ภาพประกอบสวยๆ โดย คุณนฤพนธ์ เตจ๊ะ จาก www.4toart.com

เขียนถึง ‘ลาสาวแม่กลอง’

ท่วงทำนองละมุน จากเสียงเพลงแห่ง..สุมทุมลุ่มน้ำ

                ‘ลาสาวแม่กลอง’ บทเพลงลูกทุ่งอมตะอันไพเราะเพราะพริ้ง แว่วกระทบโสตประสาทผมตั้งแต่เมื่อใด ผมไม่อาจจดจำได้ จำได้เพียงว่ามันทำให้ผมหลงใหลจนสามารถร้องติดปากได้แทบทุกขณะเวลา..

ผมชอบเพลงลูกทุ่งอมตะแทบทุกเพลงที่เคยได้ยิน แต่ ลาสาวแม่กลอง นั้นขอขึ้นหิ้งบูชาไว้เป็นที่หนึ่ง ทำนองไพเราะ เนื้อหาน่ารักกินใจ เห็นภาพชีวิตลุ่มน้ำในอดีตชัดเจน ที่สำคัญซาบซึ้งตรึงใจทุกครั้งที่ได้ฟัง จริงๆ แล้ว ลาสาวแม่กลอง เป็นบทเพลงประกอบภาพยนตร์ในอดีต มิตรรักแฟนหนังของ ‘มิตร ชัยบัญชา’ คงรู้จักกันดีเรื่อง ‘สาวแม่กลอง’ เพราะ มิตร แสดงนำเป็นพระเอก แต่ผมเกิดไม่ทันจึงไม่ได้ซึมซับภาพยนตร์ เพียงแต่ประทับใจกับบทเพลงจนถึงขั้นลุ่มหลง

น้ำเสียงแรกที่ผมได้ฟังคือ ‘พนม นพพร’ นักร้องลูกทุ่งรุ่นลายคราม เป็น ลาสาวแม่กลอง ต้นฉบับดั้งเดิมแรกสุด หลังจากนั้นจะมีนักร้องอีกซักกี่ท่านที่นำ ลาสาวแม่กลอง ไปบันทึกเสียงผมไม่ทราบ แต่ต่อมาผมได้ฟังเสียงร้องของ ‘ก๊อต จักรพรรณ อาบครบุรี’ ในอัลบั้ม ‘หัวแก้วหัวแหวน’ ช่วงนั้นผมเริ่มชอบเพลงลูกทุ่งก็เพราะ ก๊อต นี่แหละ

แต่เวอร์ชั่น ลาสาวแม่กลอง ที่ผมชื่นชอบที่สุดกลับเป็นเสียงร้องของ ‘โจ้ อมรินทร์ เหลืองบริบูรณ์’ นักร้องนำวง พอส ผู้ล่วงลับ โจ้ ไม่ใช่นักร้องลูกทุ่ง แต่ร้อง ลาสาวแม่กลอง ด้วยลีลาน้ำเสียงของตัวเองได้อย่างละเมียดละไมมาก ประกอบกับภาคดนตรีแบบอคูสติก ที่มีเสียงกีต้าร์โปร่ง และเปียโนเคล้าคลอเบาๆ อย่างนุ่มนวลในอัลบั้มเดี่ยวเฉพาะกิจของ โจ้ ‘ซิมพลี มี’ ทำให้เด็กรุ่นใหม่มากมายชื่นชอบเพลงๆ นี้ ทั้งที่ไม่เคยรู้จักมาก่อน ซ้ำอาจไม่ล่วงรู้ด้วยว่านี่คือเพลงลูกทุ่ง !

ลาสาวแม่กลอง เขียนคำร้อง และทำนองโดย ‘ครูเกษม สุวรรณเมนะ’ เป็นหนึ่งในบทเพลงลูกทุ่งมากมายที่กล่าวถึงสายน้ำ ความรัก และความผูกพันของหญิงสาวชายหนุ่ม ใช้ฉากชีวิตในอดีตที่ยังคงผูกพันแนบแน่นอยู่กับธรรมชาติมาสร้างให้บรรยากาศของความรัก การพลัดพรากจากลาของทหารเรือหนุ่ม ผู้ต้องจากสาวสมุทรสงครามคนรักไปรับใช้ชาติ นี่อาจเป็นสูตรสำเร็จตายตัวของการเขียนเพลงลูกทุ่งในอดีตของครูเพลงมากมาย แต่ก็คงคุณค่าอมตะมาได้จนถึงวันนี้

จุดเด่นของเพลงลูกทุ่งอมตะอย่าง ลาสาวแม่กลอง คือ ผู้แต่งได้สอดแทรกวิถีชีวิต วัฒนธรรมประเพณี และสถานที่ไว้ในบทเพลง เช่นในท่อน

“…เมื่อสงกรานต์งานวัดบ้านแหลม เคยเที่ยวชมกับโฉมแฉล้ม เมื่อคืนข้างแรมเมษา…”  หรือท่อน “…ป้อมพระจุลไกลบ้านห่างน้อง เมื่อฝนมาฟากฟ้าคะนอง ได้ยินถึงน้องหรือไม่…” มันทำให้ผมอยากเห็นภาพของวัดบ้านแหลม และป้อมพระจุลเหลือเกิน

แม้อาจต้องยอมรับว่าภาพต่างๆ ในอดีตในบทเพลงลูกทุ่งอมตะรวมทั้ง ลาสาวแม่กลอง อาจหาดูชมได้ยากยิ่งแล้วในยุคปัจจุบัน ที่วิถีสมัยใหม่ได้ถาโถมเข้าใส่สังคมชนบททั่วประเทศ เราอาจนึกภาพไม่ออกว่าสองฝั่งลำน้ำแม่กลองในอดีตโรแมนติกขนาดไหน บ้านเรือน ชีวิตผู้คนเป็นอย่างไร เพราะยามที่เราล่องเรือไปตามลำน้ำเวลานี้ ภาพโรงงานอุตสาหกรรมต่างๆ กลับผุดขึ้นมาแทนที่ อาคารทันสมัยปรากฏให้เห็นไม่ไกลจากสายน้ำ แต่ผมเชื่อว่าเพลงลูกทุ่งในอดีตนี่แหละ ที่เป็นตัวบันทึกภาพสังคม บันทึกวิถีชีวิตผู้คนได้เป็นอย่างดี หากยามใดเราโหยหาภาพชีวิตธรรมชาติในอดีต ผมว่าเปิดเพลงลูกทุ่งฟัง เราก็สามารถย้อนวันเวลากลับไปได้แล้ว แม้จะเป็นเพียงอารมณ์ความรู้สึกก็ตาม

ผมโชคดี ที่มีโอกาสนั่งเรือล่องลำน้ำแม่กลองเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา เพราะประทับใจกับสายน้ำแม่กลองในบทเพลงมานานแล้ว แต่โชคไม่ดีอีกเช่นกันที่ฝนฟ้าดันตกกระหน่ำขณะอยู่กลางลำน้ำทำให้ทัศนียภาพสองฟากฝั่งพร่าเลือนจนแทบมองอะไรไม่เห็น จากท่าน้ำหลัง อุทยาน ร.๒ อำเภออัมพวาจนถึงบางคนที จึงมืดมัวหม่นไปด้วยเมฆฝน ขณะอยู่บนเรือนั้นผมเผลอคิดไปว่า หนุ่มทหารเรืออาจกำลังเหม่อลอยคิดถึงสาวสมุทรสงครามคนรักอยู่ที่ป้อมพระจุลก็เป็นได้

ฟ้าคะนองที่ป้อมพระจุลในเพลง ลาสาวแม่กลอง จะได้ยินไปถึงน้องหรือไม่ ผมไม่อาจทราบ แต่ฟ้าคะนองขณะที่ผมอยู่บนเรือนั้น หญิงสาวในชีวิตจริงของผมย่อมได้ยินอย่างแน่นอน เพราะเธอกำลังอยู่บนเรือด้วยกันกับผมเช่นกัน และผมก็เชื่อว่าเธอคงประทับใจกับสายน้ำแม่กลองรวมถึงบทเพลง ลาสาวแม่กลอง นี้ด้วย

หลังจากที่เรือจอดเทียบท่าวัด ที่อำเภอบางคนทีแล้ว ผมก็จำต้องโบกมือร่ำลา ‘สุมทุมลุ่มน้ำแม่กลอง’ อย่างเสียดายยิ่ง ถึงแม้สายน้ำแม่กลองในวันนั้นจะตกอยู่ในม่านฝน แต่ผมก็คงจะจดจำไม่ลืมเลือน และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะกลับมาหาสายน้ำอีกครั้งอย่างแน่นอน

ผมก้าวขึ้นรถที่จอดอยู่ในวัดเพื่อเดินทางกลับกรุงเทพฯ พอรถเคลื่อนตัวออก ภาพสายน้ำแม่กลองก็ค่อยๆ ลับสายตาไป แต่หลังจากนั้นผมกลับแว่วยินเสียงเพลง ลาสาวแม่กลอง เข้ามาแทนที่

สิ้น…แสงดาวดุเหว่าเร้าร้อง จากสุมทุมลุ่มน้ำแม่กลอง… พี่จำจากน้องคนงาม.. แว่วหวูดรถไฟ พี่แสนอาลัยสมุทรสงคราม คงละเมอเพ้อพร่ำ คิดถึงคนงาม ที่อยู่แม่กลอง… ผมได้ยินชัดเจนเหลือเกิน…

บันทึกไว้ด้วยใจคารวะ จากความประทับใจในบทเพลง ลาสาวแม่กลอง จากปลายปากกา ครูเกษม สุวรรณเมนะ

//youtu.be/qS3ork7sBrc 

Create Date : 21 พฤษภาคม 2556
Last Update : 21 พฤษภาคม 2556 18:48:18 น.		0 comments
Counter : 3385 Pageviews.
Share Tweet