27 พฤษภาคม วันทำบุญล้ออายุ ท่านอาจารย์พุทธทาส
ขออนุญาต เอาบทร้อยกรองของ อาจารย์เนาว์รัตน์ มาลง เพื่อเป็นการระลึกถึง อาจารย์พุทธทาสครับ
และขออนุญาต เอาข้อแถลงของอาจารย์พุทธทาสมาลง สำหรับรายละเอียดงานทำบุญล้ออายุครับ
---------------------------------------------------------------------------------
พุทธทาส
"พุทธทาส" นามท่านปานขุนเขา ทว่าเบาสบายอย่างว่างน้ำหนัก และตัวตนของท่านนั้นใหญ่นัก ใหญ่ด้วยหลักให้สละละตัวตน
เราต้องรอไม่น้อยเป็นร้อยปี จึงจะมีคนอย่างนี้เกิดสักหน อาจร้อยปีพันปีมีสักคน อยู่ในโลกแต่หลุดพ้นจากโลกไป
อยู่ในโลกและได้เข้าใจโลก อยู่เหนือโศกเหนือสุขเหนือยุคสมัย จุดประทีปธรรมกระจ่างที่กลางใจ สว่างไสวสะอาดภพสงบงาม
ควรยินดีที่ได้เกิดเป็นมนุษย์ ได้พบพุทธศาสน์แพร้วพระแก้วสาม ได้ฟังธรรมจากสวนโมกขพลาราม ได้เดินตามรอยพระอริยมรรค
"พุทธทาส" นามท่านปานขุนเขา ทว่าเบาสบายอย่างว่างน้ำหนัก และตัวตนของท่านนั้นใหญ่นัก ใหญ่ด้วยหลักให้สละละตัวตน
เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ร้อยกรอง
-------------------------------------------------------------------
แถลงเรื่องทำบุญล้ออายุ
ท่านสาธุชนและเพื่อนสหธัมมิกทั้งหลาย,
ข้าพเจ้าขอแสดงความยินดี ในการมาของท่านทั้งหลาย ในลักษณะอย่างเป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าเพื่อประโยชน์อะไร; แต่เราก็ยังจะต้องทำความเข้าใจกันอยู่บ้างตามเคย. ขอบพระคุณในการมาเป็นข้อแรก ด้วยความหวังดีแก่ข้าพเจ้า, แล้วก็ ขอบพระคุณในการให้ของขวัญ.
การทำบุญเนื่องด้วยอายุของเรานั้นน่ะ มันแปลก มันแปลก การให้ของขวัญมันจึงแปลก; โดยทั่วไปเขาก็ให้ของขวัญในลักษณะวัตถุสิ่งของ หรืออะไรก็ตามเรื่องของการทำบุญ ประเภทที่เรียกกันว่าต่ออายุ. แต่ของเราในที่นี้เป็นการทำบุญประเภทล้ออายุ ช่วยเข้าใจในความมุ่งหมายอันนี้ให้ถูกต้อง ให้สำเร็จประโยชน์. ทำบุญต่ออายุนั้นก็เป็นของทั่ว ๆ ไป ที่ กระทำกันอยู่ มีสมุฏฐานมาจากความขลาดความกลัวจึงทำบุญต่ออายุ, ส่วนทำบุญล้ออายุนี้ มันมีสมุฏฐานมาจากความกล้าหาญ, เผชิญหน้ากับความล่วงไป ๆ แห่งอายุ ทำบุญต่ออายุ กับทำบุญล้ออายุมันจึงไม่เหมือนกัน แล้วบางทีมันจะตรงกันข้ามก็ได้.
ข้าพเจ้าเลือกเอาการทำบุญต่ออายุ แต่ความมุ่งหวังว่าต่ออายุไม่ใช่ของตนเอง แต่ว่าสืบอายุพระศาสนา, การบำเพ็ญบุญชนิดไหน จะเป็นการสืบอายุพระศาสนาเราก็เลือกเอาการบำเพ็ญบุญชนิดนั้น. ดังนั้น การบำเพ็ญบุญประเภทล้ออายุ มันก็เกิดขึ้น คือมีสติสัมปชัญญะ ล้ออายุที่มันช่างเปลี่ยนไป ๆ อย่างรุนแรง อย่างรวดเร็ว ยุ่งกันไปหมด หาความสงบไม่ได้.
นี้เราจะล้อมัน, เราจะล้อมัน ว่าอายุอะไรบ้าบออย่างนี้ มันควรจะมีความปกติ เป็นสุข สงบ, ควรจะท้าทายการเปลี่ยนแปลงหรือการหมุนไปแห่งอายุ ว่าเราควบคุมได้, และเราก็จะล้ออายุมาตั้งแต่วันแรกเกิดจากท้องมารดา ไม่ได้กินอะไรเลยก็อยู่ได้ เพื่อระลึกนึกถึงเหตุการณ์อันนี้, และเหตุการณ์ต่อไปก็ว่าเราจะมีการให้ของขวัญในวันนี้ คือการเว้นการกินอาหารเสียสัก ๑ วัน, ๑ วัน โดยนึกถึงวันแรกคลอดมาก็ไม่ได้กินอะไร กินแต่น้ำ. วันนี้ก็เหมือนกัน ไม่กินอะไร กินแต่น้ำ มันเป็นการบังคับความรู้สึก, เป็นการฝึกหัดจิตใจให้อยู่ในการบังคับ, สามารถจะรักษาระเบียบและร่องรอยใด ๆ ไว้ด้วยความเข้มแข็ง, จึงมีการให้ของขวัญกันด้วยการเว้นการกินอาหาร ๑ วัน ก็ปรากฏว่ามีผู้ให้ของขวัญจำนวนมากมายนี้ขอขอบพระคุณเป็นพิเศษ.
ถ้าว่าเราจะมีการเว้นการกินอาหารกันสัก ๑ วัน สมมติว่าอาหารมีราคาทั้งวัน เอาสัก ๑๐ บาท ทั้งวัน, อาหารทั้งวัน คน ๕๐ ล้านคน ก็จะประหยัดเงินได้ ๕๐๐ ล้านบาท, มันไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ มันสามารถจะมีประโยชน์ทางเศรษฐกิจและทางอะไรไปเสียทุกอย่าง, อดอาหารกันเสีย ๑ วัน ประหยัดเงินได้ตั้ง ๕๐๐ ล้านบาทสำหรับ ๕๐ ล้านคน. แต่ว่ามันไม่ใช่จะคิดกันแต่ในแง่เศรษฐกิจอย่างนั้น;. มันคิดกันถึงความเข้มแข็ง การบังคับจิตได้, การบังคับจิตได้ เป็นปัจจัยสำคัญของทั้งหมด ที่จะปฏิบัติตนให้อยู่ในครรลองของความดับทุกข์.
เป็นอันว่าท่านทั้งหลายที่ได้ให้ของขวัญในวันนี้ จงประสบความสำเร็จ ในการบังคับกายบังคับจิต อยู่ในร่องรอยตามที่เราต้องการ. เราต้องการอย่างไร มันควรจะได้อย่างนั้น; เราตามใจตัวมากี่วัน ๆ ก็รู้กันอยู่, เราจะไม่ตามใจตัวเสียสัก ๑ วันก็ยังได้ แล้วก็ปฏิบัติในลักษณะที่ว่าเป็นผู้ไม่ประมาทอดกลั้นอดทน มันก็มีความถูกต้อง ไม่เสียหายอะไร. แต่คนขลาดทำไม่ได้ เพราะมีความขลาดครอบงำแล้ว, อะไร ๆ มันก็เปลี่ยนไปหมด. ดังนั้น มันก็จะต้องกระวนกระวายหรือหิว หรือเดือดร้อน หรืออะไรไปต่าง ๆ นานา; แต่ถ้าตั้งใจหรือบอกตัวเองวันนี้งด มันก็งดแหละ, เข้าใจว่าแม้แต่น้ำย่อยอาหาร มันก็จะพลอยงดพลอยหยุดที่จะส่งออกมา ปัญหาก็ไม่เกิดแก่กระเพาะลำไส้อะไร. หรือว่าถ้าจะมีการออกตามปกติก็ไม่เป็นไร ก็กินน้ำชดเชยได้, ได้ความว่า เป็นนายมีอิสระเหนือร่างกายโดยเฉพาะกันเสียสักวันหนึ่ง; เพราะเหตุผลดังที่กล่าวมา. สรุปความว่า เป็นการเตรียมความเข้มแข็งสำหรับจะเป็นมนุษย์ที่เข้มแข็ง เผชิญกับหน้าที่ทุกขั้นตอนได้ เป็นอย่างดี.
ขอให้ทุกท่านได้รับอานิสงส์ แห่งการให้ของขวัญในวันนี้ด้วยกันจงทุกคนในลักษณะอย่างนี้, ไม่ใช่เพียงแต่ว่าเป็นการขอบคุณของข้าพเจ้า, ขอให้ได้ผลเป็นประโยชน์ในด้านจิตใจตามธรรมชาติแก่ท่านทั้งหลาย.
นี้เรียกว่าเป็นการศึกษาอายุ เป็นการรู้จักอายุ เป็นการปฏิบัติต่ออายุ แล้วก็มีผลดีที่เกี่ยวกับอายุนั่นเอง. นี้เป็นข้อความเบื้องต้น ที่จะปรารภซักซ้อมความเข้าใจกัน อย่างที่เคยทำมาแล้ว. ขอขอบพระคุณที่มาด้วยน้ำใจ ร่วมการทำบุญล้ออายุ; ส่วนความลำบากนั้นจะปรับให้เป็นข้อบกพร่องของข้าพเจ้าก็ได้เหมือนกัน. แต่ว่าถ้าลำบากเท่าไร ก็เป็นการล้ออายุเท่านั้น, ยิ่งได้รับความลำบากในการมาหรือมาร่วมงานนี้เท่าไร ก็ยิ่งได้ผลเป็นการล้ออายุของตัวเองมากเท่านั้น. แต่ถ้าจะให้ เป็นความรับผิดชอบของเจ้าของถิ่น ก็รับผิดชอบและขออภัย; แต่ขอกล่าวว่าขอให้ความลำบากนั้นเป็นการทำบุญล้ออายุ หรือบูชาคุณร่วมกันในการล้ออายุในวันนี้
ทีนี้ก็จะได้กล่าวธรรมะเนื่องในโอกาสนี้ อย่างเดียวกับที่เคยกระทำมาแล้วในปีก่อน ๆ ว่า จะมีการบรรยายธรรม ๓ ครั้ง คือภาคเช้า ภาคบ่าย แล้วก็ภาคกลางคืน, เราก็ยังคงกระทำไปตามหลักเกณฑ์ที่ได้วางไว้แล้ว. บัดนี้ก็จะได้มีการบรรยายธรรม ที่เรียกว่าเป็นภาคเช้า การบรรยายธรรมปีนี้ก็จะบรรยายตามหลักปณิธาน ๓ ประการของข้าพเจ้า.
ในข้อแรกก็ว่า พยายามให้เข้าถึงหัวใจแห่งศาสนาของตน ๆ ไม่ว่าจะถือศาสนาอะไร.
ข้อที่ ๒ ให้ทำความเข้าใจเป็นอันดี ในระหว่างศาสนาทุกศาสนา เพื่ออยู่ร่วมกันในโลก เพื่อช่วยเหลือโลกให้ประสบสันติภาพ ในลักษณะเป็นสหกรณ์ของศาสนาทุกศาสนา ในการทำหน้าที่ร่วมกันเพื่อช่วยโลก.
ข้อที่ ๓ เป็นการมุ่งหมายที่จะดึงหรือชักหรือลากโลกนี้ออกมาเสียจากอำนาจของวัตถุนิยม. วัตถุนิยมกำลังครองโลกเป็นปัจจัยแห่งการเห็นแก่ตัว เกิดกิเลสเป็นทุกข์ส่วนตัว, เกิดการเบียดเบียนเป็นทุกข์ในส่วนสังคม, เดี๋ยวนี้โลกเจริญด้วยวัตถุ พัฒนาวัตถุจนตกเป็นทาสของวัตถุ. ช่วยเข้าใจคำนี้กันไว้ให้ดี ๆ ว่า เป็นทาสของวัตถุ บูชาวัตถุ เหมือนกับบูชาพระเจ้า จนจะกล่าวได้ว่าเดี๋ยวนี้เขาก็ถือศาสนาวัตถุกันเสียแล้ว, แล้วก็เป็นวัตถุนิยมชนิดที่สร้างปัญหาด้วย. ถ้าอย่างไรเราทุกคนจงออกมาเสียจากอำนาจอิทธิพลของวัตถุนิยม.
ติดตามเพิ่มเติมได้ที่เวปข้างล่างนี้นะครับ
//www.buddhadasa.org/html/life-work/panithan/panithan3-0b.html
Create Date : 27 พฤษภาคม 2552 |
Last Update : 27 พฤษภาคม 2552 10:49:16 น. |
|
7 comments
|
Counter : 948 Pageviews. |
|
|
|
คุณ บจ สบายดีนะครับ