กายภาพบำบัด

หลังจากเอาสายทุกอย่าง ออกจากตัว ก็ถึงเวลาย้ายไป ห้องพักปกติ ซึ่งตอนย้ายก็เป็นเวลา ประมาณ 9 โมง ตอนนั้นร่างกายเพลียมาก ง่วง เจ็บ เหนื่อย หิว บวกกับการที่ไม่ได้นอนสะสม ทั้งคืน ทำให้ไปถึงห้องพัก ก็สลบไปเลย ไม่อยากกินอะไรทั้งนั้น เพราะ ง่วง และ เจ็บ แต่พอนอนได้ไม่กี่ชั่วโมง ประมาณ 11 โมง นักกายภาพบำบัด ก็ดันมาปลุกอีก อุตส่าห์แกล้งหลับ ก็แล้ว มากันสองคนด้วย เรียกชื่อ เขย่าขากันใหญ่ พอตื่นมา พวกนาง ก็พยุงกึ่งบังคับ ให้เราลุกนั่ง พยายามให้เราทำกายภาพ เพื่อที่จะไม่เป็นพังผืดที่แผล โดยนางทั้งสอง บอกว่า ให้เราลุกเดินจากเตียงไปห้องน้ำ โอ้ยยยยย ในใจนี่ แบบ ชั้นเพิ่งผ่าตัดมา นะ เสร็จห้าทุ่มเมื่อคืนนะ นี่ยังไม่ได้นอนนะ จะให้ลุกเดินไปห้องน้ำเลยเนี่ยนะ และก็ไม่ใช่ใกล้ๆ ห้องที่นี่ แบบ กว้างมาก ประมาณ 4 เมตรได้ ไปกลับ 8 เมตร อยากจะงี่เง่า ทำตัวว่าเตียงดูด แต่นางทั้งสองไม่ยอมไง จับเราพยุงลุกเลยจ้า นักกายภาพบำบัด ให้เราเริ่มจากการลุกขึ้นมานั่ง กำแบมือ 10 ที ตีขา 20 ที ยกแขนสุด 10 ที และลุกเดิน น้ำตาจิไหล อยากจิร้องไห้ แต่เอาวะ เพื่อความฟิตของร่างกาย นางบอกว่า ถ้าเรากายภาพดี ร่างกายจะฟื้นตัวเร็ว คราวนี้ เชื่อนางก็ได้ อยากหายเร็วๆ พอลุกเดินจริงๆ ก็เดินได้นี่หน่า ไม่ยากอย่างที่คิด ไม่เจ็บแผลอย่างที่คิด แถมสนุก เป็นการ Challenge ตัวเองอีกแบบหนึ่งด้วย นักกายภาพก็ชมใหญ่ ครั้งแรกก็เดินคล่องแล้วนะคะ ฮ่าๆ แอบภูมิใจเล็กๆ เดินไปยิ้มไป คุณหมอบอกว่า ให้เดิน วันละ 10-15 นาที เป็นการทำกายภาพ ที่ทำให้ผู้ป่วยหลังผ่าตัดฟื้นตัวเร็วสุด และมันก็เวิกจริงๆนะ เพราะเวลาเพื่อน หรือ ญาติมาเยี่ยม ก็บอกว่าเราฟื้นตัวได้เร็วกว่า คนอื่นมาก เคล็ดลับ คือ ต้องหมั่นทำ กายภาพ ในช่วงแรกๆ ฝืนเจ็บ นิดหน่อย เวลายืดตัว ยืดแขน แต่ว่าคุ้มแน่นอน เพราะจะทำให้แผลไม่เป็นพังผืด และร่างกายรู้สึก fresh ฟื้นตัวเร็ว

ทุกๆวัน นักกายภาพบำบัด จะสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันมา โดยก่อนที่จะเริ่ม กายภาพ จะมีการวัด ชีพจร และ ความดัน เพื่อเป็น baseline และวัดอีกรอบ ในระหว่างการทำกิจกรรม กับ หลังทำกายภาพ เพื่อที่จะรู้ได้ว่าคนไข้ เหนื่อยมากขึ้นแค่ไหน หรือ มีอการผิดปกติ หรือเปล่า

โดยท่ากายภาพบำบัด จะมี อยู่ไม่กี่ท่า สามารถทำต่อเองได้ที่บ้าน หลังจากออก รพ แล้ว ดังนี้

1. กำ - แบมือ  5-20 ครั้ง

2. งอ - เหยียดศอก  5-20 ครั้ง

3. ท่ายกไหล่ ขึ้น-ลง 5-20 ครั้ง

4. หมุนคอ ไปซ้ายและขวา  5-20 ครั้ง

5.หมุนข้อเท้าเป็นวง ซ้ายและขวา  5-20 ครั้ง

6.นั่งตัวตรง ยกขาขึ้น ซ้ายขวาสลับ  5-20 ครั้ง

7. ยืนขึ้น ยกแขนไปด้านหน้า และ เหยียดแขนไปด้านหลัง  5-20 ครั้ง

8.เดินช้าๆ ไปกลับ  5-10 นาที

การลุกนั่งจากที่นอน

ควรพริกตัวตะแคงก่อน แล้วค่อยใช้มือยันตัวขึ้นมา แรกๆอาจใช้คนช่วยช้อนพยุงขึ้น ไม่ควรให้คนจับดึงขึ้น หรือ ใช้มือ ดึงตัวเองจากขอบเตียง จะทำให้เจ็บแผลมาก เพราะเป็นการดึง ทุกอย่างควรเริ่มจากตะแคง และใช้แขน กับมือ ที่อยู่ ฝั่งเตียง ดันตัวอีกที ค่อยๆทำช้าๆ หาจังหวะของตัวเอง เพื่อที่จะได้ไม่เจ็บแผลมาก ตอนนอน ก็เช่นกัน ควรที่จะมีคนช่วยช้อนตัววางนอนตอนแรก และหลังๆ ควรฝึกทำเอง

ท่านอน

คุณหมอแนะนำว่า ทางที่ดีควร นอนราบธรรมดา แต่ควรพลิกตัวบนเตียงบ้าง แบบนอนตะแคง 90 องศาบ้าง ดพราะผู้ป่วยนอนติดเตียงเป็นเวลานาน และเราเป็นคนนอนดิ้นมาก ชอบพลิกไปพลิกมา ก่ายหมอนข้าง จึงเป็นการกายภาพที่ดีภายในตัว ทำให้ไม่ติดเตียง แต่ชอบเผลอ ทำเร็วๆ เลย เจ็บแผลนิดๆ ต้องทำช้าๆ นะคะ จะนอนก็ต้องมีสติเนาะ 

การไอ หลังผ่าตัด

หลังผ่าตัดใหญ่ ที่มีการสอดท่ออ๊อกซิเจน ขนาดใหญ่เข้าไปในลำคอ พอผ่าเสร็จ คนไข้จะมีเสลด เสมหะ ในคออยู่แล้ว และจะทำให้เกิด อาการไอ หลังผ่า ขอบอกว่าโคตรทรมาน กระเพื่อมทั้งอก ไอทีหยุดยาก แต่เดี๋ยวก่อน เรามี วิธีเคล็ดลับ มานำเสนอ เป็นการไออย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อที่จะป้องกัน การกระแทก ในอก นั่นคือ เวลาไอ ให้ใช้หมอนขนาดเล็ก กอดแน่นๆ ทาบไว้ที่อก เวลาไอให้นั่งตัวตรง แล้วไอเป็นจังหวะ เพื่อให้สเลด ออกมา ควรมีกระดาษชิชชู อยู่ข้างๆๆ แรกๆอาจจะกะจังหวะ ตัวเองไม่ถูก แต่หลังๆ จะกำหนดจังหวะเวลาไอ ได้ หมอนเล็กๆ สามารถขอจาก รพ ได้ และจะมีนักกายภาพบำบัด มาสอนไอ ตอนหลังผ่าตัด อีกครั้ง (ในกรณีที่เป็น รพ เอกชน นะ ไม่แน่ใจ ว่า รพ รัฐบาลจะมีหรือเปล่า) และเวลาไอ ควร ขากเสลด ออกมาด้วย ทำยังไงก็ได้ ให้มันออกมาให้ได้มากที่สุด จะได้กินอาหาร แล้วไม่สำลัก หรือ คันคอ อีก

การฝึกให้ปอดขยาย หลังผ่าตัด ***

อันนี้เป็นสิ่งสำคัญมาก ขอบอกเลยว่า ต้องปฎิบัติ โดยด่วน เพราะตอนผ่าตัดนั้น เราใช้เครื่องปอดและหัวใจเทียม ทำให้ปอดของเราจริงๆ อู้ทำงานไปพักนึง เราเลยต้องมาทำกายภาพ โดยการใช้ สไปโรมิเตอร์ (Incentive spirometer) หรือ ที่เราเรียกว่า การเป่าไตรโฟร เพื่อช่วยให้ลมเข้าไปในถุงลม และช่วยให้กล้ามเนื้อที่อ่อนแรงจากการได้รับยาสลบ กลับมาแข็งแรงขึ้น (กล้ามเนื้อที่ว่านี้ เป็นกล้ามเนื่อที่ช่วยในการหายใจ) ตามทฤษฎี ผู้ป่วยควร ทำ 5-10 ครั้งต่อชั่วโมงหลังผ่าตัด แต่ชีวิตจริง นี่ คนละเรื่อง คร่า แค่คนธรรมดา เป่าให้ขึ้น 3 ลูก ก็หน้าแดงแล้ว นี่ผู้ป่วยหลังผ่าตัด นะครัช จะเอาอะไรมาก นี่ก็เป็นกิจกรรมอย่างหนึ่งที่เกลียด และทำไม่ได้ สองอาทิตย์แรก เป่าขึ้นแค่ลูกเดียว พอขึ้นอาทิตย์ที่สาม ถึงได้ สองลูก ไม่เคยได้ สามลูกเลย เคยท้าให้ป๊าลองเป่า ดู ปรากฎ ป๊าหน้าแดงไปเลย และเป่าหลายรอบมาก กว่าจะขึ้น สามลูกพร้อมกัน หลักการเป่า ไตรโฟร ก็คือ ให้ลูกบอล อยู่จุดสูงสุด หรือ ค้างให้นานที่สุด โว๊ะ ! แค่ขึ้นก็ดีใจแล้ว นี่จะเอาค้าง วิธีการ คือ หายใจออกก่อนนิดนึง ก่อนเป่า และใช้ปากดูดอย่างแรง ! และเร็ว ! ทีเดียวเลยย ฮึบ !! ลูกแรก จะเป็นปริมาตร 600 CC ขึ้นสองลูก คือ 900 CC ถ้าสามลูก คือ 1200 CC ก็คือ ปริมาตร ที่เราเอาลมเข้าไป ขยายในปอดนั่นแหละ ว่างก็เป่ากันไป เพื่อกันไม่ให้ปอดแฟ่บ ควรทำ ถี่ๆ ในช่วงผ่าตัดวันแรกๆเลย มาทำช่วงวันหลังๆนี่ไม่เวิก แต่เราเองก็ไม่ไหวนะ เพราะหลังผ่าหัวใจ มีทั้งไอ และหัวใจก็ยังเต้นอยู่ 120 bpm แม้จะนั่งเฉยๆก็ตาม ก็เหมือนวิ่งอยู่บนลู่ ยิ่งเป่า ก็ยิ่งเหนื่อย ยิ่งไอ จึง ขอต่อรอง เป็นวัน ละ 3 รอบ รอบละ 2-3 ครั้งก็พอนะ ซึ่งแรก ก็ขึ้นแค่ลูกเดียวเอง T_T

รูปนี้ เบลอ เพราะถ่าย ขณะเป่า ซึ่งเป่าขึ้น 2 ลูก ^_^

อาหาร การกิน 

ก่อนผ่าตัด ก็โดนงดอาหาร ค่อนวัน หลังผ่าตัด ก็กินไม่ลงเลย หลับเป็นตายทั้งวัน กินได้ สองสามคำ ก็เหนื่อย ไม่อยากกินต่อ อยากนอนตลอดเวลา เพราะ ยิ่งกินก็ยิ่งเหนื่อย เวลากินข้าว หัวใจก็เต้นเร็วกว่าเดิมอีก ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าทำไม ยังเต้นเร็วอยู่ ทั้งๆที่เอาก้อน เอาน้ำออกแล้ว วันที่สาม เราก็ไม่ยอมกินอะไรเลย กินน้อยมาก จน คุณหมอบอกว่า ถ้าไม่ยอมกินจะ จับฟีด อาหารนะ ฟังคำขู่มาอย่างนั้น ก็ยังไม่ยอมกินอีก พอวันที่สี่ คุณหมอ เลยสั่ง พยาบาลและญาติ ว่าให้เข็นคนไข้ ลงไปกิน MK ข้างล่าง เพราะ รพ ศิริราชปิยะมหาการุณย์ นั้น มี ร้านอาหารอยู่ที่ชั้นล่าง หนึ่งในนั้น คือ MK ป๊าก็เลยจัดให้ นั่งรถเข็นไป พร้อมถังอ๊อกซิเจน ขอเปิดห้องใหญ่ เพราะกลัวติดเชื้อ ติดหวัด จากคนนอกอีก พอได้อยู่หน้าเตา เท่านั้นแหละ หืมมม เจริญอาหารมาทันที นานๆ ได้นั่งกิน MK หน้าเตา พร้อม ญาติและเพื่อน อิอิ เป็นควมสุขใจอีกแบบ และที่ MK สาขานี้ รายได้ที่หักค่าใช้จ่ายทั้งหมด จะบริจาคเข้าศิริราชด้วย อื้มหืม อิ่มท้องและอิ่มบุญ ไปภายในตัว พอกินสุกี้ ได้ซักพัก ชามที่สอง ก็เริ่มเหนื่อยมากก ป๊าเลย ให้ เราดมอ๊อกซิเจน และเข็นขึ้นห้องไปก่อน แล้วให้คนที่เหลือ เชคบิลทีหลัง บอกเลยว่า หลังจากมื้อนั้นเป็นต้นมา กะเพาะอาหารและร่างกาย ก็กลับมาทำงาน ทันทีเลยจ้า มื้อต่อจากนั้น ก็กินแหลก เลย บางคนบอกว่า ห้ามกินไข่ เดี๋ยวเป็นคีรอย แผลเป็นที่นูนๆ ห้ามกินกุ้งเดี๋ยวคัน ห้ามกินเป็ด เดี๋ยวนั่นนี่โน่น คือ จะบอกว่าตอนนั้น ขาดสารอาหารมาก และ ไม่แคร์อะไรแล้ว อันไหนที่กินได้ คือกินไว้ก่อน เอา สารอาหารเข้าร่างกาย ก่อน เพราะ ตอนนั้น นน เราลง 2 KG ภายใน สามสี่วัน จาก 37 KG เหลือ 35 KG ถ้าโดนห้ามโน่นนี่นั่น อีก รับรอง ได้ลงไปกว่านี้ อันนี้ก็แล้วแต่ความเชื่อส่วนบุคคล ส่วนคุณหมอนั้น ไม่ห้ามอะไร ขอแค่เรากินได้ ก็พอ (ที่น้ำหนักลง อาจเป็นเพราะว่า โดนกินยาขับน้ำด้วย เพราะว่าหลังผ่าตัด ตัวจะบวมขึ้นมามาก คุณหมอจึงให้กินยาขับน้ำ เม็ดสีขาวเล็กๆ เพื่อให้น้ำหนักกลับมาเป็นปกติ เหมือนตอนก่อนผ่าตัด และทุกๆเช้า พยาบาลจะปลุกตื่น มาชั่งน้ำหนัก ซึ่งลงไปวันละ 5 ขีด 4 วัน นี่ลงมา 2 KG พอวันที่ 5 นี่ขอคุณหมอเลย ว่าไม่กินยาต่อแล้ว ไม่งั้น ไม่อยากให้น้ำหนัก ลงไปเยอะกว่านี้ T_T )

ข้อห้ามปฎิบัติ หลังผ่าตัดหัวใจ 

1.ห้ามขับรถ 3 เดือน ไม่รู้ทำไมเหมือนกัน ด้วยท่าขับมั้ง แต่คุณหมอห้ามไว้ เพราะกระดูกที่ผ่าแหวก ออกเพิ่ง ผูกลวด ยังไม่เข้าที่ กระดูกยังไม่ติดดี

2.ห้ามยกของหนัก แม้แต่ โนตบุค ก็ไม่ได้

Create Date : 07 สิงหาคม 2557
Last Update : 11 เมษายน 2559 12:13:32 น.		6 comments
Counter : 20136 Pageviews.
Share Tweet