ข้อเสนอแนะในการเขียน MIND MAP
1.การสร้างภาพศูนย์กลาง การทำภาพให้น่าสนใจ ดังนี้
- ภาพควรมีสีไม่น้อยกว่า 3 สี 
- ขนาดของภาพไม่ควรมีขนาดใหญ่จนเกินไป ขนาดพอเหมาะประมาณ 2 ตารางนิ้ว
- ภาพไม่จำเป็นต้องมีภาพเดียว อาจมีหลาย ๆ ภาพ หรือหลาย สิ่งที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้น
- ภาพเป็นภาพที่มีลักษณะเคลื่อนไหวก็จะดี
- ไม่ควรจะใส่กรอบภาพศูนย์กลางเพราะกรอบอาจจะเป็นสิ่งที่สกัดกั้นการไหลของความคิด
2.การหาคำสำคัญ (KEY WORD) คำสำคัญควรมีลักษณะดังนี้
- ควรเป็นคำเดียว วลี หรือข้อความสั้น ๆ 
- ควรเป็นคำที่สื่อความหมายได้ดี แสดงถึงจุดเน้น กระตุ้นความสนใจ ง่ายแก่การจำ
3. การหาความคิดรอง หรือการแตกกิ่ง ควรทำดังนี้
- เป็นคำสำคัญที่รองลงไปหรือเป็นส่วนประกอบที่เกี่ยวกับคำสำคัญ/คำกุญแจเพื่อเป็นการลงรายละเอียด
- ควรเขียนบนเส้นที่ต่อออกไปแต่เส้นจะเรียวลงไปเรื่อย ๆ 
- ถ้าต้องการเน้นอาจทำให้เด่น เช่น การล้อมกรอบ ใส่กล่องหรือขีดเส้นใต้เป็นต้น
- คำ/ภาพ/เส้น บนสาขาเดียวกัน ควรใช้สีเดียวกัน
- การแตกกิ่งไม่ควรให้เอียงไปข้างใดข้างหนึ่งควรให้สมบูรณ์ ควรแตกกิ่งให้ได้ภาพ MIND MAP ที่สมดุล
- การแตกกิ่งควรแตกทิศเฉียงมากกว่าบนล่าง

      จากนั้นนำเสนอแผนที่ความคิดดังกล่าวข้างต้นจะพบว่ามีประโยชน์มากมายทั้งในชีวิตประจำวันและชีวิตการทำงานเช่น การวางแผนงาน การบันทึกช่วยจำ การสรุปบทเรียนเป็นต้น ไม่ว่าผู้ใหญ่หรือเด็กสามารถทำได้เช่นกัน อยู่ที่การฝึกฝนจนเกิดความเคยชิน แทนที่จะเขียนเป็นหัวข้อใหญ่ หัวข้อย่อย อย่างในอดีตที่เป็นลักษณะความเรียงก็เปลี่ยนมาทำเป็น MIND MAP จะทำให้เห็นภาพการสรุปความคิดเรื่องนั้นในหน้ากระดาษเพียงแผ่นเดียว ดังนั้นผู้จัดการเรียนรู้ควรจะนำไปประยุกต์ใช้ประโยชน์ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ต่อไป
การสร้างผังความคิด (Concept Mapping)

การสร้างผังความคิดเป็นการจัดกลุ่มความคิดรวบยอดเพื่อให้เห็นความสำคัญของความคิดระหว่างความคิดหลักและความคิดรองลงไป โดยนำเสนอเป็นภาพหรือผังสามารถนำเสนอได้หลายลักษณะเช่น

• 
  
  แผนผังแบบกิ่งไม้ (Branching Map) นำเสนอโดยการเขียนความคิดรวบยอดหลักไว้ข้างบนหรือตรงกลางแล้วลากเส้นให้เชื่อมโยงกับความคิดรวบยอดอื่น ๆ ที่สำคัญรองลงไปตามลำดับ
  
  


• 
  
  ผังวงจร (A Circle Map) นำเสนอโดยการเขียนเป็นแผนผังเพื่อเสนอความสัมพันธ์เป็นขั้นตอนต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กันเรียงลำดับเป็นวงกลม
  
  


• 
  
  แผนผังใยแมงมุม (ASpiderMap)นำเสนอโดยเขียนความคิดรวบยอดหลักที่สำคัญไว้ตรงกึ่งกลางหน้ากระดาษแล้วเขียนคำอธิบายหรือบอกลักษณะของความคิดรองลงไปไว้ในลักษณะของใยแมงมุม
  
  


• 
  
  แผนผังก้างปลา (A Fishbone Map) นำเสนอโดยเขียนประเด็นหรือเรื่องหลักแล้วเสนอสาเหตุและผลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
  
  


• 
  
  แผนผังตารางเปรียบเทียบ (A Compare Table Map) นำเสนอโดยการเขียนเป็นตารางเพื่อเปรียบเทียบสองสิ่งหรือสองเรื่องในประเด็นที่กำหนด
  
  


• 
  
  แผนผังรูปวงกลมทับเหลื่อม (Overlapping Circles Map) เสนอการเปรียบเทียบสองสิ่งหรือสองเรื่องมีลักษณะเหมือนกันหรือต่างกัน
  
  

     จากตัวอย่างการสร้างผังความคิด(Concept Mapping) จะเป็นการนำเสนอที่ทำให้เห็นความสำคัญระหว่างทุกส่วนขอความคิดรวบยอดหลักและความคิดรวบยอดรองลงไป หรือเป็นความสำคัญของเนื้อเรื่องที่มีการโยงความสำคัญเข้าด้วยกันซึ่งจะทำให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจในการอ่านหรือศึกษาและเพิ่มความคงทนในการเรียนรู้ และยังช่วยในการพัฒนาความคิดแบบวิจารณญาณ (Critical Thinking) เพิ่มการมีเหตุผลและช่วยพัฒนาในด้านการจำอีกด้วย

   ทางทีมงานฉลาดดอทคอมเห็นว่าการสร้างกระบวนการทางความคิดแบบ MIND MAP เป็นวิธีหนึ่งที่จะต่อยอดความคิดต่างๆอีกทั้งยังช่วยพัฒนาสมองให้เกิดการคิดและความจรวมถึงสามารถรู้เรื่องราวตั้งแต่ต้นจบจนได้

ขอขอบคุณบทความของ สุวิทย์ มูลคำ. การเรียนรู้สู่ครูมืออาชีพ