เรื่องขำๆตอนนึกอยากปลูกลิเวอร์เวิร์ต ไปค้นเจอรูปเก่าตอนบ้าเฟินช่วงแรกๆ ก็นึกขำตัวเองตอนนั้น ว่าดันทุรังดีเนอะ เอามาเล่าให้ฟังสนุกๆครับ สำหรับคนที่ไม่รู้จักพืชกลุ่มนี้ ขอบอกว่า ลิเวอร์เวิร์ต (liverwort) เป็นพืชกลุ่มเดียวกับมอสแหละครับ (กลุ่ม bryophytes) เพียงแต่จะเห็นเหมือนมีแต่ใบ ใบจะเป็นแบบแผ่นๆ (thallus) แผ่นใบแตกแขนงออกทีละสอง ศัพท์ทางวิทย์เรียกว่า dichotomous branching ถ้าแสงดีๆ หลายชนิดจะแตกแขนงทีละสองแบบนี้ได้สวยงามเป็นระเบียบ เหมือนแผงกัลปังหาใต้ทะเลเลยทีเดียว ที่เห็นกอข้างล่างนี้ แตกมาจากแผ่นใบเล็กๆ แฉกเพียงคู่สองคู่เท่านั้นเอง จึงแยกออกไปจากศูนย์กลางเป็นระเบียบสวยงาม ...ฟังเหล่าซิ่มห้องข้างๆ เขาว่า สวยดี..เหมือนตะไคร่น้ำ T.T แล้วก็เลยชวนเขามาดูใกล้ๆ ว่ามอส-ลิเวอร์เวิร์ตสวยงามขนาดไหน เขาก็ยิ้มกรุ้มกริ่ม พยักหน้าหงักๆ เขาคงชอบจิงๆครับ แต่บรรยายไม่ถูก ... อย่างนึงคือช่วงนั้น ในสวนหย่อมหลังตึกแถวอย่างบ้านผม จะเห็นพืชเล็กๆน่ารักแบบนี้ขึ้นเยอะๆสวยงามเป็นไปได้ยากมาก มีแต่กำแพงอิฐถือปูนทาสีขาวกะพื้นกระเบื้องมันแว๊บ แห้งกรอบ อยากเห็นพื้นหลังบ้านเป็นมอส เป็นอะไรที่เราใฝ่ฝันสุดๆ หลังจากเรียนคลาส Botany (Plant Science) ที่มหาลัย ก็พบว่าพืชกลุ่มนี้ยังไม่มีระบบท่อลำเลียงน้ำ-อาหารใดๆ ดังนั้น จึงมีเพียงแค่อวัยวะคล้ายรากเป็นขนอ่อนใต้แผ่นใบ [...ที่เห็นเป็นใบก็ยังไม่ใช่ใบ จัดเป็นเพียงอวัยวะคล้ายใบเท่านั้น แล้วที่เห็นมอสเหมือนมีลำต้น ก็เป็นเพียงอวัยวะคล้ายลำต้น จึงนิยามพวกเขาว่าเป็นพืชชั้นต่ำที่สุด ฟังดูน่าเวทนาเหลือเกิน เป็นรอยต่อวิวัฒนาการจากสาหร่ายสีเขียวขึ้นมาเป็นพืช ] ซึ่งขนอ่อนนี้ก็ใช้ดูดน้ำเข้าสู่แผ่นใบเลย ทำให้ไปไหนจากบริเวณที่มีน้ำไปได้ไม่ไกล และน้ำตรงนั้นก็ควรจะบริสุทธิ์หน่อย แล้วเขาก็ไม่ทนต่ออากาศเสีย แก๊สพิษอย่างซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ฯลฯ เช่นเดียวกับไลเคนส์ชนิดต่างๆ ทำให้พืชเหล่านี้ถูกใช้เป็นดัชนีชี้วัดคุณภาพของสิ่งแวดล้อมตรงนั้นได้ด้วย ลักษณะของลิเวอร์เวิร์ตไม่ได้เป็นยอดๆเป็นช่อๆ (leafy shoot) เหมือนมอส (ลิเวอร์บางชนิดก็เป็นช่อๆเหมือนกัน เพียงแต่จะมีการเรียงตัวของใบบนก้านต่างกับมอส) นี่ครับ leafy shoot แบบมอส ลอง search ทาง Google ด้วย keyword เหล่านี้ดูครับ รูปสวยๆเยอะมาก จากการประสบการณ์พบว่า...แม้ลิเวอร์และมอสหลายตัวจะต้องการความชื้นในอากาศสูง น้ำในวัสดุปลูกเยอะ แฉะๆเลยก็ดี แต่ก็ต้องการแสงแดดเยอะมากๆด้วย วันละหลายๆชั่วโมง และกรองแสงเพียงเล็กน้อยแค่แดดเที่ยงก็พอ ในหัวตอนนั้นนึกอะไรไม่ออก เราอยากได้แปลงมอส แปลงลิเวอร์เวิร์ตอยู่หลังบ้านตึกแถวจีนๆของเรา พอดีท่านพี่เห็ด(เฟินสยาม) แนะนำการสร้างสภาพแวดล้อมการปลูกเลี้ยงเฟิน ว่าทำแปลงอิฐมอญหล่อน้ำไว้ด้านใต้เฟินสิ เลยลองประยุกต์เอาแปลงหล่อน้ำนี้มาโปะด้วยพีทมอสด้านบน แล้วก็ลงลิเวอร์เวิร์ตที่ได้มาจาก JJ (จากพี่ศรี-ตะนาวะสีเฟิน) เอาไว้ ตอนนั้นเหลือเป็นแผ่นเล็กเท่าหัวแม่มือเอง แล้วก็มอสด้วย ให้เขาได้แดดๆเลย หลายๆชั่วโมง แล้วก็ติดสปริงเกลอร์หัวเดียวส่ายๆให้น้ำวันละหน่อย เป็นความสุขอย่างยิ่งหลังจากทำ เพราะเขาโตเร็วมาก เลยถ่ายรูปมันทั้งวัน กลิ้งเกลือกอยู่รอบๆแปลงหลังบ้านจนเหล่าซิ่มขำ ญาติๆคงมองว่าไอ้นี่ดูไม่มีอนาคตเลย วันๆทำไรฟะ แต่ผ่านไปสองสามเดือน ก็พรึ่ด...แปลงกลายเป็นแปลงมอสเขียวใส เขาก็มายืนดูบ้าง ยืนยิ้มกรุ้มกริ่มกัน เสียดาย รูปเขียวพรึ่ดๆหายไปไหนไม่รู้ ลองดูกัน...เท่าที่ผมมีนะครับ อันนี้มักเรียกกันว่ามอสเลื้อยแบบนึง ใช้แปะโอ่งกันทั่วไป แต่เอาจริงๆไม่แน่ใจว่าเป็น liverwort แบบ leafy shoot รึป่าว ต้องไปปรึกษา taxonomist ดู เขาขึ้นคลุมวัสดุปลูกเฟินก้านดำจนทั่ว (เหลือเป็นหินภูเขาไฟเม็ดเล็กๆเป็นส่วนใหญ่) นี่ครับ liverwort ที่เรารู้จักทั่วไปจะแนวๆแผ่นๆ thallus แบบนี้ ตัวนี้รู้สึกจะได้จากคุณ pond ที่เฟินสยาม อันนี้เจ้าขีดดำ ก็จากคุณ pond ใจดีมากๆ แถมจอกด่าง กับหญ้าถอดปล้องจิ๋วมาให้ด้วย ยังซาบซึ้งอยู่เลย ขอบพระคุณครับ แต่เจ้าขีดดำเห็นคุณ pond ปลูกมาบนมะพร้าวสับมาแบบว่างามมาก ผมปลูกบนพีทยังไม่ระบัดเท่าไหร่ ...เพราะเคยบ้าต้นไม้น้ำ เลยเจอตัวนี้ เป็นลิเวอร์เส้นเล็กจิ๋ว ชื่อ Riccia fluitans ลองดูโตดีมากบนพีทมอส ได้ texture มาอีกแบบนึง เลยว่าคนเล่นไม้น้ำน่าลองเอาหลายๆตัวตามตลาดต้นไม้ลงไปเลี้ยงในน้ำนะครับ อันนี้ได้จากพี่ศรีเหมือนกัน มั้งคับ ช่วงนั้นบ้ามาก ตามพี่ศรีทุกอังคารเที่ยงคืน เล็กจิงจัง เล็กมั่กๆ แต่โตไม่ค่อยดีบนพีท ชอบดินเหนียวสุดๆ ล่าสุดเห็นไปขึ้นตรงมุมดาดฟ้าบ้านแดดเปรี้ยงๆ ไม่รู้มาไง นอกจากนี้ก็มีพวกมอสจากที่หนาว ที่มักโตบนเปลือกไม้ ส่วนใหญ่จะเน่าตายหมดในพีท หรือในที่อื่นๆก็ตาม ลิเวอร์กอที่เห็นในฝ่ามือข้างบน กำลังแตกงามๆ ก็จัดให้คุณป้าเซียนเฟินท่านนึงไป คุยกันแล้วท่านขอมา ตอนนั้นคิดนานมาก เพราะเป็นกอแรก เราประหงมมาหลายเดือน แต่ก็คุ้มครับ เพราะท่านชอบอกชอบใจมาก ตอนเอาไปให้ท่าน ต้องฝากอาจารย์ที่มหาลัยไป อาจารย์ก็ชอบใจ ยกไปโชว์ในแลป Botany ด้วย อิ่มใจ...เราได้ทำให้คนเห็นความงดงามของธรรมชาติจากสวนบ้านเราเอง ...นี่แหละมั้ง ความสุขของคนปลูกต้นไม้ ปล.ไม่จำเป็นต้องดันทุรังแบบผมครับ ป๋าๆหลายท่านแนะนำว่าลิเวอร์เกือบทุกชนิดโตได้ดีบนหินฟองน้ำ ง่ายกว่าผมแยะคับ หรือถ้าสวนคุณเป็นพื้นอิฐมอญ ได้แดดดีๆ อากาศชื้นๆมอสก็ขึ้นกันเต็มพรึ่ดแล้ว แต่ลิเวอร์นี่ค่อนข้างยากกว่าหน่อยครับ วันวานยังหวานอยู่ เห็นแล้วคิดถึงจัง สักวันจะทำเล่นอีกแน่ๆครับ... Yang ror koi ter sa mer - Pru   Create Date : 10 ธันวาคม 2551 27 comments Last Update : 21 ธันวาคม 2551 1:49:56 น. Counter : 17353 Pageviews. Share Tweet

ได้กล้องแล้วใช่ปะจ๊ะ น้องชายยยยย พี่มองภาพแรก ว่าสวยดี จ้องไปจ้องมา ตาลาย เวียนหัวอ่ะ 555 แก่เลี้ยว สังขารไม่เที่ยงอ่ะนะ นำ ด อ ก ช ง โ ค ม า ฝ า ก จ้ า   โดย: แม่ส้มแป้น 10 ธันวาคม 2551 13:16:00 น.

ว้าวววว ได้ความรู้เยอะมั่กคับ เก่งจัง พืชพวกนี้สีมันเขียวได้ใจจิงๆ คับ แต่ผมกัวพวกสปอร์ แบบว่าเป็นภูมิแพ้น่ะคับ   โดย: Nagano 13 ธันวาคม 2551 22:19:49 น.

ยังเป็นกล้องเดิมครับพี่ แต่พวกนี้เป็นรูปเก่า เดือนหน้าได้แน่พี่ ขอบคุณมากๆครับคุณ Nagano ผมก็แพ้ฝุ่น ขนสัตว์มากๆ แต่สปอร์อันนี้ไม่แพ้ ไม่น่าเป็นไรนะครับ มอส ไม่มีอันตรายใดๆ ขอบคุณที่มาเยี่ยมชมครับ   โดย: papiranya 14 ธันวาคม 2551 2:00:47 น.

ปลูกยากกกกกกกกกกกก เอามาแปะกระถาง ดูแลเรื่องแสง ประคบประหงมแทบตาย มันยังไม่ขึ้นเลย แงๆๆๆๆๆ   โดย: patra_vet 14 ธันวาคม 2551 15:13:04 น.

สวัสดีค่ะ สบายดีไหมเอ่ย อากาศเปลี่ยนแล้ว รักษาสุขภาพด้วยน๊า ขอบคุณมากน่ะคะ ที่เข้าไปทักทาย เยี่ยมเยือนเจนนี่ในบล็อคที่แล้ว วันนี้ว่างนิดหน่อยคะ เลยเข้ามาอัพบล็อค อัพเดทรูปใหม่ๆ สดๆร้อนๆให้ชมกัน ว่างๆอย่าลืมเข้าไปชมน่ะคะ ป.ล.หากเพื่อนๆคนไหนที่ไม่ชอบเสื้อแดงก็อย่าได้ถือโทษโกรธเจนนี่น่ะคะ ความคิดแตกต่างกัน แต่มิตรภาพผ่านตัวหนังสือของเรา ยังคงมั่นเหมือนเดิมน่ะคะ ขอบคุณค่ะ   โดย: สาวอิตาลี 14 ธันวาคม 2551 15:35:25 น.

สบายดีไหมจ๊ะ น้องชาย พี่มาแวะเยี่ยม "ความสุขของคนปลูกต้นไม้" วันนี้เอาธรรมะติดมือมาฝากด้วยจ้า   โดย: แม่ส้มแป้น 16 ธันวาคม 2551 11:55:09 น.

หมอภัทร สงสัยความชื้นไม่พอมังคับ เด๋วทำขายเอาปะ ถูกๆ ขอบพระคุณมากครับพี่ส้มแป้น ที่แวะมีส่งความห่วงใยอุ่นๆเสมอๆครับ ขอเก็บคำไว้คิดไว้เตือนตัวเอง   โดย: papiranya 16 ธันวาคม 2551 21:39:41 น.

ปล. .... ผมว่าเราทุกคนรู้นะ ว่า...สิ่งใดที่จะเกิดประโยชน์ต่อประเทศชาติอย่างแท้จริง สิ่งใดที่จะยั่งยืนชั่วลูกชั่วหลาน ทุกอย่างกำหนดด้วยจรรยาบรรณที่ดีของผู้ปกครองบ้านเมือง ส่งเสริมคนที่ถูกที่ควรกันจะดีกว่านะครับ ไม่งั้นจะไม่มีบ้านเมืองเหลือให้อยู่กันอีกต่อไป ผมขอที่จะไม่เขียนแบบนี้อีกแล้ว ขอว่า บล๊อกผมมีไว้เพื่องานอดิเรกที่ผมรักนะครับ ขอร้องว่าต่อไปอย่าแสดงฝ่ายอีกเลยครับ สักนิดเดียวก็ไม่ดีนะ ขอบพระคุณอย่างสูงครับ   โดย: papiranya 17 ธันวาคม 2551 10:06:19 น.

สวัสดีค่ะ มาอ่านเรื่องเฟิร์นค่ะ แบบนี้คล้าย ๆ ที่นี่ก็มีค่ะ ขึ้นบนภูเขา อากาศชื่น ๆ เป็นอาหารสัตว์ป่าตอนหน้าหนาวค่ะ   โดย: fleuri 18 ธันวาคม 2551 0:24:53 น.

สวัสดีจ้ะ ในแคนาดามีสัตว์ป่านานาชนิด สัตว์ใหญ่ ๆ หน้าหนาว หมีจำศีล ส่วนสัตว์ป่าอื่น ๆ ยังคงออกหากิน พวกมอส เห็ด ลูกเบอรี่ที่ค้างต้น ต้นหญ้า เป็นอาหารสัตว์ป่าค่ะ มาเที่ยวสิค่ะ อิอิ เรื่องเฟิร์นไม่ลืมนะคะ หาชื่อไม่ได้ จะรอปีหน้า ไปดูที่ร้านต้นไม้เลย Oh, jingle bells, jingle bells Jingle all the way Merry Christmas!   โดย: fleuri 21 ธันวาคม 2551 0:56:44 น.

นี่ล่ะจ้ะ ที่ไม่รู้จักชื่อ เขาจะเหมือนลูกไม้เล็ก ๆ สวยน่ารักเชียว ต้นนี้ที่บ้านคนอื่นค่ะ ทำการ์ดนี้เพื่อคุณโดยเฉพาะน๊า   โดย: fleuri 21 ธันวาคม 2551 2:35:49 น.

ขอบคุณสำหรับมิตรภาพค่ะ   โดย: fleuri 24 ธันวาคม 2551 2:17:39 น.

แวะมาเยี่ยมค่ะ...สบายดีนะคะ ขอให้ คุณpapiranya มีความสุขสดใสในทุกวัน   โดย: I_sabai 24 ธันวาคม 2551 10:19:15 น.

Christmas Glitter MERRY CRISTMAS ปีใหม่ เปลี่ยนปฏิทินใหม่ เปลี่ยน พ.ศ. ใหม่ ขอให้ สุขกาย สบายใจ ร่างกายแข็งแรง ก้าวหน้าปลอดภัยทั้งการงานการเงิน เจริญยิ่งๆขึ้นทั้งวิถีโลกและวิถีธรรม ประสงค์สิ่งใดในทางที่ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ขอให้สัมฤทธิผลจงทุกประการจ๊ะ ดูแลสุขภาพนะจ๊ะ   โดย: ร่มไม้เย็น 24 ธันวาคม 2551 22:29:52 น.

ลองปลูกคอสมอสมั่งไหมคับ ฮี่ๆ วันนี้เพิ่งไปซื้อมาสองซอง   โดย: Nagano 25 ธันวาคม 2551 2:04:47 น.

มาตามไปรับของขวัญที่บ้านคร้าาา   โดย: จันทร์ไพลิน 25 ธันวาคม 2551 5:32:33 น.

อ่านคำอวยพร แล้วรู้สึกเย็นดี (ทั้งที่ ที่บ้าน ก็ไม่ได้เปิดแอร์) แค่มีชีวิต สงบ สุข(ใจ) ก็พอแล้วนะคะ   โดย: แม่ส้มแป้น 25 ธันวาคม 2551 9:59:12 น.

HAPPY HOLIDAYS! Have a joyous Christmas and a festive New Year! Happy holidays! ขออวยพรให้บ้านนี้มีความปีติยินดีตลอดทั้งปีค่ะ   โดย: I_sabai 25 ธันวาคม 2551 19:01:43 น.

สวัสดีค่ะ เรียนเชิญ ชม Elk บล็อกส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ค่ะ   โดย: fleuri 27 ธันวาคม 2551 18:51:56 น.

สวัสดีปีใหม่ 2552 ค่ะ พรอันใดเป็นเลิศ..ประเสริฐในหล้า ขอพรนั้นจงมา...คุ้มครองท่าน ให้พบโชคสิริ...ทุกเชื่อวัน เกษมสันต์...สุขีปีใหม่เทอญ   โดย: I_sabai 31 ธันวาคม 2551 16:13:49 น.

วันนี้ความจริงล้ามากอยากพัก ตาจะปิดอยู่แล้ว แต่ก็ยังอยากเปิดดูบล็อกสักนิดเพราะคิดถึงมิตรรักแฟนเพลง แล้วก็เลยติดลมเหมือนเช่นทุกคืนแบบนี้แหละค่ะ . แวะมาเยี่ยมบ้านเฟิร์นสวยหลังจากห่างหายไปหลายวันค่ะ หลับสบาย ฝันดี มีความสุขนะคะ   โดย: ร่มไม้เย็น 21 มกราคม 2552 2:05:16 น.

สวัสดีค่ะ ขอขอบคุณสำหรับการเยี่ยมเยียนที่อบอุ่นนะค๊า   โดย: fleuri 27 มกราคม 2552 18:00:23 น.

หยิบดอกไม้จากบล็อกอัพใหม่ ได้แล้วได้เลย มาฝากค่ะ อยู่กับใจที่อิ่มเย็นและดูแลสุขภาพนะคะ   โดย: ร่มไม้เย็น 30 มกราคม 2552 21:54:00 น.

เ อื้ อ อ า ท ร.. เ ม ต ต า ..ใ ห้ อ ภั ย .. คื อ หั ว ใ จ แ ห่ ง รั ก สุขสันต์วันวาเลนไทน์ มีความสุขมากๆค่ะ คมคำ : ผู้ยื่นมือรับมีมากมาย ผู้ยื่นมือให้มีน้อยคน   โดย: ร่มไม้เย็น 14 กุมภาพันธ์ 2552 0:32:32 น.

อยากได้บ้างจังครับ จะหาซื้อได้จากที่ไหนบ้างเอ่ย   โดย: loma IP: 180.183.48.145 2 กันยายน 2554 23:28:01 น.

ซื้อได้ที่ไหนเหรอ อยากให้ปลูกที่มีแสงได้จัง   โดย: dear IP: 110.77.138.235 15 พฤศจิกายน 2555 20:50:11 น.

หาซื้อมอส leafy shoot ได้ที่ไหนคะ   โดย: ไข่ IP: 115.67.226.72 2 เมษายน 2557 23:20:22 น.