หัวใจแห่งการปฏิบัติสมาธิ (คำสั่งสอนของสมเด็จพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังษี) หัวใจแห่งการปฏิบัติสมาธิ.. ประการแรก คือ ศีล ที่จะต้องปฏิบัติ เมื่อเจ้ารักษาศีลให้ได้ครบ ไม่ด่างพร้อย ไม่ทะลุ ไม่ขาดวิ่นแล้ว การกระทำสมาธิย่อมสำเร็จโดยเร็ว ศีลที่จะให้เจ้าปฏิบัติในขั้นแรกก็มีเพียง ๕ ประการเท่านั้น ถ้าเจ้าสามารถรักษาศีลทั้ง ๕ ให้บริสุทธิ์คงอยู่เสมอไป แล้วการทำสมาธิของเจ้าก็ไม่เป็นเรื่องยากเย็นอะไร ข้อสำคัญเจ้าจึงจำไว้ว่า การที่เจ้ารักษาศีลนั้น เจ้าจะมีวิธีกระทำการละเว้น ไม่ปฏิบัติในทางที่ผิดศีล และประพฤติปฏิบัติที่จะรักษาศีล ด้วยเหตุ๓ประการ เจ้าพึงกำหนดจดจำไว้ให้ดี ๑. เจตนาวิรัติ ได้แก่ การตั้งเจตนาที่จะละเว้นการกระทำอันเป็นการผิดศีลของตัวเจ้าเองโดยไม่ต้องไปกล่าวคำให้ผู้อื่นฟัง คือหมายความว่า โดยไม่ต้องมีการสมาทานศีลนั้น ให้เจ้าตั้งจิตเจตนาภายในของเจ้าอย่างมั่นคง เจ้าจะรักษาศีล๕นี้ไว้ให้บริสุทธิ์ อย่างน้อยก็พึงกระทำในสิ่งที่เพียรที่ได้ตั้งใจ หรือมิได้เจตนา ๒. สมาทานวิรัติ หมายความว่า การที่เจ้าจะรักษาศีลให้บริสุทธิ์ ด้วยวิธีที่เจ้ากล่าวคำขอศีลจากพระภิกษุ เป็นต้น การขอศีลจากพระภิกษุนั้น เมื่อได้รับศีลเป็นที่เรียบร้อยแล้ว พระภิกษุสงฆ์จะอนุโมทนาศีล และให้พรแก่เจ้า เจ้าจงรับทั้งศีลและพรนั้น มิใช่ตั้งใจรับแต่พร แต่ศีลนั้นปล่อยไป หาประโยชน์อันใดมิได้ เมื่อเจ้าสมาทานศีลนั้นแล้ว ก็พึงประพฤติปฏิบัติให้เป็นไปตามสิ่งที่ได้กล่าวปฏิญาณว่าเจ้าจะรักษาศีลนั้นให้บริสุทธิ์ ๓. สมุทเฉทวิรัติ คือ การละเว้นโดยสิ้นเชิง มิให้มีสิ่งใดเหลืออยู่อีก เป็นการกระทำขั้นสูงสุด พยายามที่จะกระทำจิตและกายวาจาให้บริสุทธิ์อย่างสูง ศีลเป็นสิ่งที่รักษากาย วาจาให้เป็นปกติอยู่ อันเมื่อกายวาจาเป็นปกติแล้ว จิตย่อมเข้าสู่ความสงบเป็นปกติด้วย กิเลสที่พอกพูนอยู่ในดวงจิตก็ดี อาสวะ คือเครื่องดองอันดวงจิตได้ตกลงไปหมักอยู่ก็ดี ย่อมจะลดน้อยถอยลง และเสื่อมสูญไป ทำให้ดวงจิตผ่องใสปราศจากธุลีเศร้าหมอง เป็นจิตที่มีความรุ่งโรจน์ เป็นจิตที่มีการอบรมเนืองๆจากศีลนี้ การประพฤติปฏิบัติ ด้วยการตั้งจิตเจตนาที่จะละเว้นการปฏิบัติในทางที่ผิดศีล ทั้ง๓ประการที่กล่าวนี้ หากเกิดแก่ผู้ใด ผู้นั้นย่อมจักได้สมความมุ่งมาดปรารถนา ดังที่มีคำอนุโมทนาและอวยพรว่า “อิมานิ ปัญจ สิกขาปทานิ สีเลน สุคติง ยันติ สีเลน โภคสัมปทา สีเลน นิพพุติง ยันติ ตัสมา สีลีง วิโสธเย” แปลว่า อันศีลทั้งหลายที่ยึดถือ และรักษาไว้นี้ ศีลย่อมจักรักษาผู้มีศีลให้มีความสุข ศีลย่อมจักอำนวยให้ผู้มีศีลประสบซึ่งความมั่งคั่งสมบูรณ์ ศีลย่อมจักทำให้ผู้มีศีลให้นำจิตเข้าสู่ที่อันสงบสุข คือนิพพาน ได้ดังนี้ ท่านทั้งหลายจงเป็นผู้ทำตนให้เป็นผู้มีศีลไว้เถิดดังนี้ เป็นต้น ศีลย่อมเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการที่จะทำจิตให้เกิดสมาธิ ถ้าจิตปราศจากศีลแล้ว สมาธิจักไม่มีหวังจะเกิดได้แน่ ประการที่สอง นอกจากจะรักษาศีลให้บริสุทธิ์แล้วยังจะต้องประกอบไปด้วยพรหมวิหาร ๔ มีการแผ่เมตตาจิตอุทิศส่วนกุศลผลบุญที่ได้กระทำมาแล้วด้วยดีไปให้แก่ท่านทั้งหลายเหล่านั้นทั้งหมด ตลอดจนสรรพสัตว์ทั้งหลายที่เป็นเพื่อนทุกข์ เกิดแก่เจ็บตายด้วยกันทั้งสิ้นทั้งหลาย ไม่ว่าสัตว์นั้นจะเป็นสัตว์ที่มี ๒เท้า ๔เท้า มากเท้า หรือปราศจากเท้า ไม่ว่าจะเป็นสัตว์ที่ไปในน้ำ บนบก ไปในอากาศ หรือไปได้ทั้ง ๒ทาง ๓ทาง ดังนี้เป็นต้น ไม่ว่าจะอยู่ที่ใกล้เรา หรืออยู่ที่ไกล ไม่ว่าที่เราจะมองเห็นหรือมองไม่เห็นดังนี้ ควรจักแผ่ไปให้ทั่ว เรียกว่า เป็นอัปมัญญา หมายความว่า การแผ่ไปทั่วในหมู่สัตว์ไม่มีละเว้น ด้วยเหตุนี้จึงจะถือได้ว่า การปฏิบัติในทางที่จะประพฤติซึ่งพรหมวิหารธรรมนั้น เป็นประโยชน์แก่ผู้ที่จะกระทำดวงจิตให้เป็นสมาธิได้โดยแน่นอน เรื่องเพียงเท่าที่กล่าวมานี้ การกระทำสมาธิก็ไม่มีอุปสรรคอันใด........ คัดย่อ จากหนังสือ คำสั่งสอนอบรมของ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังษี)   Create Date : 04 สิงหาคม 2551 18 comments Last Update : 4 สิงหาคม 2551 16:09:52 น. Counter : 2106 Pageviews. Share Tweet

ถูกต้อง วิรัติศีลแต่ละอย่าง อยู่ที่ความพร้อมของตัวเรา ศีล สมาธิ ปัญญา ตามสเตป ขอบคุณที่นำธรรมมาฝาก จ๊ะ   โดย: บ้าได้ถ้วย 4 สิงหาคม 2551 17:59:24 น.

ถูกใจมาก.............. แค่อ่านบรรทัดแรก ก็เอาหัวไม่รอดแล้ว.....ศีล *-*   โดย: hs_olj 4 สิงหาคม 2551 18:04:29 น.

ดีจังเลยครับ ได้อ่านคำสอนของสมเด็จโตฯ เมื่อก่อนมีโอกาสได้ไปนั่งสมาธิที่วัดอินทร์เสมอๆ แต่พอโตก็ไม่ค่อยได้ไปเท่าไหร่ คิดถึงบรรยากาศเก่าๆ ขอบคุณมากครับที่นำมาฝาก   โดย: ตั้งสติ 4 สิงหาคม 2551 18:51:56 น.

หลายคนรู้มาก แต่ทำได้น้อย แต่บางคนรู้น้อยแต่ทำได้มาก (ทำดี) แค่ทำความดี ละเว้นความชั่ว ทำจิตใจให้ผ่องใส ดูเหมือนจะง่าย แต่ไม่ง่ายเลย เอาแค่อย่าสร้างความเดือดร้อนให้คนอื่นและตัวเองให้ได้ก่อน อย่างอื่นจะค่อยๆตามมา อย่าใจร้อน   โดย: นกหรรษา 4 สิงหาคม 2551 21:27:04 น.

เมื่อวานเน็ตล่มจ้า ขออภัยมิได้มาเยือน ขอบคุณที่แวะไปเยี่ยมกันนะคะ   โดย: หอมกร 5 สิงหาคม 2551 8:17:21 น.

สาธุค่ะ ขอบคุณที่นำบทความดีๆ มาฝากกันค่ะ   โดย: เนระพูสี 5 สิงหาคม 2551 9:21:40 น.

เห็นด้วย ศีลสำคัญกว่าสมาธิ เพราะศีลเป็นตัวกำหนดการกระทำให้เราทำดี แต่สมาธิอาจจะเป็นไปเพื่อการทำดีหรือทำชั่วก็ได้   โดย: pumpond 5 สิงหาคม 2551 13:35:59 น.

สาธุ... ขอบคุณมาก ๆ ค่ะกับคำสอนสมเด็จโต ..ยิ้มกว้าง ๆ..   โดย: ปลิวตามลม 5 สิงหาคม 2551 22:43:23 น.

สวัสดีวันที่ 6 ค่ะ (แล้วเลข 6 นี่สำคัญตรงไหนเนี่ย ..เหงื่อตก..) อย่าลืมทานข้าวกลางวันนะคะ เดี๋ยวเป็นโรคกระเพาะ ..ยิ้ม ยิ้ม..   โดย: ปลิวตามลม 6 สิงหาคม 2551 11:23:07 น.

เป็นคำสอนที่ดีมากเลยค่ะ ขอบคุณที่แวะไปทักทายด้วยค่ะ   โดย: ลาบปลา 6 สิงหาคม 2551 18:42:04 น.

ขอบคุณที่และไปเม้นท์นะคะ และขอ add เป็นเพื่อนไว้ด้วย เพราะชอบข้อความดีๆ ที่บ้านนี้มั่กๆ เลย การรักษาศีล 5 สามารถปฏิบัติได้ทุกวันนะคะ เพราะสิ่งเหล่านี้ คือ การดำรงชีวิตประจำวันของเราอย่างปรกติและเป็นสุข..   โดย: bongboeaw 6 สิงหาคม 2551 23:08:10 น.

แวะมาทักทายกันด้วยคำหวานๆ นะคะ   โดย: หอมกร 7 สิงหาคม 2551 8:28:36 น.

แวะมารับสิ่งดีๆค่ะ ขอบคุณที่นำมาแบ่งปันนะคะ   โดย: นู๋กุลจัง 7 สิงหาคม 2551 12:55:10 น.

แวะเอาดอกไม้หวานๆ มาฝากค่ะ   โดย: คุณน้ำตาล 7 สิงหาคม 2551 16:57:39 น.

กำลังพยายามอยู่ค่ะ โดยเฉพาะช่วงเข้าพรรษา ขอบคุณค่ะ   โดย: จันทร์ไพลิน 8 สิงหาคม 2551 4:10:26 น.

สุขสันต์วันศุกร์ค่ะ วันแม่คุณ VICT จะให้คุณแม่พาไปเที่ยวไหน เอ๊ย! จะพาคุณแม่ไปเที่ยวไหนคะ ฮิ ๆ ๆ ..ยิ้มแย้ม..   โดย: ปลิวตามลม 8 สิงหาคม 2551 7:46:55 น.

ดีจังที่ได้อ่าน ได้ความรู้เพิ่มขึ้นอีก ตอนนี้กำลังพยายามทำความ เข้าใจกับคำแปลของบทสวดค่ะ มันยากจัง สำหรับbowkavi คงต้อง ให้เวลามาก ๆ นาน ๆ คงจะดีขึ้น ขอบคุณมากนะคะ   โดย: bowkavi 3 กันยายน 2551 20:11:59 น.

บายยยยยยยยยยยยยยยยยยยย - -*   โดย: จากหอแต๋วแตก(แต๋วเองฮะ) IP: 113.53.209.63 6 ตุลาคม 2552 13:42:10 น.