Bloggang.com : หมีน้อยตาดำ : Soul

Soul

SOUL หมายถึงสัญลักษณ์ของความเป็นคนผิวดำตามหน้าต่างบ้าน หรือร้านขายของชาวผิวดำในท้องถิ่นสลัมต่างๆจะติดป้ายคำว่า SOUL BROTHERS เอาไว้เพื่อบอกให้รู้ว่าเป็นคนผิวดำที่ไม่มีใจออกห่างคนผิวดำด้วยกัน มิฉะนั้นอาจถูกพวกหัวรุนแรงทำลายข้าวของหรือร่างกาย ต่อมาเมื่ออาณาจักรคนผิวดำเติบโตขึ้นเรื่อยๆ สัญญลักษณ์ของพวกเขาก็ถูกเปลี่ยนไปใช้คำว่า BLACK IS BEAUTIFUL นั่นหมายความว่า พวกเขาเริ่มมีอิสระและภาคภูมิใจในความเป็นคนผิวดำของเขาอย่างแท้จริง และคำว่า SOUL ก็คลอบคลุมสไตล์ดนตรีหลายประเภทของคนผิวดำตั้งแต่ปี 1964 เป็นต้นมา

SOUL เป็นการผสมผสานระหว่างดนตรี GOSPEL (แนวดนตรีที่เกิดขึ้นจากการขับร้องประสานเสียงในโบสถ์ของคนผิวดำ) กับ RHYTHM & BLUES ตามแบบของคนผิวดำ SOUL เริ่มนับหนึ่งตั้งแต่ RAY CHARLES ออกซิงเกิ้ล WHAT’D I SAY ที่รวมเทคนิคการร้องเพลงแบบ GOSPEL, สีสันในแนว POP, จังหวะจะโคนที่หนักแน่นจาก ริธึ่มแอนด์บลูส์ ผสมเข้าไว้ด้วยกัน ผลลัพธ์ก็คือ WHAT’D I SAY ขึ้นไปถึงอันดับ 1 เพลง POP ได้ในปี 1959 และเพลงๆนี้คือ จุดกำเนิดของดนตรี SOUL RAY CHARLES ยังเป็นอิทธิพลสำคัญของศิลปินในยุคเดียวกันอย่าง SAM COOKE ฯลฯ

ในปี 1963-1966 โซลยังคงแพร่หลายอยู่เฉพาะกลุ่มคนผิวดำ ทั้งนี้เพราะนักดนตรีจากเกาะอังกฤษเริ่มเข้ามามีบทบาทในอเมริกามากขึ้นทุกที ถึงแม้ภายหลังปี 1966 เป็นต้นมา โซลผิวดำได้รับความนิยมมากขึ้น แต่ก็ยังถูกมองว่าเป็นดนตรีเต้นรำ (DANCE MUSIC) เท่านั้น ทั้งนี้เพราะการเต้นรำคือชีวิตและจิตใจของชาวผิวดำอยู่แล้ว ศิลปินผิวดำชั้นหัวกะทิจึงพยายามดิ้นรนต่อสู้เพื่อให้ดนตรีของพวกเขาครองความยิ่งใหญ่ให้ได้ เริ่มจากการปรับปรุงโครงสร้างดนตรีให้ซับซ้อนขึ้น และมีเนื้อหาทางศีลธรรม เพื่อไม่ให้พวกผิวขาวมองว่าดนตรีผิวดำมีแต่เรื่อง SEX ที่หยาบคาย ในตอนแรกมีการนำเอาเนื้อเพลงในโบสถ์มาเปลี่ยนแปลงนิดหน่อย เพื่อให้ดูโรแมนติกขึ้น เช่น จากเพลง THIS LITTLE LIGHT OF MUSIC ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับการรับแสงสว่างจากพระเจ้า RAY CHARLES นำมาเปลี่ยนเป็น THIS LITTLE GIRL OF MINE กลายเป็นเรื่องของความรัก เพลงของชาวผิวดำมักต้องมีเรื่องรักๆใคร่ๆแฝงอยู่ ไม่อาจตัดทิ้งไปได้อย่างเด็ดขาด ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงในครั้งแรกจึงต้องทำแบบค่อยเป็นค่อยไป จากการรักๆใคร่ๆ แบบโจ๋งครึ่ม ค่อยๆกลายมาเป็นกระจุ๋มกระจิ๋ม ต่อจากนั้นในปี 1964 แนวโน้มของตลาดดนตรีผิวดำเริ่มมีการยอมรับดนตรีผิวดำที่มีการเปลี่ยนแปลงเนื้อหา ฉีกตัวจากของเดิมมากขึ้นทุกทีๆ

พวกเขาเริ่มเข้าสู่เนื้อหาของการต่อสู้ทางการเมือง เช่น บทเพลงของ THE IMPRESSIONS KEET ON PUSHING และจากเพลงของ SAM COOKE ชื่อ A CHANGE IS GONNA COME ปี 1965 จนกระทั่งในปี 1968 ศิลปของคนผิวดำ เริ่มบริสุทธิ์ขึ้น และได้รับการยอมรับโดยทั่วหน้า JAMES BROWN จึงกล้าตะโกนให้ชาวโลกได้รับรู้ถึงความเป็นผิวดำของพวกเขาได้อย่างเต็มภาคภูมิ ด้วยผลงาน SAY IT LOUD I’M BLACK AND I’M PROUD

SOUL BROTHERS NUMBER ONE คือสมญานามของ JAMES BROWN เจ้าพ่อวงการเพลงโซล JAMES BROWN ได้รับสมญานามนี้เพราะนอกจากทำให้ SOUL ได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง BROWN ยังพยายามพัฒนาเพลงโซลไปสู่รูปแบบที่ซับซ้อนขึ้น อย่างเพลง PLEASE , PLEASE , PLEASE ปี 1965, COLD SWEAT ปี 1967 และด้วยลีลาท่าทางในการแสดงที่ถอดวิญญาณร้องเพลง อย่างเอาจริงเอาจัง สร้างความตื่นเต้นเร้าใจให้ผู้ชมเป็นอย่างมาก BROWN จึงกลายเป็นศิลปินผิวดำคนแรกที่มีอัลบั้มบันทึกการแสดงสด LIVE AT THE APPOLO ปี 1963 เป็นหนึ่งในผลงานที่ได้รับการยกย่องว่ายอดเยี่ยมตลอดกาลในประวัติศาสตร์ของวงการดนตรี

จากความสำเร็จของ JAMES BROWN ดนตรีโซลก็เดินทางมาถึงจุดสูงสุดคือ ตั้งแต่ช่วงกลางยุค’60 ไปจนถึงกลางยุค’70 เนื่องจากการเกิดของค่ายเพลง, บริษัทแผ่นเสียง หลายบริษัทที่มุ่งมั่นนำเสนอผลงานดนตรีโซล อย่าง MOTOWN, STAX / VOLX , ATLANTIC ฯลฯ

ในขณะที่ MOTOWN สร้างอาณาจักรคนดำขึ้นในดีทรอยท์ บริษัทแผ่นเสียง STAX ก็ได้เกิดขึ้นใน MEMPHIS บริษัท STAX มีส่วนสนับสนุนให้เกิดดนตรีโซลอีกรูปแบบหนึ่ง ที่ใช้คณะดนตรีทั้งกลุ่มริธึ่ม กลุ่มเครื่องเป่า และกลุ่มร้องประสานรวมกันเป็นคณะใหญ่ เช่นคณะ THE MAR-KEYS มือกีตาร์ของคณะก็คือ STEVE CROPPER เป็นผู้มีบทบาทสูง สามารถเขียนเพลง เรียบเรียง ให้กับนักร้องในค่ายมากมาย ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึง OTIS REDDING ซึ่งนับว่าเป็นนักร้องเพลง SOUL ดาวรุ่งพุ่งแรงสุดๆในยุค’60 เขานำความสำเร็จสุดยอดมาสู่ STAX มีแฟนเพลงผิวขาว ผิวดำ อยู่ทั่วไปทั้งในอังกฤษ, อเมริกา แต่น่าเสียดายที่ช่วงปีที่รุ่งโรจน์ของ REDDING สิ้นสุดลงอย่างรวดเร็ว เมื่อเขาต้องสูญเสียชีวิตไปกับอุบัติเหตุเครื่องบิน ปี 1967 ศิลปินของ STAX ที่โด่งดังก็มีอีกมากมาย เช่น WILSON PICKETT, BOOKER T AND THE MGS, SAM & DAVE, EDDIE FLOYD ฯลฯ

หลังจากการเกิดของบริษัท STAX ใน MEMPHIS แล้วก็มีบริษัทอีกบริษัทคือ HI เกิดขึ้นใน MEMPHIS เหมือนกันในช่วงยุคต้น’70 โดย WILLIE MITCHELL เขาเป็นโปรดิวเซอร์ที่สร้างชื่อเสียงให้ AL GREEN, SLY JOHNSON, BOBBY WOMACK คิดรูปแบบการบรรเลงโดยใช้เครื่องเป่าและเครื่องสายผสมหลายชิ้น เสริมให้ดนตรีโซลมีเอกลักษณ์ขึ้นจากเดิม จนถึงกับเรียกดนตรีประเภทนี้ว่า MEMPHIS SOUND

ATLANTIC ก็เป็นอีกบริษัทหนึ่งที่ให้ความสนใจตลาดดนตรีโซล RAY CHAELES
ก็เป็นศิลปินในสังกัดนี้ และ ARETHA FRANKLIN ก็เปรียบเหมือนเป็นราชินีเพลงโซลได้เลย ARETHA นั้นหยั่งรากลึกกับดนตรี GOSPEL มาก่อน และเธอสามารถสร้างความสำเร็จ, ชื่อเสียงให้กับตนเองและ ATLANTIC ภายใต้การดูแลของโปรดิวเซอร์ JERRY WEXLER เธอพุ่งขึ้นสูงสุดในปี 1967 ด้วยเพลง RESPECT (เขียนโดย OTIS REDDING), NATURAL WOMAN และ CHAINS OF FOOL นอกจาก ARETHA, ATLANTIC ก็ยังมีนักร้องชาย PERCY SLEDGE ที่มีเพลงฮิตรู้จักกันดีอย่าง WHEN A MAN LOVE A WOMAN

นอกเหนือจาก MEMPHIS แล้วก็ยังมี PHILADEPHIA ที่มีการก่อตั้งบริษัทแผ่นเสียง PHILADELPHIA INTERNATIONAL ขึ้นโดย KENNY GAMBLE และ LEON HUFF โดยเน้นลักษณะดนตรีโซลคล้าย ๆ กับทาง MOTOWN แต่มีความเป็น POP ที่ติดหู ศิลปินในสังกัดนี้ คือ THE O’ JAYS , THE THREE DEGREES , MFSB ฯลฯ บางครั้งก็เรียกดนตรีของค่ายนี้ว่า PHILY SOUND ก็มาจาก PHILADEPHIA SOUND นั่นเอง

ยังมีศิลปิน SOUL อีกมากที่ประสบความสำเร็จในยุค ’70 หรือยุคทองของดนตรีโซลก่อนการมาถึงของ DISCO ในช่วงปลายยุค เริ่มตั้งแต่ศิลปินอย่าง ISSAC HAYES และ BARRY WHITE ที่มักชอบทำเพลงบรรเลงมากกว่าเพลงร้อง THE STYLISTICS, ROBERTA FLACK ฯลฯ เรียกได้ว่าแทบทุกบริษัทแผ่นเสียงต่างก็แข่งขันกันสร้างศิลปินโซลออกมามากมาย จนทำให้ตลาดดนตรีในขณะนั้นทั่วทั้งอังกฤษและอเมริกา ต่างหวั่นไหวไปกับดนตรีชนิดนี้ มีการคิดรูปแบบใหม่ให้ดนตรีโซล อาทิการก้าวเข้าสู่ยุคไซเคดิลิก (PSYCHEDELIC) ในช่วงปลาย ’60 ซึ่งเป็นความตื่นตัวครั้งใหม่แห่งโลกดนตรี ดนตรีโซลก็ได้พัฒนานำรูปแบบแสงสี มาเล่นกับการแสดง เป็น PSYCHEDELIC SOUL เช่นวง THE FIFTH DIMENSIONS หรือ THE TEMPTATIONS ที่นำเอาการเล่นกีตาร์แบบ HEAVY ROCK เข้ามาใช้ ฯลฯ

แม้ในช่วงเสื่อมสลายของ DISCO ในตอนปลายยุค’70 & SOUL ก็ไม่ได้เสื่อมสลายไปด้วย กลับมีศิลปินใหม่ๆเกิดขึ้นมากมาย ไม่ว่าจะเป็น PRINCE, TEDDY PENDERGRASS, LUTHER VANDROSS ฯลฯ ในช่วงต้นยุค’80 ก็มี WHITNEY HOUSTON, JANET JACKSON เรื่อยมาจนถึงในยุคปัจจุบันที่เป็นยุคของดนตรีสมัยใหม่อย่าง RAY หรือ HIP HOP ก็ยังมีศิลปินอย่าง BOYZ II MEN, MARY J. BLIGE, LAURYN HILL ฯลฯ คล้าย ๆ กับที่กล่าวไว้ตอนต้นว่า SOUL เป็นสัญลักษณ์ของคนผิวดำ ตราบใดที่มีคนผิวดำอยู่ดนตรีโซลไม่มีวันตาย

ที่มา: ห้องสมุด TK Park

Create Date : 21 กรกฎาคม 2553

Last Update : 17 มกราคม 2554 17:31:57 น.

0 comments

Counter : 1245 Pageviews.