  ดังต่อไปนี้

(๑)     ทุจริตต่อหน้าที่หรือกระทำความผิดอาญาโดยเจตนาแก่นายจ้าง

(๒)   จงใจทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย

(๓)    ประมาทเลินเล่อเป็นเหตุให้นายจ้างได้รับความเสียหายอย่างร้ายแรง

(๔)    ฝ่าฝืนข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ระเบียบ หรือคำสั่งของนายจ้างอันชอบด้วยกฎหมายและเป็นธรรมและนายจ้างได้ตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว เว้นแต่กรณีที่ร้ายแรง นายจ้างไม่จำเป็นต้องตักเตือน

(๕)    ละทิ้งหน้าที่เป็นเวลาสามวันทำงานติดต่อกันไม่ว่าจะมีวันหยุดคั่นหรือไม่ก็ตามโดยไม่มีเหตุอันสมควร

(๖)     ได้รับโทษจำคุกตามคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุก ในกรณี (๖)  ถ้าเป็นความผิดที่ได้กระทำโดยประมาทหรือความผิด ลหุโทษต้องเป็นกรณีที่เป็นเหตุให้นายจ้างได้รับความเสียหาย  การเลิกจ้างโดยไม่จ่ายค่าชดเชยตามวรรคหนึ่ง  ถ้านายจ้างไม่ได้ระบุข้อเท็จจริงอันเป็นเหตุที่เลิกจ้างไว้ในหนังสือบอกเลิกสัญญาจ้างหรือไม่ได้แจ้งเหตุที่เลิกจ้างให้ลูกจ้างทราบในขณะที่เลิกจ้างนายจ้างจะยกเหตุนั้นขึ้นอ้างในภายหลังไม่ได้

Ø  ความผิดลหุโทษ  หมายถึง  ความผิดที่มีโทษจำคุกไม่เกิน   ๑  เดือน  หรือปรับ    ไม่เกิน  ๑,๐๐๐  บาท  หรือทั้งจำทั้งปรับ

Ø  มาตรา  ๕๘๒  แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ระบุไว้ว่า  ถ้าคู่สัญญาไม่ได้กำหนดลงไว้ในสัญญาว่าจะจ้างกันนานเท่าไร  ท่านว่าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งจะเลิกสัญญาด้วยการบอกกล่าวล่วงหน้าในเมื่อถึงหรือก่อนจะถึงกำหนดจ่ายสินจ้างคราวใดคราวหนึ่ง เพื่อให้เป็นผลเลิกสัญญากันเมื่อถึงกำหนดจ่ายสินจ้างคราวถัดไปข้างหน้า  ก็อาจทำได้  แต่ไม่จำต้องบอกกล่าวล่วงหน้ากว่าสามเดือน

Ø   มาตรา ๕๘๓  แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ระบุไว้ว่า ถ้าลูกจ้างจงใจขัดคำสั่งของนายจ้างอันชอบด้วยกฎหมายก็ดี  หรือละเลยไม่นำพาต่อคำสั่งเช่นว่านั้นเป็นอาจิณก็ดี  ละทิ้งการงานไปเสียก็ดี  กระทำความผิดอย่างร้ายแรงก็ดี  หรือทำประการอื่นอันไม่สมแก่การปฏิบัติหน้าที่ของตนให้ลุล่วงไปโดยถูกต้องและสุจริตก็ดี  ท่านว่านายจ้างจะไล่ออกโดยมิพักต้องบอกกล่าวล่วงหน้าหรือให้สินไหมทดแทนก็ได้

ข้อสังเกต

๑.    มาตรา ๔๓  เป็นบทบัญญัติห้ามเด็ดขาด  ไม่มีข้อยกเว้น

๒.  นายจ้างจะเลี่ยงไปทำสัญญากับลูกจ้างหญิงว่ามีครรภ์ให้ลาออกหรือยอมให้เลิกจ้าง  ไม่มีผลบังคับ

๓.   แม้ลูกจ้างหญิงรับรองว่าตนไม่มีครรภ์  นายจ้างหลงเชื่อรับเข้าทำงานแล้ว ปรากฎความจริงในภายหลัง ก็เลิกจ้างไม่ได้

๔.   แม้งานบางอย่าง หญิงมีครรภ์ทำไม่ได้หรือไม่เหมาะที่จะทำ  นายจ้างก็เลิกจ้างไม่ได้  นายจ้างชอบที่จะเปลี่ยนงานหรือถ้าไม่มีงานจะเปลี่ยนให้ทำก็ต้องรอให้ลูกจ้างหญิงคลอดบุตรก่อนจึงให้มาทำงาน

๕.   กฎกระทรวง ฉบับที่  ๗  ( พ.ศ.๒๕๔๑ )  ออกตามความในพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑  ข้อ ๕  ระบุไว้ว่า  นายจ้างอาจให้ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงมีครรภ์ที่ทำงานในตำแหน่งในตำแหน่งผู้บริหารงานวิชาการ งานธุรการ รวมทั้งงานเกี่ยวกับการเงินหรือบัญชี ทำงานล่วงเวลาในวันทำงานได้โดยได้รับความยินยอมจากลูกจ้างนั้น

 สมชาย  หลักคงคา

somchailak1@hotmail.com

Create Date : 19 กรกฎาคม 2556
Last Update : 19 กรกฎาคม 2556 10:55:33 น.		0 comments
Counter : 2906 Pageviews.
Share Tweet