Chanukkah - คานุคก้า
Chanukah, Chanukkah, Hanukah, Hanukkah, Chanuka, Chanukka, Hanuka, Hanukka, Channukah, Channukkah, Hannukah, Hannukkah, Channuka, Channukka, Hannuka, ... เขียนได้หลายๆ แบบ จริงๆในภาษาฮิพบรูเขียนงี้ค่ะ חנוכה (อ่านจากขวาไปซ้ายนะจ๊ะ) เวลาออกเสียงจะยากหน่อยคือ "คานุค่า" (ค. ทั้ง 2 ตัวออกเสียงแบบขากๆ อ่ะค่ะ ...ว้า อธิบายยังไงดี เหมือนขากเสมหะน่ะ )
ที่มาของเทศกาล "คานุค่า" เกิดจากชัยชนะอันยิ่งใหญ่ของชาวยิวที่มีต่อ "ไซเรียน-กรีก" เมื่อปี 165 ก่อนคริสต์ศักราช นำโดย "ฮัสโมเนียน" (Hasmonean) จากครอบครัว แมททาทิแอส (Mattathias) ซึ่งเป็นผู้นำสูงสุดของพระยิวในสมัยนั้น (High Priest) และลูกชายคนสุดท้องของเขา "ยูดาห์" (Judah) ชาวยิวประสบความสำเร็จในการขับไล่ กองทัพไซเรียน-กรีก จากอิสราเอล และปฏิสังขรณ์วิหารของพระเจ้า(Temple) ขึ้นมาอีกครั้ง (จากช่วงที่ทรุดโทรมเพราะโดนยึดครองจาก กองทัพไซเรียน-กรีก) ** วิหารนี้เป็นวิหารที่ 2 นะคะ วิหารแรกที่สร้างโดยกษัตริย์โซโลมอนนั้น โดนทำลายไปตอนสมัยบาบิโลเนียนยึดครองอิสราเอล วิหารที่ 2 นี้สร้างในสมัยคิงส์ออฟปาราส "โคเรช" ยึดครอง โคเรชเป็นกษัตริย์ที่ดีค่ะ อนุญาตให้ชาวยิวสร้างวิหารขึ้นมาใหม่ - แต่ในภายหลังดินแดนนี้ตกเป็นของไซเรียน-กรีก ชาวยิวถูกกีดกันไม่ให้ประกอบพิธีทางศาสนา วิหารโดนควบคุมจากทหาร ทำให้วิหารโดยทำลายบางส่วนภายใน **
หลังจากชาวยิวชนะ และไล่กองทัพไซเรียน-กรีก ออกไปแล้ว พระยิวก็พากันมาทำความสะอาด บูรณะวิหาร เพื่อจะเริ่มประกอบพิธีทางศาสนา ปกติในวิหารต้องจุดตะเกียงที่มโนรา(ใช้น้ำมันจุด) ทุกวัน แต่เนื่องจากไม่ได้จุดมานาน เลยไม่ได้เตรียมน้ำมันเพื่อจุด เหลือน้ำมันแค่พอจุดได้ 1 วันเท่านั้น แต่สุดท้ายแบ่งๆ จุดได้ 8 วัน ก็เลยเป็นที่มาของ Miracle of eight เราเลยฉลองคานุค่ากัน 8 วันค่ะ (อันนี้แรบไบถามว่าทำไม ไม่เป็น 7 เพราะวันแรกมันไม่ปาฏิหาริย์สักหน่อย เถียงกันไปมาสรุป..เดากันว่า เพราะน้ำมันนั้นถูกแบ่งออกได้เป็น 8 ส่วน เลยจุดได้ 8 วันถือว่าเป็นปาฏิหาริย์ ทั้ง 8 วันนั่นเอง)
คานุค่าจะเริ่มฉลองในวันที่ 25 ของเดือนคิสเลฟ (ปีนี้ตรงกับวันที่ 26 ธันวาคม แต่เริ่มจุดเทียนจริงๆ เย็นวันที่ 25 ธ.ค. ค่ะ) คานุค่า มาจากภาษาฮิพบรู "חנו-คานุ" แปลว่า "and they rested" และ "כה-ค่า" จากตัวเลขของฮิพบรู คือ คาฟ=20 และ เฮ=5 รวมเป็น 25 ปาฏิหาริย์แห่งน้ำมัน(มะกอก) ทำไมถึงเป็น 8 วันแห่งปาฏิหาริย์ ในวิหารต้องจุดมโนราทุกวัน น้ำมันที่ใช้จุด คือน้ำมันมะกอกบริสุทธิ์ คือเอาจากหยดแรกของมะกอกแต่ละลูกเท่านั้น แล้วแต่ละลูกกว่าจะกลั่นน้ำมันได้ ใช้เวลา 7 วัน (อุ้ย..มันช่างยากเย็นเสียนี่กระไร..) เลยต้องหาทางจุดให้ได้ 1 อาทิตย์หล่ะ เพื่อรอน้ำมันลอทใหม่ คานน่า(Hannah) และลูกชายทั้ง 7 คน คานุค่า มีอีก 1 เรื่องราวของความกล้าหาญของคนกลุ่มหนึ่งที่ปฏิเสธที่จะกราบไหว้บูชาเทวรูปกรีก (ตามบัญญัติ 10 ประการ ชาวยิวจะไม่กราบไหว้รูปเคารพใดๆ) หญิงชาวยิวคนหนึ่งนามว่า คานน่า มีลูกชายทั้งหมด 7 คน ครอบครัวนี้ศรัทธาต่อพระเจ้ามาก วันหนึ่งทหารไซเรียน-กรีกมาที่บ้าน จับตัวคานน่าและลูกทั้งหมดไป พาตัวไปที่วิหารซึ่งตอนนั้นมีเทวรูปกรีกตั้งอยู่ พร้อมทั้งบังคับให้ทั้งหมดกราบเทวรูป แต่ทั้งหมดไม่ยอม ทหารจึงเริ่มฆ่าลูกชายคนแรกของคานน่า เพื่อหวังจะให้ทั้งคานน่าและลูกชายอีก 6 คนที่เหลือกลัว และทำตามที่ทหารบอก แต่ทั้งหมดก็ปฏิเสธ ทหารเลยฆ่าเรียงทีละคน จนสุดท้ายก็ฆ่าคานน่าด้วย เพราะเธอปฏิเสธจนวินาทีสุดท้าย เธอตายด้วยความศรัทธาอันแรงกล้าต่อพระเจ้าจริงๆ (พระเจ้าก็ไม่ช่วยเลย โฮโฮ )
ยูดาห์ ฮา มาคาบี้ (Judah ha Maccabee) อย่างที่กล่าวตอนแรกว่าชาวยิวชนะกองทัพไซเรียน-กรีก กองทัพของชาวยิวที่ต่อสู้ครั้งนั้นเรียกว่า "มาคาบี้" กว่า 3 ปี ที่ยูดาห์ได้นำกองทัพมาคาบี้ ต่อสู้กับไซเรียน แม้มาคาบี้จะไม่มีอาวุธใดๆ ที่เทียบได้กับกองทัพอันยิ่งใหญ่ของไซเรียน-กรีกได้ แต่ในที่สุดก็ประสบความสำเร็จโดยกลยุทธการรบแบบซ่อนตัวในหุบเขา และโจมตีทุกครั้งที่มีโอกาส จนกระทั่งได้นครเยรูซาเลมคืนมา และทำการปฏิสังขรณ์วิหารเป็นผลสำเร็จ นี่แหละค่ะที่มาของเทศกาลคานุค่า ที่ฉลองกันในปัจจุบัน
การจุดเทียนคานุค่า มีทั้งหมด 8 เล่มนะคะ ไม่รวมเทียนตันไฟเรียกว่า ชามัช (Shamash) จะจุดทุกวัน วันแรก 1 เล่ม วันที่ 2 ก็ 2 เล่ม จนวันสุดท้าย 8 เล่ม (รวมจุดทั้งหมด ชามัช8 + เทียนคานุค่า36 เป็น 44 เล่ม) ตอนจุดมีบทสวด วันแรก 3 บท วันต่อมา 2 บท จุดเสร็จเอาไปตั้งใกล้หน้าต่างที่จะมีคนมองเห็นด้วยนะ นอกจากนั้นก็มีของเล่นเรียกว่า "Sevivon" ฝาหรั่งเรียกว่า "Dreidel" หน้าตาคล้ายลูกข่างบ้านเราเลย แต่เป็นเหลี่ยมๆ 4 เหลี่ยมมีตัวอักษรแต่ละด้าน(פסהג ในเมกาจะเป็น שסהג) แต่ละตัวอักษรก็มีความด้วย ขอข้ามไปก่อนนะคะ อธิบายอีกยาวหล่ะ เด็กๆจะเล่นกันสมัยโดนยึดครองจากกรีกนู่น จนกระทั่งปัจจุบัน (รูป คานุเกีย กับเซอวิวอน)
Create Date : 02 มกราคม 2549 |
|
13 comments |
Last Update : 10 มกราคม 2549 15:27:11 น. |
Counter : 1528 Pageviews. |
|
|
|