BlogGang.com : : scimovie : หินแปร (Metamorphic rocks)

หินแปร (Metamorphic rocks)

หินแปร ( Metamorphic Rocks)

หินแปร เป็นหินที่เกิดจากการแปรสภาพของหินเดิม ซึ่งเป็นไปได้ทั้งหินอัคนี หินตะกอน และหินแปร ภายใต้อิทธิพลของความร้อนหรือความดัน หรือทั้งสองอย่างภายใต้เปลือกโลก หินแปรมีทั้งแบบที่แสดงการเรียงตัวของแร่ หรือไม่มีก็ได้ อย่างไรก็ตาม หินแปรต้องประกอบด้วยแร่ใหม่ซึ่งเกิดจากกระบวนการแปรสภาพเสมอ ซึ่งแร่บางชนิดสามารถใช้เป็นตัว บ่งบอกถึงอุณหภูมิและความกดดันระหว่างที่เกิดการแปรสภาพ

หินแปรอาจมีส่วนประกอบเหมือนหรือใกล้เคียงกับหินเดิม หรือต่างกันก็ได้
การแปรสภาพ จำแนกออกเป็น 2 แบบ คือ

1. หินแปรที่เกิดจากการแปรสภาพแบบไพศาล ( Regional Metamorphism )

หินแปรกลุ่มนี้สามารถมองเห็นชั้นริ้วลายของการแปรสภาพที่เรียกว่า “ ริ้วขนาน ” ( foliation ) ได้ชัดเจน เนื้อหินมีการเรียงตัวของเม็ดแร่ หรืออาจมีการแสดงการแยกชั้นของแร่ ตัวอย่างหินแปรที่พบมากได้แก่

geology
หินชนวน หรือ หินกาบ (Slate) เป็นหินแปรแบบที่มีรอยขนาน โดยแปรสภาพมาจากหินดินดานหรือหินเถ้าภูเขาไฟ เนื่องจากได้รับความร้อนและความดัน มีเนื้อละเอียดแข็ง แซะออกได้เป็นแผ่น ๆ ผิวรอยแยกเรียบนวลมีสีต่าง ๆ เช่น สีเทา ดำ แดง ม่วง และเขียว จะประกอบด้วย แร่ดิน แร่ไมกา ประโยชน์ใช้ทำหินประดับ มุงหลังคา แผ่นปูพื้น

geology
หินฟิลไลต์(Phyllite) เป็นหินแปรที่มีส่วนประกอบเช่นเดียวกับหินชนวน แต่ได้รับความร้อนความกดดันสูงกว่า ทำให้มีเนื้อหยาบกว่าหินชนวน ผิวเนื้อหินวาวกว่าหินชนวนเพราะแร่ไมกาใหญ่ขึ้น การถูกบีบอัดอย่างแรงทำให้เกิดเป็นริ้วรอยขนาน คดโค้งเป็นลูกคลื่น ผุพังแตกสลายกลายเป็นดินได้ง่าย

geology
หินชีสต์(Schist) เป็นหินที่แปรสภาพมาจากหินดินดานหินภูเขาไฟเนื้อละเอียด ถูกแปรสภาพด้วยความร้อนและความกดดันสูงมาก มีการเรียงตัวขนานกันของผลึกแร่ที่มีลักษณะแบนหรือเป็นแผ่นบาง ๆ หรือเป็นแท่งยาว ทำให้มีลักษณะเนื้อแบบชีสต์เช่น ผลึกของแร่ไมกา แร่ฮอร์นเบลนด์

geology
หินไนส์ (Gneiss) เป็นหินแปรเนื้อหยาบ เกิดจากหินอัคนีถูกความร้อนและความกดดัน ทำให้แยกแร่สีดำและสีขาวออกมาเรียงตัวขนานกันเป็นทาง ๆ ประกอบด้วยแร่ควอร์ตซ์ เฟลด์สปาร์ ทัวร์มาลีน ฮอร์นเบลนด์ ใช้ทำครก หินประดับเช่นปูพื้น

2.หินแปรที่เกิดจากการแปรสภาพแบบสัมผัส ( Contact Metamorphism )

เกิดจากการเปลี่ยนแปลงโดยความร้อนและปฏิกิริยาเคมีของสารละลายที่ขึ้นมาพร้อมกับหินหนืด มาสัมผัสกับหินท้องถิ่น ซึ่งทำให้หินมีเนื้อแน่นและแข็งมากขึ้น ปฏิกิริยาเคมีอาจทำให้เกิดแร่ใหม่เป็นบางส่วน หรือเกิดแร่ใหม่แทนที่แร่ในหินเดิม ตัวอย่างหินแปรชนิดนี้ ได้แก่

geology
หินควอร์ตซ์ไซต์ (Quartzite) เป็นหินแปรแบบไม่มีรอยขนาน โดยแปรสภาพมาจากหินทราย เนื่องมาจากได้รับความร้อนและความกดดันสูง เม็ดทรายและวัสดุประสานจะเชื่อมประสานกันสนิท ทำให้แข็งแรงมาก จะแตกแบบก้นหอย รอยแตกจะผ่าเข้าไปในเม็ดแร่ มักจะประกอบด้วยแร่ควอร์ตซใช้รองพื้นถนน คอนกรีต ทำหินลับมีด และทำวัสดุทนไฟ

geology
หินอ่อน (Marble)เป็นหินแปรแบบที่ไม่มีรอยขนาน โดยแปรสภาพมาจากหินปูน มีทั้งเนื้อละเอียดและหยาบ ประกอบด้วยผลึกแร่แคลไซต์ตกผลึกใหม่ มีขนาดใหญ่ขึ้น เนื้อหินจะแวววาวขึ้น โดยมากมีสีขาว แต่ก็พบสีอื่น เช่น ชมพู แดง เหลือง น้ำตาล และดำ หินอ่อนทำปฏิกิริยากับกรดเกลือใช้ทำหินขัดมันประดับอาคารบ้านเรือน สำนักงาน หรือแกะสลักเป็นรูปต่าง ๆ

หินฮอนเฟลส์ (Hornfels) เป็นหินแปรไร้ริ้วขนาน เนื้อละเอียดสีดำหรือเข้ม มีความแข็งและมีขอบคมเมื่อแตกออก แปรสภาพมาจากหินอะไรก็ได้ที่มีเนื้อละเอียด (เช่น หินดินดานหรือหินโคลน) ที่สัมผัสอยู่กับหินอัคนีบาดาล เมืองไทยพบอยู่ตามเทือกเขาใหญ่ที่มีหินแกรนิตอยู่ เช่น ภูเก็ต พังงา ตาก ลพบุรี เลย และประจวบคีรีขันธ์

ที่มา
61.7.221.112/ScientBlog/wp-content/uploads/2008/.../book7.doc
//www.budmgt.com/quarry/qua01/gen-geology-wp.html

Create Date : 28 พฤศจิกายน 2552

Last Update : 29 พฤศจิกายน 2552 12:07:31 น.

0 comments

Counter : 5568 Pageviews.