ความเรียง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่กับการพัฒนาชุมชนภาคเหนือ

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่กับการพัฒนาชุมชนภาคเหนือ

มหา’ลัย ก้าวใหญ่ ในชีวิต
ปลูกความคิด คอยปั้น ความฝันใฝ่
สร้างรากฐาน สานคน จนเกิดใบ
ก่อร่มให้ ผลงาน การพัฒนา
อริสโตเติล นักปราชญ์ชาวกรีกเคยกล่าวไว้ว่า “ อนาคตของจักรวรรดิ ขึ้นอยู่กับการศึกษาของเยาวชน “ ซึ่งนับเป็นประโยคที่สามารถพิสูจน์ความจริงได้อยู่เสมอ เช่นเดียวกับการจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ที่มุ่งหวังให้เยาวชนทุกคนกลายเป็นบัณฑิตที่มีคุณภาพ มีความใฝ่รู้ และรู้จักฝึกฝนตนเอง แม้เวลาจะล่วงเลยมาถึง 36 ปี แต่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ยังคงยึดถือปณิธานดังกล่าว เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาบุคลากร พัฒนาชาติบ้านเมือง ทั้งนี้มหาวิทยาลัยตระหนักอยู่เสมอว่า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่คือสัญลักษณ์ของการต่อสู้ของพี่น้องประชาชนชาวภาคเหนือ มหาวิทยาลัยแห่งแรกของภูมิภาคที่คนในท้องถิ่นร่วมกันผลักดัน จนเกิดการก่อตั้งขึ้นมาในที่สุด ปัจจุบัน สถาบันการศึกษาแห่งนี้มีความสัมพันธ์ต่อเยาวชน ชุมชน และประเทศชาติ ในหลายด้านและมีอิทธิพลต่อความคิด วิถีชีวิตความเป็นอยู่ สังคมวัฒนธรรม หรือแม้แต่ค่านิยม คติความเชื่อ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่นำมาซึ่งความเจริญ หรือสามารถเรียกอีกอย่างหนึ่งได้ว่า การพัฒนา ส่งผลให้มีความก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง เป็นรากฐานที่สำคัญอีกประการหนึ่งของการพัฒนา อันนำไปสู่การพัฒนาอย่างถาวรต่อไป
สมัยอดีตกาล วัด ถือเป็นศูนย์กลางของคนในชุมชน เป็นสถานที่ที่ผู้คนทั่วไปนิยมนัดพบเพื่อโอภาปราศรัย เป็นสถานที่ที่สำหรับประกอบพิธีทางพุทธศาสนา ตลอดจนเป็นสถานศึกษาสำหรับเด็กในชุมชนแถบนั้น ครั้นเวลาผ่านไป มหาวิทยาลัยซึ่งเป็นสถานศึกษาขนาดใหญ่ ได้เข้ามามีบทบาทต่อสภาพการดำเนินชีวิตของสังคม และถือเป็นศูนย์กลางความเจริญแทนที่วัดในสมัยก่อน ภาคเหนือของประเทศไทยจึงมีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่เป็นแหล่งสร้างการพัฒนา โดยการผลิตบัณฑิตที่มีคุณภาพเข้าสู่สังคม เพื่อบริหารประเทศชาติบ้านเมืองให้รุดหน้า ด้วยเหตุนี้ค่านิยมของคนจึงเปลี่ยนแปลงไป ชาวภาคเหนือส่วนใหญ่ มักคาดหวังให้ลูกหลานของตนได้เข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งพวกเขาเหล่านั้นถือเป็นความภาคภูมิใจอันสามารถจะโอ้อวดใครต่อใครได้ว่า ลูกหลานของตนได้เล่าเรียนสูง แต่ละปีจึงมีนักเรียนสมัครเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา ของมหาวิทยาลัยเป็นจำนวนมาก ทางสถาบันได้แก้ปัญหาด้วยการจัดตั้งโครงการพัฒนาชุมชน ในรูปแบบของการกระจายความเจริญสู่ท้องถิ่นน้อยใหญ่ทั่วภูมิภาค เพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์อันและเกิดการพัฒนาอย่างเท่าเทียมกัน

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้ส่งเสริมโครงการพัฒนาหลายด้าน ในด้านการศึกษาซึ่งจัดเป็นหน้าที่หลักและสำคัญ มหาวิทยาลัยได้พยายามสื่อความรู้ต่อชุมชน ไม่เฉพาะแต่เป็นนักศึกษาเท่านั้น คนในท้องถิ่นที่ด้อยโอกาสทางการศึกษาสามารถรับข้อมูล สิ่งที่น่าสนใจ จากหน่วยงานการศึกษาที่คอยให้บริการ หรือหน่วยงานเคลื่อนที่ซึ่งออกไปเยี่ยมเยือนชาวเหนืออาศัยในถิ่นห่างไกล
ด้านสังคมและชุมชน มหาวิทยาลัยได้ส่งเสริมให้มีศูนย์กลางการบริการสังคม เช่น โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ คณะแพทยศาสตร์ ศูนย์บริการเทคนิคการแพทย์ คณะเทคนิคการแพทย์ โรงพยาบาลสัตว์เล็ก คณะสัตวแพทยศาสตร์ นอกจากงานให้บริการชุมชน ยังมีการติดต่อประชาสัมพันธ์กับชาวภาคเหนือและคนทั่วไป โดยผ่านทางสถานีวิทยุกระจายเสียงสื่อสารมวลชน ตามนโยบายแหล่งความรู้สู่ชุมชน ทำให้เปิดโอกาสสำหรับโลกข้อมูลข่าวสารซึ่งกำลังเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการพัฒนาชุมชน เพิ่มความสมบูรณ์แบบในฐานะมหาวิทยาลัยของภูมิภาคได้อย่างดี
สำหรับการส่งเสริมวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยมีหน่วยงานที่รองรับทั้งในระดับชมรม จนถึงสถาบัน มีการสนับสนุนประเพณีอันสืบทอดมาเก่าก่อนของชาวล้านนา เช่น ประเพณีสงกรานต์ ประเพณีแห่เทียนพรรษาเนื่องในโอกาสเทศกาลวันอาสาฬหบูชาและเข้าพรรษา ตลอดจนส่งเสริมกิจกรมอื่นที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา เช่น การตักบาตร การปล่อยปลา โครงการเหล่านี้นอกจากจะส่งผลดีในด้านภาพลักษณ์ของวัฒนธรรม ยังเป็นการปลูกฝังจริยธรรมแก่นักศึกษาและคนในท้องถิ่น เมื่อสำเร็จการศึกษา บัณฑิตเหล่านี้จะไม่ใช่แค่ผู้มีการศึกษา แต่เป็นผู้มีจริยธรรม มีศีลธรรมอันงดงามเหมาะสมและประยุกต์ต่อการดำเนินชีวิตต่อไป
การพัฒนาอีกอย่างหนึ่งที่สำคัญ คือ การพัฒนาด้านเกษตรกรรมซึ่งจัดเป็นงานสำคัญ ในฐานะที่ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม พื้นที่เพาะปลูกสินค้าเกษตรส่วนใหญ่อยู่ในภาคเหนือ จึงมีศูนย์วิจัยพันธุ์พืช สถาบันส่งเสริมการศึกษาและพัฒนาผลไม้ เช่น ศูนย์วิจัยการเกษตรแม่เหียะ ศูนย์ศึกษาและพัฒนาลำไยหริภุญชัย เป็นต้น
อุตสาหกรรมที่กำลังเติบโตและมีการสนับสนุนคือ อุตสาหกรรมขนาดเล็กและขนาดกลาง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้จัดโครงการอบรมทางอุตสาหกรรมเกษตรซึ่งเป็นโครงการที่ได้รับเงินทุนมิยาซาว่าจากรัฐบาล ผ่านทางคณะอุตสาหกรรมเกษตร มีโรงงานต้นแบบสำหรับกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ ให้ผู้สนใจได้ติดต่อขอรับข้อมูล เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาอุตสาหกรรมของตนเอง


ผู้เขียน - นายภาคิน มณีกุล รหัส ๔๐๑๓๐๘๔ ภาควิชาเทคโนโลยีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่


หมายเหตุ บทความชิ้นนี้ ได้รับรางวัลชมเชยจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ วันที่ ๑๙ กันยายน ๒๕๔๓

Create Date : 03 กันยายน 2551 Last Update : 3 กันยายน 2551 18:58:43 น. Counter : 671 Pageviews.		6 comments
Share Tweet