อาร์ติโชก ( artichoke) เป็นพืชเมืองหนาว มีถิ่นกำเนิดในยุโรปเขตเมดิเตอร์เรเนียน มีสรรพคุณทางยา สามารถบริโภคสดหรือปรุงเป็นอาหาร ซึ่งเป็นเมนูสำคัญของงานเลี้ยงรับรองทางยุโรป

อาร์ติโชกเป็นไฟโตนิวเทรียนซ์ (phytonutrient)มีสารประกอบสำคัญชื่อ cynarin (ไซนาริน)ที่มีคุณค่าทางยาอีกด้วย

ลักษณะทรงต้นและใบ มีขนาดใหญ่โตเต็มที่ จะมีขนาด 1.80 เมตร ใบหยักเป็นแฉกลึกสีเขียวอมเทาหรือขาวอมเทา ดอกประกอบไปด้วย กลุ่มของกลีบดอกจำนวนมากเรียงซ้อนกันเป็นชั้น ๆ บนก้านดอก ลักษณะของดอกทรงแตกต่างกันไป ตามลักษณะสายพันธุ์ ผลิดอกในช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม

พูดถึงกระบวนการล้างพิษที่เห็นผลชัดเจนในโลกใบนี้ โดยเฉพาะการล้างพิษในตับรวมถึงถุงน้ำดี จะต้องมีชื่อของอาร์ติโชก(artichoke)ติดโผอยู่ลำดับต้นๆ เสมอ

มีประโยชน์อย่างไร

1.ลดอาการท้องอืด ลดแก๊สในกระเพาะอาหาร

2.กระตุ้นการผลิตน้ำดีเพื่อใช้ย่อยอาหารประเภทไขมัน แล้วเก็บไว้ที่ถุงน้ำดี โดยถุงน้ำดี มีหน้าที่เก็บกักน้ำดีจากตับ เพื่อช่วยทำให้น้ำดีเข้มข้นขึ้น และมีประสิทธิภาพในการย่อยอาหารเพิ่มขึ้น พร้อมทั้งขจัดสารพิษออกจากตับ ก่อนนำส่งเข้าลำไส้เล็กผ่านทางท่อน้ำดี

3.เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ

4.มีฤทธิ์ขับปัสสาวะ

5.รักษาสมดุลเกลือแร่ในร่างกาย

6.เพิ่มไขมันชนิดดี HDL

7.ลดไขมันคอเลสเตอรอล สารสกัดจากอาติโช๊คเป็นหนึ่งในไม่กี่ phytopharmaceuticals ที่มีผลทางคลีนิก ได้รับการพิสูจน์และยืนยัน จากการวิจัยทางการแพทย์

ซึ่งระบุว่ามีบางส่วนของกลไกการออกฤทธิ์ในร่างกายมนุษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระป้องกันเซลล์ตับรวมถึงถุงน้ำดี และช่วยลดไขมันคอเลสเตอรอลอีกด้วย

8.ลดอาการลำไส้แปรปรวน (IBS)

9.บำรุงเซลล์ตับ

10.ลดการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ

11.มีเส้นใยละลายน้ำที่พบในอาร์ติโชก คือ อินนูลิน(inulin)ซึ่งเป็นโพรไบโอติก(probiotic) สามารถเพิ่มสัดส่วนของโพรไบโอติกหรือแบคทีเรียที่ดีในลำไส้ได้

อินูลิน (inulin) คือ คาร์โบไฮเดรต (carbohydrate) ประเภทพอลิแซ็กคาไรด์ (polysaccharide) จัดเป็น เส้นใยอาหาร (dietary fiber) ประเภทที่ละลายได้ในน้ำ (soluble fiber) ซึ่งร่างกายไม่สามารถย่อยได้ในระบบทางเดินอาหารและไม่ให้พลังงาน แต่ถูกย่อยได้ด้วยแบคทีเรียที่อยู่ในลำไส้ใหญ่ มีสมบัติเป็นพรีไบโอติก (prebiotic) ซึ่งมีประโยชน์ต่อสุขภาพ

12.ช่วยลดไขมันเลว LDL

ในปี 2001 มีการทดลองกับผู้ป่วยที่มีไขมันคอเลสเตอรอลรวมในเลือดสูง(lipid profile)จำนวน 143 คน พบว่า สามารถลด LDL ลง 26% เมื่อรับประทานอาร์ติโชกวันละ 1800 mg เป็นเวลา 6 สัปดาห์

13.ช่วยลดการเกิดนิ่วในถุงน้ำดี โรคนี้พบมากในเพศหญิงและผู้สูงอายุ สาเหตุสำคัญอีกประการคือ อาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีไขมันสูงและเส้นใยต่ำ จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดนิ่วในถุงน้ำดี

โรคนิ่วในถุงน้ำดี มักเกิดจาก

1.พันธุกรรม

2.ความอ้วน

3.ฮอร์โมนเอสโตรเจนและการตั้งครรภ์

4.โรคเบาหวาน เนื่องจากผู้ป่วยโรคเบาหวาน มีแนวโน้มที่จะมีระดับของไตรกลีเซอไรด์ในเลือดเพิ่มสูงขึ้น และถุงน้ำดีจะมีการบีบตัวน้อยในผู้ที่มีน้ำตาลในเลือดสูง จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้

5.การลดน้ำหนักตัวอย่างรวดเร็ว ทำให้ตับหลั่งคอเลสเตอรอลออกมามากขึ้น รวมถึงถุงน้ำดีจะบีบตัวลดน้อยลง น้ำดีจึงค้างอยู่ในถุงน้ำดีนานขึ้น โอกาสเกิดการตกตะกอนก็มากขึ้น

ผลข้างเคียง : ผื่น ลมพิษ คัน

เน้นย้ำว่า ก่อนที่เราคิดจะล้างพิษใดๆ ควรตรวจเลือดเพื่อดูการทำงานของตับ(liver enzyme)หรืออัลตร้าซาวน์ช่องท้องส่วนบน(upper ultrasound) เสียก่อนนะคะ อย่ามโนเอาว่า กินวิตามินเยอะๆ กลัวตับป่วย ตับพัง แล้วจะต้องล้างพิษ ไม่ใช่เลยค่ะ

ตอนที่แป้งเป็นนักศึกษาพยาบาล ได้ฝึกงานที่โรงพยาบาลศรีนครินทร์ จังหวัดขอนแก่น อยู่หอผู้ป่วยอายุรกรรม โห! มีคนไข้สูงอายุ รอคิวผ่าตัดถุงน้ำดีเพียบเลยค่ะ เคยเลียบเคียงถามแพทย์ศัลยกรรมว่า ทำไมต้องตัดถุงน้ำดีทิ้งด้วยล่ะค่ะ

คำตอบ คือ หากไม่ตัดทิ้งไป อาจมีโอกาสอักเสบได้อีก ไหนๆก็ผ่าตัดแล้ว ตัดถุงน้ำดีทิ้งไปด้วยเลย

อืม! ชีวิตหลังตัดถุงน้ำดีของคนไข้ ก็ประคับประคองกันไป ร่างกายจะค่อยๆปรับตัวได้เอง เมื่อสูญเสียอวัยวะภายในบางอย่างไป

ที่มา

www.lifeextension.com/protocols/gastrointestinal/digestive-disorder/page-05

www.oceanmist.com/artichoke/12-unexpected-artichoke-health-benefits/

www.herbwisdom.com/herb-artichoke.htm.

https://th.wikipedia.org/wiki/อาร์ติโชก

https://www.organicfacts.net/health-benefits-of-artichokes.html

https://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/2068/inulin