ตัดปลายใบตองเพื่อความสวยงาม แต่ถ้าต้องการความรวดเร็ว
ยังไม่ต้องตัดก็ได้ เพราะหลังจากเย็บกลีบกระทงเสร็จแล้ว ก็ต้องตัดอีกครั้งอยู่ดี
วิธีพับกลีบคอม้า (กลีบขอบกระทง) มีขั้นตอนดังนี้
1. ใช้ใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ ขนาด 1.5 นิ้ว จับใบตองให้ด้านนวลอยู่บน ส่วนหัวของใบอยู่ด้านขวา
2. พับใบตองด้านซ้ายลงมา ให้ริมใบตองตั้งฉาก
3. พับใบตองด้านขวาลงมาประกบ ให้ริมใบตองชิดกับด้านซ้ายพอดี
4. จับพับทบเข้าหากัน
5. จับใบตองตามแนวนอน ให้ปลายแหลมหันไปทางด้านซ้าย
6. พับริมใบตองด้านขวาลงมาตั้งฉากชิดกับขอบพอดี
7. พับทบไปทางด้านซ้ายอีกครั้ง
8. พับด้านหลังแบบเดียวกันเหมือนด้านหน้าค่ะ
9 . เมื่อพับเสร็จ หน้าตาจะเป็นแบบนี้ค่ะ
10. ทำกลีบเพิ่ม โดยการพับการพับวิธีเดียวกัน แล้วนำกลีบที่ทำเพิ่มสอดทับกับส่วนหัวของกลีบแรก (ขวามือ)
เพื่อให้อยู่ข้างหน้า (ซ้ายมือ) แบบนี้
11. ด้านหลังจะมีหน้าตาแบบนี้ค่ะ
12. จับแนวของสันทบให้ตรงและขนานกัน แล้วเย็บตรึงด้วยด้ายสีเดียวกับใบตอง
ถ้าต้องการให้แต่ละกลีบแน่นสม่ำเสมอ ควรเย็บแบบด้นถอยหลัง
แทงเข็มขึ้นตรงกลางระหว่างรอยต่อของทั้ง 2 กลีบ
13. แทงเข็มลงไปทางด้านขวา ให้แนวด้ายเฉียงลงมา
เพื่อให้เส้นด้ายขวางกับแนวเส้นของใบตอง
14. เย็บต่อไปเรื่อย ๆ โดยให้ระยะห่างของแต่ละกลีบเท่า ๆ กัน ประมาณ 0.5 - 1 ซ.ม.
ถ้าเย็บถี่กว่านี้ จะมีผลตอนประกอบเข้าเป็นตัวกระทง
ซึ่งจะอธิบายในขั้นตอนนั้น แต่ถ้าเย็บห่างเกินไปจะดูไม่สวยงาม
15. เย็บแบบนี้ไปเรื่อย ๆ หากด้ายหมดก่อนเย็บกลีบคอม้าครบ
ให้เย็บกลีบที่ด้ายจะหมดเป็นรูปกากบาท (ไม่ต้องมัดปม) เหลือด้ายนิดหน่อย
ใช้กรรไกรตัดด้ายออก แล้วใช้ด้ายเส้นใหม่เย็บกลีบต่อไปได้เลย
16. จนกว่าจะได้ความยาวเท่ากับเส้นรอบวงของฐานกระทง (ตัวอย่างด้านข้าง)
17. ตัวอย่างด้านบนค่ะ
18. ตัดปลายใบตองให้เรียบร้อย โดยเริ่มวัดจากขอบของกลีบคอม้าด้านบนลงมา ประมาณ 2 นิ้ว
และให้ความกว้างเท่ากันตลอดทั้งเส้นของกลีบคอม้า
ป.ล. อย่าเพิ่งตัดด้ายที่เย็บกลีบคอม้าออก เพราะจะใช้เย็บในขั้นตอนเข้ารูปกระทงอีกครั้งค่ะ
19. เมื่อตัดเรียบร้อยแล้ว ก็จะเป็นแบบนี้ค่ะ
20. ใช้กรรไกรตัดด้ายที่เย็บกลีบคอม้า 2 กลีบแรก
โดยสอดกรรไกรตัดด้ายตรงกลางช่องว่างของกลีบคอม้า ดังรูป
***ระมัดระวังกลีบคอม้าที่ตัดด้ายออกจะหลุด ควรจับไว้ให้ดี ๆ***
21. นำปลายกลีบคอม้าอีกด้านมาสอดให้อยู่ด้านใน ของปลายกลีบคอม้าที่ตัดด้ายออกไป
22. เย็บกลีบคอม้าที่ต่อกันไว้ แบบเย็บด้นถอยหลังเหมือนเดิม
เฉพาะ 2 กลีบที่โดนตัดด้ายออกไปก่อนหน้านี้ (แทงขึ้น)
23. และแทงเข็มลงเพื่อให้ปลายกลีบคอม้าทั้ง 2 ด้านที่ต่อกัน เชื่อมแน่นเป็นเส้นเดียวกัน
เย็บกลีบคอม้าสุดท้ายเป็นรูปกากบาท (ไม่ต้องมัดปม) เหลือด้ายนิดหน่อย ใช้กรรไกรตัดด้ายออก
24. สวมเส้นกลีบคอม้าที่เย็บแล้วเข้ากับฐานโฟม 8 นิ้ว
โดยวัดความสูงจากขอบของกลีบคอม้าถึงฐานโฟม ประมาณ 0.5 นิ้ว
จากนั้นยึดติดกลีบคอม้ากับขอบโฟมด้วยตะปูเข็มหมุด ให้แน่นรอบกระทงด้วยความสูงที่เท่า ๆ กัน
25. จัดเก็บขอบกลีบคอม้าที่ดูบาน ๆ ด้วยการใช้มือทั้ง 2 ข้างตะล่อมเข้าไปให้ขอบกลีบหุบเข้า
(อ้างอิงถึงขั้นตอนที่ 14) ขั้นตอนนี้หากใครเย็บกลีบคอม้าถี่มากเกินไป จะตะล่อมไม่ลง
กระทงก็จะมีขอบปากบาน ๆ ดูไม่สวยงาม
26. ด้านข้างจะเห็นแนวตะปูเข็มหมุด ที่ยึดติดระหว่างกลีบคอม้ากับขอบโฟม
เคล็ด(ไม่)ลับ
พักเก็บกระทงไว้ไม่ให้โดนลม เพื่อป้องกันไม่ให้ใบตองแห้งจนเกินไป
ด้วยการราดน้ำ หรือ จุ่มน้ำ 1 ครั้ง เขย่าให้พอสะเด็ดน้ำ
ใช้ผ้าบาง ๆ ชุบน้ำปิดไว้ หรือใส่ในถุงก๊อบแก๊บ (หูหิ้ว) ก็ได้เช่นกัน
การตกแต่งด้านในกระทง มีขั้นตอนดังนี้
1. ใช้โฟมอันเล็ก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 7 นิ้ว วัดความกว้างจากขอบโฟมด้านนอก
เข้ามาด้านใน ประมาณ 2 นิ้ว ทั้ง 4 ด้าน เพื่อหาจุดกึ่งกลาง
2. ใช้คัตเตอร์เกลาโฟมที่วัดแล้ว ให้โค้งนูนเป็นลักษณะหลังเต่า
โดยเริ่มเกลาเป็นแผ่นบาง ๆ จากขอบด้านในที่วัดไว้ โค้งลงมาถึงขอบด้านนอก
3. หาจุดกึ่งกลางของฐานโฟม แล้วใช้ปากกาลูกลื่นตีตารางแบ่งเป็น 4 ส่วน เท่า ๆ กัน
วาดเป็นกลีบดอกคล้ายลายประจำยาม 4 ดอก ตามรูป
***ไม่ควรใช้ปากกาเมจิก เพราะน้ำหมึกจะกัดโฟม***
4. นำฐานโฟมที่วาดเสร็จ วางบนฐานกระทงกลีบคอม้าที่พักเก็บไว้
เสียบไม้กลัดยาว ๆ หรือ ไม้เสียบลูกชิ้น ทะลุจนถึงก้นโฟมด้านล่าง เพื่อให้ฐานโฟมทั้ง 2 อันติดกัน
5. เดินเส้นขอบของกลีบดอกลายประจำยาม ด้วยดอกบานไม่รู้โรยสีขาว
ถ้าหากดอกหนาหรือใหญ่เกินไป ปลิดดอกบานไม่รู้โรยให้เล็กลงตามความเหมาะสม
ใช้คัตเตอร์หรือกรรไกรตัดแต่งก้นดอกให้เท่ากัน
6. ใช้ตะปูเข็มหมุดเล็ก เสียบเกือบจุดกึ่งกลางของดอกบานไม่รู้โรยทะลุลงก้นดอก
ปักลงตามเส้นขอบที่วาดไว้ตามรูป
7. ตกแต่งลวดลายด้านในของกลีบดอกลายประจำยาม ด้วยดอกบานไม่รู้โรยสลับสีตามรูป
หรือลายอื่นก็ได้ตามแต่ไอเดียสร้างสรรค์ของแต่ละคน
8. จากนั้นตกแต่งขอบกลีบดอกลายประจำยามให้ครบทั้ง 4 ด้าน
9. ตกแต่งลวดลายด้านในให้ครบทั้ง 4 ด้านเช่นเดียวกัน
10. ติดลายด้านในให้เรียงกันคล้ายรูปทรงเรขาคณิต
11. ตกแต่งช่องว่างที่เหลือทั้งหมด ด้วยดอกบานไม่รู้โรยสีม่วง เพื่อให้ตัดกับสีขาวของกลีบดอก
เคล็ด(ไม่)ลับ
พักเก็บกระทงไว้ไม่ให้โดนลม เพื่อป้องกันไม่ให้ใบตองแห้งจนเกินไปอีกครั้ง
ด้วยการราดน้ำ หรือ จุ่มน้ำ 1 ครั้ง เขย่าให้พอสะเด็ดน้ำ
ใช้ผ้าบาง ๆ ชุบน้ำปิดไว้ หรือใส่ในถุงก๊อบแก๊บ (หูหิ้ว) ก็ได้เช่นกัน
การพับกลีบบัวตกแต่ง มีขั้นตอนดังนี้
1. ใบกระบือ
2. ตัดใบกระบือกว้าง ประมาณ 1 นิ้ว ตามรูป
3. ใช้ใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ กว้าง 1.5 นิ้ว หันด้านนวลขึ้นข้างบน วางใบกระบือที่ตัดแล้วไว้ตรงกลาง
4. พับใบตองด้านขวาลงมา 45 องศา แล้วพับลงมาอีกครั้งให้ได้แนวตั้งฉาก
5. พับด้านซ้ายเหมือนกับด้านขวา
6. ให้สันทบของทั้ง 2 ข้างชิดกันพอดี
7. จับกระพุ้งให้มีลักษณะเหมือนกลีบบัวหรือนมสาว จะเห็นใบกระบืออยู่ด้านใน
บิดกลีบด้านซ้ายไปด้านหลัง แล้วบิดกลีบด้านขวามาด้านหน้าให้ทับกลีบด้านซ้าย
8. ใช้กรรไกรตัดปลายส่วนเกินให้เรียบร้อย เย็บด้วยด้ายสีเขียวใบตองเป็นรูปกากบาท
เพื่อไม่ให้กลีบซ้ายและขวาที่ประกบกันหลุดออก
เมื่อทำกลีบบัวครบ 140 อันเรียบร้อยแล้ว นำกลีบทั้งหมดไปติดรอบ ๆ กระทงกันค่ะ
9. ติดแถวที่ 1 ให้รอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
ให้ส่วนปลายของกลีบบัวอยู่ต่ำกว่าขอบปากกระทง ประมาณ 0.5 นิ้ว
10. ติดกลีบบัวอันต่อไป เว้นช่องไฟไม่ให้เกยทับกลีบแรก หรือห่างกันจนเกินไป
โดยให้มีความสูงเท่า ๆ กัน จนครบชั้นที่ 1 รอบกระทง
11. ติดกลีบบัวแถวที่ 2 โดยรอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้กลีบบัวแถวที่ 2 อยู่ระหว่างกลีบบัวของแถวที่ 1
12. ติดกลีบบัวแถวที่ 3 โดยรอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้กลีบบัวของแถวที่ 3 อยู่ระหว่างกลีบบัวของแถวที่ 2
และให้ตรงกับกลีบบัวของแถวที่ 1
13. ติดกลีบบัวแถวที่ 4 โดยรอบกระทง ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
โดยให้กลีบบัวของแถวที่ 4 อยู่ระหว่างกลีบบัวของแถวที่ 3
และให้ตรงกับกลีบบัวของแถวที่ 2
การติดกลีบบัวแถวสุดท้ายนี้ ให้ติดใต้ฐานของกระทง
14. เมื่อติดกลีบบัวรอบกระทงครบ 4 ชั้น ตัดใบตองเป็นรูปวงกลมขนาดเท่ากับฐานกระทง
นำมาปิดทับใต้ฐาน ยึดติดด้วยตะปูเข็มหมุด
การตกแต่งธูปและเทียน มีขั้นตอนดังนี้
1. นำเทียนแนบกับไม้เสียบลูกชิ้น ให้สูงจากด้านล่างของขอบเทียน ประมาณ 1 นิ้ว
พันฟลอร่าเทปโดยรอบเทียนและไม้เสียบลูกชิ้นจนสิ้นสุดของขอบเทียน
2. พันธูป 3 ดอก ด้วยฟลอร่าเทปเช่นเดียวกัน แต่ไม่ต้องใช้ไม้เสียบลูกชิ้น
แต่ตัดปลายไม้ให้แหลม เพื่อสะดวกต่อการปักลงที่กระทง
เพราะก้านของธูปเป็นไม้อยู่แล้ว มัดรวมธูปเข้าด้วยกัน
3. ใช้ใบกระบือพับกลีบบัว วางแถวละ 4 กลีบ ของธูปและเทียน
โดยให้กลีบบัวแถวที่ 2 อยู่ระหว่างกลีบบัวแถวที่ 1 มัดคล้องทุกกลีบด้วยด้ายให้แน่น
พันฟลอร่าเทปปิดด้ายของธูปและเทียนยาวลงมาจนถึงไม้ ตัดปลายไม้ให้แหลม
4. นำธูปและเทียนปักตรงกลางกระทง เป็นอันเสร็จเรียบร้อย พร้อมลอยได้ทันทีค่ะ
เคล็ด(ไม่)ลับ
ถ้าใครทำกระทงก่อนถึงวันลอยกระทง ไม่เกิน 5 วัน
ขอแนะนำให้เอาน้ำราดกระทงหรือ จุ่มน้ำอีก 1 ครั้ง เขย่าให้พอสะเด็ดน้ำ
ใส่ในถุงก๊อบแก๊บ (หูหิ้ว) มัดปาก นำไปแช่ตู้เย็น
เป็นการเก็บรักษาความสดของใบตองและดอกไม้ ไม่ให้เหี่ยวเฉาค่ะ
ขอบคุณทุกคนที่ติดตาม Blog กระทง(ไม่หลงทาง) ของฟินมาโดยตลอด
เป็นกระทงใบแรกที่ทำด้วยตัวเอง แถมดันอุตริทำกระทงแบบยาก ๆ ประณีต เหมือนชาววัง
เริ่มทำกระทงของบ่ายวันเสาร์ - ตี 3 ของวันอาทิตย์ที่ผ่านมา จนฟินไข้ขึ้นน๊อคไปเลยค่ะ
แต่พอได้เห็นผลงานกระทงของตัวเองแล้ว ทั้งภูมิใจและสวยงามจนไม่อยากเอาไปลอยจริง ๆ
ขอบคุณ เจ๊อิ๋ว (ปตัญชลี) ที่ถ่ายทอดวิชาความรู้ให้นุ้งฟินตั้งหลายอย่าง
และสอนด้วยความอดทนจนเสร็จเรียบร้อยสมบูรณ์อย่างที่เห็น
งานนี้ฟินจึงจ่ายค่าเล่าเรียนด้วยการเลี้ยงฉลองวันเกิดฟินย้อนหลัง (6 พฤศจิกายน)
เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา โปรดติดตามเรื่องราวเมนูอาหารฉลองวันเกิดของฟินใน Blog หน้านะคะ บะบายจ้า
Create Date : 12 พฤศจิกายน 2551 |
|
8 comments |
Last Update : 30 มกราคม 2552 22:14:44 น. |
Counter : 29927 Pageviews. |
|
|
ขอปรบมือให้กับความสามารถ ของสาวน้อย ฟินญ่า
ความเก่งไม่เข้าใครออกใคร คนเก่งทำอะไรก็ดีเสมอ
ขยัน มานะ อดทน คือคุณสมบัติ ของคนทำกระทง
ปีหน้าฟ้าใหม่ มาทำกระทงกันอีกนะ
คราวหน้าให้มันอลังการงานสร้างกว่านี้เลย