BlogGang.com : : ronneleph : ช้างวาด วาดช้าง

ช้าง กะชอ อาเจียง

พฤศจิกายน 2552

1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

6 พฤศจิกายน 2552

ช้างวาด วาดช้าง

ในวันที่ฝนตกตลอดวันตลอดคืนของต้นเดือนกรกฏาคมที่ผ่านมา ในขณะที่หลายๆคนคงจะนอนหลับสบายอยู่ที่บ้าน ผมกับครอบครัวมีกำหนดการต้องเดินทางไปงานแต่งงานของเพื่อน ที่จังหวัดเชียงราย เนื่องจากระยะทางที่ไกลประกอบกับฝนตกตลอดเวลา เบาบ้างหนักบ้างสลับกันไปทำให้ผมต้องใช้ความระมัดระวังในการขับรถมากกว่าเดิมเป็นพิเศษ และที่สำคัญระหว่างทางเราพบเจออุบัติเหตุมากมายทั้งขาไปและขากลับ
ผมขับรถและมองดูสิ่งรอบตัวแล้วทำให้คิดอะไรไปเรื่อยเปื่อยจนมาถึงเรื่องหนึ่งที่เราเห็นในภาพข่าวทีวี มันเป็นช่วงเวลาที่มีการพูดถึงกันมากในกระแสข่าวช่วงนี้ ทั้งเรื่องการเปิดให้ชมลูกแพนด้าของสวนสัตว์เชียงใหม่ การประกวดตั้งชื่อแพนด้าน้อย ทำให้ในช่วงนี้จังหวัดเชียงใหม่ของเราคึกคักเป็นพิเศษ พลอยทำให้ธุรกิจน้อยใหญ่สดชื่นไปตามๆกัน แต่ที่ดังไม่แพ้กันนั่นคือ การนำสีมาทาที่ตัวช้างให้เป็น “ช้างแพนด้า” ของปางช้างแห่งหนึ่งในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ทำให้มีเสียงวิจารณ์ต่างๆนานา ทั้งในแง่บวกและแง่ลบมากมาย อันนี้ก็แล้วแต่วิจารณญาณ ของแต่ละคนนะครับ

อันที่จริงแล้ว การระบายสีลงบนตัวช้างนั้น มีการทำกันมานานแล้วตั้งแต่สมัยที่ยังใช้ช้างในการออกรบ การทาสีเป็นการแต่งแต้มให้ช้างศึกนั้นสวยงามแลดูน่าเกรงขาม ให้เข้ากับเครื่องทรงของช้างและสมกับเป็นราชพาหนะ แต่สีที่ใช้มักจะทำมาจากสิ่งที่เป็นธรรมชาติและไม่เป็นพิษต่อช้าง อาทิ เปลือกไม้ที่ให้สีส้มแดง,ดินขาวดินสอพลอง,มะเกลือ เป็นต้น ซึ่งปัจจุบันนี้ยังคงพบเห็นอยู่บ้างตามงานพิธีต่างๆ ในจังหวัดสุรินทร์ แต่ก็มีหลายครั้งที่ผมได้ให้คำแนะนำสำหรับผู้ที่จะใช้สีในการทาลงบนผิวหนังร่างกายช้าง สิ่งที่ต้องพึงระลึกและระวังให้มากที่สุดคือ สีที่ใช้จะต้องไม่มีพิษ หรือมีส่วนผสมของปรอทและตะกั่วหรือสารเคมีอื่นใดที่อาจมีพิษต่อผิวหนังและร่างกายช้าง อันที่สองจะต้องเป็นสีที่ล้างออกง่ายโดยน้ำธรรมดา ซึ่งคุณสมบัติต่างๆนี้มีในสีธรรมชาติ และสีน้ำบางชนิดเท่านั้น เพราะฉะนั้นหากมีการระบายสีที่ตัวช้างถ้าเป็นสีดังกล่าวก็เบาใจได้ แต่ถ้าเป็นสีเคมีก็ไม่ควรใช้นะครับ

แล้วสีที่ใช้ในการวาดรูปของช้าง เป็นสีชนิดใด คำตอบในปัจจุบันเราใช้สีน้ำอะคลิลิค เป็นส่วนใหญ่ และเป็นสีที่ไม่มีสารปรอทและตะกั่ว ต่างจากสีน้ำมันส่วนมากจะมีส่วนประกอบของสารที่เป็นพิษต่อผิวหนังและร่างกาย รวมถึงกลิ่นของน้ำมันที่จะระเหยเข้าสู่ร่างกายของช้างได้อีกทางหนึ่ง และขณะนี้ผู้ที่เป็นศิลปิน(คน) หลายท่านที่เคี่ยวกรำในการสร้างสรรค์งานศิลป์จากปลายพู่กัน ได้ล้มป่วยด้วยโรคระบบทางเดินหายใจและมะเร็ง นั่นก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ทำให้วงการศิลปะ ตื่นตัวในการเลือกใช้สีในการวาดรูป เพราะสิ่งต่างๆล้วนมีคุณและโทษ แต่บางทีกว่าจะเห็นผลก็ต้องใช้เวลา
ครับสำหรับช้างวาดรูปนั้นในปัจจุบันไม่ได้เป็นเรื่องใหม่นัก เพราะมีมากว่าสิบปีแล้ว เฉพาะในประเทศไทย ที่แรกที่ช้างวาดรูปก็คงเป็นที่ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย และต่อมาก็มีแพร่หลายไปตามปางช้างต่างๆ เพราะนักท่องเที่ยวให้ความสนใจ ซื้อเป็นของฝากบ้าง ซื้อไปประดับบ้านบ้างจนทุกวันนี้พบเห็นการนำไปขายทางอินเตอร์เน็ทมากมาย และที่ปางช้างแม่สาปัจจุบันมีศิลปินช้างมากกว่า ๑๘ เชือก และแต่ละเชือกก็ได้รับการสอนโดยครูฝึก ให้สามารถวาดภาพตามรูปแบบของแต่ละเชือกได้อย่างสวยงาม ทั้งดอกไม้,ต้นไม้,หัวช้าง และภาพเหมือนต่างๆ รวมไปถึงข้อความตามวาระต่างๆมากมาย
สำหรับภาพวาดที่เกิดจากช้าง หลายท่านอาจจะมีความเห็นแย้งว่า สัตว์ไม่สามารถทำงานศิลปะได้ งานศิลปะคืองานที่จะต้องเกิดจากการสร้างสรรค์ของมนุษย์เท่านั้น ครับจริงๆแล้วเราไม่ได้ต้องการนำเสนอในแง่อื่นใดที่เป็นการทำลายหรือทำให้ความหมายของศิลปะ ผิดเพี้ยนหรือหม่นหมองแต่อย่างใด แต่การนำเสนอของเราผู้ดูแลช้างสมบัติของชาติ เราเพียงต้องการนำเสนอความสัมพันธ์ ในรูปแบบใหม่ที่ช้างและคนสามารถทำร่วมกันได้ ให้เกิดความหลากหลายในการแสดงความสามารถและเพิ่มมูลค่าให้กับสิ่งที่มีอยู่ในตัวช้าง การถ่ายทอดความคิดของมนุษย์ผ่านลงไปยังตัวช้างและปลายงวง ที่บรรจงตวัดปลายพู่กันที่แต้มสีต่างๆ ลงบนผืนกระดาษและผ้าใบ เกิดสิ่งๆหนึ่งที่ดูแล้วสะท้อนสะเทือนความรู้สึก มันคือศิลปะหรือเปล่า คำตอบอยู่ที่ตัวคุณเอง

ในวันที่แดดแจ่ม ฟ้าใส เทือกเขาดอยสุเทพเบื้องหน้าช่างงามล้นเหลือ ผู้คนต่างขวักไขว่ตามท้องถนน ชีวิตกลับมาเป็นปรกติอีกครั้งหนึ่ง ข่าวสารบ้านเมืองก็ยังคงดำเนินไป ไข้หวัด 2009 ก็ยังคร่าชีวิตผู้คนไม่หยุด แต่สิ่งที่แน่นอนที่สุด ชีวิตต้องอยู่กับความจริง