มีคำถามมาค่อนข้างบ่อยมาก ว่ากินวิตามินเยอะๆจะเป็นอันตรายต่อตับไตหรือไม่

ที่ผ่านมาแป้งจะอธิบายอย่างละเอียดเพื่อให้ความเข้าใจตรงกัน แต่ไม่เคยนำข้อมูลตรงนั้นมาลง blog สักที

เมื่อใดก็ตาม ที่เรากินอาหาร ยา วิตามินผ่านทางช่องปาก เข้าสู่กระเพาะอาหาร(บริเวณนี้แทบไม่มีการดูดซึมสารอาหารหรือวิตามิน)จากนั้นจะไปต่อยังลำไส้เล็ก ซึ่งจะเป็นที่ดูดซึมสารอาหารและวิตามิน และถูกลำเลียงเก็บไว้ที่ตับ

ตับมีหน้าที่สำคัญในขบวนการเมตาบอลิซึมหลายอย่างในร่างกาย เช่น การควบคุมปริมาณไกลโคเจนสะสม การสลายเซลล์เม็ดเลือดแดง การสังเคราะห์พลาสมาโปรตีน การผลิตฮอร์โมน และการกำจัดพิษ

นอกจากนี้ ตับยังช่วยย่อยอาหารโดยผลิตน้ำดี ซึ่งเป็นสารประกอบอัลคาไลน์ช่วยย่อยอาหาร โดยจะรวมตัวกับสารอาหารประเภทไขมัน จากนั้นจึงขับออกทางไตในรูปแบบของปัสสาวะ

จากเส้นทางการขับสารอาหาร ยา หรือวิตามินที่ไม่ถูกใช้เป็นประโยชน์ภายในเซลล์ เราจะเห็นว่า เซลล์ตับมีภาระหน้าที่อย่างหนักตลอดชีวิตของมนุษย์เลยก็ว่าได้ เพราะฉะนั้นการกินอาหาร ยา วิตามิน ยาสมุนไพรต่างๆ จะมีผลต่อตับและไตทั้งสิ้น

ดังนั้นคนที่กินยาเยอะๆ ไม่ว่าจะยารักษาโรคประจำตัว ยาแก้ปวดไมเกรน ยาแก้ปวดประจำเดือน สารพัด รวมถึงวิตามินต่างๆ ควรพึงระมัดระวังด้วยนะคะ

โลกของวิตามินไม่ได้ลึกลับซับซ้อนอะไรมากมาย แต่ความรู้ที่มีให้อ่านทางอินเตอร์เน็ตที่เป็นภาษาไทย ไม่ได้เปิดกว้างสำหรับคนที่สนใจอยากศึกษาอย่างละเอียด

แป้งศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับวิตามิน ผ่านทางเว็ปไซต์ต่างประเทศเท่านั้น เพราะวิตามินคุณภาพดี ถูกผลิตในต่างประเทศมาเนิ่นนาน ไล่อ่านตั้งแต่ความเป็นมา รีวิว ส่วนผสมหลัก(active ingredients) ส่วนผสมอื่นๆ(other ingredients) อ่านจนรู้ว่า ชาวต่างชาติเค้าจะกินวิตามินแต่ละเม็ด จะค้นคว้าเยอะมากๆ อ่านงานวิจัยนั่นโน่นนี่อย่างละเอียดเลยค่ะ

อาจเพราะต่างประเทศ เช่นอเมริกา ค่ารักษาพยาบาลแพงระยับ แถมจะพบแพทย์ทั้งที จะต้องนัดล่วงหน้า ดังนั้นการกินวิตามินคุณภาพสูง จึงเป็นทางเลือกที่ดีในการดูแล บำรุงสุขภาพและป้องกันโรคเบื้องต้น แต่แป้งก็อ่านเจอหลายคน ใช้วิตามินแทนยารักษาโรค เช่น ภาวะไขมันในตับ โรคหัวใจ กระเพาะอาหารอักเสบ ไทรอยด์ โรคความดันโลหิตสูง ฯลฯ

มาถึงคำถามสำคัญที่ว่า ว่ากินวิตามินเยอะๆจะเป็นอันตรายต่อตับไตหรือไม่

คำตอบคือ หากเป็นวิตามินคุณภาพสูง ร่างกายจะดูดซึมได้หมด ไม่เหลือตกค้างใดๆ กลับกัน หากเรากินวิตามินด้อยคุณภาพ จะมีส่วนผสมเกรดไม่ค่อยดี แล้วร่างกายจะนำพาวิตามินไปใช้ได้อย่างไรในเมื่อในวิตามินเม็ดนั้น อัดแน่นด้วยส่วนประกอบที่เป็นผงแป้งหรือสารเติมเต็ม(filler)อย่างอื่น

ดังนั้นจึงเป็นภาระแก่ตับไตในการขับออกอย่างแน่นอน ไม่รวมวิตามินปลอม อันนั้นหนักเลยค่ะ

วิตามินมีหลักเช่นเดียวกับยา คือ ไม่เก็บสะสมไว้ที่ร่างกายตลอดเวลา ต้องถูกขับออกจากร่างกาย เราจึงมีความจำเป็นต้องกินวิตามินอย่างสม่ำเสมอทุกวัน

หากเราไม่เติมวิตามินลงไปให้ต่อเนื่อง ระดับวิตามินจะลดลงไปจนหมดจากร่างกาย ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นเหมือนก่อนกินวิตามินค่ะ

ส่วนผลที่ได้จากการกินวิตามิน จะปรากฎชัดเจนภายในระยะเวลากี่วันกี่เดือนนั้น ไม่สามารถบอกได้อย่างตายตัวว่าเมื่อไหร่ เนื่องจากร่างกายแต่ละคน ไวต่อสิ่งกระตุ้นไม่เหมือนกัน ขึ้นกับอายุ การใช้ชีวิต ความเครียด การรับประทานอาหาร การพักผ่อนนอนหลับ ที่สำคัญที่สุดคือ ระดับอนุมูลอิสระ(oxidant)ที่มีอยู่ก่อนแล้ว

ส่วนใหญ่ หากมีสุขภาพปกติหรือมีปัญหาสุขภาพและผิวพรรณไม่มาก มักจะเห็นผลภายใน 4-6 เดือน แต่หากมีอายุมาก กว่าจะเห็นผลชัดเจน ต้องกินวิตามินร่วมปีค่ะ

ส่วนตัวแป้งกินวิตามินมาเกือบ 6 ปีแล้วค่ะ กินต่อเนื่องโดยไม่หยุดพัก ตรวจสุขภาพทุกปี ผลเลือดทุกอย่างดีหมด ค่าตับไตเป็นปกติ

ไม่แนะนำวิตามินที่ด้อยคุณภาพ ผลิตด้วยเกรดวัตถุดิบไม่ค่อยดีเพราะเรามีความจำเป็นต้องกินต่อเนื่อง การที่เราจะเลือกสรรอะไรก็ตามเข้าสู่กระเพาะอาหาร ควรมองหาสิ่งที่ดี มีประโยชน์สูงสุดต่อร่างกายนะคะ

อย่าลืม! ว่าทุกอย่างบนโลกใบนี้ สะท้อนต้นทุนที่แท้จริงทั้งสิ้น ยกเว้นสินค้าที่นำเข้าและผลิตในเมืองไทย มีหลายอย่างมากที่ราคาสวนทางกับคุณภาพค่ะ

ของดีไม่มีถูก ของถูกไม่มีดี หากเราไม่เคยกินวิตามินคุณภาพสูง จะไม่สามารถเปรียบเทียบกับวิตามินคุณภาพต่ำได้ แป้งเคยกินวิตามินทั้งสองแบบ จึงบอกได้ว่า มิน่าล่ะ! ราคาถึงได้ถูกเนอะ