คุยเฟื่องเรื่องนิตยสาร (1)...ตอนความหมายของนิตยสาร

 

ความหมายของนิตยสาร

ผมจำได้ว่าสมัยที่ผมยังเป็นเด็กๆอยู่นั้น หนังสือที่ผมชอบอ่านนอกจากหนังสือเป็นเล่มๆแล้ว ก็ยังมีหนังสืออีกประเภทหนึ่งที่ผมชอบอ่าน เราเรียกชื่อหนังสือประเภทนี้ว่า "นิตยสาร" หรือ "วารสาร"


นิตยสารสมัยที่ผมชอบอ่านตอนเป็นเด็กคือ ข่าวภาพสยามนิกร เป็นนิตยสารที่มีแต่ภาพเป็นส่วนใหญ่ และมีคำบรรยายภาพพอให้อ่านรู้เรื่องว่าเกี่ยวกับอะไร อีกฉบับหนึ่งคือ สยามสมัย เป็นนิตยสารที่มีบทความ นวนิยาย สารคดี หนังสือทั้งสองฉบับนี้เป็นหนังสือของค่าย ไทยพณิชยการ เจ้าของหนังสือพิมพ์ พิมพ์ไทยในยุคนั้น และค่ายนี้ยังมีนิตยสารรายเดือนอีกฉบับหนึ่งที่ไม่เอ่ยถึงไม่ได้คือ กระดึงทอง บรรณาธิการของนิตยสารฉบับนี้ก็คือ ดร.สาทิส อินทรกำแหง นักชีวจิตผู้โด่งดังในสมัยนี้ที่เราๆท่านๆรู้จักกันดีนั่นเอง
ข้ามมาค่ายสยามรัฐ ที่ถนนราชดำเนินกลาง ก็มีนิตยสารรายเดือนที่มีขื่อเสียงไม่แพ้ นิตยสารกระดึงทอง คือ นิตยสารชาวกรุง


น่าเสียดายที่นิตยสารทั้งสองฉบับนี้เลิกพิมพ์จำหน่ายมานานแล้ว คงเหลือไว้แต่ความทรงจำของนักอ่านส่วนหนึ่งเท่านั้น


พูดถึงนิตยสารต่างๆแล้วผมขอบันทึกไว้กันลืม ณ ที่นี้ว่า ผมเคยทำงานกับนิตยสารรายสัปดาห์ฉบับหนึ่ง สมัยที่ผมยังเรียนอยู่โรงเรียนเพาะช่าง ปีที่หนึ่ง ประมาณ พ.ศ. 2499 นิตยสารฉบับนั้นคือ นารีนาถ บรรณาธิการคือ คุณสุภัทร สวัสดิรักษ์ (ปัจจุบันนี้ ท่านอยู่ที่หนังสือพิมพ์ สกุลไทย รายสัปดาห์) สมัยที่ท่านยังเป็นสาวๆอยู่ สำนักงานตั้งอยู่ที่อาคารพานิช บางลำภู ที่มีชื่อในสมัยนั้นว่า "บุหรี่เสารสแท้" ด้านหลังเป็นที่ทำงานของนิตยสารฉบับนี้


หน้าที่ของผมคือ เป็นช่างเขียนชื่อหัวคอลัมน์ต่างๆ ว่างๆก็มาช่วยช่างพับกระดาษม้วนหนังสือเป็นแท่งกลมๆสำหรับส่งทางไปรษณีย์ให้กับสมาชิก นิตยสารฉบับนี้พิมพ์จำหน่ายอยู่ไม่นานนักก็เลิกกิจการ


ผมอารัมภบทมายืดยาวคราวนี้ก็มาถึงเรื่อง "ความหมายของนิตยสาร" กันเสียที โปรดอ่านต่อไปครับ

ความหมายจากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542

ได้ให้ความหมายไว้ดังนี้

นิตยสาร (น.) (นิด-ตะ-ยะ-สาน) คำตั้งคือ นิตย- ; นิตย์
หนังสือพิมพ์ที่ออกเป็นรายคาบ เช่น นิตยสารรายสัปดาห์ นิตยสารรายเดือน

ซึ่งถ้าดูจากคำตั้งแล้วเราจะเห็นว่า นิตยสาร นั้นมาจากคำว่า "นิตย-" แล้วบวกรวมกับคำว่า "สาร" ดังนั้นเราลองมาดูความหมายของทั้ง 2 คำนี้

นิตย- ; นิตย์ (ว.) (นิด-ตะ-ยะ-; นิด)
เสมอไป, สม่ำเสมอ, มักใช้ว่า เป็นนิตย์

สาร ๑; สาร- ๑; สาระ (น.) (สาน; สา-ระ-; สา-ระ)
ถ้อยคำ เช่น กล่าวสาร, หนังสือ เช่น นิตยสาร, จดหมาย เช่น เขียนสาร

ดังนั้น "นิตยสาร" ในความคิดแบบ magazinedee ก็น่าจะหมายความว่า หนังสือที่ออกเป็นประจำ สม่ำเสมอ มีกำหนดเวลาในการออกจำหน่ายหรือเผยแพร่ชัดเจน ตรงเวลา ส่วนนิตยสารเล่มไหนที่ออกไม่ตรงเวลา ออกตามใจคนทำ ไม่ห่วงคนอ่านที่่รออยู่ ต่อไปนี้ทางเราจะขอเรียกว่า "ตามใจสาร" ละกันนะครับ

ความหมายจากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ได้ให้ความหมายไว้ดังนี้

นิตยสาร เป็นสื่อสิ่งพิมพ์ ที่จุเนื้อหาหลายเรื่องในเล่มเดียวกัน และมีกำหนดเป็นระยะเวลาที่แน่นอน เช่น รายสัปดาห์ รายปักษ์ (สองสัปดาห์) รายเดือน รายสองเดือน เป็นต้น ในปัจจุบัน เมื่อมีการใช้อินเทอร์เน็ต ทำให้มีนิตยสารในอินเทอร์เน็ต ซึ่งมิใช่สิ่งพิมพ์ แต่ก็ยังเรียกกันว่า "นิตยสาร"

นิตยสารแต่ละชื่อ จะมีแนวเนื้อหาเฉพาะของตนเอง เช่น แนวศิลปะ บันเทิง แฟชั่น รถยนต์ ท่องเที่ยว เป็นต้น การเขียนบทความในนิตยสารมักจะมีลักษณะผ่อนคลาย เล่าเรื่อง ไม่นิยมเขียนในลักษณะตำรา เว้นแต่ละแทรกอยู่เป็นบางส่วนของเล่ม

คำว่า "นิตยสาร" มาจากรากศัพท์ คือ นิตย (สม่ำเสมอ) และสาร (เนื้อหา) คำว่า "นิตยสาร" นั้นโดยทั่วไปอาจมีความหมายคาบเกี่ยวกับคำว่า วารสาร ซึ่งออกตามกำหนดเวลาที่แน่นอนเช่นกัน แต่ในทางบรรณารักษศาสตร์ "วารสาร" มีความหมายที่กว้างกว่า

เป็นที่น่าสังเกตว่า นิตยสารบางชื่อ ไม่ได้ใช้คำว่า นิตยสาร แต่ก็น่าจะจัดเป็นนิตยสารได้ เช่น "อนุสาร อ.ส.ท." ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ขณะที่สิ่งพิมพ์บางชนิด มีความก่ำกึ่ง ระหว่างหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ และนิตยสารรายสัปดาห์ เช่น มติชนรายสัปดาห์ สยามรัฐรายสัปดาห์ เนชั่นรายสัปดาห์ เป็นต้น ทั้งนี้ก็เพราะเนื้อหาในเล่ม มีทั้งข่าว วิเคราะห์ข่าว และบันเทิง ในสัดส่วนที่พอๆ กัน

นิตยสารทุกเล่ม จะต้องขออนุญาตจัดพิมพ์จากทางราชการ และได้รับหมายเลขสากลประจำนิตยสาร เรียกว่า ISSN (International Standard Serial Number) ซึ่งนิตยสารจะตีพิมพ์ไว้ในส่วนที่เห็นชัดของเล่ม เช่น ปกหน้า สารบัญ สันปก หรือปกหลัง


ขอขอบคุณข้อมูลจาก https://www.magazinedee.com

Create Date : 24 ตุลาคม 2551 Last Update : 26 มกราคม 2566 8:31:53 น. Counter : 1833 Pageviews.		3 comments
Share Tweet