|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 1 | 2 |
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 | |
|
|
|
|
|
16 สิงหาคม 2551 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
เรื่องราวของนาค ภาค 1
นาค หรือพญานาค งูใหญ่มีหงอน สัญลักษณ์แห่งความยิ่งใหญ่ ความอุดมสมบูรณ์ ความมีวาสนา และนาคยังเป็นสัญลักษณ์ของบันไดสายรุ้งสู่จักรวาล
นาคเป็นเทพเจ้าแห่งท้องน้ำ บางแห่งก็ว่าเป็นเทพเจ้าแห่งฟ้า
ตำนานความเชื่อเรืองพญานาคมีความเก่าแก่มาก ดูท่าว่าจะเก่ากว่าพุทธศาสนาอีกด้วย สืบค้นได้ว่ามีต้นกำเนิดมาจากอินเดียใต้ ด้วยเหตุจากภูมิประเทศทางอินเดียใต้เป็นป่าเขาจึงทำให้มีงูอยู่ชุกชุม และด้วยเหตุที่งูนั้นลักษณะทางกายภาพคือมีพิษร้ายแรง งูจึงเป็นสัตว์ที่มนุษย์ให้การนับถือว่ามีอำนาจ ชาวอินเดียใต้จึงนับถืองู
เริ่มแรกก็นับถือกันในฐานะสัตว์ที่มีความดุร้าย ต่อมาจึงได้เลื่อนฐานะเป็นเทพเจ้า เรียกในนามว่า นาค หรือ พญานาค
และเมื่อพุทธศาสนากำเนิดเกิดขึ้นที่อินเดียเหนือ (ประเทศเนปาลปัจจุบัน) เผยแพร่อิทธิพลสู่อินเดียใต้ จึงทำให้ชาวอินเดียใต้รวบรวมความเชื่อเรื่องนาคให้ผสมกลมกลืนกับพุทธศาสนา โดยแทรกอยู่ในทศชาติชาดกและพุทธประวัติ
ทศชาติชาดกก็มีเรื่องราวอยู่ว่า พระพุทธองค์ทรงเสวยชาติเป็นพญานาคถึง 2 พระชาติ คือ พญานาคภูริทัตตนาคราช และพญานาคจำปานาคราช ก่อนที่จะมาทรงถือกำเนิดเป็นเจ้าชายสิทธัตถะ
พญานาคที่เกี่ยงข้องในพุทธประวัติก็คือ เมื่อหลังการตรัสรู้ของพระพุทธองค์ในสัปดาห์ที่ 4 กาลนั้นพระพุทธองค์ประทับอยู่ที่สระมุจจลินท์ ก็มีฝนตกลงมาอย่างหนัก พญานาคมุจจลินท์จึงได้ขึ้นมาจากสระแล้วขนดกาย 7 รอบ แผ่พังพานเหนือพระเศียรเพื่อป้องกันลมฝนมนต้องพระวรกาย จึงเป็นต้นกำเนิดพระพุทธรูปปางนาคปรกขึ้นด้วย
ในทางคติความเชื่อของศาสนาพราหมณ์-ฮินดู นาคก็แทรกเข้าไปอยู่ในความเชื่อด้วยเช่นกัน ดังว่า พญานาคเป็นเจ้าบาดาล อีกทั้งยังเป็นบัลลังก์ของพระนารายณ์ซึ่งมีชื่อว่าพญาอนันตนาคราชต้นกำเนิดของตำนานนารายณ์บรรทมสินธุ์ และพญานาคยังเป็นสร้อยสังวาลของของพระศิวะโดยมีชื่อว่าพญานาควาสุกรี
อิทธิพลความเชื่อพญานาคส่งอิทธิพลมายังดินแดนสุวรรณภูมิ พร้อมกับศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และพุทธศาสนา
และความเชื่อเรื่องพญานาคก็ได้ผสมกลมกลืน และได้รับการรวบรวมกับความเชื่อดั้งเดิมในท้องถิ่นจนทำให้เกิดความเชื่อและตำนานนิทานปรัมปราต่างๆขึ้นอีกมากมาย
ดินแดนอาณาจักรเขมร เชื่อว่าพญานาคเป็นบรรพบุรุษและผู้สร้างเมืองให้แก่พวกเขา รวมถึงความเชื่อตำนานพญานาคในศาสนาพราหมณ์-ฮินดูที่กล่าวในข้างต้น และแม้แต่ทะเลสาบเขมรกลางกรุงพนมเปญก็มีตำนานกล่าวว่า พญานาคเป็นผู้ขุดให้และคอยปกป้องคุ้มครองชาวเมืองอีกด้วย
ในด้านของดินแดนสยามหรือประเทศไทยของเรานั้น ก็มีความเชื่อเรื่องนาคปรากฏอยู่มากมายไม่แพ้ที่อื่น
ภาคเหนือเองก็มีตำนานเกี่ยวกับพญานาคอยู่เช่นกัน ดังในตำนานสิงหนวัติซึ่งเป็นตำนานเก่าแก่ของทางภาคเหนือเอง เมื่อเจ้าเมืองสิงหนวัติอพยพคนมาจากทางเหนือ พญานาคแปลงกายมาช่วยชี้ที่ตั้งเมืองใหม่ และขอให้อยู่ในทศพิธราชธรรม พอตกกลางคืนก็ขึ้นมาสร้างคูเมืองเป็นเมืองนาคพันธุ์สิงหนวัติ ต่อมายกทัพปราบเมืองอื่นได้และรวมดินแดนเข้าด้วยกันจึงเปลี่ยนชื่อเป็น แคว้นโยนกนคร ต้นวงศ์ของพญามังรายผู้ก่อกำเนิดอาณาจักรล้านนานั่นเอง
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นาคล้วนมีส่วนร่วมในตำนานอย่างชัดเจน เช่น ผู้คนที่อาศัยอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำโขงเชื่อว่า แม่น้ำโขงเกิดจากการแถตัวของพญานาค นอกจากนี้ยังรวมถึงบั้งไฟพญานาค โดยมีตำนานว่าในวันออกพรรษาหรือเป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ พญานาคแห่งแม่น้ำโขงต่างชื่นชมยินดี จึงเฮ็ด(จุด)บั้งไฟถวายการเสด็จกลับของพระพุทธเจ้าจนกลายเป็นประเพณีทุกปี
และเนื่องจากเชื่อว่าพญานาคเป็นเจ้าบาดาล เป็นผู้ให้กำเนิดน้ำ ดังนั้นเมื่อชาวนาจะทำพิธีแรกไถนา จึงต้องดูวัน เดือน ปี และทิศที่จะบ่ายหน้าควายเพื่อไม้ให้ควายลากไถไปในทิศที่ทวนเกร็ดนาค ไม่อย่างนั้นการทำนาจะเกิดอุปสรรคต่างขึ้น
เรื่องราวของนาคมีอีกมากมาย ผู้เขียนอยากเขียนอธิบายให้หมด แต่หน้ากระดาษก็หมดเสียแล้ว ขอผู้อ่านโปรดติดตามในฉบับหน้าก็แล้วกัน โดยในตอนหน้าจะขอกล่าวถึง นาคในงานศิลปกรรม แล้วพบกันต่อค่ะ
Create Date : 16 สิงหาคม 2551 |
Last Update : 17 สิงหาคม 2551 3:19:49 น. |
|
0 comments
|
Counter : 515 Pageviews. |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|