***** จิตที่กระทบ"โลกธรรม"แล้วไม่หวั่นไหว *****

จิตที่กระทบ"โลกธรรม"แล้วไม่หวั่นไหว

โลกธรรม เป็นธรรมสำหรับสัตว์โลก มีอยู่ ๘ ประการ ได้แก่...

ลาภ ๑ เสื่อมลาภ ๑

ยศ ๑ เสื่อมยศ ๑

นินทา ๑ สรรเสริญ ๑

สุข ๑ ทุกข์ ๑





โลกธรรมทั้ง ๘ ประการนี้ ย่อมหมุนไปตามโลก ย่อมติดตามโลก และโลกก็ย่อมหมุนไปตามโลกธรรมทั้ง ๘ นี้ เมื่อโลกยังเป็นไป ตราบใดธรรมทั้ง ๘ ประการนี้ ก็ยังติดตามโลก ตราบนั้น ไม่มีผู้ใดที่จะพ้นไปจากโลกธรรมเหล่านี้ แม้แต่พระผู้มีพระภาคเจ้า ก็ยังต้องประสบกับอำนาจของโลกธรรม....

อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต เล่มที่ ๔ หน้า ๓๑๐-๓๑๓ โลกวิปัตติสูตร แสดงไว้ว่า โลกธรรม ๘ ของปุถุชนผู้ไม่ได้สดับ........

ย่อมยินดีใน ลาภ ที่เกิดขึ้น ย่อมยินร้ายเมื่อถึงความ เสื่อมลาภ

ย่อมยินดีใน ยศ ที่เกิดขึ้น ย่อมยินร้ายเมื่อถึง ความเสื่อมจากยศ

ย่อมยินดีใน สรรเสริญ ที่เกิดขึ้น ย่อมยินร้าย เมื่อถูก นินทา

ย่อมยินดีใน ความสุข ที่เกิดขึ้น ย่อมยินร้าย เมื่อประสบกับความทุกข์

จิตของปุถุชน ย่อมหวั่นไหวไปตามโลกธรรมทั้ง ๘ เหล่านี้ ย่อมโกรธ ย่อมประทุษร้าย เขาย่อมไม่พ้นจาก ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส เขาย่อมไม่พ้นจากทุกข์

พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสไว้ว่า

บัณฑิตทั้งหลาย ย่อมไม่หวั่นไหว ในการนินทา และสรรเสริญ

เหมือนภูเขาศิลาแท่งทึบ ไม่หวั่นไหวเพราะแรงลม ฉะนั้น

ภูเขาศิลาแท่งทึบ ไม่มีโพลง ย่อมไม่สะเทือน ไม่เอนเอียงไปตามกระแสลม แม้จะพัดมาจากทิศทั้ง ๔ ฉันใด บัณฑิตทั้งหลายที่ถูกโลกธรรม ๘ ครอบงำอยู่ ก็ไม่หวั่นไหว ไม่ยินดี ไม่ยินร้าย ในรูป เสียง กลิ่น รส และผัสสะทั้งมวล ฉันนั้น เพราะท่านรู้ทั่วตามความเป็นจริงว่า.....

ลาภ เกิดขึ้นแก่เราแล้ว ลาภนั้น ก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา ความเสื่อมลาภ ย่อมเกิดขึ้น

ยศ เกิดขึ้นแล้วแก่เรา ยศนั้นก็ไม่เที่ยงเป็นทุกข์ มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา ความเสื่อมยศ ย่อมเกิดขึ้น

นินทา เกิดขึ้นแก่เราแล้ว นินทาก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา สรรเสริญ ย่อมเกิดขึ้น

สุข เกิดขึ้นแก่เราแล้ว แม้สุขนั้นก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา ทุกข์ ย่อมเกิดขึ้น

จิตของพระอรหันต์ ท่านหลุดพ้นแล้วจากกิเลสทั้งปวง ย่อมตามเห็น ทั้งความเกิดขึ้น ทั้งความเสื่อมไปแห่งจิตและธรรมทั้งหลาย โลกธรรม ๘ จึงยังจิตของท่านให้หวั่นไหวไม่ได้

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสย้ำอีกว่า ธรรมในหมู่มนุษย์เหล่านี้ คือ

ลาภ-เสื่อมลาภ....ยศ-เสื่อมยศ....นินทา-สรรเสริญ....สุข-ทุกข์

เป็นสภาพไม่เที่ยง ไม่แน่นอน มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา

ก็ท่านผู้มีสติ มีปัญญาดี รู้ธรรมเหล่านั้นแล้ว

ย่อมพิจารณาเห็นว่า มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา

โลกธรรมทั้ง ๘ ย่อมย่ำยีจิตของท่านไม่ได้ ดังนี้

Create Date : 02 ตุลาคม 2550		5 comments
Last Update : 2 ตุลาคม 2550 12:13:38 น.
Counter : 753 Pageviews.
Share Tweet