BlogGang.com : : NaughtyDoc : ตรงดี...หรือขวาง...ดี

A NaughtyDog a day will keep a real doctor away!

ธันวาคม 2551

	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30	31

30 ธันวาคม 2551

ตรงดี...หรือขวาง...ดี

ตรงดี...หรือขวาง...ดี

อันเนื่องมากจากคุณ Big black eyes ถามมาครับว่า ควรลงแผลตรงหรือขวางดีกว่ากัน อย่ากระนั้นเลยมาดูข้อดีข้อเสียของแผลตรงกับแผลขวางกันดีกว่าครับ
ก่อนอื่นต้องบอกก่อนนะครับว่า หมายถึงแผลผ่าตัดคลอดบุตรที่ผิวหนังนะครับ ไม่ใช่ที่ตัวมดลูก(ที่มดลูกนี่ลงขวางเกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ครับ) แพทย์มีทางเลือกสองทาง คือ แผลแนวตั้ง หรือในศัพท์แพทย์จะเรียกว่า Vertical midline ถ้าเป็นศัพท์เก๋าๆชาวหมอเค้าก้อเรียกกันว่า "ลงตรง" หรือ "แผลตรง" กับแผลยอดฮิตติดชาร์จที่เรียกว่า "แผลขวาง" หรือ ในหมู่สูติแพทย์มีศัพท์เทคนิคเรียกว่า "Pfannenstiel's incision" ซึ่งเป็นรู้จักกันดีในหมู่คนไข้ว่าคือ แผลในแนว "บิกินนี่"
เปรียบมวยกันแล้ว...มุมแดง แผลตรง ลักษณะนิสัยก็คือ จะเป็นแผลแนวกลางลำตัวบริเวณท้องน้อยซึ่งในคุณแม่ตั้งครรภ์ เส้นกลางลำตัวส่วนใหญ่จะคล้ำขึ้น แผลจะยาวราวๆ 12-15 ซม.ต่ำกว่าสะดือประมาณ 1-2 นิ้ว ลากตรงลงไปถึงเหนือขอบกระดูกหัวหน่าวประมาณ 1-2 นิ้ว ได้เปรียบตรงที่ หนึ่ง เสียเลือดน้อยกว่า เพราะเส้นกลางลำตัวจะไม่มีเส้นเลือดอยู่ สอง...เสียเวลาน้อยกว่า เวลาจะเปิดเข้าไปเอาเด็กออกใช้เวลาน้อยกว่า ดังนั้น...ถ้ารีบมากมาก อย่างเช่น หัวใจเด็กเต้นผิดปกติ หรือมีภาวะสายสะดือย้อย อย่างนี้ต้องรีบเอาเด็กออกมาช่วยเหลือข้างนอก แพทย์จะลงแผลตรงก่อนครับ สาม...สามารถเข้าถึงอวัยวะต่างๆในช่องท้องได้มากกว่า เค้าเรียกว่ามี Accessibility หมายความว่าเวลาเกิดเหตุไม่คาดฝัน แล้วต้องไปทำอะไรต่อมิอะไรเพิ่มเติม แผลตรงจะทำให้ "เข้าถึง" อวัยวะต่างๆ ในช่องท้องได้มากกว่าแผลขวางครับ เพราะมันกว้างขวางกว่า แล้วก้อ...แผลขวางมันติดพวกกล้ามเนื้อรอบๆมากกว่าครับ ความดีข้อนี้จึงทำให้เวลาที่ต้องผ่าตัดโรคที่เกี่ยวกับเนื้องอกมะเร็งใน ช่องท้องส่วนล่าง แพทย์จะต้องเลือกแผลตรงก่อนครับ และความดีข้อที่สามนี่จะเกี่ยวข้องกับข้อดีข้อที่สี่ครับที่ว่า...สามารถ ขยายแผลได้ง่ายกว่า คือสามารถเพิ่มขนาดของแผลได้ง่ายโดยลากขึ้นด้านบนแล้วอ้อมสะดือขึ้นไปครับ ทำให้สามารถไปจัดการกับอวัยวะในช่องท้องส่วนบนได้ด้วยครับ ทั้งนี้การผ่าตัดเกี่ยวกับมะเร็งอาจจะต้องเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับต่อมน้ำ เหลืองรอบๆเส้นเลือดแดงใหญ่ ซึ่งแผลขวางไม่สามารถทำได้ครับ ห้า...แผลตรงไม่ทำให้เส้นประสาทบาดเจ็บ ทำให้ไม่มีอาการชารอบๆแผลครับ
ข้อเสียของแผลตรงก็มีครับ ได้แก่ หนึ่ง...ความแข็งแรงของแผล แผลตรงแข็งแรงน้อยกว่าครับ ทำให้มีโอกาสเกิดไส้เลื่อนที่แผลผ่าตัดเยอะกว่าครับ แต่ไม่ต้องตกใจที่บอกว่ามากกว่านี่คือเมื่อเทียบกับแผลขวาง แต่เมื่อคิดเป็นจำนวนแล้วก้อเรียกว่าน้อยมาก อีกทั้งส่วนใหญ่ไม่มีอาการแต่อย่างใด แปลว่าถึงเป็นส่วนใหญ่ก็ไม่ทำอะไรครับ สอง...มีโอกาสเกิดแผลเป็นได้มากกว่า อันนี้จะคาบเกี่ยวกับข้อเสียข้อที่สามครับคือ...ความสวยงามของแผลน้อยกว่า ทั้งนี้เนื่องจากแผลขวางอยู่ในบริเวณที่ไม่สามารถ "ซ่อน" แผลได้ อีกทั้งแผลตรงมีโอกาสเกิดแผลเป็นที่เรียกว่า Keloid มากกว่าด้วยครับ สี่...อันนี้ผมไม่ค่อยเชื่อครับ คือในหนังสือทางการแพทย์มักจะบอกว่าแผลตรง เจ็บแผลมากกว่าแผลขวาง ซึ่งผมไม่เห็นด้วยครับ แผลขวางจะต้องตัดชั้นเยื่อหุ้มกล้ามเนื้อขึ้นไปจนถึงขอบของกล้ามเนื้อ ดังนั้นเวลาที่เกร็งกล้ามเนื้อหน้าท้อง เช่น เวลาลุกนั่ง หรือล้มตัวลงนอน เวลาเดิน เวลายกของจะเจ็บแผลมากครับ ในขณะที่แผลตรงเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้นน้อยกว่าครับ แต่ต้องขอบอกว่า เรื่องความเจ็บนี่เป็นเรื่องค่อนข้างละเอียดอ่อน ขึ้นอยู่กับตัวบุคคลมากกว่าครับ จะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคลค่อนข้างมาก
มาถึงมุมน้ำเงินบ้างครับ แผลขวาง ตามอุปนิสัยจะเป็นเส้นขวางต่ำกว่ารอยบิกินนี่หรือเหนือต่อกระดูกหัวหน่าว ราวๆ 2 นิ้ว ยาวประมาณ 12-15 ซม.เช่นกัน(ความยาวขึ้นอยู่กับขนาดของเด็ก และความชอบของหมอแต่ละท่าน) ข้อดีของแผลขวาง โดยทั่วๆไปก็จะเป็นข้อเสียของแผลตรงครับ ได้แก่ หนึ่ง...ความแข็งแรง เนื่องจากแนวที่ลงแผลสานกันไปมา คือถึงแม้จะลงขวางก็จริงแต่ชั้นต่อๆไปก็จะลงตรงบ้าง ขวางบ้างไม่ใช่ไปในแนวเดียวกันตลอด ดังนั้นมันจะสานกันไปมาเหมือนตะแกรงทำให้แผลแข็งแรงกว่า โอกาสเกิดไส้เลื่อนที่แผลผ่าตัด (Incisional hernia)น้อยกว่าครับ สอง...อันนี้เป็นเรื่องสำคัญที่สุดของแผลขวาง ซึ่งบดบังข้อไม่ดีทั้งหมดของมันครับ กล่าวคือ เรื่องความสวยงามของแผล เนื่องจากแผลขวางลงตามแนวรอยย่นของผิวหนัง ทำให้โอกาสเกิดรอยแผลเป็นน้อยกว่า อีกทั้งเมื่อเกิดรอยแผลเป็นจะสามารถ "ซ่อน" อยู่ใต้ขอบกางเกงในได้ครับ ส่วนข้อดีข้อที่สามที่ว่า แผลขวางเจ็บแผลน้อยกว่านั้นผมไม่ค่อยเห็นด้วยเท่าใดครับ
ข้อเสีย...อึมมมม...พูดก็พูดเถอะครับ ไม่มีใครฟังดอกครับ แผลขวางเสียเวลาในการเข้าถึงช่องท้องมากกว่า เสียเลือดมากกว่า บาดเจ็บกับเส้นประสาทมากกว่า(ทำให้ชารอบๆแผลผ่าตัดไปเป็นเวลาหลายสัปดาห์ หลังผ่าตัดเชียวครับ) ขยายแผลก็ยากกว่า Accessibility คือจะไปดูหรือทำอะไรอื่นๆในช่องท้องได้ลำบากกว่า แต่ก้อ...นะ...ความสวยงามของแผลขวางบดบังข้อไม่ดีไปหมดครับ
ถึงแม้นักมวยมุมแดงแผลตรงจะมีช่วงชกได้เปรียบกว่าก็ตาม แต่มุมน้ำเงินแผลขวางมีอาวุธลับ เข่าลอยดับแผลสวยกว่า มวยมุมแดงเข้มด้วยคุณภาพก็จอดครับ เจอเข้าไปทีเดียวน็อกเลยยยย...ในโรงพยาบาลเอกชนนี่ร้อยละร้อยเรียกว่าลงแผล ขวางกันทั้งนั้นครับ
สมัยก่อนอาจารย์แพทย์จะคำนึงถึงการใช้ประโยชน์เป็นหลัก อาจารย์เก่าๆนี่ไม่นิยมลงแผลผ่าท้องคลอดแนวขวางครับ ซึ่งในความเป็นจริงแล้วถูกต้องตามหลักวิชาการมากกว่าครับ แต่สมัยนี้หากสูติแพทย์ท่านไหนไม่ลงแผลขวางให้เวลาผ่าตัดคลอดคงต้องทะเลาะ กับคนไข้แน่ๆ อย่างไรก็ตามในกรณีฉุกเฉินมาก ต้องรีบให้เด็กคลอดดังที่กล่าวข้างต้น แพทย์จะต้องเลือกแผลตรงครับ และในโรงเรียนแพทย์ที่ดูแลผู้ป่วยด้วยหลักวิชาการเป็นหลัก ก็ยังลงแผลตรงเป็นหลักครับ
หวังว่าคุณแม่ทั้งหลายจะมีความเข้าใจมากขึ้นนะครับ ในโอกาสปีใหม่ที่จะมาถึงนี้ขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัยและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในสากลโลกจงดลบันดาลให้ทุกๆครอบครัวมีความสุข และสุขภาพแข็งแรงดีนะครับ

Create Date : 30 ธันวาคม 2551

Last Update : 30 ธันวาคม 2551 18:49:40 น.

3 comments

Counter : 2616 Pageviews.

โดย: CrackyDong

วันที่: 30 ธันวาคม 2551 เวลา:22:00:13 น.

โดย: patra_vet

วันที่: 3 มกราคม 2552 เวลา:15:36:59 น.


ขอบคุณคุณ CrackyDong และคุณหมอ Patra_vet ครับผม ขอให้มีความสุขปีใหม่นะครับ