หลายตนคงเคยเห็นหรือเคยได้ยิน ก่อนจะมีพิธีแต่งงานก็ต้องมีพิธีรับไหว้กันก่อน แต่พิธีรับไหว้หมายถึงอะไร และต้องเตรียมอะไรบ้าง วันนี้เรามีคำตอบให้ค่ะ (สำหรับเพื่อน ๆ คนไหนที่ยังไม่แต่งงาน) “พิธีรับไหว้” คือ ช่วงหนึ่งในพิธีแต่งงาน โดยส่วนมากจะจัดพิธีรับไหว้ สำหรับเป็นงานแบบไทย ๆ คือในช่วงของพิธีผูกข้อมือ, พิธีรับไหว้, จะจัดก่อนหรือหลัง พิธีหลั่งน้ำพระพุทธมนต์ก็ได้ค่ะเปรียบได้กับพิธียกน้ำชาแบบจีนค่ะ

ความหมายของพิธีรับไหว้นั้นจะเป็นการแสดงความเคารพและขอขมาต่อญาติผู้ใหญ่ของทั้งสองฝ่าย โดยเมื่อเจ้าบ่าวเจ้าสาว กราบพ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ของแต่ละฝ่ายแล้วนั้น พ่อแม่ ญาติผู้ใหญ่ ก็จะเตรียมของเล็กๆน้อยๆ ไว้ให้คู่บ่าวสาวไว้ทำทุนในการเริ่มต้นชีวิตค่ะ ซึ่งผู้ใหญ่ก็จะให้ซอง ของมีค่า และคำอวยพร และคู่บ่าวสาวก็ต้องมีของตอบแทน หรือ “ของรับไหว้” เพื่อกล่าวขอบคุณ คืนให้ญาติผู้ใหญ่ นั่นเองค่ะ

ของรับไหว้พ่อแม่ส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นผ้าขนหนู ผ้าแพร ใบชา หมอนอิง หรือ ชุดแก้วน้ำชา-กาแฟค่ะ เป็นของชิ้นใหญ่ที่พิเศษขึ้นมากว่าของชำร่วยงานแต่งงานทั่วไปค่ะ และสำหรับจำนวนของของรับไหว้นั้น ก็จะขึ้นอยู่กับจำนวนของแขกญาติผู้ใหญ่ที่จะเข้าร่วมพิธีค่ะ ดังนั้น หน้าที่ของบ่าวสาว ก็คือการเตรียมรายชื่อญาติผู้ใหญ่ที่เราต้องการให้ร่วมอวยพรเรา โดยผู้ใหญ่ที่เข้าร่วมพิธีรับไหว้ คือต้องเป็นญาติผู้ใหญ่สายตรง คือ พ่อ-แม่ ปู่ ย่า ตา ยาย ลุง ป้า น้า อา และสายรอง เพื่อนของพ่อ-เพื่อนของแม่ที่ไม่สนิทมาก ผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ ครูอาจารย์ เป็นต้นค่ะ

พิธีรับไหว้มีขั้นตอนยังไง?

พิธีจะเริ่มจากบ่าวสาวยกพานธูปเทียนแพที่มากับขบวนขันหมาก ยกมาเพื่อกราบขอขมาผู้ใหญ่ เริ่มจากฝ่ายพ่อแม่ของเจ้าสาวก่อนนะ  วิธีก็คือ ให้บ่าวสาวก้มกราบเท้าพ่อแม่พร้อมกัน จากนั้นให้ยกพานธูปเทียนแพให้พ่อแม่ พ่อแม่ก็จะแตะรับพานพร้อมอวยพรให้เราค่ะ แค่แตะรับไม่ต้องรับพานมาจริง ๆ  เมื่อพ่อแม่อวยพรแล้ว เราก็เอาพานวางกลับไปที่เดิม จากนั้นก็หันไปยกพานใส่ของรับไหว้ขึ้นมามอบให้พ่อแม่ค่ะ เมื่อเสร็จแล้วก็ไปรับพรจากพ่อแม่ของเจ้าบ่าวต่อ ไล่ลำดับไปแบบนี้จนหมดค่ะ

และต่อมาเมื่อเสร็จในช่วงของการขอขมา และรับไหว้แล้ว พ่อแม่ของสองฝ่ายแล้ว ก็จะเป็นช่วงรับไหว้แขกผู้ใหญ่ของเราแล้วค่ะ วิธีก็คือยกพานใส่ของรับไหว้ให้ผู้ใหญ่ แล้วท่านก็จะเอาของขวัญวางบนพานคืนให้เราค่ะ เพราะฉะนั้นเพื่อนๆ น่าจะหาเพื่อนสักสองคน มาช่วงส่งพานใส่ของรับไหว้ให้คนนึง ส่วนอีกคนคอยรับของรับไหว้จากผู้ใหญ่นะคะ เมื่อกราบญาติผู้ใหญ่จนครบก็เป็นอันเสร็จพิธีรับไหว้ค่ะ…