นี่อาจจะไม่ใช่คำถามสำหรับคนอื่นๆหลังจากที่ได้ชมไตรภาคในตำนานแห่งวงการภาพยนตร์เรื่องนี้
แต่สำหรับผม....         คำถามนี้ส่งเสียงดังรบกวนอยู่นานเป็นอาทิตย์เลยทีเดียว

     The Godfather เป็นภาพยนตร์ที่ถูกติดฉลากไว้ว่า “ไม่ดูไม่ได้” สำหรับคอหนังไม่ว่าจะเป็นรุ่นไหนๆ
2 ภาคแรกได้รับคะแนนมหาชนนิยมสูงทะยานเป็นอันดับสองและสาม จาก IMDB ซึ่งเป็น Website ที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นมาตรฐานของคนทั่วโลก (เป็นรองเพียง The Shawshank Redemption เพียงเรื่องเดียว)

สาเหตุว่าทำไมมันถึงได้รับการอัญเชิญขึ้นหิ้งจากคนทั่วทุมมุมโลกในแง่การถ่ายทอดเรื่องราว การแสดง รวมทั้งความปราณีตของรังสรรค์ศิลปะชั้นเอก ผมขอไม่เลือกที่จะสาธยาย เพราะคงวิเคราะห์ได้ไม่ถึงเท่าตัวจริงในวงการที่ผลิตบทความที่คุณสามารถหาได้มากมายในจักรวาลอินเตอร์เนตนี้

แต่สิ่งที่ผมอยากจะชักชวนให้ขบคิด คือ คำถามที่ไม่ได้ยินจากภาพยนตรืประโยคสั้นๆที่รบกวนผมข้างบน
คุณได้ใช้ชีวิตอย่างที่คุณเลือกหรือยัง?

Don Vito Collione’ (ผลงานมาสเตอร์พีซระดับออสการ์จากนักแสดงดังผู้ล่วงลับ Marlon Brando) แสดงภาพพจน์ของความเป็น “ผู้อิทธิพล”อย่างชัดเจนยิ่งตั้งแต่วินาทีแรกที่เราได้เห็นเขา ภายใต้น้ำเสียงแหบกร้านที่ส่งคำพูดที่ดู”นุ่มนวล” นั้น มีความเฉียบขาดและเด็ดเดียวซ่อนตัวอยู่

.....ทุกสิ่งที่เขาต้องการ เขาต้องได้ ทุกคำพูดของเขาเป็นกายสิทธิ์ แม้ว่าดูเผินๆเราอาจจะไม่รู้สึกเช่นนั้นก็ตาม
นั่นเป็นสาเหตุที่ทำให้ทุกคนเข้าหาเขา หวังว่าจะ”ใช้”เขาเป็นเครื่องมือที่จะช่วยขจัดปัญหาหรือความไม่สะดวกสบายในชีวิตแลกกับความศิโรราบนอบน้อมและหนี้บุญคุณ ซึ่งนั่นฉายให้เห็นสถานะความจริงว่าแท้จริงแล้วคนเหล่านั้นต่างหากที่กำลัง “ถูกใช้”
.........นั่นยิ่งทำให้เป็นแรงเสริมของความเป็นอิทธิพลที่แผ่ขยายกว้างขวางและเข้มข้นขึ้นเรื่อยๆ......

แต่วาระสำคัญที่รบกวนจิตใจในช่วงบั้นปลายชีวิตมาเฟียของดอนอยู่เป็นเนืองๆ คือ การบ่มเพาะ”ผู้สืบทอด”
ซึ่งนั่นไม่ใช่ภารกิจที่ง่าย เพราะอาณาจักรตระกูลคอร์ลิโอเนไม่ว่าจะในมิติด้านธุรกิจ ด้านอิทธิพล หรือด้านครอบครัว ล้วนแต่ขึ้นอยู่กับการขับเคลื่อนของคนเพียงคนเดียวเท่านั้น.....คนที่อยู่จุดสูงสุดของตระกูล

เขารู้ว่าเมื่อวันที่เขาหมดอำนาจลง คน”ภายนอก”เหล่านั้น ล้วนจะต้องการกระชากทุกสิ่งจากตระกูลคอร์ลิโอเนเป็นเสี่ยงๆ มันจึงไม่ใช่แค่เรื่องธุรกิจ หากแต่มีเรื่องความมั่นคง ความเป็นอยู่ ครอบครัว.... มันเป็น”ทุกอย่าง”
ผู้สืบทอดจึงเป็นภารกิจชิ้นสุดท้ายของเจ้าพ่อผู้ยิ่งใหญ่อย่างแท้จริง และตัวเลือกก็มีอยู่อย่างจำกัดเขา ไม่สามารถไว้ใจเลือกคนที่ไร้”เลือด”ของเขาไหลเวียนอยู่ในร่างได้ ซึ่งภายใต้เงื่อนไขดังกล่าวทำให้มีผู้สมัครที่ขาดคุณสมบัติอยู่ 3 หมายเลขด้วยกัน

หมายเลข 1 ซานติโน่ คอลลิโอเน่ หรือ ซันนี่พี่ชายคนโต มาพร้อมกับบุคลิกที่ก้าวร้าว หุนหันพลันแล่น ใช้อารมณ์เป็นใหญ่ ขยันสร้างศัตรู ใช้ชิวิตเสเพล เสพชีวิตของความเป็น”เจ้าพ่อ” ในภาพพจน์ที่ประขาชนทั่วๆไปเคยเข้าใจกัน บุคคลิกและกรอบความคิดเป็นละขั้วกับผู้เป็นพ่ออย่างชัดเจนแม้เขาจะยินดีอาสาทำตัวเป็นผู้สืบทอดอย่างชัดเจนก็ตาม

หมายเลข 2 เฟรดดี้ คอลลิโอเน่ มาพร้อมกับความอ่อนแอ หวั่นไหว ไม่กล้าและสติปัญญาที่ไม่ถึงมาตรฐาน

หมายเลข 3 ไมเคิล คอลลิโอเน่ น้องคนเล็กที่มีตรรกะ ไหวพริบภายใต้บุคคลิกนิ่งๆ สุขุม เขาบูชาความรัก มีความคิดความฝันเป็นของตัวเอง ความฝันที่สวนทางกับแวดล้อม ตรงกันข้ามก้บเส้นทางของผู้เป็นพ่อ

ลำพังถ้ารูปการเป็นลักษณะนี้ การค่อยๆขัดเกลาซันนี่ด้วยเหตุการณ์และเวลาคงจะเป็นความตั้งใจของดอน
แต่ทุกอย่างต้องเปลี่ยนไป

.......เมื่อดอนถูกลอบยิงอาการสาหัส.......

เราอาจจะเคยได้ยินคำว่า “สถานการณ์สร้างวีรบุรุษ” แต่ในเทอมนี้ สถานการณ์...สร้าง”ความรับผิดชอบ” มากกว่า สถานการณ์กลับบีบคั้นให้ไมเคิลผู้น้องต้องจับปืน สวมบทมาเฟียเป็นครั้งแรก เพียงเพื่อปกป้องครอบครัวเอาไว้

เขาจำเป็นต้องเลือกเป็นสิ่งสุดท้ายในชีวิตที่เขาอยากเลือก...........

และการเลือกครั้งนี้...ได้พลิกโฉมชีวิตเขาไปยังอีกด้านอย่างสิ้นเชิง

เขาต้องทิ้งทุกอย่างเพื่อเริ่มต้นเส้นทางของความเป็นเจ้าพ่อที่ซิซิเลีย โดยที่เขาอาจจะไม่เต็มใจและอาจจะไม่ทันตั้งตัว
และเป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวของเจ้าพ่อ ทั้งเรื่องอาชญากรรม การทำธุรกิจ ศีลธรรม ครอบครัว การหักหลังและอีกแง่มุมที่แสนเข้มข้นในอีกสองภาคต่อมา

และเมื่อถึงจุดที่สะท้อนให้เห็นถึงการสนองตอบต่อปมของเขาเรื่องการกำหนดเส้นทางชีวิตในภาคสุดท้าย เมื่อถึงวัยที่ต้องเริ่มมองหาผู้สืบทอด มันก็ให้คำตอบบางอย่างกับเรา....

เมื่อลูกชายคนเดียวของเขามาขอโอกาสเขาในการกำหนดชีวิตของตัวเองเพื่อเป็นนักร้องโอเปร่าที่ใฝ่ฝัน  ดอนที่แสดงอาการต่อต้านอย่างเด็ดขาดในครั้งแรกที่รู้ จู่ๆก็กลับยอมรับในความฝันต่างขั้วที่มิอาจยอมรับได้ของลูกชายราวกับว่าลืมบุคคลิก”การไม่ยอมรับการปฎิเสธ”ของเขาไปชั่วขณะ เหมือนตระหนักอะไรได้บางอย่าง และในที่สุดเขาก็ได้เปิดใจยอมรับกับการใช้ชีวิตที่ใฝ่ฝันของลูกชายเขา ด้วยกิริยาที่ยินดีจากจิตใจ

ในฉากสุดท้ายของเรื่อง...ภาพสั้นๆในลมหายใจสุดท้ายของดอนได้ถูกนำมาฉายผ่านความทรงจำของเขา วินาทีแห่งความรักที่บริสุทธิ์ไร้การสวมบทบาทมาเฟีย  ชีวิตในฝันที่เขาได้สัมผัสมันแค่ในระยะสั้นๆ เป็นความสุขเล็กๆในเส้นทางของคนอื่นที่เขาใช้มาตลอดชีวิต

แม้เป็นชีวิตเจ้าพ่อที่เหมือนจะมีทุกอย่าง แต่เราพูดได้ไม่เต็มปากว่าเขามี”ความสุข”

คุณได้ใช้ชีวิตอย่างที่คุณเลือกหรือยัง?

ตระกูลของคุณเป็นมาเฟียหรือเปล่า?

จำเป็นแค่ไหนที่ต้องมีภาระที่ยิ่งใหญ่ที่สืบทอดให้ต้องรับผิดชอบ?

ถ้าคุณไม่มี....ผมก็ถือว่าเป็นความโชคดีประการหนึ่ง...ที่คุณมีอิสระ...

แต่คุณอิสระจริงๆหรือเปล่า?

อะไรบางอย่างบอกให้เราต้องเรียนดีๆ เรียนสูงๆในสายวิชาที่ได้รับความนิยม ได้รับการยอมรับและ “ทำเงิน”ได้

อะไรบางอย่างบอกให้เราเดินเข้าไปสมัครงานในบริษัทใหญ่ๆที่มีชื่อเสียง ที่ทำให้เราตอบคำถาม“ทำงานที่ไหน?” ได้อย่างไม่อายใคร

อะไรบางอย่างบอกให้เราต้องทำในสิ่งที่คนอื่นเขาทำกันในแบบที่คนอื่นเขาทำกันเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่คนอื่นเขาได้กัน

อะไรบางอย่างบอกให้เราใช้ชีวิตภายใต้มาตรฐานและค่านิยมที่คนทั่วไปเขายึดถือ กินร้านนี้ ซื้อของที่ร้านนี้ เที่ยวที่นี่  ใช้รถยี่ห้อนี่

อะไรบางอย่างบอกให้เราต้องเดินบนเส้นทางที่ลึกๆแล้วเราก็รู้ตัวเองว่า เราไม่ได้มีความสุขและไม่ได้ต้องการอยู่บนเส้นทางนี้

คุณกำลังมี “ค่านิยมสังคม” เป็น “เจ้าพ่อที่มองไม่เห็น” อยู่หรือเปล่า ?