“หม่าม้าขา ยายเข้าเรียนไม่ทันครี่งแรกแน่ๆ รถติดอย่างกะอะไร ฝากเก็บชีทให้ด้วยนะคะ”

สาวน้อยในกลุ่มส่งเสียงร้อนรนมาทางโทรศัพท์ มือถือ ซึ่งฉันจะเปิดไว้จนกว่าจะถึงชั่วโมงเรียน แล้วปิดตลอดระหว่างนั่งฟังเลคเชอร์ จนถึงช่วงพักนั่นแหละค่อยเปิดอีกที เผื่อลูกสาวหรือลูกชายโทรมาถามไถ่

แม้อาจารย์ผู้สอนจะไม่เคร่งครัดเรื่องการรับโทรศัพท์มือถือระหว่างนั่งฟังบรรยาย แต่ในทัศนะคติของ ฮ นกฮูกอย่างฉัน มันคือตัวบ่งชี้มรรยาทที่ดีที่ได้รับการอบรมมา หลายคนอาจเห็นเป็นเรื่องไม่สำคัญ เปิดเสียงโทรศัพท์ดังและรับสายพูดระหว่างเรียนทำให้การบรรยายสะดุดบ่อยๆ

“ อาจารย์จะมี Quiz ตอนครึ่งหลังนะ เพิ่งบอกเมื่อกี้นี้เอง ยายมาให้ทันแล้วกัน”

ฉันส่งเสียงบอกเรื่องเร่งด่วนไป อาจารย์ผู้สอนชอบนักเชียว อยากให้นักเรียนตื่นตัวเสมอ จึงมีการทดสอบโดยไม่บอกแจ้งล่วงหน้า ทั้งที่เก็บและไม่เก็บคะแนน

“ ทันแน่ๆค่ะ หม่าม้า เนี่ยปาดซ้าย ปาดขวาทะลุตลอดแล้ว”

ฉันหัวเราะเบาๆ นึกถึงหน้าคนพูดในกลุ่ม “ลูกเจี๊ยบ” กึ่ง “ลูกเถ้าแก่” ยายเป็นคนแรกในกลุ่มเพื่อนเรียนที่ขอแนะนำให้คุณผู้อ่านรู้จัก

อย่าแปลกใจที่ทำไมยังสาวยังแส้หน้าตาสดใสแต่มีชื่อเรียกว่า “ยาย” เธอเล่าว่า หน้าตามีประพิมประพายคล้ายคุณยาย (หรืออีกนัยก็คือดูแก่ตั้งแต่เกิดเลย..อันนี้คนอื่นแซว) แม่เลยตั้งชื่อว่า "ยาย"

แรกๆที่รู้ตัวก็อดกระเง้ากระงอนไม่ได้ ยังไม่ทันสาวเลยก็แก่เสียแล้ว ต่อเมื่อได้มีโอกาสเห็นรูปคุณยายเมื่อตอนสาวเลยเข้าใจ ยายเป็นเด็กที่สุดในกลุ่ม ที่บ้านมีกิจการโรงงานกล่องกระดาษของตัวเอง ยายเพียงแต่ช่วยเล็กๆน้อยๆ เธออยากจะไปทำงานเป็นลูกจ้างที่อื่นก่อน แล้วค่อยกลับมาทำงานให้ที่บ้าน

“ทำงานในโรงงาน น่าเบื่อออกค่ะ”

ยายเคยเปรย หากจะต้องทำจริงๆก็คงจะหาธุรกิจอื่นทำไปด้วยเพราะไม่อยากจะแย่งงานกับพวกพี่ๆ บุคลิกคล่องแคล่วช่างพูดอย่างยายคงจะเหมาะกับตำแหน่งงานที่อาศัยการเจรจาเป็นหลัก

ยายลังเลที่จะเข้ากลุ่มซึ่งมีฉันนั่งเป็นประธานโด่เด่ (เพราะยังไร้สมาชิก) จนเมื่อจวนตัวแล้วนั่นแหละ ถึงยอมตกลงปลงใจ ภายหลังเธอมาแอบสารภาพว่า

“ ตอนแรกกลัวว่า ยิ่งเข้ากลุ่มจะยิ่งแก่ เพราะใครๆก็เรียกหนูว่า ยาย อยู่แล้ว เฮอ..แต่ก็ดีนะ อบอุ่น เหมือนมีหม่าม้าที่บ้านมานั่งเรียนด้วย”

ทุกคนในห้องออกจะแปลกใจที่คนวัย ฮ นกฮูกกับลูกเจี๊ยบ กลับสนิทชิดเชื้อ ไม่มีปัญหาระหว่างวัย ยายเคยออกปากขออาสาส่งฉันหลังเลิกเรียน ฉันปฏิเสธโดยอ้างว่ามีลูกชายมารับ จริงๆแล้ว ไม่กล้านั่งรถเหาะที่เธอขับต่างหาก

เพื่อนสาวคนต่อมาที่อยากเชื้อเชิญให้รู้จักก็คือ นุ่ม นักบัญชีจากสำนักงานผู้ตรวจบัญชีระดับใหญ่ ผู้วางมาดขรึมเคร่งตามแบบฉบับวิชาชีพของเธอ แม้ชื่อจะบ่งบอกว่าอ่อนละมุน แต่นุ่มกลับมีอุปนิสัยใจคอที่ค่อนข้างฝืนกับชื่อมาก ในวัยแค่ต้นสามสิบ นุ่มน่าจะมีโลกที่สดใส สนุกสนานไม่แพ้ยาย เธอแต่งชุดสูทสีขรึมประจำ ในมือต้องมีเอกสารหรือหนังสืออ่านเสมอ คำพูดคำจาของเธอบอกได้เลยเป็นคนที่ไม่ไร้สาระ

“ งานเครียดค่ะ มีแต่ตัวเลขทั้งวัน”

นุ่มเคยเล่าลักษณะงานให้ฟัง เหมือนเป็นงานที่ต้องจับผิดข้อบกพร่องของคนอื่น ทั้งๆที่ไม่ได้ตั้งใจให้เกิดขึ้นเลย ดังนั้นเธอจึงต้องปฏิบัติตนเป็นต้นแบบที่ดี กระนั้นก็เถอะ ฉันว่านุ่มต้องมีเรื่องเครียดอย่างอื่นอยู่ด้วย ใครจะมีสีหน้านิ่งเฉยได้ตลอดทั้งคาบเรียนแม้ช่วงพักรับประทานอาหารว่าง

“ นุ่มไม่ดื่มชา - กาแฟค่ะ ยิ่งดื่ม ตายิ่งสว่าง เดี๋ยวไม่ได้นอน ปกติก็นอนไม่ค่อยหลับอยู่แล้ว”

นุ่มเป็นคนที่ตรงต่อเวลามาก เธอจะมาคนแรกของห้องและยึดที่นั่งริมซ้ายแถวหน้าสุด ก้มหน้าทบทวนบทเรียนโดยไม่สนใจเสียงว้อกแว้กทักทายของสาวๆในชั้น บุคลิกของนุ่ม เผลอๆดูเป็นอาจารย์ได้ เธอไม่แสดงอาการแปลกใจมากนัก เมื่อฉันบอกว่าจะมาเป็นเพื่อนร่วมชั้นเรียน

“ ที่ทำงานนุ่ม นักบัญชีเก่งๆหลายคนยังเรียนโน่น เรียนนี่ไม่หยุดเลยค่ะ”

นุ่มสุภาพพอที่จะไม่พูดว่า นักบัญชีแก่ๆหลายคน ทำให้ฉันรู้สึกค่อนข้างดีกับเธอแต่แรก หลังจากนั้นเราก็นั่งคู่กันทุกชั้นเรียน

ฉันชื่นชมทัศนะคติของนุ่มหลายๆอย่าง โดยเฉพาะความมุ่งมั่นในการเรียน ความขยันและความละเอียดใส่ใจในงาน
กลุ่ม บอกได้อย่างไม่อายเลยว่า ฉันพึงพิงเธอด้านวิชาการมากกว่าคนอื่น ตัวเธอเองก็ดูเหมือนจะเลือกคบคุยกับเพื่อนๆในชั้นมีกี่คน ไม่จี๋จ๋าเจ๊าะแจ๊ะเหมือนเด็กสาวทั่วไป

คราวนี้ถึงคิวชายหนุ่มชนกลุ่มน้อยบ้าง หนุ่มคนแรกที่พลัดเข้าในกลุ่มคือ พงษ์ วิศวกรเคมีภัณฑ์บริษัทฝรั่ง บุคลิกเงียบๆ เขินๆ พูดสั้นๆ ทำให้ฉันอดเอ็นดูไม่ได้ ดูจากภูมิหลังแล้ว พงษ์เป็นคนหนุ่มที่มีอนาคตไกล พื้นฐานการศึกษาก็ดี อาชีพการงานก็ดี ถ้าเรียนจบคงได้เลื่อนตำแหน่งเป็นผู้บริหารระดับสูงกว่านี้ ครอบครัวพงษ์มีกิจ การรับเหมาก่อสร้างในจังหวัดใหญ่แห่งหนึ่ง ฉันเลยจัดเขาอยู่ในกลุ่มลูกผสมระหว่างลูกเถ้าแก่กึ่งลูกจ้าง

“ทำงานกับฝรั่งก็ได้เรียนรู้อะไรเยอะนะครับ ทั้งระบบ การวางแผนงาน ใครออก ใครเข้าไม่กระทบสายงาน มาถึงก็ทำต่อได้เลย แต่บทจะฟันทิ้ง ไม่เอาใคร ก็เล่นได้หน้าตาเฉย”

พงษ์บอกเหตุผลที่ทำให้เขาอยากมาเรียนต่อเพื่อเตรียมตัวสำหรับอนาคตที่สามารถขีดเส้นเดินทางเองได้ ไม่ต้องขึ้นกับนายจ้างหรือบริษัท

“วันดี คืนดี ถูกควบกิจการ หรือถูกขาย จะก็ตกงานทันที”

แต่แรกฉันทำหน้าเหรอหรา ทำไมต้องทำกันรุนแรงถึงเพียงนี้ เรื่องการตกงานหรือลอยแพพนักงานไม่ใช่วิถีปฎิบัติของสังคมไทยเท่าไร กระทั่งเจอวิกฤตเศรษฐกิจทางการเงินครั้งรุนแรง อีกทั้งภายหลังได้มีโอกาสอ่านกรณีศึกษาเกี่ยวกับบริษัทหยูกยาและเคมีภัณฑ์ต่างๆจึงรู้ว่า เป็นหมวดอุตสาหกรรมที่มีสถานภาพอ่อนไหวที่สุด เพราะแรงดึดดูดด้านเม็ดเงิน ผลกำไรตอบแทนมหาศาล จึงมักจะมี กระแสข่าวซื้อ ขาย ควบรวมกิจการเข้าด้วยกันเป็นระยะ เพื่อแข่งขันชิงตำแหน่งผู้นำของอุตสาหกรรม หน่วยงานที่เป็นหัวใจของบริษัทเหล่านี้คือ วิจัยและพัฒนา หากรวมกันได้ก็จะลดค่าใช้จ่ายในการบริหารงานได้มากทีเดียว

พงษ์เข้ากลุ่มเรียนกับพวกเรา โดยฉันเป็นฝ่ายชวนก่อน เพราะเห็นเขานั่งมองรอบๆ ไม่รู้จะเข้ากับกลุ่มใครดี เช่นเดียวกับฉัน ยายและนุ่ม พงษ์มาเรียนแบบศิลปินเดี่ยว ไม่รู้จักใครเลย ไม่แน่ใจว่าจะปฎิบัติตัวได้กลมกลืนกับเพื่อนในชั้นที่มีแต่ผู้หญิงเสียส่วนใหญ่

การได้พงษ์เข้ามาในกลุ่ม ช่วยเรื่องมุมมอง เหตุผลและกรอบของการวิเคราะห์ได้เยอะทีเดียว จนเราแอบให้สม ญานามภายหลังว่า “เจ้าพ่อกรอบ”(.....ความคิด ไม่ใช่กรอบ...จน ถึงไม่อวดตัว ที่บ้านของพงษ์ก็คงมีเงินพอสมควรตามภาษาเศรษฐีหัวเมือง)

คนสุดท้ายที่เข้ามาร่วมกลุ่มก็คือ กวิน หนุ่มโบรกเกอร์ซื้อขายหุ้นของบริษัทหลักทรัพย์

ความจริง กวินมีเพื่อนเรียนกลุ่มใหญ่อยู่อีกกลุ่มหนึ่งซึ่งมี สมาชิกครบแล้ว จึงกลายเป็นบุคคลส่วนเกินที่ต้องหากลุ่มใหม่ กลุ่มของเราเพิ่งมีแค่ 4 คนเท่านั้น ยังสามารถเพิ่มได้อีก เจ้าตัวเลยตกในภาวะจำยอมมาอยู่ด้วย อาจจะฝืนๆในตอนแรก แต่หวังว่าอยู่ๆไปก็น่าจะปรับตัวกลมกลืนได้

กวินแก่กว่ายายสักสี่ห้าปี แต่หน้าตาผิวพรรณสะอาดสะอ้าน ทรงผมตัดสั้นๆ ทำให้ดูเหมือนยังวัยรุ่นอยู่ กิริยากระตุ้งกระติ้งหน่อยๆจีบปากจีบคอนิดๆส่ออาการเกินชายเล็กน้อย

กวินจะเข้าห้องเรียนพร้อมเสียงทักทายแต่ไกล พอพักครึ่งเวลาก็คุยเฮฮาเสียงใสกับบรรดาเพื่อนต่างกลุ่มอย่างสนิทสนม ดูเหมือนเจ้าตัวจะมีเรื่องเล่าได้ตลอดไม่หยุด ดูช่างเป็นคนที่ป๊อปปูลาร์เข้ากับใครๆก็ได้ เหมือนหนุ่มเจ้าสำราญใช้ชีวิตสนุกสนานไปวันๆ บุคลิกเช่นนี้ไม่สบอารมณ์นุ่มเท่าไหร่

“ หม่าม้า จะไหวเหรอคะ นุ่มว่าเค้าแปลกๆนะ ถ้าเขามีอะไรดี ทำไมเพื่อนในกลุ่มไม่เอาเค้าล่ะ”

นุ่มมองอากัปกิริยาของผู้ที่ถูกกล่าวถึงอย่างแคลงใจ เธอแสดงคุณสมบัติความเป็นนักบัญชีข้อแรกด้วยอาการสงสัยในพฤติกรรมฝ่ายนั้น ถ้ากวินเป็นทรัพย์สินหรือ ตัวเลขทางบัญชีล่ะก้อ ต้องถูกตรวจสอบละเอียดยิบแน่

ฉันปรายตามองหนุ่มโบรกเกอร์ผู้กำลังหมุนตัวอวดรองเท้าคู่ใหม่สีสันแสบตาให้บรรดาสาวๆกรี๊ดกร๊าด และยิ่งกรี๊ดหนัก เมื่อบอกแหล่งซื้อในราคาที่ถูกกว่าครึ่งจากตามห้าง

“ก็เขายอมเสียสละออกจากกลุ่มเดิมข้ากลุ่มใหม่ไง แปลว่า อยู่ที่ไหนก็ได้ ”

ฉันพยายามมองโลกในแง่ดี แม้จะรู้สึกทะแม่งๆกับบุคลิกที่ลื่นไหลของกวินอยู่บ้าง ลูกชายคนเดียวที่มีอยู่ก็ไม่มีอาการกระตุ้งกระติ้งเช่นนี้ พลอยให้โล่งใจไปได้หน่อย ไม่ใช่จะมีอคติอะไรหรอกนะ แต่ตามประสาแม่ๆทั่วไปก็อยากจะเห็นลูกๆมีวิถีชีวิตแยกหญิง แยกชายชัดเจน

นุ่มยังไม่คล้อยตามง่ายๆ แสดงทีท่าอิดออดไม่เต็มใจรับเลย หันไปถามความเห็นของพงษ์ พยายามหาพวกสนับสนุน(คือล็อบบี้กลายๆ) พงษ์เองไม่ใช่คนคิดอะไรมาก พยักหน้ายอมรับกวินเข้ากลุ่มด้วย ส่วนยายบอก ไม่มีปัญหา

กวินเป็นคนเสียงดัง สนุกสนาน หน้าที่ของตัวเองคือต้องเชียร์ลูกค้าในห้องค้าซื้อๆ ขายๆ หลักทรัพย์เพื่อให้ได้ปริมาณจำนวนหนึ่ง บริษัทจึงจะอยู่ได้และเพื่อนโบรกเกอร์เองก็จะอยู่ได้ด้วย แต่กวินไม่ค่อยจะทำหน้าที่ครบบริบูรณ์นัก กลับชอบชวนลูกค้าคุยเรื่องสัพเพเหระให้สบายใจ เคยเปรยว่า อยากจะเปลี่ยนงาน ถ้ามีความรู้ดีและแน่นขึ้น

“อยู่ตรงนี้เหมือนหมาไล่เนื้อน่ะ หม่าม้า พอหมดเขี้ยวเล็บก็คงไม่มีใครต้องการ”

บางเย็น กวินจะมาด้วยหน้าตาหอบเหนื่อย เข้าชั้นเรียนสาย เพราะติดพันคำสั่งซื้อขายจากลูกค้ารายใหญ่ แต่ก็มีขนมนมเนยติดไม้ติดมือเป็นลาภปากของเพื่อนๆ

“ลูกค้าซื้อมาฝาก ได้กำไรหุ้นเยอะเมื่อวันก่อน”

นุ่มแอบกระซิบอย่างไม่ค่อยวางใจนัก “หวังติดสินบนฝากให้ช่วยฟังเลคเชอร์น่ะซิ”

ยังมีเพื่อนร่วมกลุ่มอีกคนคือ เพ็ชร ซึ่งไม่ค่อยได้มาเรียน หรือวันไหนที่มาได้ก็เข้าห้องช่วงครึ่งหลัง แยกไปนั่งตอนท้ายแถว ฉันเลยยังไม่มีโอกาสทำความรู้จักเธอใกล้ชิดนัก

แต่เพื่อนต่างวัย ต่างใจ ต่างบุคลิกทั้ง 4 คือ ยาย นุ่ม พงษ์และกวิน ก็คงพอให้ท่านผู้อ่านจินตนาการได้ว่า กลุ่มเราจะไปตลอดรอดฝั่งหรือเปล่า คอยลุ้นกันต่อๆไปก็แล้วกัน