โคมศรีล้านนา ผลิตภัณฑ์ของครอบครัว

“โคมศรีล้านนา” ที่เป็นที่รู้จักกันกว้างขวางในปัจจุบัน เดิมทีนั้น คนลำปางรู้จักในชื่อของ “โคมตาสุข” เนื่องจาก คุณตาสุข ปินตาสี เป็นผู้นำแนวความคิดของโคมพม่าที่มีที่มาจากพระราชวังมัณฑะเลย์ ประเทศพม่ามาสร้างสรรค์ให้เป็น “โคมศรีล้านนา” ดังที่ปรากฏในปัจจุบัน โดยเหตุเกิดมาจากสมัยที่คุณตาสุขยังเล็กคุณพ่อของคุณตาไปซื้อโคมไฟพม่ามาให้ดู ซึ่งเป็นที่ถูกอกถูกใจของคุณตามาก จึงนำมาแขวนประดับบ้าน ซึ่งแสงประทีปจากภายในโคมไฟ จะส่องสวยงามสว่างไสวในตอนกลางคืน แต่เกิดอุบัติเหตุไฟไหม้หมด ทำให้เหลือแต่โครงไม้ ส่วนกรอบกระดาษนั้นไฟไหม้หมด คุณตาสุขจึงนำกระดาษลวดลายต่างๆ มาซ่อมแซมและประกอบใหม่ จนกลายเป็นสินค้าที่สร้างรายได้แก่คุณตาจนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต

เดิมรูปแบบของตัวโคม เป็นทรงโคมไฟแปดเหลี่ยมสองชั้น ซึ่งเป็นรูปแบบเดิมของ “โคมไฟล้านนา” ต่อมาทางจังหวัด ได้ขอให้คุณตาสุขปรับปรุงรูปแบบของโคมไฟล้านนา ให้มีความโดดเด่นและแตกต่างจากโคมไฟล้านนาอื่นๆ ของจังหวัดต่างๆ ในเขตภาคเหนือตอนบน คุณตาสุขจึงดัดแปลงโคมลอยล้านนาโบราณ ที่มีเค้าโครงเพียงสองชั้น ให้เป็นสามชั้นจึงเป็นที่มาของ “โคมศรีล้านนา” ของดีคู่จังหวัดลำปางในทุกวันนี้
คุณตาสุข ได้เริ่มเผยแพร่ความรู้ด้านการทำโคมศรีล้านนาและตุง ในราวๆ 40 ปีก่อน โดยเริ่มจากการให้ผู้ที่สนใจทางด้านการทำโคมศรีล้านนามาสอบถามความรู้ และได้พัฒนามาเป็นการเผยแพร่ความรู้อย่างเป็นระบบโดยให้หน่วยงานภาครัฐ และเอกชนต่างๆ สามารถเข้ามาดูงานได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางของจังหวัดในการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ของจังหวัดลำปางไม่ให้สูญหายไปตามกาลเวลา จนกระทั่งถึงแก่กรรมเมื่อปี พ.ศ 2549

นอกจากคุณตาสุขที่เป็นแรงบันดาลใจแล้ว ยังมีคุณยาย นาค ปินตาสี ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องการทำตุงไชยมงคล ซึ่งเป็นตุงที่ใช้ในงานบุญและงานรื่นเริงต่างๆ โดยที่คุณยายนาคเริ่มทำตุงตั้งแต่อายุ 16 ปีและมีปณิธานเฉกเช่นเดียวกับคุณตาสุข โดยยังผลิตและสาธิตการทำตุงรูปแบบต่างๆ โดยที่ส่วนใหญ่คุณยายนาคจะเน้นในการผลิตและการทำตุงไชยมงคลลวดลายต่างๆ เช่น ลายสีไขว้ (เป็นลายที่นำด้ายสองสีมาทำการไขว้กันในแต่ละช่องของตุง) ลวดลายดาวเรียง (เป็นการเรียงกรอบตุงสีเหลือบบนผืนผ้าของตุง ตามแนวทแยงมุมจากมุมกลางซ้ายลงมาล่างขวา) ลายสามสี (เป็นการใช้ได้สามสีไขว้กันเพื่อเกิดลวดลายในแต่ละกรอบของตุง) และลายดาวล้อมรุ้ง (เป็นลายที่สองแถวแรกและสองแถวหลังของผืนตุงจะมีการเล่น 2 สี และสองแถวกลางของตุงจะใช้สีที่เด่นที่สุดเพียงสีเดียว) ซึ่งลวดลายต่างๆ ที่กล่าวมานั้นเป็นผลงานการออกแบบของคุณยายนาคทั้งหมด
ซึ่งคุณยายยังผลิต และให้ผู้ที่สนใจเข้ามาดูงาน และศึกษาถึงการทำตุงที่ กลุ่มตุงและโคมศรีล้านนา

โคมศรีล้านนา เป็น โคมที่สร้างสรรค์โดยคุณตาสุข ปินตาสี โคมศรีล้านนา มีความหมายหลัก คือ แสงสว่างที่ส่องนำทางชีวิต ซึ่งเปรียบเสมือนความเป็นสิริมงคลของชีวิต ผู้ซื้อมักจะนำไปถวายที่วัดเพื่อเป็นพุทธบูชา หรือ นำไปประดับที่บ้านเพื่อความเป็นสิริมงคลให้แก่ผู้อาศัย ทางกลุ่มฯ ผลิตโคมศรีล้านนา 2 ประเภท คือ โคมศรีล้านนากระดาษสา และโคมศรีล้านนาผ้า
โคมศรีล้านนากระดาษสา มี 4 ขนาด ตามความยาวของเส้นผ่าศูนย์กลางคือ ขนาด 3.5 นิ้ว ราคา 1,200 บาท ขนาด 5 นิ้ว ราคา 1,200 บาท ขนาด 7 นิ้ว ราคา 2,000 บาท และขนาด 9 นิ้ว ราคา 2,500 บาท

โคมศรีล้านนาผ้า มี 2 ขนาด ตามความยาวของเส้นผ่าศูนย์กลาง คือ ขนาด 7 นิ้ว 2,500 บาท และขนาด 3 นิ้ว ราคา 3,000 บาท

Create Date : 14 ธันวาคม 2552		3 comments
Last Update : 29 พฤศจิกายน 2554 15:09:09 น.
Counter : 9383 Pageviews.
Share Tweet