มารู้จัก "มัน" กันเถอะ

วันนี้รู้สึกครึ้มใจ อยากเริ่มเรื่องที่ให้ความรู้
เพื่อที่เราจะไม่ต้องรู้อยู่คนเดียว เพราะตั้งแต่รู้จักกับสัตว์ชนิดนี้มา
ได้มีโอกาสแบ่งปันให้คนอื่นร่วมรู้จักอย่างเป็นเรื่องราว น้อยมากฃ

เกริ่นก่อนนะคะ ว่าเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง ถิ่นอาศัยอยู่ในน้ำทะเล
ที่ค่อนข้างใส พบได้ทั่วไป ตั้งแต่ความลึก 3 เมตรลงไป
ลองมาดูกันนะ ว่าตัวอะไร


ทุกคนคงจะเห็นพ้องต้องกัน ว่าเป็นอะไรซักตัว รูปร่างแปลก ๆ คล้าย ๆ ดาวทะเล
แต่สิ่งที่ทุกคนคงไม่ปฏิเสธ น่าจะเป็นสีสันที่สดใส ได้ใจผู้ที่พบเห็น
เค้าเป็นสัตว์ที่ค่อนข้างจะมีหลายสี บางชนิดสีเดียว
บางชนิดก็พบรูปแบบสีได้มากถึงสิบรูปแบบขึ้นไป
ลองดูอีกซักภาพนะคะ


จะเห็นได้ว่า นอกจากเค้าจะมีสีที่ถูกตา ยังจะมีรูปร่างให้แปลกใจได้อีกค่ะ
สัตว์ชนิดนี้ มีชื่อไทยว่า ดาวขนนก ส่วนชื่อสามัญที่รู้จักกันทั่วโลก
ก็คือ Feather star. เป็นสัตว์ทะเลไม่มีกระดูกสันหลังที่อยู่ในกลุ่มเดียวกันกับ
เม่นทะเล ดาวทะเล และปลิงทะเล ถูกแล้วค่ะ เป็นข้อมูลที่ไม่ผิดพลาดแน่นอน
เนื่องจากสัตว์ในกลุ่มนี้ มีหนามอยู่ที่ลำตัว จึงได้มีชื่อกลุ่มว่า Echinoderm
อันนี้ผู้ที่เคยเรียนสายวิทย์มา คงรู้ที่มาที่ไปของชื่อกลุ่มแล้ว
ออ แล้วก็ ดาวทะเลไม่ใช่ปลาดาวนะคะ ปลาเป็นสัตว์มีกระดูกสันหลัง
ผู้คนชอบพูดกัน ทำให้เกิดความเข้าใจผิด
ซึ่งในกรณีของหอยเม่นก็เช่นเดียวกัน ถ้าใครยังเรียกแบบนี้อยู่
ก็แนะนำให้เปลี่ยนมาเรียกว่าเม่นทะเลกันได้แล้วค่ะ

อาจจะแปลกใจ ที่ดาวขนนก จะดูยังไง ก็ไม่เห็นจะมีหนามกับเค้าเล้ย
ทำไมถึงได้จัดอยู่ในกลุ่มนี้ หลักฐานอีกอย่าง มาจากลักษณะของตัวอ่อน
รวมถึงการพัฒนาการของตัวอ่อนด้วย เพราะมีรูปแบบเดียวกัน เลยไม่สามารถแยกออกไปตั้งกลุ่มใหม่ได้

ทีนี้ เราลองมาดูโครงสร้างร่างกายของเค้าดีไม๊คะ
ร่างกายของดาวขนนกส่วนใหญ่ เป็นโครงสร้างหินปูนค่ะ
ซึ่งก็เป็นแคลเซียมคาร์บอเนต ที่ปะการังนำไปสร้างโครงสร้างร่างกายนั่นเอง
ดาวขนนกจะมีก้อนอวัยวะภายในที่รวมทั้งปาก ทวารหนัก และระบบประสาท
อยู่ด้านบนนั่นเอง ลองมาดูหน้าตากันค่ะ


ดาวขนนกเนี่ย จะพิเศษกว่าเม่น ดาวทะเล รวมถึงปลิง ตรงที่ว่า
เค้ามีปากและทวารอยู่ด้านเดียวกัน คือด้านบน ส่วนเม่นและดาว
จะมีปากด้านล่าง ทวารหนักด้านบนของลำตัวค่ะ
ในปลิงทะเลก็แยกกันอยู่คนละด้าน อย่างชัดเจน
อืมมมมมม แล้วเวลาเค้าถ่ายเนี่ย เค้าจะกินมูลตัวเองลงไปอีกมั๊ย


ขออธิบายโครงสร้างร่างกายให้จบก่อนนะคะ
แล้วค่อยไปดูวิธีการกินอาหาร จะได้รู้กันว่าเค้าจะกินมูลได้มั๊ย




ทีนี้ก็เห็นกันอย่างชัดเจนแล้วนะคะ ว่าโครงสร้างร่างกายของดาวขนนกนั้นประกอบไปด้วยแผ่นกลางลำตัว ที่อยู่บนแผ่นกระดูกด้านตรงข้ามปาก
เรียงต่อกันในแนวรัศมีเป็นรูปถ้วย
ทางด้านบนเป็นก้อนเนื้อเยื่อที่รวมอวัยวะภายในเข้าด้วยกัน
มีลักษณะเป็นก้อนเนื้อเยื่อที่ปิดทับอยู่บนแผ่นกลางลำตัว
โดยมีปากและทวารหนักอยู่บนด้านเดียวกัน  
ทางด้านล่างมีแผ่นกลางตัวด้านตรงข้ามปาก
เชื่อมรวมกับแผ่นกระดูกด้านตรงข้ามปาก
และมีปลอกรองรับกิ่งของก้าน (cirrus socket)
ซึ่งกิ่งของก้านนี้จะทำหน้าที่เกาะเกี่ยวกับวัตถุที่อยู่ใต้น้ำ
กิ่งของก้านจะไม่มีการแตกแขนง มีลักษณะเป็นข้อหินปูนมาเรียงต่อกัน
 โดยที่ข้อสุดท้ายจะเปลี่ยนเป็นรูปโค้ง คล้ายกับตะขอ
และที่ข้อก่อนข้อสุดท้าย จะมีลักษณะเป็นหนามที่ด้านในของกิ่งของก้าน
เพื่อใช้ยึดติดกับวัตถุใต้น้ำอย่างมั่นคง
แขนของดาวขนนกจะแตกออกในแนวรัศมี จากแผ่นกลางตัวจำนวน 5 แขนและจะแตกแขนงออกไปอีก
อาจพบว่ามี 5 แขนไปจนถึงมากกว่า 200 แขน
แขนของดาวขนนกจะยาวและสามารถโค้งงอได้ มีลักษณะเป็นข้อหินปูนเล็ก ๆ มาเรียงต่อกันและยึดติดกันด้วยเส้นเอ็น (ligament)
ที่อยู่ข้างในข้อหินปูนนั้น ทำให้แขนไม่หลุดออกจากกัน การเคลื่อนไหวของแขนมาจากการหดตัวของกล้ามเนื้อดึงให้แขนมีการยกขึ้น และจะใช้เส้นเอ็นช่วยยึดข้อหินปูนไม่ให้หลุดออกจากกันในขณะที่มีการยืดแขน
ในแต่ละข้อของแขนจะแตกแขนงออกไปในซีกซ้าย – ขวา เรียกว่า กิ่งของแขน ซึ่งทำหน้าที่ดักจับอาหารและส่งอาหารเข้าสู่ร่องอาหาร (ambulacral groove) ที่มีลักษณะเป็นร่องที่เชื่อมต่อกันในแต่ละแขน ภายในของร่องอาหารจะประกอบไปด้วยเซลล์บุผิวที่มีซีเลีย (cilia)
ทำหน้าที่โบกพัดอาหารที่อยู่ในร่องอาหารให้เคลื่อนจากร่องอาหารที่อยู่ที่แขนเข้าไปในร่องอาหารที่อยู่บนผิวของก้อนอวัยวะภายใน จากนั้นจึงส่งอาหารเข้าสู่ปาก


อืมมมม รู้สึกว่าตัวหนังสือจะเริ่มเยอะแล้วค่ะ เริ่มจะไม่ค่อยน่าอ่านแล้ว

จริง ๆ แล้ว คนเขียนเริ่มง่วงแหละค่ะ

รออ่านต่อตอนหน้าแล้วกันนะคะ

 

Create Date : 01 พฤษภาคม 2553		4 comments
Last Update : 7 ตุลาคม 2553 8:12:55 น.
Counter : 6975 Pageviews.
Share Tweet