เคยมีอยู่หลายครั้งที่ตื่นขึ้นมาในวันที่ว่างเว้น แล้วนึกไม่ออกว่าวันนี้จะทำอะไรดี  สิ่งแรกที่มักจะทำเสมอคือการแหงนมองฟ้าแล้วบอกกับตัวเองว่า “วันนี้จะต้องเป็นวันที่ดีอีกวันหนึ่ง” เพียงแค่นี้สิ่งที่อยากจะทำเพื่อเติมเต็มวันที่ว่างเว้นก็เกิดขึ้นมากมายในห้วงความคิด มากมายจนบางทียากที่จะตัดสินใจ

เมื่อคำนึงถึงเวลาที่มีในวันนั้น ผมได้เลือกแล้วที่จะไปเดินทางไปเที่ยวชมวิถีแห่งชุมชนกับสายน้ำพร้อมหาของอร่อยรับทานที่ ตลาดบ้านใหม่ แห่งเมืองแปดริ้ว

ผมใช้เส้นทางมอเตอร์เวย์ เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 314 เรื่อยไปจนถึงตัวเมืองแปดริ้ว จากนั้นเลี้ยวซ้ายบริเวณ รร เบญจมราชรังส ขับเรือยไปจนถึงตลาดบ้านใหม่และจอดรถใต้สะพานทางรถไฟข้ามแม่น้ำบางปะกงแห่งนี้  ค่าจอดรถเค้าไม่เรียกร้อง แล้วแต่จะให้ครับ

ภาพตลาดที่อยู่คู่กับชาวแปดริ้วมาเนิ่นนานกว่าร้อยปีก็ปรากฏแก่สายตา  มิอาจปฎิเสธได้เลยว่าชุมชนกับสายน้ำเป็นของคู่กันมาแต่อดีตกาล ความเจริญรุ่งเรืองและการทำมาค้าขายในอดีตล้วนแต่กำเนิดมาตามสายน้ำ เป็นสิ่งเชื่อมโยงอดีตสู่ปัจจุบัน

ในอดีตสายน้ำเป็นเส้นทางการสัญจรของผู้คนส่วนใหญ่ แหล่งชุมชนที่หนาแน่นส่วนใหญ่ตั้งอยู่ริมน้ำ ไมเว้นแม้แต่ชุมชนชาวแปดริ้วที่มีตลาดบ้านใหม่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำบางปะกง แม่น้ำสายหลัก สายน้ำแห่งชีวิตของชาวจังหวัดฉะเชิงเทรา

และสายน้ำนี่เองที่เชื่อมโยงอดีตสู่ปัจจุบันที่กระแสแห่งวัตถุ และการพัฒนา ทำให้เส้นทางการสัญจรทางบกเข้ามาทดแทน บทบาทของสายน้ำลดลง คือวัฎจักรที่เกิดขึ้นกับชุมชนและตลาดริมน้ำทุกแห่งหน

ตลาดบ้านใหม่ จังหวัดฉะเชิงเทราก็อยู่ในวังวนแห่งวัฎจักรนี้ด้วยเช่นกัน   เมื่อศูนย์กลางการค้าและความเจริญเปลี่ยนผันไป มีตลาดและชุมชนใหม่เกิดขึ้นรองรับการค้าขายทางบกแทน  วิถีชีวิตของชาวตลาดบ้านใหม่ที่ผูกพันอยู่กับการค้าขายและสายน้ำก็ผันแปรไป  ความเงียบเหงาเข้ามาเยือนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

บ้านเรือนบางส่วนชำรุดทรุดโทรม เสื่อมถอยไปตามกาลเวลา แต่วิถีแห่งสายน้ำก็ยังเป็นสิ่งที่ยั่งยืนไม่มีวันดับสูญเพราะสิ่งนี้คือรากเหง้าแห่งวัฒนธรรมบนแผ่นดินนี้   ชุมชนส่วนหนึ่งที่ยังดำรงอยู่และประคับประคองวิถีดั่งเดิมที่ผสมผสานวัฒนธรรม ไทย-จีน อันทรงคุณค่าให้คงอยู่

จวบจนวัฏจักรแห่งเวลาอีกด้านหนึ่งหมุนวนกลับมาพร้อมกระแสการท่องเที่ยวแบบย้อนยุคของผู้คนรุ่นใหม่ที่ยังคงโหยหาอดีตเกิดขึ้นไม่นานมานี้   กลายเป็นกระแสนิยมที่นำเศรษฐกิจ ความเจริญ  และความมั่งคั่งกลับมา

แนวคิดในการพัฒนาตลาดบ้านใหม่ พลิกฟื้นวิถีตลาดริมน้ำโบราณ ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวก็เกิดขึ้น  ภายใต้ชื่อ “ โครงการพัฒนา ตลาดบ้านใหม่ ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ยั่งยืน ”   ถือเป็นส่วนหนึ่งในการส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดฉะเชิงเทรา ตั้งแต่บัดนั้นมา

นับเป็นสิ่งที่ดีในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมอันทรงคุณค่าให้ชนรุ่นหลังได้รับรู้ เพียงแต่ภาพตลาดในวันนี้ ทำให้อดไม่ได้ที่จะนึกย้อนไปเมื่อครั้งยังเป็นเด็กที่ในเวลานั้นทุกอย่างดูเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมาดั่งเดิมตามวัฒนธรรม

ทุกวันนี้ แต่ละย่างก้าว หลายสิ่งหลายอย่างทำขึ้นมา ดูละม้ายกับวิถีในอดีต มีแต่เพียงความรู้สึกร่วมเท่านั้นก็เกิดขึ้นตลอดการเดินชม ไม่ใช่ภาพในอดีตที่ผมเคยเห็นเมื่อครั้งเยาว์วัย

แต่ที่แห่งนี้ก็ยังมีจุดเด่นที่มีวิถีชีวิตเฉพาะถิ่น ส่งผลให้เกิดเส้นทางท่องเที่ยวเชื่อมโยงและที่โดดเด่นคือ  กิจกรรมล่องเรือชมวิถีสองฟากฝั่งแม่น้ำบางปะกง

ตลอดทางเดิน ของกิน ขนมและของขบเคี้ยวนานาชนิด มีให้เห็นอยู่ดาษดื่น สมกับที่เป็นแหล่งรวมอาหารรสเด็ดของเมืองแปดริ้ว

ตั้งแต่ของที่หากินได้ง่าย ของกินที่หน้าตาคุ้นเคย พบเห็นอยู่เนืองๆ

เครื่องดื่มที่ดูเหมือนจะเคยเห็นที่ไหนสักแห่ง

ไอติม ที่คุ้นหูคุ้นตา

และที่ขาดไม่ได้ต้องไปชิมกุ้งแม่น้ำด้วยครับ

ที่มีจำหน่าย ที่ร้านป้าหนู ที่ใครไปก็ต้องแวะ

นอกจากการเดินเลือกชิมอาหารแล้ว ยังมีการทำบุญปล่อยสัตว์น้ำที่ผมยังไม่แน่ใจว่า...

ได้ยินมาว่าพื้นที่จังหวัดฉะเชิงเทรา ถือเป็นอีกจังหวัดหนึ่งที่ชุมชนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์บ้านเรือนเก่า ๆ ที่สวยงามและมีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ รวมทั้งมีวิถีชุมชนที่มีมนต์เสน่ห์เฉพาะถิ่น ภาพที่เห็นทำให้ผมเริ่มเชื่อและชัดเจนในสิ่งที่ได้ยินมา ว่าทุกวันนี้ตลาดบ้านใหม่เป็นอีกหนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ทางวัฒนธรรมของจังหวัด

กลิ่นอายของการผสมผสานทางวัฒนธรรม ไทย จีน ยังล่องลอยอยู่ ณ ที่แห่งนี้

ได้ยินว่าทีตลาดบ้านใหม่เป็นสถานที่ถ่ายทำภาพยนตร์ย้อนยุคหลายเรื่อง จากภาพที่เห็นทำให้เป็นที่ประจักษ์ถึงเหตุและผล

ผมเข้าใจว่า สายน้ำบางปะกง เชื่อมโยงไปถึงแม่น้ำปราจีนบุรีซึ่งเป็นแม่น้ำสายเดียวกัน ทำให้ตลาดบ้านใหม่เป็นแหล่งเปลี่ยนถ่ายสินค้าที่สำคัญในอดีต

ลองหลับตาแล้วนึกภาพความเจริญรุ่งเรืองในสมัยก่อน คงจะไม่ต่างจากภาพที่เห็นในปัจจุบันนี้ ภาพในวันวานเหล่านั้น ยังคงพอมีหลงเหลือให้เห็นบ้างไม่มากก็น้อย

และยังแอบหวังว่า วิถีแห่งสายน้ำแบบที่เห็นอยู่ในปัจจุบันนี้ แม้แต่จะแตกต่างจากในอดีตบ้าง จะยังอยู่เดิมอย่างนี้ต่อไป รวมถึงภาพของตลาดย้อนยุค แหล่งท่องเที่ยวอีกแห่งคู่เมืองแปดริ้ว ด้วยเช่นกัน อยากให้ทุกภาพที่เห็นเป็นวิถีที่ยั่งยืนสืบไป

วันนั้นสายน้ำบางปะกงนำพาผมกลับมาทีแห่งนี้ด้วยหัวใจดวงเดิม และยังคงได้รับความเบิกบานใจกลับไปมากมายด้วย

อำลาด้วยภาพสุดท้าย

ขอบคุณทุกท่านที่แวะมา ทักทาย พูดเคย และเป็นแรงใจเสมอมา