ขอตำหนิหนัง "ประวัติพระพุทธเจ้า"

ตั้งหัวข้อกันแบบตรงๆ อย่างนี้แหละครับ




เห็นโปรโหมตกันเสียยิ่งใหญ่อลังการ เป็นธรรมดาของชาวบ้านที่ต้องคาดหวังกันพอสมควร
ผมนั้นเห็นโปรเตอร์ครั้งแรกตั้งแต่ไปดูหนังเรื่องรักแห่งสยาม
แล้วก็บอกกับตัวเองว่าจะต้องมาดูให้ได้
เมื่อได้เห็นการบูมกระแส ก็ยิ่งกระตุ้นให้อยากมาดู

มีเหตุสูงใจห้าประการคือ
หนึ่ง ผมเป็นชาวพุทธที่มีพระไตรรัตน์เป็นที่ระลึกมั่น
สอง อยากสนับสนุนคนที่ทำหนังแนวศาสนาอย่างนี้ ถ้ากล้าทำออกมาก็หมายถึงว่าต้องดี
สาม ที่ "คุย" กันนักหนาว่าเป็นหนังระดับโลกนั้น จะจริงไปไหวหรือเปล่า
สี่ จะ "ได้" อะไรจากหนังเรื่องนี้บ้าง
และ ห้า อยากเห็น "กึ๋น" คนกำกับและคนเขียนบทว่าจะสมราคาคุยหรือเปล่า

วันจันทร์ที่ ๑๐ เวลา ๑๙.๒๐ น. โดยประมาณ
ปลื้มใจเหลือเกินที่คนไปดูหนังเรื่องนี้มากพอสมควร
พี่คนหนึ่งควงแฟนสัญชาติฝรั่งไปดูด้วย
คุณน้าคุณอาก็หอบลูกน้อยไปดูกัน
คุณน้องคุณนุ่งก็หิ้วฟงหิ้วแฟนไปดูกัน
ปลื้มใจครับ คนพุทธยังให้ความสนใจกับหนังแนวศาสนากันอยู่
อย่างที่ทราบ การเรียนพุทธประวัติหรือว่าวิชาพุทธศาสนานั้นน่าเบื่อขนาดไหน

และแล้วก็น่าเบื่อจริง

ผมและพี่คนข้างๆ (ซึ่งเป็นใครก็ไม่รู้) เกิดอาการนี้ตั้งแต่หนังเดินไปไม่ถึงกลางเรื่อง แต่ด้วยความหวังว่า อาจจะไปดูเอาตอนกลาง

ไปแล้ว
แต่
หนังไปถึงใกล้จบก็ยังไม่มีอะไรให้ "ประทับใจ"

การดูหนังแนวศาสนา นอกจากเล่าประวัติแล้วยังต้องสร้างสุดปราบปลื้มใจและประทับใจไปเป็นช่วงๆ
ซึ่งหนังเรื่องพระพุทธเจ้า มีช่วงที่สามารถกระตุ้นอารมณ์ร่วมหลากหลายได้มากมาย

แต่หนังเรื่องนี้ ทำไม่สำเร็จ

ผมเดินออกจากโรงมาด้วยอารมณ์ของคนที่เสียความรู้สึก
เสียความรู้สึกอย่างแรงเสียด้วย
ปกติผมเป็นอารมณ์เย็นออกไปทางชืดชา แต่พอเจอหนังเรื่องนี้ ตบะแตกครับ
เป็นหนึ่งในจำนวนไม่กี่ครั้งที่รู้สึกเสียดายเงินร้อยยี่สิบอย่างมาก

มีอะไรให้ผมคิดอย่างนี้คือ

การลำดับภาพไม่มีความต่อเนื่อง ขาดวิ่น

การเล่าเรื่องราบเรียบ

เห็นถึงความพยายามของคนทำเอนิเมชั่น แต่ปีนยังไม่ถึงชั้น "ก้านกล้วย"
ถ้าก้านกล้วยไปถึงชั้นที่สิบ หนังเรื่องนี้ได้แค่ชั้นที่สาม

เขียนบทได้ในระดับน่าตำหนิ คำพูดตัวละครพื้นมาก ไม่มีลูกล่อลูกชน ไม่สร้างแรงกระเพื่อมทางอารมณ์
ที่สำคัญคือ เขียนอย่างคน "ไม่รู้" พุทธประวัติ

ซื่อสัตย์กับหนังสือ พุทธประวัติมากเกินไป
คำพูดของพระพุทธเจ้า ส่วนมาก ถอดออกมาจากตำราชนิดคำต่อคำ ไม่มีการย่อยให้ดีเสียก่อน

คนพากย์อ่านศัพท์เฉพาะเช่น นิโครธาราม เป็นต้น ผิดๆ ถูกๆ แสดงว่าขาดผู้เชี่ยวชาญเข้าไปแนะนำตรวจสอบก่อน

มีแนวปาฏิหาริย์อยู่พอสมควร แต่ก็คนทำจินตนาการ "ไม่ถึง" ปาฏิหาริย์ซึ่งมีความเป็นไปได้ และมีที่มาที่ไปอย่างน่าเชื่อของพระ

พุทธเจ้า จึงถูกสื่อออกมาแบบเล่นขายของเลยทีเดียว
การ์ตูนช่องเก้ายังเวิร์กกว่า

มีอยู่หลายช่วงที่ตัดต่อมาไม่ครบถ้วนสมบูรณ์
โดยเฉพาะช่วงที่เกี่ยวข้องกับประวัติสาวก ตัดต่อมาแบบไม่มีที่มาที่ไป กลายเป็นฉากผ่านที่คนดู งงๆ ว่ามันไปยังไงมายังไง
ยกตัวอย่างเช่น ตอนพระเทวทัตทำสังฆเภท แค่ประท้วงประพุทธเจ้า ไม่ใช่สังฆเภทมีเหตุการต่อจากนั้นอีกนิดเดียว แต่กลับถูกตัด

ออกไป พอพระเทวป่วย จริงๆ มีที่มาที่ไป นี่กลับละเลยไป ตอนพระเทวทัตถูกเผ่นดินสูบก็ไม่ได้ถูกสอบไปเฉยๆ
เห็นชัดเจนว่า คนกำกับภาพ "ไม่รู้" อนุพุทธประวัติ (ประวัติสาวก)

ตอนจบของหนัง จริงๆ ควรเป็นเหตุการณ์ที่สะเทือนใจมาก
เกือบยี่สิบปีก่อน ตอนเรียนนักธรรมตรี ผมอ่านหนังสือพุทธประวัติ ของ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรส
ทั้งที่หนังสือเรียนเล่มนั้น เป็นตำราที่จัดว่าภาษาเก่าอ่านเข้าใจยากเล่มหนึ่ง
ผมยังรู้สึกสะเทือนใจและรับรู้ถึงบรรยากาศอันโศกสลดมากกว่าดูตอนจบของหนังเรื่องนี้



เมื่อเดินออกจากโรง พระพุทธเจ้ายังเป็น "คนที่มีประวัติประหลาดในตำรา" เหมือนเดิม
ไม่มีทัศนคติ "ใหม่" ต่อพระพุทธเจ้าแม้แต่น้อย

ล้มเหลวโดยสิ้นเชิง

ใครเป็นที่ปรึกษาหนังเรื่องนี้ผม ขอบอกว่า ท่านเสียชื่อเสียแล้ว
อย่างน้อยผมก็ขอตำหนิท่าน ที่ไม่สร้างความเข้าใจพุทธประวัติให้คนสร้างให้ดีกว่านี้
คนเขียนบทก็เอาหนังสือเล่มไหนมาประกอบการเขียนบทบ้างก็ไม่รู้
ไม่รู้พากันรู้จัก "พุทธจริยา" ของ อาจารย์ วิศิน อินทสระ หรือเปล่า
ถ้าคนเขียนบทผ่านตาหนังสือเล่มนี้ ผมว่าน่าจะเขียนให้พระพุทธเจ้ามีเลือดมีเนื้อมากกว่านี้หลายเท่า
คำพูดคำจาของตัวละครก็จะละมุนละไมกว่านี้หลายเท่า

ถ้าผมเป็นอาจารย์ ผมจะให้ผู้กำกับและคนเขียนบทเรื่องนี้ "สอบตก"


เสียดายผมมีเวลาเขียนน้อยไป ไม่อย่างนั้นจะเขียนให้ละเอียดที่สุด

ตำหนิกันอย่างนี้ ก็ดูเหมือนจะไม่ยุติธรรมกับศัทธาของคนสร้างอยู่บ้าง
แต่ศรัทธาที่ขาดการเตรียมการที่รัดกุม ก็กลายเป็น ทำคุณได้โทษเช่นเดียวกัน
เงินร้อยยี่สิบล้านกับเวลาสี่ปี น่าจะทำได้ดีกว่านี้สิบเท่า
เอาเงินและเวลาไปทำอะไรกันแน่...

หนังเรื่องนี้หวังไว้ว่า จะเป็นหนังระดับโลก
จึงไปถึงได้แค่ในฝันเท่านั้นครับ

ได้ยินว่า จะทำเรื่องอื่นๆ ในแนวเดียวกันออกมาอีก อย่างเรื่องพระเวสสันดร
ควรทำการบ้านกันดีๆ หน่อย หาที่ปรึกษาที่ไม่ใช่พวกแบกตำราหน่อย
อย่างน้อยที่ปรึกษาผู้นั้นควรเป็นนักประพันธ์ด้วย
อย่าง อ.วศิน อินทสระ อ.แสง จันงาม อ.สุทัสสา อ่อนค้อม ป้าทมยันตี ยังนี้เป็นต้น
ม่ายงั้นจะล้มไม่เป็นท่าเหมือนเรื่องนี้

Create Date : 15 ธันวาคม 2550 Last Update : 15 ธันวาคม 2550 15:17:18 น. Counter : 2610 Pageviews.		22 comments
Share Tweet