เมื่อหลายวันก่อนได้มีโอกาสเข้าอบรมการปลูกผักในเมือง เห็นว่าดี ก็เลยมาแบ่งปันกันน่ะค่ะ จะได้มีผักที่ปลอดภัย สะอาด ทานกัน  ขอขอบคุณมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ที่มีโครงการนี้และไม่ได้จำกัดว่าต้องเป็นนักศึกษาที่มสธ.ทำให้มีโอกาสไปเรียนได้  ขอบพระคุณอาจา์ทุกท่านที่ได้สอนในวันแรกที่ดีมากๆ (แต่มันยุ่งยากในการลงภาพเลยตัดไป) และขอบคุณเพื่อนๆในเฟสบุ๊ค ที่แจ้งข่าวให้ทราบ
วันแรกเป็นการอบรมเรื่องการปลูกผักไฮโปรเจนิค ค่อนข้างยุ่งยากลงทุนสูง ขอข้ามไปเลยน่ะค่ะ วันที่สองเป็นการอบรมเรื่องการปลูกผักสวนครัวเพื่อบริโภค  อันนี้ค่อนข้างทำได้ ลงทุนไม่มาก เลยเอามาแบ่งปันกันในนี้น่ะค่ะ สถานที่อบรมของวันที่สอง เป็นที่ลาดพร้าว ของ สวนผัก "เจ้าชายผัก" ค่ะ
การปลูกผัก  ถ้าบ้านมีบริเวณก็ง่ายปลูกเลย แต่ถ้าเป็นคอนโด  ตึกแถว  เราอาจปลูกเป็นสวนครัวกระถาง สวนผักลอยฟ้า สวนครัวดาดฟ้า เป็นต้น

ทิศทางของแสง   การปลูกผัก ต้องการแสงแดดมาก ควรวางแปลงปลูกในแนวทิศเหนือใต้ เพื่อให้แปลงได้รับแสงแดดตลอดวัน ถ้าเป็นดาดฟ้า แดดจัดมากไปให้ขึงตาข่าย พรางแสงบ้างก็ดีค่ะ ถ้าปลูกด้วยกระถางก็อาจย้ายบางในช่วงที่แดดจัดมากเช่นในหน้าร้อน
ขนาดและจำนวนแปลง  ถ้าเป็นแปลงลงดินขนาดที่เหมาะกับในครัวเรือนคือ แปลงที่มีความกว้างไม่เกิน 1 เมตร เพื่อความสะดวกในการทำงาน ส่วนความยาวขึ้นกับพื้นที่ ขนาดมาตรฐานคือ 4 เมตร  ควรยกแปลงให้สูงจากพื้นอย่างน้อย 30-50 ซ.ม. เพื่อช่วยเรื่องการระบายน้ำและอากาศ  แปลงที่จะทำ ควรมีสามแปลงคือ สองแปลงสำหรับผักกินใบหรือกินหัว อีกแปลงสำหรับผักกินผลหรือผักเลื้อยค้าง
วิธีเตรียมแปลงปลูกอยางง่ายๆ  
1  ขุดดินตามความยาวของแปลงท่ต้องการให้ลึกประมาณ 1-2 หน้าจอบ(30-40ซ.ม.) ตากดินไว้เจ็ดวัน จึงพรวนดินอีกครั้งให้ละเอียด
2  ใส่ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก ตรม. 1-3 กำมือ ผสมให้เข้ากัน ตกแต่งแปลงเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า สูง 20-30 ซ.ม.
3  คลุมแปลงด้วยฟางข้าวหรือเศษหญ้าแห้งทั่วแปลง ทิ้งไว้3-5วัน จึงลงมือปลูกผัก

วิธีปลูกผักลงกระถางหรือภาชนะ

กระถางหรือภาชนะ(กะละมังเก่า ลังไม้ กล่องโฟม)ควรมีควมลึกอย่างน้อย 30-40 ซ.ม.  เอาวัสดุปลูกใส่ควรให้โปร่ง ร่วนซุย  อาจทำเองได้
ส่วนผสมวัสดุปลูกผักกระถาง
1  ดินร่วนหรือดินก้ามปูถุง                               1  ส่วน
2  ปุ๋ยหมักปุ๋ยคอก                                             1  ส่วน
3   แกลบเผา/ขุยมะพร้าว/เศษใบไม้แห้ง         1  ส่วน
     (ใบจามจุรี/แคนา/กระถิน)
เมื่อผสมแล้ว ให้สังเกตุว่าสามารถปั้นก้อนได้ ไม่แฉะจนไหลเยิ้ม)

เมล็ดพันธุ์
-การเก็บเมล็ดพันธู์พื้นบ้านไว้ใช้เอง
1  พวกบวบต่างๆ  เก็บจากเมล็ดผลแห้ง โดยนำไปตากแดด 2-3วัน ก่อนเก็บเมล็ด
2  ถั่ว ข้าวโพด นำมามัดรวมกัน แขวนผึ่งให้ลมโกรก ห้ามตากแดด
3  พริก มะเขือ มะระ เก็บเอามาผ่าเมล็ดออกได้ทันที แล้วนำเมล็ดไปล้างน้ำให้สะอาด ผึ่งแดดให้แห้ง
4ฟักทอง แตงโม ฟักเขียว นำมาบ่มอย่างน้อยสิบห้าวัน ล้างสะอาดแล้วตากแดด
5  มะเขือเทศ มะละกอ แตงกวา แตงร้าน  ขูดเมล็ดออก หมักไว้สองสามวันล้างเมือกออก ตากแดดผึ่งให้แห้ง
-การเลือกซื้อเมล็ดพันธู์   ตรวจดูวันหมดอายุ เปอร์เซ็นต์ความงอก(70%ขึ้นไป) ถ้าเปิดซองแล้วต้องใช้ให้หมดถ้าไม่หมดใส่ตู้เย็นไว้  ที่ซองถ้าเขียนว่า เมล็ดพันธุ์ผสมเปิดOP จะสามารถเก็บเมล็ดมาปลูกได้ในรุ่นต่อไป  แต่ถ้าระบุว่า เมล็ดพันธุ์ลูกผสมF1 จะไม่สามารถเก็บเมล็ดมาปลูกในรุ่นต่อไปเพราะจะกลายพันธุ์

วิธีการปลูกผัก   ทำได้สองวิธีคือ 1. การปลูกลงแปลงโดยตรง คือเอาเมล็ดหยอดในหลุมที่เตรียมปลูกหรือหว่านลงไป มักเป็นพวกผักกินหัว/ราก เช่น ไซเท้า แครอท พืชหัวมักจะไม่ย้ายต้นกล้าเพราะรากจะกระเทือน การเจริญเติบโตอาจชะงักได้
2. การเพาะเมล็ดแล้วย้ายปลูก เหมาะกับเมล็ดพันธุ์ราคาแพง เช่น ผักสลัด มะเขือเทศ พริก เมื่อต้นกล้า งอกใบได้ 2-3 ใบ จึงย้ายแปลงปลูกได้

การดูแลรักษา  รดน้ำอย่างน้อยวันละ 2 เวลา เช้าเย็น  ควรใส่ปุ๋ยคอกปุ๋ยหมัก พร้อมรดน้ำสกัดชีวภาพ สัปดาห์ละครั้ง หมั่นเด็ดใบเหี่ยว วัชชพืชออกบ้าง

การเก็บเกี่ยว  ขึ้นกับชนิดของผัก บางชนิดถอนทั้งต้น(หัวไชเท้า แครอท)  เก็บโดยแบ่งหัวหรือต้น(ของ ข่า ตะไคร้) ปลิดผลออก(มะเขือเทศ ถั่วฝักยาว) ตัดใบ (คะน้า กวางตุ้ง ผักกาด คึ่นช่าย โหระพาฯ)

เทคนิคเก็บผักให้อร่อย      ควรเก็บตอนเช้า ใช้มีดตัด ผักกินยอดต้องคอยเด็ดดอกทิ้งต้นจะไม่โทรม  พวกผักใบที่เก็บมากทานไม่หมดให้ห่อกระดาษนสพ.แช่ตู้เย็น เก็บเกี่ยวตามอายุผัก จะไม่แก่ เหนียว

วิธีทำน้ำสกัดชีวภาพ   นำเศษวัสดุ เช่น ผัก ผลไม้ที่ไม่เน่า (สามส่วน) หั่น สับ ให้เป็นชิ้นเล็กๆ คลุกเคล้ากากน้ำตาลหรือน้ำตาลสีรำ  (หนึ่งส่วน) ใส่ภาชนะมีฝาปิด ทิ้งไว้สิบห้าวัน     ถ้าเปิดดูแล้วมีกลิ่นเน่า ใส่น้ำตาลเพิ่มก็จะหายค่ะ เพราะน้ำตาลน้อยไป

วิธีทำปุ๋ยหม้กง่ายๆ  
มูลสัตว์               1   ส่วน
รำข้าว                 1   ส่วน
เศษพืช ใบไม้     1   ส่วน
ผสมคลุกเคล้า รดน้ำให้ชุ่มชื้นพอปั้นก้อนได้ ไม่แฉะจนเยิ้ม  กองเป็นหลังเต่า คลุมกระสอบป่านหรือพลาสติคสามสี่วันจนมีราขาวขึ้น กลับกองจนเย็นดีแล้ว ตักใส่กระสอบเก็บไว้ใช้

ทานผักให้ครบเฉดสี
ผักสีขาว เช่น กระเทียม กุยช่าย คึ่นช่าย-- อุดมด้วยสารฟลาโวนอยด์ บำรุงกระดูก
ผักสีเขียวทุกชนิด-- มีคลอโรฟิลล์ให้ออกชิเจน มีไอโซไทโอไซยาเนตต้านมะเร็ง
ผักสีเหลือง เช่นฟักทอง ข้าวโพด มีเบตาคริปโตแซนทิน ต่อต้านอนุมูลอิสระ  สร้างน้ำเหลือง  บำรุงม้าม
ผักสีแดง เช่น พริก มะเขือเทศ  มีไลโคปีนและแอนโทไซยานิน ต้านมะเร็ง บำรุงเลือดและหัวใจ
ผักสีส้ม เช่นมะละกอ แครอท มันเทศ มีเบต้าแคโรทีน วิตามินเอ ชะลอเซลเสื่อม บำรุงผิวพรรณและสายตา
ผักสีม่วงและน้ำเงิน  เช่นอัญชน กระหล่ำม่วง --ต้านอนุมูลอิสระ บำรุงผม ขน ตา ป้องกันโรคหัวใจและโลหิตแข็งตัว

ลองปลูกดูน่ะค่ะ ผักปลูกเอง ไม่ได้ใส่ปุ๋ยเคมีเร่งโต ใช้ปุ๋ยธรรมชาติที่หมักเอง เก็บไว้ได้นานเป็นสัปดาห์ค่ะ  มีภาพที่ถ่ายจากโปรเจคเตอร์ ที่วิทยากรฉายให้ดูเห็นว่าดีเลยเอามาฝาก อาจไม่ชัดมาก แต่พยายามแต่งภาพให้ชัดที่สุดแล้วน่ะค่ะ

เป็นอย่างไรบ้างค่ะ ไม่ยาก ลองปลูกผักทานเองดูน่ะค่ะ ปุ๋ยก็มีสูตรให้ด้วย ไม่ใช้ปุ๋ยเคมีเร่งโต ใช้ปุ๋ยหมักเองผักเก็บแล้วอยู่ได้นานน่ะค่ะ 
ขอฝากข้อพระคัมภีร์ใน พระธรรมฟิลิปปี บทที่ ๒ ข้อ ๔ ความว่า อย่าให้ต่างคนต่างเห็นแก่ประโยชน์ของตนฝ่ายเดียว แต่จงเห็นแก่ประโยชน์ของคนอื่นๆด้วย          ขอพระเจ้าอวยพระพรน่ะค่ะ    สวัสดีค่ะ