...ความรู้สามารถเรียนทันกันได้...
Group Blog
 
<<
กรกฏาคม 2559
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31 
 
12 กรกฏาคม 2559
 
All Blogs
 
HARVARD’S “วิชาชีวิตที่ไม่มีในตำรา









 HARVARD’S 4:30 A.M. ฮาร์วาร์ดมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดของโลก (สอนวิธีคิด เล่ม1 “วิชาชีวิตที่ไม่มีในตำรา”)

0013 : HARVARD’S 4:30 A.M. ฮาร์วาร์ดมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดของโลก (สอนวิธีคิด เล่ม1 “วิชาชีวิตที่ไม่มีในตำรา”)

harvard

ผู้เขียน   :   เหวย์  ซิ่วอิง

ผู้แปล   :   ผศ.ดร.ชัญญพร  จาวะลา

จากหนังสือ   :   คนส่วนใหญ่คิดว่า  หากเป็นคนเก่งก็จะประสบความสำเร็จ  แต่แค่ความเก่งอย่างเดียวยังไม่พอ  ต้องมีวิธีคิดที่ดีด้วย  หนังสือเล่มนี้  สอนวิธีคิดวิชาชีวิตนอกตำราให้คุณว่า…จะเปลี่ยนแปลงตนเองด้านการเรียน  การทำงาน  และการดำเนินชีวิต  เพื่อสร้างอุปนิสัยที่โดดเด่นได้อย่างไร  เป็นเคล็ดลับที่หาเรียนไม่ได้ในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย  แต่จะต้องมาจากประสบการณ์เท่านั้น

เนื้อหาจากหนังสือและความเห็นส่วนตัว   :   Harvard’s 4:30 A.M.  สอนวิธีคิด  เล่ม 1  “วิชาที่ไม่มีในตำรา”  หนังสือเล่มนี้แบ่งเนื้อหาออกเป็น  11  บท  มีทั้งหมด 300 หน้า  จากที่ได้อ่านมาจะขออนุญาตยกตัวอย่างและสรุปบางส่วนของแต่ละบทมาลงไว้ใน WordPress  เผื่อไว้ให้สำหรับบุคคลที่มีความสนใจ บุคคลที่กำลังเสาะแสวงหาอะไรบางอย่างที่เหมือนๆ กันกับที่ Admin กำลังค้นหานำมาให้ได้อ่านกันคะ

บทที่ 1  กำหนดเป้าหมายในชีวิตให้เร็ว : ให้เป็นคนที่โดดเด่นที่สุดในอีก 10 ปีข้างหน้า

  • คุณรู้ไหมว่าคุณเรียนเพื่อใคร  :  ตอบคำถามนี้ให้ได้ว่าเรียนเพื่อใคร และทำไมต้องเรียน จะทำให้มีแรงผลักดันให้มุ่งไปข้างหน้าทำให้สามารถชนะอุปสรรคได้
  • รู้จักตนเองแสวงหาความรู้ในสิ่งที่ไม่รู้ : การรู้จักตนเองว่าสามารถทำอะไรได้เป็นสิ่งสำคัญ แต่การรู้จักตนเองว่าไม่สามารถทำอะไรได้นั้นสำคัญยิ่งกว่า การเอามีดผ่าตัดวิเคราะห์ตนเอง สไลด์ผ่านเข้าไปในส่วนลึกของจิตวิญญาณ แล้วถามจิตวิญญาณของตนว่า จุดด้อยของฉันอยู่ที่ไหน พรุ่งนี้ฉันควรจะขยันหมั่นเพียรอย่างไร ที่ฮาร์วาร์ดมีคติสอนใจที่ดีประโยคหนึ่งว่า “คนที่มีสายตาเฉียบแหลม ความรู้ลุ่มลึก หากพวกเขายอมรับได้ว่าตนเองมีข้อจำกัด เขาก็ไม่ได้แตกต่างจากคนที่สมบูรณ์แบบ”
  • สำหรับเรือที่หลงทาง ทุกทิศทางลม เป็นทิศทางที่ทวนลม : หากคนคนหนึ่งไม่มีเป้าหมายที่ชัดเจนก็ไม่อาจจะประสบความสำเร็จได้ ก่อนลงมือทำต้องรู้เป้าหมายของตนเองคืออะไร ไม่ใช่ทำมันอย่างไร้หลักการ ควรรู้ว่าก้าวต่อไปจะไปในทิศทางไหนเรื่องไหนที่ต้องทำ และควรทำอย่างไร เรื่องไหนที่ไม่สำคัญก็หลีกเลี่ยง แล้วจะทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
  • มองการไกลและมีเป้าหมาย : อีก 10 ปีข้างหน้าจะไม่มีใครแทนคุณได้ เป้าหมายและแผนการเป็นกุญแจวิเศษที่นำไปสู่ความสุขและความสำเร็จ คนที่มีเป้าหมายและแผนการศึกษาที่ชัดเจน เขียนมันออกมาและนำไปปฏิบัติจริง ความสำเร็จในอนาคตของพวกเขาจะมีมากกว่าคนที่มีเป้าหมายและแผนการแต่เก็บมันไว้ในสมองหรือบนกระดาษถึง 10-50 เท่า
  • กล้านั่งแถวแรก กล้าเป็นที่หนึ่ง : ผู้คนมักประทับใจกับข่าวสารที่ได้รับครั้งแรกหรือคนที่ได้รู้จักกันเป็นครั้งแรก โดยเฉพาะสิ่งที่เรียกว่า “อันดับหนึ่ง”
  • ไม่มีอะไรสายเกินไป ณ เวลานี้คือเวลาเริ่มต้นที่ดีที่สุด : เมื่อมีความใฝ่ฝันและเป้าหมายก็ต้องรีบลงมือทำ อย่าได้ผัดวันประกันพรุ่ง อย่าคิดว่าวันหลังค่อยทำ ไม่มีอะไรสายเกินไปเพราะ ณ เวลานี้คือเวลาเริ่มต้นที่ดีที่สุด

บทที่ 2  ไม่ว่าเวลาใด ความขยันคือหนทางสู่ความสำเร็จ

  • ความเกียจคร้านกินแรงมากกว่าความหมั่นเพียร : Never put things you can deal just now to tomorrow ไม่มีอะไรจะอันตรายไปกว่าการไม่ทำอะไรเลย เกียจคร้านและเบื่อหน่าย ความอุตสาหะเป็นวิถีทางสู่ความสำเร็จที่ต้องเดินผ่าน
  • โฟกัสพลังของคุณกับสิ่งเดียว : พลังงานของคนเรามีขีดจำกัด การแบ่งพลังงานที่มีไปทำสิ่งต่างๆ หลายสิ่งในเวลาเดียวกัน เป็นการกระทำที่ไม่ฉลาดและไม่สอดคล้องกับความเป็นจริง หากคนคนหนึ่งสนใจหลายสิ่งหรือมีความชอบหลายอย่างก็ถือเป็นเรื่องปรกติ ทว่า โดยปกติแล้วมีแต่ความตั้งใจทำเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างจดจ่อเท่านั้น ที่จะทำให้ประสบยความสำเร็จ และเอาชนะอุปสรรคในชีวิตได้ คนที่ชอบทำอะไรหลายๆ อย่างในเวลาเดียวกัน ผลที่ได้ก็คือแม้แต่เรื่องเพียงเรื่องเดียวก็ยังทำให้ดีไม่ได้
  • เคล็ดลับความสำเร็จ : ทำให้ตนเองก้าวหน้าวันละนิดทุกวัน ความสำเร็จไม่ได้เกิดขึ้นเพียงชั่วข้ามคืน หากพวกเราสามารถทำให้ตนเองก้าวหน้าวันละนิดทุกวันแม้จะเป็นเพียงก้าวหน้า 1 เปอร์เซนต์ แล้วจะมีอะไรมาขัดขวางการก้าวหน้าไปสู่ความสำเร็จได้
  • เปลี่ยนอุปสรรคเป็นแรงจูงใจ : เพราะทางก้าวหน้าของคนทุกคนล้วนมีไม้ขวางอยู่ คนทุกคนต่างต้องผ่านประสบการณ์ความล้มเหลวหลายต่อหลายครั้งจึงจะประสบยความสำเร็จได้ ผู้นำที่แท้จริงต้องรู้ว่าจะเผชิญกับความล้มเหลวและเอาชนะตนเองได้อย่างไรจึงจะหลุดพ้นจากโคลนตมแห่งความลำบาก
  • จำไว้ว่า ที่ดีที่สุด อยู่ที่ครั้งถัดไป : ความรู้สึกดีใจเมื่อประสบความสำเร็จเป็นเรื่องที่สมควรเพราะมันแสดงให้เห็นว่าคุณก้าวไปข้างหน้าอีกก้าวเพื่อบรรลุเป้าหมายที่วางไว้ แม้จะเป็นเพียงความสำเร็จก้าวเล็กๆ แต่มันก็ช่วยย่นระยะทางสู่ความสำเร็จให้สั้นเข้ามา ให้จำไว้เสมอว่าต้องทำให้ดีกว่านี้…
  • คนที่ขยันขันแข็งมักจะได้โอกาสมากกว่าคนอื่น : ไม่ว่าจะมีโอกาสหรือไขว่คว้าโอกาส ก็ล้วนแต่ต้องอาศัยความสามารถไม่ใช่โชคลาภ เพราะโอกาสชื่นชอบคนที่มีความพร้อม และคนที่ขยันขันแข็งเท่านั้นที่จะไขว่คว้าหาโอกาสได้มากกว่าคนอื่น

บทที่ 3  เป็นตัวของตัวเอง : เพราะไม่มีใครเติบโตแทนคุณได้

  • พึ่งพาตนเเองเพราะไม่มีใครเติบโตแทนคุณได้ : การพึ่งพาตนเองเป็นพื้นฐานของการดำรงชีวิต หากคนคนหนึ่งเอาแต่อาศัยการประคับประคองจากคนอื่นถึงจะเดินได้ เอาแต่อาศัยคำแนะนำจากคนอื่นถึงจะทำได้แล้วละก็ หากวันหนึ่งไม่มีใครช่วยเหลือ เขาก็จะไม่สามารถยืนได้ด้วยตนเอง
  • พึ่งพาตนเองไปสู่ความสำเร็จ ชะตาชีวิตอยู่ในกำมือคุณ : คนเราจะพึ่งได้ก็มีแต่ตนเองเท่านั้น นอกจากตนเองแล้ว ไม่มีใครสักคนที่สามารถนำพาความสำเร็จมาให้ คุณคือเจ้าของชะตาชีวิตของตนเอง คุณเป็นคนควบคุมจิตวิญญาณของตัวคุณเอง และวันที่คุณค้นพบตนเองก็คือวันเริ่มต้นแห่งความสำเร็จในชีวิตของคุณ
  • ความสำเร็จต้องอาศัยความกล้าและพยายาม ดังนั้นจงกล้าผลักประตูที่ไม่ได้ล็อคออก : ขอให้กล้าที่จะเดินไปข้างหน้า ผลักประตูที่ไม่ได้ล็อคออก คนที่ท้อถอยหมดอาลัยตายอยาก จะไม่มีวันก้าวไปข้างหน้าได้
  • มีความคิดเห็นเป็นของตัวเองและกล้าแสดงออกมา : คนเราต้องซื่อสัตย์กับตนเอง ไม่จำเป็นต้องกังวลกับความคิดของคนอื่นหรือคิดเอาใจคนอื่น คุณค่าของชีวิตอยู่ที่การใช้ความคิดของตนเองในการดำเนินชีวิต และเป็นตัวของตัวเอง ไม่ว่าจะทำเรื่องใดก็ตามต้องเดินตามที่ใจของตนคิดอยากทำ รู้จักคิดไตร่ตรอง มีความคิดเป็นของตนเองและกล้าแสดงความคิดเห็นของตน
  • คนที่ไม่เคยลงน้ำจะไม่มีวันว่ายน้ำเป็น : หากเราต้องการเรียนรู้สิ่งใดสิ่งหนึ่ง ก็ให้ลงมือทำ ขอเพียงแต่ทุ่มเททำ คุณก็จะเข้าใจรสชาตืของมัน เรื่องที่ตนเองไม่เคยมีประสบการณ์ก็ไม่ควรจะพูด ประสบการณ์ของคนอื่นสามารถนำมาใช้อ้างอิงได้ก็จริงแต่ที่มีคุณค่ามากที่สุดก็คือ การทีเราได้เรียนรู้จากการลงมือทำด้วยตนเอง
  • การสูญเสียความกล้าเปรียบเสมือนการสูญเสียทุกสิ่ง : พวกเราต้องการความกล้าหาญ ชีวิตต้องการความกล้าหาญ ความกล้าหาญเป็นทูตแห่งความหวัง เพราะมันช่วยดึงคนที่ตกอยู่ในโคลนตมสีดำมืดขึ้นมา และยังช่วยให้พวกเราเอาชนะอุปสรรคและได้รับชัยชนะในที่สุด
  • ผู้ที่ประสบความสำเร็จจะแน่วแน่คิดแต่สิ่งที่ต้องการ และไม่ใส่ใจสิ่งที่ไม่ต้องการ : เคล็ดลับความสำเร็จของพวกเขาอยู่ที่การคิดพิจาณาอย่างสม่ำเสมอว่าทางที่ตนเลือกออกนอกลู่นอกทางหรือไม่ และก้าวไปสู่ความสำเร็จอย่างสบายใจ

บทที่ 4 ใช่ คุณทำได้! ไม่มีใครปฏิเสธคุณได้ นอกจากตัวคุณเอง

  • มีความมั่นใจ ไม่ล้มเลิกกลางคัน : เคล็ดลับอันดับแรกของความสำเร็จ ขอเพียงคุณเชื่อว่าสามารถบรรลุถึงเป้าหมาย ความมั่นใจและทัศนคติของคุณจะทำให้คุณมีพลังอันมหาศาล และนำพาคุณไปสู่เป้าหมายที่ต้องการได้ ขอให้เชื่อตนเอง เป็นเจ้านายของตนเอง ความมั่นใจคือการที่คนคนหนึ่งเอาชนะสิ่งที่เขามั่นใจว่าจะเอาชนะได้
  • ไม่ยอมเป็นคนธรรมดา ต้องมั่นใจเยี่ยงพระราชา : คนที่เต็มไปด้วยความสามารถ พลังความเชื่อมั่นของเขาจะอยู่อย่างไร้วันมอดไหม้ สิ่งแวดล้อมที่เต้มไปด้วยพลังและความกระฉับกระเฉง ทำให้ได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ มากมาย วิธีที่ดีที่สุดในการปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมก็คือ กระตือรือร้นที่จะเปลี่ยนแปลงตนเอง ถ้าเราอยากจะเปลี่ยนแปลง ขยันที่จะทำมัน เราจึงจะบรรลุถึงเป้าหมาย
  • อันที่จริง สิ่งที่คุณขาดไป ก็คือการค้นหาตนเอง : ศักยภาพที่แฝงอยู่ในตัวเรานั้นไร้ขีดจำกัด มันสามารถเอาชนะได้ทุกสิ่งแต่ไม่มีใครรู้จักมัน หากเราไม่ลองลงมือทำ ศักยภาพที่แฝงอยู่นี้ก็จะไม่มีวันปรากฏตัวให้เราเห็น ทุกคนต่างมีคลังสมบัติที่มีศักยภาพ ต่างมีคุณค่าในตนเอง และภายในก้นบึ้งของจิตใจก็มีพลังอันมหาศาลซ่อนอยู่ มันเฝ้ารอให้เราไปขุดค้น หากวันหนึ่งคุณค่าดังกล่าวถูกขุดค้นขึ้นมาแล้ว มันทำให้เรามีความมั่นใจและเต็มเปี่ยมด้วยพลังงานที่ไม่สิ้นสุด ขอให้เชื่อมั่นในตนเองและยอมรับตนเอง
  • ไม่มีใครปฏิเสธคุณได้ นอกจากตัวคุณเอง : คนหลายคนคิดว่าตนมีความสามารถไม่มากพอ จึงไม่คิดทำงานดีๆ อันที่จริงแล้วนี่นับเป็นความไม่มั่นใจในตนเอง ความกลัวหัวหด ไม่ว่าการแข่งขันจะดุเดือดหรือสถานการณ์จะตึงเครียดสักเพียงใด ก็อย่าได้ปฏิเสธตนเอง อย่าสงสัยตนเอง ศักยภาพของคนคนหนึ่งมีมาก เมื่อต้องพบกับอุปสรรค ศักยภาพนี้่จะแสดงออกมาอย่างถึงที่สุด ขอเพียงแต่มีความมั่นใจมากพอ
  • กระซิบบอกตนเองเสมอๆ ว่า “ฉันทำให้ดีกว่านี้ได้” : ระบบประสาทของคนเรานั้นโง่มาก คุณใช้ตาเปล่าเห็นเรื่องที่มีความสุข มันก็จะตอบสนองด้วยความสุข เมื่อเห็นเรื่องที่โศกเศร้า มันก็จะตอบสนองด้วยความโศกเศร้า ดังนั้นก่อนที่จะทำเรื่องใด ต้องแน่ใจว่าเราจะต้องประสบความสำเร็จ
  • หลักสูตร MBA คาบสุดท้ายของฮาร์วาร์ดก็คือ “การขายตัวเอง” : การตัดสินว่าคนคนหนึ่งประสบความสำเร็จหรือไม่นั้นให้ดูที่ว่าเขาสามารถใช้จุดเด่นที่มีอยู่ในตัวได้สูงสุดหรือไม่ จากการวิจัยพบว่ามนุษย์มีจุดเด่น 400 กว่าอย่าง จำนวนของจุดเด่นไม่ได้มีความสำคัญอะไรสิ่งที่สำคัญที่สุดคือควรจะรู้ว่าจุดเด่นของเราคืออะไร จากนั้นก็ให้พัฒนาชีวิต การงานและสิ่งต่างๆ บนพื้นฐานของจุดเด่น แล้วเราจะประสบความสำเร็จ
  • บอกกับตนเองเสมอๆ ว่าขอเพียงแต่ลงมือทำ ไม่มีอะไรที่เป็นไปไม่ได้ : คนเราเมื่อเชื่อว่าตนเองทำได้ ก็จะเอาชนะทุกสิ่งได้ ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั่น ขอเพียงแต่ลงมือทำ ไม่มีอะไรที่เป็นไปไม่ได้

บทที่ 5 เมื่อโตขึ้นมักโกรธง่าย จงเรียนรู้ที่จะควบคุมตนเอง

  • ความผิดพลาดตลอดชีวิตครั้งหนึ่งของอธิการบดีมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด : คนส่วนใหญ่ชอบตัดสินคนอื่นจากรูปลักษณ์ภายนอก พวกเขายโสทะนงตน แค่เพียงเพราะตนเองประสบความสำเร็จเล็กๆ น้อยๆ ก็เหยียบย่ำศักดิ์ศรีของผู้อื่น พวกเขาหัวสูงไม่ใช้เหตุผลมาวิเคราะห์ปัญหา ทำให้เสียโอกาสดีๆ มาถึงมือตน
  • ความโกรธเปรียบเหมือนรอยตะปูบนรั้วที่ไม่มีวันลบออก : เราเรียกคนที่ขาดความสามารถในการควบคุมอารมณ์ความรู้สึกของตนเองว่าทาส เพราะมนุษย์ถูกครอบงำโดยอารมณ์ความรู้สึก ส่วนพฤติกรรมไม่มีอำนาจเป็นของตนเอง แต่ถูกควบคุมโดยชะตาชีวิต เราไม่ควรปล่อยอารมณ์ที่ไม่ดีมาควบคุมตนเอง
  • บริหารจัดการเวลาของตนเองให้ดี : Today I get through with nothing done is just the tomorrow the men who dead yesterday eager for. เราต้องเรียนรู้ที่จะบริหารจัดการเวลา เพราะการมีความสามารถในการบริหารจัดการเวลาหรือไม่นั้นเป็นตัวตัดสินความสำเร็จและความล้มเหลวของคนคนหนึ่งในอนาคตได้
  • ไม่ว่าในสถานการณ์ใดก็ต้องสุขุมเยือกเย็น : เมื่อคนเราตกอยู่ในความโกรธก็ยากที่จะใจเย็นและมีสติ ทำให้เกิดความผิดพลาดง่าย เมื่อเรารู้สึกว้าวุ่นใจก็ควรทำใจให้สงบ อย่ามัวแต่คิดถึงปัญหาที่มาพันธนาการเรา มีสติในความสงบ ทบทวนการกระทำของตนเองในความสงบ เข้มแข็งเติบโตในความสงบ
  • เปลี่ยนแปลงในสิ่งที่เปลี่ยนแปลงได้ ยอมรับในสิ่งที่ไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้ : เราต้องทำตัวให้เหมือนกับต้นไม้และสัตว์ที่พร้อมเผชิญกับความมืด ลมฝน ความหิวโหย ความหลอกลวง สิ่งที่ไม่คาดคิด และอุปสรรคเสมอๆ สิ่งมีชีวิตบนโลกนี้ล้วนต้องเข้าใจกฎของการอยู่รอดและมีแต่เพียงความกล้าที่จะเผชิญกับข้อเท็จจริงดังกล่าวเท่านั้น จึงจะทำให้เราเดินไปได้ไกลกว่านี้ หากคุณแก้ไขอดีตไม่ได้ ก็ต้องแก้ไขปัจจุบัน เพราะการละทิ้งสิ่งที่ไม่สำคัญเท่านั้น จึงจะทำให้ชีวิตดีขึ้นได้

บทที่ 6 ความหวังที่กระตือรือร้น มีจิตใจดี จึงจะมีอนาคตดี 

  • ความโชคร้ายเป็นมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดของชีวิต : ไม่มีความยากลำบาก…ก็ไม่มีความสำเร็จ  ความสามารถในการแบกรับความล้มเหลว ความโชคร้าย และเผชิญกับความทุกข์ยากเป้นความสามารถของการอยู่รอดที่สำคัญ ในขณะเดียวกันยังเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดของการมีสุขภาพจิตที่ดี
  • การเปรียบเทียบทำให้คุณสูญเสียความเป็นตัวเอง : ชีวิตไม่ใช่การเปรียบเทียบ หากคุณอยากได้ความสุข คุณก็จะได้มันอย่างง่ายดาย แต่หากหวังจะมีความสุขมากกว่าคนอื่น มันก็ยากที่จะบรรลุผลการเปรียบเทียบเป็นกับดักอย่างหนึ่งที่ทำให้เราสงสัยในตัวเอง และสร้างมาตรฐานใหม่ให้กับความสำเร็จ ความสำเร็จที่ผ่านมาในอดีตไม่ได้มีผลอะไร ความสำเร็จที่แท้จริงจำต้องมากกว่านั้น จึงตกลงไปในกับดักของการเปรียบเที่ยบที่ไม่อาจหลุดพ้นได้อย่างยาวนาน…
  • เขียนจุดเด่นในตัวคุณ ให้คุณค่ากับตนเอง : การที่คนคนหนึ่งจะประสบความสำเร็จได้ ก็มาจากจุดเด่น ไม่ใช่มาจากจุดด้อย สิ่งที่อ่อนแอที่สุดของเราก็คือการไม่รู้จักตนเอง คนทุกคนที่เกิดมาบนโลกใบนี้ล้วนมีจุดเด่นของตนเอง ต้องหมั่นสังเกตตนเองในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านการกระทำ คำพูด หรือรายละเอียดปลีกย่อยทุกอย่างและสุดท้ายเราต้องสรุปจุดด้อยของตนเองจากบทเรียนและความล้อมเหลว การรู้จักจุดที่ตนเองไม่ดีพอเท่ากับเป็นการส่งเสริมให้ตนเองแสดงจุดเด่นออกมาทางอ้อม เมื่อพบจุดเด่นของตนเองก็ต้องรู้จักนำมาใช้
  • ใส่ใจกับจุดด้อย ไม่แสวงหาความสมบูรณ์แบบ : คนเฉลียวฉลาดแม้จะยอดเยี่ยมแค่ไหนก็มีจุดด้อย คนโง่เขลาแม้จะโง่แค่ไหนก็มีจุดเด่น เราควรประเมิณคนอื่นในเชิงบวกมากขึ้น อย่าได้เอาแว่นขยายไปขยายจุดด้อยของคนอื่น บนดลกใบนี้ไม่มีความสมบูรณ์แบบ เพราะข้อบกพร่องทำให้ชีวิตของเรามีแรงจูงใจที่จะแสวงหาความก้าวหน้า
  • กระตือรือร้นแสวงหาความก้าวหน้า วิ่งไปข้างหน้าถึงจะล่าเหยื่อได้ : หากเรายืนหยัดต่อไปและกระตือรือร้นที่จะแสวงหาความก้าวหน้า วันหนึ่งเราจะพบกับความโชคดี และเราจะรู้ว่าหากไม่มีความล้มเหลวและความทุกขืทรมาณก่อนหน้า ก็จะไม่มีความสุขและเบิกบานใจในวันนี้
  • ลงมือทำทันที สร้างโอกาสให้ตนเอง : ชีวิตผ่านไปอย่างรวดเร็ว โอกาสไม่ได้มา 2 ครั้ง จึงควรคิดตัดสินใจให้รวดเร็ว มิเช่นนั้นแล้วก้ไม่ต้องไปไขว่คว้าโอกาส เมื่อมีโอกาสไม่ควรพลาด เพราะมันจะไม่หวนกลับมาอีก นี่คือข้อทเ็จจริงที่ลึกซึ้ง โอกาสคือทรัพยืสมบัติที่ยิ่งใหญ่อย่างหนึ่ง

บทที่ 7 ทำอย่างไรจึงเป้นคนพูดเก่ง และเป็น “กลุ่มคน” ที่เข้าสังคมเป็น

  • พลังของคนคนหนึ่ง มีข้อจำกัด พลังของกลุ่มคน สำคัญยิ่งกว่า : ความร่วมมือทำให้เราใช้พลังของคนอื่นมาเสริมความแข็งแกร่งของตนเอง ความร่วมมือทำให้จุดเด่นของทั้งสองฝ่ายเติมเต็มกันและกัน และทำให้ความสามารถของตนเองเพิ่มขึ้นเป้นทวีคูณ จึงทำให้เกิดประโยชน์มากยิ่งขึ้น
  • ความไว้วางใจ กฏทองของการคบเพื่อนสนิท : ความไว้วางใจซึ่งกันและกันเป็นพื้นฐานของมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี ความไว้ใจลดความซับซ้อนของความร่วมมือระหว่างผู้คน หรือพูดได้อีกอย่างหนึ่งว่า เมื่อมีความไว้ใจความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลก็จะง่ายขึ้น
  • เรียนรู้ที่จะไตร่ตรองปัญหาจากมุมมองของฝ่ายตรงข้าม : เราต้องพยายามหาเหตุผลที่ฝ่ายตรงข้ามคิดและทำ มีเพียงการกระทำเช่นนี้เท่านั้นที่จะทำให้เราอยู่ร่วมกับคนอื่นได้
  • คนชมคนอื่นเป็นไม่ว่าจะไปไหน จะได้รับการต้อนรับ : เสียงที่เพราะที่สุดบนโลกใบนี้ก็คือเสียงชมเชย ของขวัญที่ดีที่สุดก็คือคำชม คำชมที่ประสบความสำเร็จจะนำความสุขมาให้คนอื่น อีกทั้งยังทำให้คนอื่นได้รับกำลังใจ สิ่งที่ลึกซึ้งที่สุดของความเป็นมนุษย์ก็คือความหวังที่จะให้ผู้อื่นชื่นชมพวกเขา การชมเชยอย่างเหมาะสมนับเป้นการยืนยันคุณค่าของคนอื่น
  • เรียนรู้ที่จะรับฟัง พูดเก่งไม่สู้ฟังเก่ง : เมื่อพูดคุยกับใครก้ต้องสนใจรับฟังพวกเขา การคบหากันครั้งแรกด้วยเวลาสั้นๆ ก็ที่ดีจนเป้นนิสัยสามารถร่วมพูดคุยกับผู้อื่นได้ สิ่งสำคัญคือต้องดูคนเป็น พลิกแพลงเป็น และสร้างความประทับใจให้กับคู่สนทนาตั้งแต่ครั้งแรก คือฝึกฝนความสามารถในการรับฟังที่ดีจนเป็นนิสัย
  • ใจกว้างและให้อภัย เนื้อหาหลักของบทเรียนเรื่องมนุษย์สัมพันธ์ : ไม่ว่าจะทำอะไร การยอมถอยหนึ่งก้าวก็ถือเป็นความชาญฉลาด เพราะการยอมถอยก็คือความก้าวหน้าในอนาคต และการปฏิบัติต่อคนอื่นอย่างใจกว้างก้นับเป็นความสุขที่สุด การให้อภัยคนอื่น ที่แท้แล้วคือ การให้อภัยตนเองนั่นเอง
  • เรียนรู้ที่จะแบ่งปัน ยิ่งแบ่งปันมาก ยิ่งได้ผลเก็บเกี่ยวมาก : ไม่ว่าเวลาใดก็ตามอย่าได้กินอะไรอยู่คนเดียว คนที่รู้จักแบ่งปันคนอื่นเป็นคนที่มีความรักและความรู้สึกรับผิดชอบ คนที่รู้จักแบ่งปันคนอื่นเป้นคนที่มีความคิดสูงส่ง และสามารถทำการใหญ่ได้สำเร็จ

บทที่ 8 เป็นที่ 1 ตลอด เปลี่ยนความยอดเยี่ยมเป็นความเคยชิน 

  • ลักษณะความเป็นผู้นำที่ “น่ากลัว” ของนักศึกษาที่สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด : Harvard สอนว่าหลังจากเรียนจบก็ต้องกลับไปนับหนึ่งใหม่ และเป็นเพียงกระดาษขาวแผ่นหนึ่ง ในกระแสสังคมมีเพียงคนที่มีสภาวะผู้นำเท่านั้นที่จะทำการใหญ่ได้สำเร็จ ผู้นำที่ดีที่สุดก็คือผู้นำที่มองคนออกและสั่งงานได้เหมาะกับความสามารถ และเมื่อลูกน้องเต็มใจที่จะทำงาน ผู้นำต้องสมารถควบคุมให้อยู่ในขอบเขต และไม่เข้าไปแทรกแซงพวกเขา
  • แม้ในขณะนี้คู่แข่งของคุณก็กำลังพลิกอ่านหนังสือไม่หยุด : เมื่อเจอคู่แข่ง คุณจะหลบหนีและถอยหลังไม่ได้ หากแต่ต้องเผชิญหน้าและก้าวต่อไปข้างหน้า ในการแข่งขันคุณก็ต้องระแวดระวังอยู่ตลอดเวลา คุณต้องไม่หยุดเดินเพราะคู่แข่งกำลังก้าวไปข้างหน้าตลอด หากไม่ระวังก้อาจจะถูกคู่แข่งผลักคุณไปอยู่ข้างหลัง
  • คิดสิ่งใหม่ กล้าทำสิ่งใหม่ ไม่เดินบนเส้นทางที่ธรรมดา : บนโลกใบนี้ไม่มีอะไรที่เป็นไปไม่ได้ การเดินตามหลังคนอื่นไม่อาจทำให้เรามีอนาคตที่สดใสเพราะไม่มีเส้นทางสู่ความสำเร็จของใครที่คนอื่นช่วยบุกเบิกได้ และไม่มีเส้นทางสู่ความสำเร็จของใครที่สวรรค์สร้างรูปแบบสำเร็จไว้ให้ ลองคิดดูว่าในชีวิตของพวกเราทำไมไม่ลองเดินบนเส้นทางที่ไม่ธรรมดาล่ะ
  • ไม่พึงพอใจในสิ่งที่มี ทำทุกอย่างให้เต็มที่ จะยิ่งโดดเด่น : ใจที่มุ่งแสวงหาความก้าวหน้า เพื่อการงาน เพื่องานอดิเรก เพื่อการค้นหาตัวตน ค้นหาสิ่งที่ซ่อนอยู่ในใจและทำให้สำเร็จ เมื่อเราทำให้ความไม่พึงพอใจในสิ่งที่มีเหล่านั้นบรรลุผลสำเร็จแล้ว เราจะก้าวหน้าขึ้น และเดินไปสู่ความสำเร็จ คนที่มีเป้าหมายยิ่งสูง ความชำนาญของเขาก็จะพัฒนาไปได้ยิ่งเร็ว และยิ่งเป็นประโยชน์กับสังคม
  • ไม่อาลัยอดีต ปรับความคิดกลับสู่จุดตั้งต้นเสมอ : ลบทุกสิ่งที่อยู่ในใจออกให้หมด ขจัดสิ่งที่ตนมีอยู่ทั้งหมดออก เพื่อให้ใจกลับมาสู่จุดตั้งต้น ความรุ่งโรจน์ความสำเร็จเป็นเพียงตัวแทนของอดีต หากว่าคนคนหนึ่งยังหลงอยู่กับความทรงจำของความสำเร็จในอดีตก็จะไม่มีวันก้าวไปข้างหน้า หากคิดจะก้าวต่อไปข้างหน้าอย่างไม่หยุดยั้ง ก็ต้องทำให้ใจกลับไปสู่จุดตั้งต้น ใจที่กลับไปสู่จุดตั้งต้นใหม่ทุกวัน มีความคิดใหม่ทุกวัน เรียนรู้ความรู้ใหม่ สัมผัสกับสิ่งใหม่ รวมถึงการสร้างสิ่งโดดเด่นใหม่อีกด้วย

บทที่ 9 วิธีคิดที่ประสบความสำเร็จ ของคนที่สำเร็จการศึกษาจากฮาร์วาร์ด

  • เป็นคนกระตือรือร้น : เคล็ดลับความสำเร็จอันดับแรกของนักศึกษาฮาร์วาร์ด ความกระตือรือร้นสามารถเปลี่ยนทัศนคติของคนคนหนึ่งที่มีต่อคนอื่น งาน สังคมและโลกได้ ความกระตือรือร้นทำให้คนคนหนึ่งรักชีวิตมากขึ้น เมื่อคุณรู้จักกระตือรือร้น เรียนรู้ี่จะกระตือรือร้นในการศึกษาเล่าเรียน ก็จะทำให้คุณสามารถสร้าความสำเร็จและวางรากฐานชีวิตให้กับตนเองได้ นับแต่มีประวัติศาสตร์ ไม่เคยมีกิจการงานที่ยิ่งใหญ่อันใดที่ไม่อาศัยความกระตือรือร้นแล้วประสบความสำเร็จเลย
  • เป็นคนมีความมุ่งมั่น : ความแตกต่างที่มากที่สุดของคนประสบความสำเร็จและคนล้มเหลว คนที่มีการศึกษาควรจะรู้เรื่องทุกเรื่องแม้จะเพียงเล็กน้อย แต่จำเป็นต้องรู้มากหรือรู้ลึกกับเรื่องเฉพาะด้าน กำลังของคนเราีจำกัดหากนำเอากำลังที่จำกัดนี้แบ่งไปทำงานหลายอย่าง ก็จะไม่มีงารชิ้นไหนที่สำเร็จได้ ทั้งสิ้นเปลืองเวลาและกำลัง ดังนั้นคนที่ต้องการจะประสบความสำเร็จต้องไม่ทุ่มเทกำลังไปกับเรื่องหลายเรื่องในเวลาเดียวกัน แต่ต้องมุ่งมั่นทำสิ่งเดียว มีเพียงความมุ่งมั่นที่จะทำให้เราทำงานได้ดีที่สุด
  • เป็นคนมีความรับผิดชอบ : คนที่กล้ารับผิดชอบจึงจะทำเรื่องใหญ่ได้สำเร็จ คนทุกคนที่เกิดมาบนโลกใบนี้ล้วนต้องแบกรับภาระหน้าที่ ชีวิตที่ขาดความรับผิดชอบคือชีวิตที่ว่างเปล่า ชีวิตที่ไม่กล้าแบกรับภาระความรับผิดชอบคือชีวิตที่อ่อนแอ เมื่อคนคนหนึ่งสามารถที่จะรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนได้อย่างดีที่สุดแล้ว ก็จะทำให้เขาพึงพอใจและมีความสุข หากไม่สามารถรับผิดชอบภาระหน้าที่ของตนได้อย่างที่สุดแล้ว ก็จะรู้สึกไม่สบายใจและรู้สึกผิด อาจกล่าวได้ว่าคนที่มีความรับผิดชอบ คุณค่าของขาจะแสดงออกมาอย่างเต็มที่และสมเหตุสมผล
  • เป็นคนมีวินัยในตนเอง : ผู้เข้มแข้งเท่านั้นที่มีวินัยในตนเอง การมีวินัยในตนเองก็คือ ตนเองรู้จักควบคุมตนเอง นับถือตนเอง และสร้างตนเอง คนที่สามารถควบคุมตนเองได้เป็นคนที่มีความเป็นผู้ใหญ่และรู้จักรับผิดชอบ หากต้องการทำเรื่องใหญ่ให้สำเร็จ ก็ต้องไม่ทำตามใจและใช้อารมณ์ แต่ควรรู้จักยับยั้งชั่งใจในการพูดจาหรือประพฤติปฏิบัติ การทำเช่นนี้จะช่วยควบคุมความผิดพลาดและจุดด้อยของตนเองไม่ให้กลายเป็นความผิดที่ยิ่งใหญ่
  • เป็นคนซื่อสัตยฺ : คนที่ซื่อสัตย์ต้องรักษาคำพูดของตนเอง ที่สุดแล้วสิ่งที่ปกป้องเขาคือความจริงใจ หากไม่มีความซื่อสัตย์ก็จะสูญเสียทุกสิ่งไป ความซื่อสัตย์เป็นสมบัติที่มองไม่เห็น
  • เป็นคนที่มีความเคารพนับถือคนอื่น : การเคารพคนอื่นถือเป็นการรักตนเองที่สุด การเคารพคนอื่นเป็นจุดเริ่มต้นของกาก้าวไปสู่การเป็นอารยชน ทั้งยังเป็นคุณธรรมขั้นพื้นฐานของความเป็นคน การกระทำที่ไร้วัฒนธรรมล้วนแต่เป็นการแสดงออกถึงความไม่เคารพนับถือคนอื่น
  • ป็นคนที่ใส่ใจในรายละเอียด : ความแตกต่างคือสิ่งที่เรามองข้าม สิ่งที่ยากก็คือการทำเรื่องง่ายทุกเรื่องให้ดี สิ่งที่ไม่ธรรมดาก็คือการทำเรื่องธรรมดาๆ ทุกเรื่องให้ดี ขอเพียงแต่ให้ความสำคัญและใส่ใจในรายละเอียด ก็จะช่วยสร้างสิ่งที่อยู่ในอุดมคติให้เป็นจริงและเดินไปสู่ความสำเร็จได้

บทที่ 10 ยืนหยัดที่จะสู้ไม่ยอมแพ้ 

  • คุณเคยถูกปฏิเสธ 1,850 ครั้งไหม : ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ไม่ได้อาศัยพละกำลัง หากแต่เป็นความอดทน ชีวิตของคนเราก็เหมือนกับการปีนขึ้นบันไดจำต้องก้าวไปทีละขั้น ไม่มีทางลัด ขอเพียงแต่ก้าวไปทีละขั้นคุณก็จะถึงที่หมายได้ คนที่โดดเด่น ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน ก็ไม่ยอมแพ้อะไรง่ายๆ
  • เมื่อหวาดกลัวความล้มเหลว เท่ากับทำลายความก้าวหน้า : ชีวิตของคนเราก็เป็นเช่นนี้ คิดอยากจะประสบความสำเร็จก็ต้องไม่กลัวความล้มเหลว คนที่เต็มไปด้วยความหวาดกลัวก็จะพ่ายแพ้ต่ออุปสรรค ความล้มเหลวเป้นแม่บทของความสำเร็จ ความล้มเหลวไม่ใช่เรื่องที่น่ากลัว สิ่งที่น่ากลัวคือเมื่อเผชิญกับอุปสรรคและความล้มเหลวแล้วทิ้งการแสวงหาความสำเร็จไปต่างหาก
  • เมื่อตกอับต้องอดทน : ให้ความสำคัญกับการสั่งสมประสบการณ์ แม้มันจะต้องทนทรมาณ แต่กลับฝึกฝนให้คุณกลายเป็นคนที่แข็งแกร่งที่สุด หากไม่ฝึกฝนแบกรับความลำบาก ก็จะไม่มีวันมีอนาคตที่สดใส
  • ก้าวข้ามความลำบากต้องเริ่มจากใจ : เมื่อคนคนหนึ่งเผชิญกับความยากลำบากเป็นเวลานานและไม่สามารถหลุดพ้นจากมันได้ ใจของเขาก็จะปนเปื้อนกับ “การเรียนรู้ที่ไร้ประโยชน์” ซึ่งทำให้ใจเราสร้างกรอบขึ้นมาจำกัดตนเอง ถือเป็นการปฏิเสธความสามาระ สติปัญญา ความคิดสร้างสรรค์ พลังกายและทักษะความชำนาญของตนเอง
  • ยามสิ้นหวังให้ยืนหยัดอีกสักหน่อย : สิ่งที่เรามีคือเวลาและโอกาส อย่าได้ทิ้งอะไรไปง่ายๆ และอย่าได้รู้สึกหมดหวังกับอะไรอย่างง่ายๆ บางทีความยากลำบากเป็นเรื่องที่ควบคุมไม่ได้ แต่รูปแบบท่าทีที่โต้ตอบความยากลำบากซึ่งเราอาจไม่มีทางเลือก แต่เราตัดสินได้ว่าเราจะเผชิญกับมันอย่างไร ยืนหยัดต่อไปท่ามกลางความทุกข์เหล่านั้น แล้วเราจะประสบความสำเร็จ
  • ไม่ทอดทิ้ง ไม่ละทิ้ง ความยากลำบากเป็นสถาบันขั้นสูงของการฝึกฝนชีวิต : เมื่ออยู่ตรงหน้าความยากลำบากและอุปสรรค ผู้ที่ประสบความสำเร็จเท่านั้นที่จะไม่ถูกกดดัน ความยากลำบากจึงเป็น “บัตรผ่านทาง” ที่นำพาไปสู่ความสำเร็จ

บทที่ 11 คติเตือนใจ 8 ประการ ที่มีผลต่อนักศึกษาฮาร์วาร์ดทั้งชีวิต

  • ขยันอ่าน : ไม่ว่าไปไหนให้พกหนังสือไป 1  เล่ม หากเราสามารถปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้ได้วันละ 15 นาทีแล้ว ในอีก 20 ปีข้างหน้าเราก็จะกลายเป็นคนละคน การเรียนรู้ที่ประสบความสำเร็จต้องฝึกให้มีนิสัยรักการอ่าร
  • คิดใคร่ครวญอยู่เสมอ : ถามคำถามตนเองก่อนนอน 5 นาที มีเพียงการคิดพิจารณาอย่างรอบครอบ จึงจะเอาชนะความโง่เขลาได้ ชีวิตคนเราจะดีหรือเลว ก็ขึ้นอยู่กับการใช้สมอง คิดใคร่ครวญอย่างไร ชีวิตเราก็จะเปี่ยนไปอย่างนั้น
  • เลือกสรรอย่างฉลาด : สิ่งที่สำคัญกว่าหยาดเหงื่อก็คือฉลาดเลือก ไม่ว่าจะตัดสินใจเลือกอะไรก็ต้องทำอย่างรอบคอบ ต้องฉลาดที่จะเลือกและฉลาดที่จะทิ้ง
  • ฉลาดใช้เงิน : คาบเรียนแรกของวิชาเศรษฐศาสตร์ การที่คนรวยเป็นคนรวย คนจนเป็นคนจนมาจากวิธีคิดเรื่องเงินทองที่ต่างกัน คนจคิดว่า “ทำงานเพื่อหาเงิน” แต่คนรวยคิดว่า “เงินทำงานให้ฉัน” ไอคิวทำให้ฉลาดแต่ไม่อาจทำให้รวยได้ มีเพียงความฉลาดใช้เงินเท่านั้นที่ช่วยเก็เงินและทำให้มีมูลค่าเพิ่มมากขึ้นได้
  • ยืมแรงคนอื่น : ไม่รับประทานอาหารเพียงลำพัง คนที่ประสบความสำเร็จอย่างแท้จริง คือคนฉลาดที่ยืมแรงคนอื่น ใช้คนเป็น เพื่อสร้างความแข็งแกร่งให้กับตนเองอย่างต่อเนื่อง
  • ออกกำลังกาย : เลือกกีฬาที่ชื่นชอบที่สุด มีประโยชน์ต่อสุขภาพและสอนให้เราไม่ถอยหนีอุปสรรค ก้าวเดินต่อไปข้างหน้า มองโลกในแง่ดีและแสวงหาความก้าวหน้าอีกด้วย
  • สร้างสรรค์ : สร้างสิ่งที่คนอื่นต้องการแต่ไม่อาจแสดงออก พลังจินตนาการของคนและนำมาปฏิบัติจริงสร้างทุกสิ่งที่ต้องการในชีวิต ความสำเร็จมาจากการสร้างสรรค์ หากคนคนหนึ่งอาศัยความส้รางสรรค์ในการใช้ชีวิตแล้ว ชีวิตของเขาก็จะเต็มไปด้วยความสุขอย่างแน่นอน หากคนคนหนึ่งมีความคิดสร้างสรรค์ในการงานแล้ว การงานของเขาก็จะก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว ไม่มีอะไรที่ทำไม่ได้ ขอเพียงกล้าสร้างสรรค์ กล้าท้าทายความคิดเดิมที่มีอยู่ ความสำเร็จก็จะเกิดขึ้นได้อย่างง่ายดาย
  • สำนึกในบุญคุณ : ไม่ว่าที่ไหนกับใคร เรื่องใด ขอให้รู้จักพูด “ขอบคุณ” การมีใจที่สำนึกในบุญคุณทำให้คนที่มอบความเมตตาให้รู้สึกว่าชีวิตเต็มไปด้วยความอบอุ่น มีใจที่สำนึกบุญคุณทำให้จิตวิญญาณของพวกเรายิ่งสะอาดหมดจด เปรียบเสมือนการจุดตะเกียงที่สว่างไสวบนเส้นทางเดินของชีวิต

HARVARD’S 4:30 A.M. ฮาร์วาร์ดหมาวิทยาลัยที่ดีที่สุดของโลก สอนวิธีคิด เล่ม 1 “วิชาที่ไม่ได้มีแต่ในตำรา” อ่านจบเรียบร้อยแล้วสำหรับหนังสือเล่มนี้ เป็นหนังสือพัฒนาตนเองที่ดีอีกหนึ่งเล่มที่อยากแนะนำให้ได้อ่านกันคะ จากเนื้อหาที่ได้อ่านก็ไม่รู้สึกแปลกใจเลยที่มหาวิทยาลัยแห่งนี้จะมีชื่อเสียงระดับโลกและผลิตนักศึกษาที่มีคุณภาพสูงออกมาสู่โลกแห่งการทำงาน โลกแห่งการเรียนรู้อย่างหลากหลายในทุกๆ วงการ มหาวิทยาลัยที่เป็นแหล่งรวบรวมความรู้ มีห้องสมุดในมหาวิทยาลัยร่วมร้อยกว่าแห่ง ช่างน่าสนใจมากๆ จริง

อ่านแล้วทำให้รู้สึกมีพลังกาย พลังใจ คำแนะนำสั่งสอนต่างๆ ที่รวบรวมมาเป็นหนังสือเล่มนี้ล้วนออกมาจากปากคณาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิ ทั้งจากห้องเรียน และงานปาฐกถาในวันสำคัญพิเศษสำหรับนักศึกษา ซึ่งสอนเราทุกอย่างทั้งด้านการเรียน การทำงาน และการดำเนินชีวิต เป็นหนังสือที่ขายดีมากในประเทศจีน เกาหลี ไต้หวัน และติด Best Seller ตามแผงหนังสือของประเทศเราด้วยเช่นกันคะ เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้ล้วนแล้วแต่มีประโยชน์กับผู้อ่านอย่างมาก เราสามารถนำมาปรับใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน ข้อดีของหนังสือเล่มนี้อีกอย่างที่เห็นได้เด่นชัดคือแต่ละหัวข้อมีการยกตัวอย่างอธิบายเป็นเรื่องราวที่น่าสนใจให้เราได้เห็นภาพและเข้าใจได้อย่างง่ายดายส่งผลช่วยให้เราจดจำฝังใจได้อย่างรวดเร็วและยาวนาน ในช่วงท้ายของแต่ละบทจะมีคำถามให้เราได้ฝึกใช้สมองคิดวิเคราะห์และพิจารณาสนุกๆ และมีคำตอบอธิบายให้เราด้วยคะ หวังว่าจะเป็นประโยชน์กับเพื่อนๆ ที่ติดตามกันนะคะ

Woman and Books

https://womanandbooks.wordpress.com/




Create Date : 12 กรกฎาคม 2559
Last Update : 11 พฤศจิกายน 2559 21:17:47 น. 0 comments
Counter : 13367 Pageviews.

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

Querist
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 11 คน [?]




Friends' blogs
[Add Querist's blog to your web]
Links
 

 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.