Bloggang.com : ชมพูพันทิบ : ริมฝั่งน้ำ

ริมฝั่งน้ำ

วาณิช จรุงกิจอนันต์
หนังสือพิมพ์มติชน ฉบับวันที่ 11/04/46

"ริมฝั่งน้ำ พร่ำเพ้อละเมอครวญ ยังชื่นชวนเมื่อหวนคะนึงไปจิตใจยังชื่นชู น้ำเต็มเปี่ยมก็เทียมรักสุดหวานปานไหลหลั่ง น้ำเต็มฝั่งก็ยังรู้สึกเผลอเธอยังอยู่ ..." เพลงริมฝั่งน้ำของใคร มาริสา อมาตยกุล หรือเปล่าที่ร้องไว้ ใครแต่งก็ขี้เกียจค้น เป็นเพลงที่เพราะมากและเนื้อร้องก็เป็นบทกวีเหลือเกิน

คิดถึงเพลงนี้เพราะเมื่อเดือนก่อนผมพาเพื่อนเก่ากลุ่มหนึ่งไปเที่ยวสุพรรณฯ ขากลับกลับมาทางอำเภอเสนาเข้าไปตัวเกาะอยุธยา แวะไปบ้านหรือร้านของเพื่อนที่เรียนศิลปากรมาด้วยกัน อยู่ริมฝั่งน้ำ

เขาชื่อเดชา บุณยเนตร จบจากคณะมัณฑนศิลป์และเคยทำงานการเคหะแห่งชาติ ซึ่งผมเคยไปทำหนังสือบ้านอยู่ด้วยพักหนึ่งเมื่อยี่สิบกว่าปีก่อนโน้น แม่เขาเป็นนักแปลหนังสือมีชื่อทีเดียว คนรุ่นผมถ้าอ่านหนังสือก็ต้องเคยอ่านหนังสือที่ที่แม่เขาแปล "บ้านเล็กในป่าใหญ่" แม่เขาใช้นามปากกาว่า "เนื่องน้อย ศรัทธา"

บ้านเขาเป็นบ้านโบราณริมฝั่งน้ำที่สวยงามเป็นอย่างยิ่ง เป็นบ้านไม้สักทรงปั้นหยาอายุเกือบร้อยปี เป็นมรดกตกทอดมาจากปู่ของเขาคือคุณพระเทพปรีชา เป็นผู้พิพากษาหัวหน้าศาลประจำจังหวัดอยุธยา ปู่ตายก็ยกให้แม่ แม่ก็ยกให้เขาอีกที

เขาก็นำมาทำเป็นร้านอาหารและที่พักแรมสำหรับนักเดินทาง เพื่อนผมคนหนึ่งเห็นแล้วชอบมาก บอกว่าทีนี้เวลาเพื่อนฝั่งมาจะให้มาพักที่นี่

ชื่อบ้านชื่อร้านชื่อโรงแรมที่พักนี่คือ "บ้านคุณพระ" อยู่ตรงข้ามวิทยาลัยอาชีวศึกษา ถนนอู่ทอง หาไม่ยากหรอกครับ ไปเที่ยวอยุธยาหาอาหารเย็นกินน่าจะแวะไปที่นี่ ร้านเขามีสโลแกนว่าครบเครื่องเรื่องกุ้ง อาหารอะไรเกี่ยวกับกุ้งเขามีหมด ผมกินเข้าไปหลายกุ้งและยืนยันได้ว่าอร่อย

เอากุ้งมาทำอาหารแล้วไม่อร่อยก็อย่าไปคิดทำกับข้าวอะไรให้ใครเขากินเลย

เขาไม่ใช้กุ้งแม่น้ำนะครับ เป็นกุ้งเลี้ยง แต่กุ้งเลี้ยงเดี๋ยวนี้เขามีวิธีเลี้ยงอย่างไรผมไม่แน่ใจ เนื้อกุ้งมีอาการใกล้กุ้งแม่น้ำเข้าไปมาก มีมันแยะ และที่สังเกตได้อย่างหนึ่งก็คือก้ามของกุ้งจะยาว

เมื่อสักสองปีก่อน ผมแวะไปที่ร้านซึ่งมีแพอยู่ริมน้ำใกล้ๆ บ้านคุณพระของเพื่อนนี่แหละ ไปกินบ่อยๆ พาเพื่อนไปหลายคนก็จะกินกุ้งแม่น้ำเผา ถามราคาเขาบอกตัวละห้าร้อย กุ้งพ่อกุ้งแม่อะไรของเขาผมก็ไม่เข้าใจ ตัวขนาดไหนก็ไม่มีมาให้เห็น และเนื่องจากเพื่อนจะเป็นคนจ่ายเงิน ผมซึ่งเป็นคนสั่งอาหารก็เลยคิดว่าอย่าไปแดกแม่งเลย บอกเพื่อนว่าถ้าจะกินกุ้งแม่น้ำเผามึงมากินที่บ้านกูแล้วกัน

กุ้งแม่น้ำนี่ผมกินจนเลี่ยนแล้วละครับ ซื้อจากฟู้ดแลนด์กิโลละหกร้อยกว่าบาท ตัวใหญ่ประมาณสี่ตัวหนึ่งกิโล ทุกวันนี้ยังซื้อแช่ช่องแข็งติดตู้เย็นไว้เสมอ สำหรับผัดผักหรือเผาให้เพื่อนๆ กิน ตัวเองไม่ค่อยได้ทำกิน อย่างที่บอกนะครับว่ากินจนเลี่ยน กินจนหายอยากเรียบร้อยดีแล้ว

กุ้งเผานี่เวลาเผาควรจะผ่าครึ่ง วิธีผ่านั้นควรจะจับกุ้งนอนตะแคง ใช้มีดคมๆ ผ่าครึ่งโดยขยับมีดซอยไปช้าๆ

น้ำจิ้มกุ้งเผานั้นตามแต่ชอบ ผมชอบน้ำจิ้มแบบที่เป็นพริกขี้หนูมะนาวมากกว่าอย่างอื่น น้ำจิ้มกุ้งเผาส่วนใหญ่เขาจะใช้พริกน้ำส้ม ผมรู้สึกว่ารสเปรี้ยวนั้นทำให้รสกุ้งเสีย รสพริกน้ำส้มนี่ไปได้ดีกับของกินอะไรอย่างหอยแครงลวก

ผมโตมากับคลอง ในคลองจะไม่มีกุ้งตัวใหญ่อย่างกุ้งแม่น้ำ มีแต่กุ้งฝอยซึ่งจะมาตอนหน้าน้ำเท่านั้น แต่ผมเคยไปอยู่บ้านญาติซึ่งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำสุพรรณ ได้กินกุ้งแม่น้ำเป็นประจำ เพื่อนซึ่งเป็นญาติผมกับเตี่ยของเขาออกไปตกกุ้งกันอยู่เสมอ ได้มากบ้างน้อยบ้าง บางหนได้มายี่สิบสามสิบตัว ส่วนใหญ่ก็ใช้เผากินกับข้าวโดยน้ำจิ้มปลา

กุ้งแม่น้ำที่หมดจากแม่น้ำสุพรรณไปเลยนะครับ กลับมาอีกทีตอนปีสองหกที่น้ำท่วมใหญ่ ตอนนั้นที่สุพรรณเลี้ยงกุ้งกันมาก น้ำท่วมกุ้งที่เลี้ยงก็เลยออกจากบ่อไปลงแม่น้ำ แพร่พันธุ์จนมีให้กินให้จับมาจนถึงเดี๋ยวนี้ ใครไปสุพรรณทางถนนบางบัวทองจะต้องผ่านอำเภอบางปลาม้า อยากกินกุ้งแม่น้ำเผาให้แวะไปร้าน "แม่บ๊วย"

เขาขายถูก ขายเป็นกิโล ไม่ได้ขายแบบตัวละห้าร้อย

ผมไปอยู่บ้านญาติริมลำน้ำสุพรรณเกือบปี เรียนรู้วิถีชีวิตชนบทที่นั่นเยอะ บ้านนี้ไม่ต้องซื้อปลากิน เพราะทำลอบดักปลาอยู่ริมน้ำหน้าบ้าน มีปลากินทุกวัน ได้มาจากการดักลอบบ้าง จากการตกปลาบ้าง หรือไม่ก็วางข่าย ปลาที่ได้จากการดักลอบมักจะเป็นปลาช่อน ปลาที่ได้จากการวางข่ายมักจะเป็นปลาตะเพียน

วันก่อนนี้พี่ชายผมแวะเอาลาบปลาตะเพียนมาฝาก เขาซื้อมาจากคลับเฮ้าส์ของสนามกรุงเทพกรีฑา บอกว่าอร่อยมาก ผมลองกินดูก็อร่อยจริง ผมไม่เคยนึกมาก่อนว่าเขาจะเอาปลาตะเพียนไปทำลาบได้

ผมไม่รู้นะครับว่าเขามีวิธีจัดการกับเนื้อปลาอย่างไร เขาเอาเนื้อปลาไปสับแล้วทอดให้กรอบ คุณนายติ่งบอกว่าเขาน่าจะนำปลาไปทอดก่อนแล้วแล่เนื้อออกมาสับแล้วนำไปทอดอีกที ผมเข้าใจว่าเขาน่าจะแล่เนื้อปลาตอนที่ยังดิบอยู่แล้วนำไปสับแล้วจึงนำไปทอด จะลองทำดูนะครับ แต่ว่าตอนนี้ยังไม่ได้ลอง ปลาตะเพียนในบ่อที่บ้านมีแยะ แต่ต้องรอให้มันตายเองถึงจะจับมาทำกินได้ จะเอาสวิงช้อนมันมาทำกินโดยที่มันยังไม่ตายเองนี่คุณนายติ่งแกไม่ยอม

เขาแล่เนื้อปลาออกสองด้านแล้ว แล้วนำหัวกับก้างไปทอดให้กรอบ เนื้อนั้นนำไปทำลาบ แบบลาบเนื้อลาบหมูลาบปลาดุกนั่นแหละครับ เนื้อที่สับแล้วทอดของปลาตะเพียนนั้นกรอบทำให้อร่อยมากกว่าปกติ ลาบนั้นเขาวางมาบนก้างปลาที่ทอดกรอบเนื้อปลาที่ติดก้างอยู่ก็กรอบกินอร่อย

ปกติเนื้อปลาตะเพียนจะมีก้างเล็กๆ แทรกอยู่ พอสับละเอียดทอดกรอบแล้วก้างก็กรอบเคี้ยวกินไปด้วยได้

ผมกำลังคิดจะแล่เนื้อปลาตะเพียนแล้วสับละเอียดทอดให้กรอบ นอกจากทำลาบแล้วก็จะทำข้าวผัดอีกด้วย วันก่อนผมดูรายการโทรทัศน์ของญี่ปุ่น เขานำปลาปักเป้ามาหั่นเนื้อเป็นชิ้นๆ ขนาดเท่าก้อนลูกเต๋า แล้วนำไปทอด จากนั้นนำเนื้อปลาปักเป้าที่ทอดมาทำเป็นข้าวผัด นั่งดูอยู่นี่น้ำลายหกเลยครับ

การโตมาจากริมฝั่งน้ำนั้นเป็นประสบการณ์ที่ดีของชีวิต เพราะแหล่งอาหารหลักของคนไทยแต่ไหนแต่ไรมานั้นอยู่ในแม่น้ำ ผมเลยคุ้นเคยกับปลา รู้จักรู้จับรู้ทำ ไม่เหมือนเพื่อนชาวอีสานของผมบางคน ได้เห็นแม่น้ำก็ตอนที่เข้ากรุงเทพฯ แม่น้ำที่เห็นครั้งแรกในชีวิตก็คือแม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อนคนหนึ่งเห็นแม่น้ำครั้งแรกส่งเสียงดังเลยทีเดียวว่า แม่จ๋า เห็นแม่น้ำแล้ว เพื่อนบอกว่ามันตื่นเต้นจริงๆ ที่ได้เห็นแม่น้ำ

คงจะคล้ายๆ กับผมตอนที่เห็นทะเลครั้งแรก ผมเห็นทะเลครั้งแรกนี่ตอนอายุสิบหก ไม่อยากเชื่อสายตาตัวเองว่ามันมีแผ่นน้ำที่กว้างใหญ่ขนาดนั้น

ทุกวันนี้ผมยังมีความสุขทุกครั้งที่ได้นั่งริมฝั่งน้ำ ไปบ้านคุณพระของเพื่อนนี่ผมก็เลี่ยงจากเพื่อนไปพักหนึ่ง ไปนั่งดูแม่น้ำ นึกถึงความหลังของชีวิตได้แยะเลย

Create Date : 30 ธันวาคม 2550

Last Update : 30 ธันวาคม 2550 14:39:18 น.

0 comments

Counter : 1191 Pageviews.