พฤติกรรมลูกเปลี่ยนได้ด้วย "บันได 4 ขั้น"

พฤติกรรมลูกเปลี่ยนได้ด้วย "บันได 4 ขั้น"
หากเอ่ยถึงพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ของลูก เชื่อว่าคงทำให้พ่อแม่หลายท่านปวดหัวกันมาบ้างไม่มากก็น้อย แถมบางท่านไม่ทราบว่าจะแก้ไขพฤติกรรมไม่น่ารักเหล่านั้นได้อย่างไร จึงมักงัดไม้แข็งอย่างการดุด่าว่ากล่าวขึ้นมาใช้กับลูก จนเกิดความรู้สึกไม่ดีต่อกันไปโดยปริยาย แต่ในปัญหาก็ต้องมีทางออก และในวันนี้ทีมงาน Life & Family ขอนำเคล็ดลับดี ๆ ที่ช่วยแก้สถานการณ์เด็กไม่น่ารักมาฝากกันค่ะ

เทคนิคเปลี่ยนพฤติกรรมลูกได้รับการเปิดเผยจาก นพ.พงษ์ศักดิ์ น้อยพยัคฆ์ หัวหน้าหน่วยพัฒนาการเด็กและวัยรุ่น วิทยาลัยแพทยศาสตร์ และวชิรพยาบาล ซึ่งได้กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า การแสดงออกพฤติกรรมของเด็กจะเริ่มตั้งแต่อายุ 2 ปีขึ้นไป เด็กที่อยู่ในช่วงวัยแรกเกิดถึง 6 ปี เป็นวัยที่ยังไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้มากนัก แต่พวกเขาจะมีความต้องการทำอะไรด้วยตนเอง และเด็กๆ ในวัยนี้เป็นผู้ที่ยึดครองอำนาจการต่อรองไปจากพ่อแม่เก่งมาก ถ้าพ่อแม่ยอมลูกไปตั้งแต่เล็กจนโตจะเกิดเป็นนิสัยที่ติดตัวเขาไปจนเป็นผู้ใหญ่

"การห้ามหรือการต่อรองความต้องการของลูก คุณพ่อคุณแม่ควรดูความเหมาะสมของบริบทรอบข้าง มาประกอบการตัดสินใจ เพราะเด็กยังไม่รู้ว่าอะไรเหมาะอะไรควร พ่อแม่จะต้องเป็นคนตีกรอบให้กับลูก แต่ต้องอยู่ในขอบเขต ไม่ใช่การบังคับขู่เข็ญ"


สอดคล้องกับวิธีการเปลี่ยนพฤติกรรมลูกด้วยทฤษฎีบันได 4 ขั้นของ นพ. ดุสิต ลิขนะพิชิตกุล ผู้อำนวยการโรงพยาบาลยุวประสาทไวทโยปถัมภ์ ผู้อธิบายถึงทฤษฎีการเลี้ยงลูกที่พัฒนามาจากแนวคิดของการทดลองทางวิทยาศาสตร์ ที่ใช้ในการปรับพฤติกรรมของเด็กและการหล่อหลอมลักษณะนิสัยของเด็กๆ ว่า

หลักการของบันได 4 ขั้น มีดังนี้

บันไดขั้นที่ 1 การเก็บข้อมูล คุณพ่อคุณแม่ต้องคอยสังเกตพฤติกรรมและการกระทำของลูก

บันไดขั้นที่ 2 วิเคราะห์พฤติกรรม โดยจะต้องหาสาเหตุของการเกิดพฤติกรรมนั้น ว่าทำไมลูกถึงแสดงออกแบบนี้

บันไดขั้นที่ 3 วางแผนและลงมือ การใช้วิธีปรับและเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมกับเด็กจะต้องเป็นเข้าถึงเข้าอย่างอ่อนโยนและไม่ควรใช้ความรุนแรง

บันไดขั้นที่ 4 การสร้างนิสัย เป็นการปลูกฝังให้เกิดการปรับเปลี่ยนไปสู่พฤติกรรมที่ดีกว่า

ทั้งนี้เป้าหมายของการเลี้ยงเด็กอยู่ที่การสร้างนิสัย ไม่ใช่แค่ต้องการให้เกิดพฤติกรรม แต่มันจะช่วยให้เกิดเป็นลักษณะนิสัยที่ดีให้กับเด็กๆ ได้ หากพ่อแม่ต้องการให้ลูกมีนิสัยอย่างไร ก็จะต้องมีการศึกษาว่าพฤติกรรมที่จะช่วยสร้างให้เกิดนิสัยแบบนี้ต้องเริ่มจากอะไร ยกตัวอย่างเช่น อยากให้ลูกเป็นคนมีน้ำใจ ก็จะต้องสอนให้ลูกรู้จักแบ่งปันของให้คนอื่น ช่วยงานบ้าน พอปลูกฝังพฤติกรรมเหล่านี้เข้าไปในตัวเด็ก เด็กจะจดจำไปสร้างเป็นลักษณะนิสัยของตัวเอง

"แม้กระทั่งเรื่องง่ายๆ ที่พ่อแม่สามารถฝึกให้กับลูกได้ที่บ้านคือ หัดให้ลูกกินข้าวด้วยตัวเอง ถ้าเป็นเด็กเล็กอาจจะมีการป้อนข้าวเหมือนปกติทั่วไป แต่ว่ามีความพิเศษตรงที่ 3-4 คำสุดท้ายให้เขาได้ตักกินเอง ถึงแม้ว่ามันจะหกเลอะเทอะ จนต้องให้พ่อแม่ตักบ้างก็ไม่เป็นไร แต่หลังจากนั้นคำชมต้องยกให้กับลูกทั้งหมดว่า ลูกเก่งจังเลยสามารถกินข้าวเองได้แล้ว เป็นการสร้างกำลังใจให้กับเขาว่า ทุกครั้งที่เขาทำสิ่งดีๆ ได้ด้วยตนเอง เขาจะได้รับคำชมจากพ่อแม่และเป็นความภูมิใจของเขาด้วย"

อย่างไรก็ตาม คุณหมอท่านนี้ได้ฝากข้อคิดไปยังทุกบ้านว่า การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของลูกให้ได้ผลที่ดีนั้น จะต้องไม่ใช้ความรุนแรงกับลูกเด็ดขาด และอย่ามองว่าพฤติกรรมของเด็กเป็นปัญหา ให้มองว่าเป็นโอกาสที่พ่อแม่ลูกจะได้เรียนรู้และพัฒนาร่วมกัน และเอาพฤติกรรมของลูกที่ไม่ถูกใจทั้งหลายมาเป็นพื้นฐานในการเลี้ยงดู สร้างให้บรรยากาศในการอยู่กับลูกไม่กดดันและไม่น่าเบื่ออีกต่อไป


ที่มา
ผู้จัดการออนไลน์

Create Date : 21 มกราคม 2554 Last Update : 21 มกราคม 2554 13:26:36 น. Counter : 363 Pageviews.		3 comments
Share Tweet