ถนนคนเดินขอนแก่น

“ถนนต้องมีไว้ให้รถวิ่งตลอดไปใช่หรือไม่ ” ยิ่งมีถนนมากเท่าไหร่ คนยิ่งรักกันน้อยลง แล้วจะเป็นไปได้ไหม...ถ้าเราจะคืนถนนให้กับคน...เพื่อเป็นพื้นที่เอาไว้คุยกัน ระหว่างคนที่รักของเหมือนๆ กัน ถ้าคนขอนแก่นอยากมี...ถนนคนเดินเอาไว้ขายของทำด้วยมือแปลกๆ งานศิลปะเก๋ๆ สินค้าที่มีดีไซน์ไม่เหมือนใคร รวมถึงสินค้าอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและประหยัดพลังงานจะเป็นไปได้ไหม พร้อมทั้งการเปิดพื้นที่ในการแสดงเพื่อคำนึงถึงการจรรโลงไว้ซึ่งการแสดงศิลปวัฒนธรรม เพื่อสืบทอดจนถึงรุ่นลูกรุ่นหลาน 

จากยอดความคิดดังกล่าวนี่เองจึงเป็นที่มาของ “ถนนคนเดินขอนแก่น” โดยเทศบาลนครขอนแก่น ร่วมกับกลุ่มปัญจมิตร ร่วมกันจัดขึ้นที่บริเวณถนนศาลากลาง ด้านหน้าสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดขอนแก่น ถึงบริเวณหน้าสำนักงานที่ดินจังหวัดขอนแก่น ระยะทางประมาณ 600 เมตร ด้วยการกลั่นกรองสินค้าประเภท สินค้าทำด้วยมือ งานศิลปะ งานหัตถกรรม งานอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและประหยัดพลังงาน ที่เน้นงานขายไอเดียและงานสร้างสรรค์ งานมีเสน่ห์ โดยเทศบาล จัดพื้นที่ให้สินค้าเหล่านี้ แต่ถ้าหากเป็นสินค้าประเภททั่วไปที่เป็นการซื้อมาขายต่อที่มีลักษณะซ้ำกันก็จะไม่พิจารณา

นายพีระพล พัฒนพีระเดช นายกเทศมนตรีนครขอนแก่น กล่าวว่า เสน่ห์ของถนนคนเดินจังหวัดขอนแก่น คือการเปิดโอกาสให้ผู้ที่รักศิลปะและตั้งใจทำงานแต่ละชิ้นและมีเสน่ห์ ได้มีโอกาสนำผลงานของตนมาแสดงเพื่อจำหน่าย ทำให้เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางยิ่งขึ้น กลุ่มร้านค้าก็มีความเป็นกันเองสามารถต่อรองราคาอย่างมีมิตรไมตรี บ่งบอกได้ว่าคนที่มาขายสินค้าบนถนนคนเดินส่วนใหญ่ไม่หวังผลกำไรเป็นที่ตั้ง แต่ขายแบบถ้อยทีถ้อยอาศัย ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญยิ่งที่คนไทยในปัจจุบันควรที่จะหันมามีความสัมพันธ์อย่างกัลยาณมิตร ซึ่งถนนคนเดินขอนแก่นมีเสน่ห์ที่มากกว่าสถานที่ที่ใช้สำหรับการค้าขายเท่านั้น
 

นายกเทศมนตรีนครขอนแก่น บอกว่า ถนนคนเดินขอนแก่นเปิดดำเนินการครั้งแรกเมื่อวันเสาร์ที่ 30 มกราคม 2553 และมีพิธีเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันเสาร์ที่ 13 มีนาคม 2553 โดยได้เปิดให้ขายสินค้าทุกเย็นวันเสาร์ ตั้งแต่เวลา 17.00 น. – 24.00 น. จากเดิมเริ่มต้นมีร้านค้าที่นำสินค้ามาจำหน่ายเพียง 400 ร้านค้าเท่านั้นแต่มาในปัจจุบันมีมากถึง 748 ร้านค้า เลยทีเดียว

“ จากการเปิดเวทีสภาเมืองอย่างไม่เป็นทางการ คนขอนแก่นได้มาร่วมนั่งคุยกันในประเด็นต่างๆ แต่เมื่อมีคำถาม จนกลายมาเป็นประเด็นที่เข้าสู่ที่ประชุมสภา คือ ถนนมีใช้เฉพาะแต่รถวิ่งเท่านั้นใช่หรือไม่ เพราะเมื่อมีถนนมากก็แสดงถึงความเจริญ แต่เมื่อมีถนนมากคนยิ่งรักกันน้อยลง จะมีสักวันไหมที่จะทำให้ถนนของคนขอนแก่นนั้นมาเป็นถนนคนเดิน ได้มานั่งพูดคุยกันกลางถนน มาเดินเล่นและเอาของที่ตนเองชอบมาขายหรือมาคุยกันแลกเปลี่ยนสิ่งของซึ่งกันและกัน โดยไม่ได้มองว่าการจัดตั้งถนนคนเดินเพียงเพื่อกลายมาเป็นจุดสำคัญทางเศรษฐกิจอีกแห่งหนึ่งของจังหวัดเท่านั้น แต่ต้องการให้เป็นศูนย์รวมสำหรับคนที่ชอบบาร์บี้ได้มาคุยเรื่องบาร์บี้ คนที่ชอบมินิคูเปอร์ก็มานั่งคุยกัน ซึ่ง รองนายก อบจ.ปิยะบุตร พรหมลักขโณ ได้มาจอดรถและขายของซึ่งได้เพียงวันละ 200 บาท แต่ก็ภูมิใจที่ได้มานั่งคุยกับคนที่รักมินิคูเปอร์ด้วยกัน โดยเอามินิคูเปอร์มาจอดให้ชม คนชอบอินเดียนแดงก็ได้มาแสดงออก ซึ่งก็แสดงให้เห็นว่าถนนสายนี้เป็นถนนที่เต็มไปด้วยศิลปะ ที่ผ่านมาจากจุดเริ่มต้นได้เตรียมพื้นที่ไว้ 2 ล๊อกตรงพระธาตุขามแก่นศิโรดม หน้าสวนรัชดานุสรณ์ ประมาณ 400 ร้านค้า แต่มาวันนี้มีมากถึง 748 ร้านค้า ทำให้ต้องขยายถนนคนเดินให้ยาวออกไปอีก”
 

นายกเทศมนตรีนครขอนแก่น กล่าวต่อว่า ถนนคนเดินขอนแก่นแสดงถึงความสุขของคนเมือง ซึ่งเมื่อจะมองถึงแนวทางสมานฉันท์ ไม่ต้องเรียกร้องให้คนอื่นนั้นมารักกัน แต่การที่มีโอกาสให้คนขอนแก่นมานั่งคุยกันมาทำกิจกรรมร่วมกัน จากเดิมที่มีถนนมาคั่นกลางและคนตรงข้ามไม่สามารถที่จะพูดคุยกันได้ วิธีเดียวที่เทศบาลนครขอนแก่นทำในขณะนี้คือการสร้างถนนให้คนมาเดิน ซึ่งไม่ได้มีจุดประสงค์ของการสร้างย่านการค้าทางเศรษฐกิจ แต่เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากความตั้งใจจริงที่ทำให้คนขอนแก่นกว่า 40,000 คนได้มาเดินคุยกัน แม้บางร้านจะขายของและมีรายได้หลายหมื่นบาท แต่ก็ได้เป็นความคาดหวังโดยตรง แต่ก็สามารถที่จะกระตุ้นเศรษฐกิจในทางอ้อมได้ อีกทั้งจุดสังเกตอีกอย่างหนึ่งที่เป็นการเปลี่ยนแปลงคือการได้มีส่วนร่วมและทำกิจกรรมร่วมกันของคนในครอบครัว บางครอบครัวพ่อกับลูกไม่สามารถปฏิสัมพันธ์กันได้ ก็ได้ใช้ถนนคนเดินมาขายของมาทำกิจกรรมร่วมกันในครอบครัวและก่อให้เกิดรักในครอบครัวมากขึ้น บางครอบครัวไม่มีเงินหากู้ดอกร้อยละ 5-10 แต่มาวันนี้ลูกมาทำห่อหมก เอาวิชาจากแม่มาขายที่ถนนคนเดินวันละหลายพันบาท ก็สามารถมีกำไรเหลือพอใช้จ่ายประจำสัปดาห์ได้ หลายคนเปลี่ยนแปลงชีวิตหลังจากมีถนนคนเดิน ทำให้เสน่ห์ของถนนคนเดินนั้นมีอย่างมากมาย

อย่างไรก็ตามโครงการถนนคนเดินขอนแก่น จะเป็นพื้นที่เปิดโอกาสให้ชาวขอนแก่นได้มีพื้นที่สำหรับขายสินค้า และเป็นแหล่งท่องเที่ยวเดินพักผ่อนหย่อนใจของคนเมือง ซึ่งจะแตกต่างจากตลาดไนท์บาร์ซ่า โดยไม่ใช่การขายอาหารสด แต่จะเป็นพื้นที่ขายสินค้าประเภททำมือ งานหัตถกรรม งานศิลปวัฒนธรรม สิ่งของประดิษฐ์หรือสินค้าประเภทที่ไม่มีขายทั่วไป เช่น ผักพื้นบ้าน ผักปลอดสารพิษ เน้นการขายไอเดียและงานสร้างสรรค์ และที่สำคัญจะไม่มีการจับจองล๊อคที่ถาวร ไม่มีเจ้าของล๊อคที่ตายตัว ซึ่งโครงการดังกล่าวนี้จะทำให้เกิดถนนเศรษฐกิจที่เชื่อมโยงในการเป็นเมืองศูนย์กลางเศรษฐกิจภาคอีสาน และในเร็วๆนี้เทศบาลนครขอนแก่นเตรียมที่จะทำหนังสือความงามและความดีที่เกิดขึ้นในถนนคนเดินแห่งนี้ 

ถือเป็นอีกหนึ่งโครงการที่ดีของเทศบาลนครขอนแก่น ที่เปิดพื้นที่ให้คนขอนแก่น ได้แสดงผลผลิตของคนขอนแก่น แต่ในอนาคตก็ต้องรักษาเอกลักษณ์เหล่านี้ไว้ให้คงอยู่ ไม่ปล่อยให้เป็นแหล่งขายสินค้าจากภายนอก ที่ทำให้ตลาดที่ใหนๆก็เหมือนกันทั้งประเทศแถมเป็นกิจกรรมที่เปิดช่องให้สินค้าจากแหล่งผลิตอื่นๆไปดูดเงินคนขอนแก่นถึงท้องถิ่นโดยไม่ต้องลงทุนสร้างความเจริญใดๆให้กับท้องถิ่นแต่อย่างใด เรื่องนี้เทศบาลต้องรักษาไว้ให้ได้