ตอนที่ ๒ พระบรมราชินีนาถ

สุทธาศรีอภิรมย์ ภ. ม. ภาคิโน

บริเวณหมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ในแผ่นดินรัชสมัยพระพุทธเจ้าหลวงนั้น ประกอบด้วยพระที่นั่งหลายพระองค์ล้วนเป็นที่ประทับของเจ้านายชั้นสูง หนึ่งในนั้น คือ พระที่นั่งสุทธาศรีอภิรมย์ ที่ประทับในสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ผู้ทรงเป็นสตรีที่มีอิทธิพลสูงสุดต่อราชสำนักสยามในสมัยนั้น แม้ในกระทั่งปัจจุบัน และนี่.. คือเรื่องราวของพระองค์ และเชื้อสายของพระองค์ที่ดำรงวงศ์คงอยู่สืบต่อมา

..............................


ในช่วงต้นรัชกาล พระบาทสมเด็จพระเจ้าจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงสถาปนาพระองค์เจ้าหญิงที่อาวุโสสูงสุดในสายเจ้าจอมมารดาเปี่ยมขึ้นเป็นพระมเหสีเอก คือ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี (ก่อนหน้านั้น ไม่เคยมีตำแหน่งพระบรมราชินี พระภรรยาเจ้าผู้เป็นมเหสีเอกจะใช้บรมราชเทวี) ต่อมาทรงสวรรคตด้วยอุบัติเหตุเรือพระประเทียบล่ม จึงทำให้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเจ้าอยู่หัวทรงสลดพระราชหฤทัยเป็นอันมาก

เมื่อพระองค์เจ้าหญิงที่อาวุโสรองลงมา คือ พระองค์เจ้าสว่างวัฒนา ทรงมีพระประสูติกาลพระโอรสพระองค์แรก ยังความปลื้มปีติพระราชหฤทัย จึงทรงสถาปนาขึ้นที่ สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา พระราชโอรสพระองค์นี้ ได้รับพระราชทานนาม และพระยศเป็น สยามมกุฎราชกุมาร พระองค์แรกของไทย และมีศักดิ์เป็นพระปิตุลา (ลุง) ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวองค์ปัจจุบัน คือ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิสฯ สยามมกุฎราชกุมาร แต่ครั้นทรงเจริญพระชันษาได้เพียง ๑๖ พรรษา ก็ทรงประชวรแล้วสวรรคต ทำให้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสถาปนาพระโอรสองค์รอง (แต่เป็นพระองค์แรกในสมเด็จพระพันปีหลวง) ขึ้นเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธฯ สยามมุกฎราชกุมาร และสถาปนาพระองค์เจ้าเสาวภาผ่องศรี ขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระอัครราชเทวี เป็นพระมเหสีเอกอีกพระองค์คู่กันกับสมเด็จพระพี่นางของพระองค์เอง

ช่วงนั้นเอง สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี ทรงมีพระพลานามัยไม่สู้ดีนัก เนื่องจากพระราชโอรสและพระราชธิดาที่ทรงประสูติได้สิ้นพระชนม์เสียแต่เยาว์วัยไปเป็นจำนวนมาก ทรงโทรมพระราชหฤทัย เหลือเพียงสองพระองค์เท่านั้น คือ สมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช (สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนกในรัชกาลปัจจุบัน) และสมเด็จฯ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ กรมหลวงเพ็ชรบุรีราชสิรินธร เท่านั้น ทำให้สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระอัครราชเทวี ได้มีโอกาสถวายงานเพื่อผ่อนเบาพระราชกรณียกิจของพระราชสวามีมากขึ้น

เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จะทรงเสด็จประพาสยุโรปในปี พ.ศ. ๒๔๔๐ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระอัครราชเทวี ขึ้นเป็นที่ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ คือ สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ ถือเป็นอิสริยยศสูงสุดในหมู่พระภรรยาเจ้า และฝ่ายในทั้งปวง ราชการต่าง ๆ ล้วนเป็นธุระของสมเด็จพระราชินีนาถทั้งสิ้น ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช ประพันธ์เรื่องสี่แผ่นดินถึงตอนนี้ว่า ช้อยพูดกับแม่พลอยว่า “ต่อนี้ไปฉันไม่กลัวผู้ชาย เพราะตอนนี้เรามีพระเจ้าแผ่นดินเป็นผู้หญิง!”

Create Date : 29 กุมภาพันธ์ 2555 Last Update : 29 กุมภาพันธ์ 2555 21:08:05 น. Counter : 630 Pageviews.		0 comments
Share Tweet